به گزارش خبرنگار سياست خارجي باشگاه خبرنگاران، جمهوری اسلامی ایران از زمان شروع برنامه هسته‌اي خود همواره در چارچوب قوانين بين‌المللي عمل كرده و مواضع شفاف و روشني در اين زمينه داشته است؛ با اين وجود انگشت اتهام غرب و آمريکا همواره بر غيرصلح آميز بودن انرژي هسته‌اي نشانه رفته است.
از آنجايي که ايران از هیچ تلاشی برای رفع ابهام در خصوص صلح‌آمیز بودن فعالیت هسته‌ای خود فروگذار نکرده، یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار ديگر در سخنرانی در موسسه روابط بین‌الملل در مسکو با متهم کردن ایران به عدم همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: آژانس نمی‌داند آیا برنامه‌ی هسته‌ای ایران دارای مقاصد نظامی است یا خیر.
تاریخچه برنامه هسته ای ایران
اولین تلاش‌های ایران برای دستیابی به فناوری هسته‌ای به دهۀ 1950 میلادی باز می‌گردد. نخستین کشوری که ایران را به دستیابی به فناوری هسته‌ای ترغیب و این فناوری را به ایران منتقل کرد، ایالات متحده آمریکا و نخستین مخالف جدی امروز ایران در تحقق فعالیت‌های هسته‌ای آن نيز آمريكاست؛ اولین قدم جدی در زمینۀ استفاده از علوم و فناوری هسته‌ای در ایران در سال 1335 (1956) برداشته شد. در 14 اسفند 1335 (5 مارس 1957) موافقت نامۀ همکاری بین دولت ایالات متحده آمریکا و دولت ایران راجع به استفاده‌های غیرنظامی از انرژی اتمی امضاء شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و سرنگونی رژیم شاه، جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت همچنان به عضویت و پایبندی خود به NPT، موافقت نامۀ پادمان و اساسنامۀ آژانس ادامه دهد. با وجود این حسن نیت، سرنوشت خوبی در انتظار قراردادهای هسته‌ای ایران نبود. با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، کشورهای غربی اجرای موافقت‌نامه‌ها و قراردادهای خود از جمله ساخت نیروگاه بوشهر را به حالت تعلیق درآوردند.
این موضوع، حاکی از اعمال یک سیاست و استاندارد دوگانه و تبعیض‌آمیز در عرصۀ جهانی است و مؤید این است که کشورهای مزبور تا زمانی که کشوری در راستای منافع و اهداف آنان حرکت كند با هیچ مانعی مواجه نخواهد شد اما با در پیش گرفتن سیاست استقلال سیاسی و اقتصادی و همچنین عدم وابستگی، همین کشورها با بهانه‌های مختلف از هر نوع همکاری طفره رفته و تعهدات خود را نیز زیرپا می‌گذارند. این کشورها حتی فراتر از این رفته و در اجرای سیاست استقلال و خودکفایی ملی نیز ایجاد مانع می‌کنند.
این وضعیت، عامل اساسی تصمیم‌گیری جمهوری اسلامی ایران برای اجرای استراتژی خودکفایی در علوم، فناوری و صنعت هسته‌ای بود. به ناچار، جمهوری اسلامی ایران ادامه تلاش برای دسترسی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای را به تنهایی دنبال كرد و راه دیگری جز تلاش برای نیل به خودکفایی و استقلال در فناوری پیچیده هسته‌ای برای خود ندید. بنابراین، تلاش ایران جهت دستیابی به فناوری هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز ناشی از سیاست مستمری بوده است که دقیقاً براساس محاسبات منافع ملی و اقتصادی کشور و با در نظر داشتن نیازهای آتی توسعه ایران به منابع پایدار انرژی از 50 سال پیش انتخاب شده و دنبال شده است.
اظهارات بی پایه و اساس آژانس
با وجود اینکه در طول 10 سال گذشته، جمهوری اسلامی ایران از هیچ تلاشی برای رفع ابهام در خصوص صلح‌آمیز بودن فعالیت هسته‌ای خود فروگذار نکرده و همچنین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها گزارش کرده است که هیچ مدرکی دال بر انحراف فعالیت‌ها یا مواد هسته‌ای برای فعالیت نظامی نیافته است اما اتهامات مستمر بی‌اساس مدیر کل آژانس بین‌اللمللی "آمانو" در موارد مختلف، تبدیل به یک روند بی‌پایان شده است.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با متهم كردن ايران به عدم همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: آژانس نمی‌داند آیا برنامه‌ی هسته‌ای ایران دارای مقاصد نظامی است یا خیر.
سخنان مدیرکل آژانس در حالی بیان می‌شود که این ارگان سازمان ملل تاکنون قادر به ارایه مدرکی موثق که دال بر انحراف در برنامه هسته‌ای ایران باشد، نبوده است و بازرسان آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی نظارت دارند. به علاوه ایران با تاکید همیشگی بر صلح‌آمیز بودن مقاصد هسته‌ای خود اعلام کرده است.
حمایت جهانی از برنامه هسته ای ایران
دفاع ایران از حقوق هسته‌ای تنها دفاع از حقوق خود نبود، بلکه دفاع از حقوق هسته‌ای تمامی کشورهای در حال توسعه و جهان سوم بود. طبیعتاً، هرگونه برخورد و تعامل با موضوع هسته‌ای ایران و چگونگی سیاست ایران در این زمینه می‌تواند به سیاست و نسخه‌ای واحد برای این کشورها تبدیل شود. از این رو، نوعی تعامل و برقراری ارتباط و تماس‌های فعال بین این کشورها به ویژه در قالب جنبش عدم تعهد و ایران شکل گرفته است.
جنبش عدم تعهد همواره از حقوق هسته‌ای ایران دفاع کرده و بیانیه‌هایی را نیز در این راستا صادر کرده است؛ این جنبش، همواره در هر اجلاس شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین، برای حمایت از برنامۀ هسته‌ای ایران بیانیه صادر می‌کند. از طرف دیگر، در سطوح عالی این جنبش نیز تاکنون شاهد صدور سه بیانیۀ تروئیکا، دو بیانیۀ وزراء و یک بیانیه سران جنبش در حمایت از برنامۀ هسته‌ای ایران بوده‌ايم. در کنار این موضوع، سازمان کنفرانس اسلامی نیز تاکنون 4 بیانیه در اجلاس وزرای امور خارجه و یک بیانیه نیز در اجلاس سران خود در حمایت از برنامه هسته ای ایران صادر کرده است. با این اقدام، تلاش کشورهای غربی و آمریکا برای ایجاد اجماع علیه برنامۀ هسته‌ای ایران با شکست مواجه شد.
" حسین کنعانی مقدم" در گفتگو با باشگاه خبرنگاران در واکنش به اظهارات یوکیو آمانو مبنی بر خودداری ایران از همکاری با آژانس گفت: از آنجا که ايران همواره به قوانين بين‌المللي انرژي هسته‌اي پايبند بوده متاسفانه آژانس بین المللی یک برخورد سیاسی در این مورد دارد.
این کارشناس سیاست خارجی ادامه داد: آژانس تحت تاثیر غرب و گروه 1+5 به منظور بهانه جویی در روند مذاکرات اتهامات بی‌پایه و اساسی مبنی بر عدم هکاری جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین المللی بیان می کند.
کنعانی مقدم تصریح کرد: مواضع هسته‌ای ایران شفاف و عملیاتی اعلام شده و سازمان ملل تاکنون قادر به ارایه مدرکی موثق که دال بر انحراف در برنامه هسته‌یی ایران باشد، نبوده است.
این کارشناس سیاست خارجی در پایان خاطرنشان کرد: رد پای آمریکا و متحدان این کشور به ویژه در بخش مربوط به اتهام‌های ادعایی علیه ایران کاملا مشهود است.
با وجود اینکه جمهوری اسلامی ایران در راستای اجرای تعهداتش چیزی فراتر از احقاق حق مسلم خود به موجب ان.پی.تی و استفاده از انرژی هسته‌ای در مقاصد صلح‌آمیز نمی‌خواهد، آمریکا و کشورهای غربی همواره به جامعه بین‌المللی درخصوص ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران دروغ گفته و اطلاعات انحرافی و ساختگی ارائه کرده‌اند؛ اکنون باید دید آیا آژانس بین‌المللی در دوره ریاست یوکیا امانو از آنچنان استقلال عملی برخوردار است که بتواند به وظایف خود بدور از ملاحظات سیاسی عمل کند و به مطالبات حقوقی کشورها برای توسعه انرژی اتمی درجهت مقاصد صلح‌آمیز پاسخ دهد.
گزارش از مرتضي جلالي مقدم و فائزه محسني
انتهاي پيام/