موقعيت:
اردبیل یکی از استانهای ایران است که در شمال غربی این کشور واقع شده‌است. مساحت این استان ۱۷۹۵۳ کیلومتر مربع (حدوداً ۱٫۰۹ درصد از مساحت کل کشور)و جمعیت آن بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ برابر یک میلیون و ۲۲۸ هزار نفرمی‌باشد.
مرکز این استان شهر اردبیل است و بر طبق آخرین تقسیمات کشوری، شامل ۹ شهرستان، ۲۵ بخش، ۲۱ شهر و ۶۶ دهستان می‌شود.این استان در سال ۱۳۷۲ از استان آذربایجان شرقی جدا و به استانی مستقل تبدیل شد.
استان اردبیل یکی از مناطق گردشگری در ایران است. یکی از ویژگی‌های این استان آب و هوای مطبوع و خنک این منطقه در فصل‌های بهار و تابستان است. مجتمع‌های آبگرم سرعین در ۳۵ کیلومتری غرب شهر اردبیل یکی از مشهورترین مناطق گردشگری استان اردبیل است که در فصل‌های گرم -به خصوص تابستان، میزبان ده‌ها هزار نفر گردشگر از اقصی‌نقاط ایران و کشورهای خارجی است. سرعین بیش‌ترین تعداد هتل و هتل آپارتمان‌ها را با جمعیت نسبتاً کم ساکن در خود در مقایسه با سایر مناطق گردشگری ایران دارد.
جغرافیا:
قسمتی از نقشه ایران و توران در دوره قاجاریه، آذربایجان شمال غربی‌ترین استان ایران
استان اردبیل یکی از استانهای شمال غربی ایران محسوب می‌شود. این استان از شمال به جمهوری آذربایجان، از سمت غرب به استان آذربایجان شرقی، از سمت شرق به استان گیلان کوه‌های تالش و از سمت جنوب به استان زنجان محدود شده‌است. استان اردبیل، طبق آخرین تقسیمات کشوری، از ۱۰ شهرستان، ۲۵ بخش، ۲۴ شهر و ۶۶ دهستان، تشکیل یافته‌است.
شهرستانها:
خلخال
بیله‌سوار
پارس‌آباد
اردبیل
سرعین
کوثر
گرمی
مشگین‌شهر
نمین
نیر
گردشگری
چشمه‌های آب معدنی:
یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان اردبیل، چشمه‌های آبگرم این استان واقع در شهر سرعین در ۳۰ کیلومتری شهر اردبیل است. در این شهر، ۸ چشمه آبگرم معدنی وجود دارد. علاوه بر این چشمه هاي آب معدني شابيل و قوتورسويي نيز در لاهرود قرار دارد، به غير از اين دو شهر 12 چشمه آب معدنی دیگر در شهرهای دیگر استان از جمله كيوي، نیر و مشگین‌شهر وجود دارد.
سبلان:
کوهستان سبلان در جنوب شرقی مشکین شهر و در فاصله ۲۵ کیلومتری آن واقع شده‌است.این کوهستان دارای پوشش گیاهی متنوعی است و بیش از ۳۰۰۰ گونه گیاهی در آن شناسایی شده‌است.این کوه، یکی از آتشفشانهای خاموش کشور محسوب می‌شود و ارتفاع بلندترین قله این کوه که سلطان ساوالان نام دارد، ۴۸۰۰ متر از سطح دریا میباشد.
بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی:
بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی یکی از ده اثر باستانی مهم کشور به‌شمار می‌رود.این بنا در سال ۷۶۵ هجری بنا شده‌است و در طول زمان مورد احترام پادشاهان صفوی بوده‌است.بنای کنونی این بقعه شامل مجموعه‌ای از گورهای شاهان و شاهزادگان صفوی و چند ساختمان دیگر (ازجمله مسجد، چینی‌خانه، حرم‌خانه و...) می‌شود.در سال ۱۳۸۶ تلاش‌هایی برای ثبت این اثر در فهرست آثار جهانی یونسکو آغاز شده‌است.
طبیعت
کوهستان:
کوه و رشته‌کوه سبلان، شناخته شده‌ترین منطقه کوهستانی استان اردبیل محسوب می‌شوند. سایر ارتفاعات واقع در این استان عبارت‌اند از:
آق داغ
عجم
ارتفاعات تالش
صلوات داغ
خروسلو
رودخانه‌ها:
قسمتی از مسیر عبور رودخانه مرزی ارس و رودخانه قزل‌اوزن از استان اردبیل عبور می‌کند. سایر رودخانه‌های این استان عبارت‌اند از:
خلخال چای
قره‌سو
دره‌رود
خیاوچای
نمین‌چای
دریاچه‌ها:
دریاچه‌هایی که در استان اردبیل واقع شده‌اند عبارت‌اند از:
دریاچه شورابیل:
دریاچه شورابیل درحریم شهری اردبیل قراردارد و شهرکهای کوثر. مهر. راه وترابری. دادگستری. ولیعصر و دانشگاههای محقق اردبیلی.پیام نور. علوم پزشکی و نمایشگاه بین‌المللی اردبیل درحاشیه این دریاچه قرارگرفته‌اند. جهت اقامت توریست خارجی ومیهمانان داخلی هتل شورابیل بادرجه بندی دوستاره تاپ درساحل شمالی دریاچه و مجتمع توریستی کوثر با درجه بندی سه ستاره تاپ و با امکانات چهل وشش واحد سوئیت ویلائی وسالن کنفرانس وسالن همایش ودوباب رستوران.کافی شاپ. کافی نت وسالن ورزشی درزمینی به وسعت 26125 متر مربع درساحل جنوبی دریاچه شورابیل ساخته شده‌است
دریاچه نئور
دریاچه شورگل
دریاچه نوشهر
دریاچه آلوچه
دریاچه کمی‌آباد
دریاچه ملااحمد
مرداب قره‌سو
جنگل‌ها:
جنگل‌های اطراف جاده اسالم به خلخال و مجموعه جنگل‌های 'فندق‌لو پیکره سنگی بابا داوود عنبران از جمله جنگل‌های واقع در استان اردبیل هستند. روستای کولانکوه، یکی بهترین مکانهای گردشگری استان اردبیل میباشد. مانند باغ بزرگ آلوچه، سیب، گیلدیح و ... می باشد.
صنعت:
استان اردبیل در حال حاضر دارای ۸ شهرک صنعتی است.این استان همچنین دارای کارخانجات بزرگ نساجی،سیمان،ذوب آهن و کشت و صنعت میباشد.
صنایع دستی:
گلیم، جاجیم، شال، مسند، سفال، صنایع چوب مانند معرق، منبت و خراطی، مصنوعات چرمی و قالی بافی (قالیچه قوبای خلخال بسیار معروف است) قلاب بافی، مفرش، خورجین، ورنی (ورنی و زیرانداز حاوی رنگ‌ها و طرحهایی برگرفته از طبیعت زیبای آذربایجان، بیشتر توسط عشایر شاهسون دشت مغان بافته می‌شود).
غذاهای محلی:
آبگوشت، آش شیر، آش دوغ، پیچاق قیمه، کوفته، لَوَنگی، خشیل، هرا، قویماق، ترشی قرمه، ساج ایچی سبزی قرمه، آب پیاز، آش اوماج، آَش یارما، بزباش، خورش قاتق، تاس‌کباب، چیغیرتما، حلوا زرد، تر حلوا، حلوای زنجبیل، قیساوا و قیقاناق، داششاق ترشی.
سوغات:
قالی، مسند، سرشیر، کره، حلوای سیاه، آبنبات، شیرینیهای محلی و تخمه آفتابگردان، عسل خالص سبلان، عصاره شهدآمیز گلهای رنگارنگ و عطرآگین طبیعت سرسبز خلخال مشهورترین سوغات منطقه میباشد. حلوای سیاه استان به صورت معجونی از جوانه گندم و کره طبیعی نشاط بخش و مقوی است..
گونه‌های زبانی:
استان اردبیل باتوجه به‌وسعت کم خود، دارای تنوع زبانی قابل توجهی میباشد درکنار زبان ترکی آذربایجانی که اکثریت ساکنان استان، به‌آن تلکم می‌کنند، زبان تالشی در شهرستان نمین وبخش عنبران و تاتی نیز در شهر کلور و در روستاهای بخش شاهرود شهرستان خلخال، تکلم می‌شود.