به گزارش گروه علمي باشگاه خبرنگاران،چاقي و اضافه وزن يکي از مشکلات بهداشتي – تغذيه اي در دنيا محسوب مي شود که متأسفانه طي سال هاي اخير در کشورهاي در حال توسعه نظير کشور ما در حال گسترش است و روند رو به رشدي دارد.
براساس تحقيقات انجام شده، 61 درصد شهرنشينان و 50 درصد روستانشينان بالاي 20 سال در ايران به اضافه وزن و چاقي مبتلا هستند که در مجموع تعداد آن ها به 25 ميليون نفر مي رسد.
طبق آمار رئيس انجمن تشخيص و درمان چاقي ايران، حدود 30 درصد کودکان به اضافه وزن و چاقي مبتلا هستند و از هر 4 کودک ايراني يک کودک به اين مشکل دچار است.
کارشناس مسئول بهبود تغذيه دانشگاه علوم پزشکي خراسان شمالي به عوامل مؤثر در بروز چاقي اشاره مي کند و مي گويد: عوامل ژنتيکي، محيطي، بيماري ها، اختلالات عصبي – رواني و مصرف برخي از داروها در بروز چاقي تأثير به سزايي دارد.
«نسرين عليزاده» تصريح مي کند: سوخت و ساز پايين و تمايل زياد بدن براي استفاده از کربوهيدرات ها (مواد قندي) از دلايل ژنتيکي و ماشيني شدن زندگي و کاهش تحرک بدني، استفاده از خودرو، آسانسور، پله برقي، ماشين هاي لباسشويي و ظرفشويي، دستگاه هاي کنترل از راه دور و مصرف غذاهاي آماده و فست فودها، سس هاي چرب نظير سس مايونز، مواد قندي و شيريني، شکلات و نوشابه هاي گازدار از دلايل محيطي مؤثر در بروز اضافه وزن و چاقي به شمار مي رود.
وي عنوان مي کند: کم کاري غده تيروئيد، بيماري هاي استخوان و مفاصل، اختلال در هورمون هاي جنسي هم ممکن است تعادل متابوليکي بدن را بر هم بزند و مشکل چاقي را فراهم آورد. به گفته اين کارشناس تغذيه، مصرف داروهاي ضد بارداري يا کورتون ها، داروهاي ضد افسردگي و ضد اضطراب که با ايجاد خواب آلودگي، بي تحرکي و کاهش مصرف انرژي همراه است باعث اضافه وزن و چاقي مي شود.
وي اظهار مي دارد: چاقي، احتمال ابتلا به بيماري هاي قلبي – عروقي، سکته ها، بيماري ديابت و انواع سرطان را افزايش مي دهد و زمينه بيماري هايي نظير بيماري هاي کبد، سنگ کيسه صفرا، تخريب غضروف مفصلي و سايش مفصل ها را فراهم مي کند.
وي تأکيد مي کند: کودکان و دانش آموزان بايد از ميان وعده هاي سالم و با ارزش غذايي نظير ميوه، سبزي، شير، لقمه هاي خانگي (نان و پنير و گردو، نان و تخم مرغ)، انواع ميوه ها و سبزي ها نظير سيب، پرتقال، هلو، هويج، کاهو و خيار استفاده و از خوردن شيريني و شکلات بيش از حد و چيپس و پفک و ميان وعده هاي چرب به شدت خودداري کنند.
يک کارشناس تغذيه نیز عنوان مي کند: خطر ابتلا به اضافه وزن و چاقي در کودکاني که والدين چاق دارند و يا از مادران ديابتي متولد مي شوند بيش از ديگر کودکان است.
«شهلا جودت» مي افزايد: چاقي دوران کودکي زمينه چاقي در دوران بزرگسالي، سندروم متابوليک، فشار خون بالا، آسم، کبد چرب، ديابت نوع دوم، مشکلات فيزيولوژيک، افسردگي و سرطان را فراهم مي آورد.
وي ادامه مي دهد: تهيه غذا با گوشت مرغ، ماهي و سينه بوقلمون همراه با سبزي هاي تازه براي کودکان بسيار مفيد و داراي ارزش غذايي بالايي است.
به گفته وي، والدين هم چنین مي توانند براي ميان وعده کودکان خود از نان هاي سبوس دار که ارزش غذايي بالایی دارد استفاده کنند.
وي نسبت به مصرف آبميوه هاي صنعتي و نوشيدني هاي گازدار در کودکان هشدار مي دهد و مي گويد: متأسفانه بسياري از والدين به دليل ناآگاهي اين آبميوه هاي صنعتي را که حاوي کربوهيدرات بالا و رنگ هاي مصنوعي است، جايگزين آبميوه هاي طبيعي مي کنند که زمينه چاقي و پوسيدگي هاي دندان افزايش مي يابد.
يک پزشک فوق تخصص داخلي و غدد نيز مي گويد: با توجه به آن که چاقي دوران کودکي زمينه ابتلا به بسياري از بيماري ها در بزرگسالي را فراهم مي کند، درمان آن در اين دوران بسيار ضروري است.
دکتر «پوراکبر» مي افزايد: متأسفانه چاقي و اضافه وزني که در دوران کودکي ايجاد مي شود در بزرگسالي به رژيم هاي درماني و ورزش مقاوم خواهد شد و فرد را با مشکلات زيادي مواجه خواهد کرد. وي تأکيد مي کند: با انجام فعاليت بدني روزانه به مدت 30 تا 60 دقيقه، تشويق کودک به پياده رفتن به مدرسه، محدود کردن سرگرمي هاي غيرفعال نظير تماشاي تلويزيون و بازي هاي رايانه اي به کمتر از 2 ساعت در روز، کاهش مصرف غذاهاي پر نمک و پر چرب، خودداري از وادار کردن کودک به اتمام غذا و مجبور کردن به خوردن و آشاميدن زياد، مصرف روزانه صبحانه، تغذيه با شير مادر و تداوم آن تا 2 سالگي از بروز چاقي در کودکان پيشگيري کنيد.
«محمدي» يک کارشناس ارشد روان شناسي نيز مي گويد: والدين بايد با مراجعه به مشاور يا متخصص تغذيه، آگاه کردن فرزند خود با عوارض چاقي و ترويج فرهنگ مصرف ميوه و سبزيجات و فعاليت بدني، چاقي و اضافه وزن فرزندان خود را درمان کنند و از سرکوفت زدن و برچسب هاي منفي به گونه اي که احساس ناخوشايندي در آن ها ايجاد شود به شدت خودداري کنند./ح