سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

امروز در تاریخ؛

از درگذشت نویسنده «الیور تویست» تا اختراع آنتن امواج صوتی

شورش مردم تبریز علیه خودکامگی «محمدعلی شاه قاجار»، اختراع آنتن امواج صوتی، وفات همسر گرامی رسول خدا، «حضرت خدیجه»، استان شدن قم و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 19 خرداد 1392 خورشیدی برابر با 29 رجب 1434 هجری و 9 ژوئن 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

شورش مردم تبریز علیه خودکامگی «محمدعلی شاه قاجار» (1287 ش)
در نوزدهم خرداد 1287 ش برابر با 9 جمادی‌الاول 1326 ق، انجمن ایالتی تبریز، تلگرافی به انجمن‌های ولایتی و علمای نجف ارسال داشت که مفاد آن یادآور سوء نیت شاه در ویران ساختن بنیان مشروطه و خیانت به ملت بود. دسیسه‌ها و نیرنگ‌های محمدعلی شاه، مردم تبریز را مطمئن ساخته بود که شاه قاجار، هدفی جز سرکوب آزادی خواهان ندارد. از این روی، مردم این شهر در قبال اقدامات شاه، واکنش شدیدی از خود نشان دادند.

قطع خطوط تلگراف از طرف دولت که تنها راه برقراری تبریز به تهران بود، بدگمانی مردم را افزود. همچنین تلگراف محمدعلی شاه نیز که بار دیگر به دروغ او را پایبند مشروطه و هوادار مجلس معرفی می‌کرد خشم مردم را بیشتر برانگیخت. از این رو، شورش فراگیر در شهر شکل گرفت که به محاصره این شهر و وقایع متعددی انجامید.

استیضاح دولت «الممالک» از سوی آیت‌اللّه «سید حسن مدرس» (1302 ش)
مدتی پس از کودتای رضاخان در سوم اسفند 1299 دوره چهارم مجلس شورای ملی افتتاح شد و در این دوره نیز، شهید حسن مدرس به نمایندگی مجلس انتخاب گردید. او برای جلوگیری از قدرت یافتن سردار سپه، قصد داشت تا با استیضاح و برکناری الم مالک، صدراعظم احمد شاه قاجار، فردی دیگر را برای صدراعظمی روی کار بیاورد. آیت‌اللَّه مدرس علاوه بر استیضاح مستوفی‌الممالک درباره رویه سیاست خارجی، این نخست‌وزیر را دارای قدرت کافی برای مقابله و مبارزه و جلوگیری در برابر تندروی‌های سردار سپه ندانست و او را به شمشیر مرصّع و تزئینی تشبیه کرد که تنها در مجالس بزم به کار می‌رود در حالی که برای ایستادگی در برابر رضاخان، شمشیر برنده و تیز لازم است. پس از برکناری الم مالک، مردم که به وی حسن ظن داشتند از مدرس به خاطر استیضاح انتقاد کردند. بعدها معلوم شد مخالفت مدرس و اکثریت مجلس، به دلیل حفظ منافع ملت و جلوگیری از قدرتِ خطرناک رضاخان بوده است.

رحلت فقیه بزرگوار آیت‌اللّه «سید محمدحسن الهی طباطبایی» (1347 ش)
آیت‌اللَّه سید محمدحسن الهی طباطبایی برادر مفسر کبیر قرآن، علامه سید محمدحسین طباطبایی در سال 1287 ش (1326 ق)، در تبریز به دنیا آمد. وی در کودکی پدر و مادرش را از دست داد و به همراه برادرش تحت سرپرستی وصی پدر قرار گرفت. سید محمد حسن در سنین کودکی مقدمات ادبیات فارسی و عربی و خوشنویسی را فرا گرفت و سپس سطوح عالی حوزوی را زیر نظر استادان خبره به کمال رساند. وی در 18 سالگی به همراه برادر راهی نجف اشرف شد و به مدت یازده سال از استادان بزرگی همچون حضرات آیات سید علی قاضی طباطبایی، سید حسن بادکوبه‌ای، محمدحسین غر وی اصفهانی، میرزای نایی نی و سید ابوالحسن اصفهانی، در علوم عرفان، فلسفه، ریاضی، طب و فقه و اصول بهره جست.
این دو برادر در سال 1314 شبه دلیل مشکلات معیشتی به تبریز بازگشتند و سید محمد حسن در حوزه علمیه شهر به تدریس فلسفه همت گماشت. وی دانشور پرهیزگاری بود که به منظور تهذیب نفس، تزکیه درونی و تصفیه قلب کوشش‌های عمیق و مستمری را از خود بروز داد و افرادی علاقمند، در پرتو مواعظ و نصایح او به کمالاتی نائل آمدند. ایشان در اواخر عمر ساکن قم گردید ولی بر اثر بیماری قلبی به تبریز مراجعت نمود تا اینکه مرغ جان این سالک الی‌اللَّه در شب بیستم خرداد 1347 ش برابر با سیزدهم ربیع‌الاول 1388 قدر شصت سالگی از قفس تن به درآمد و پس از تشییعی با شکوه در قم به خاک سپرده شد.

استان شدن قم به صورت رسمی و قانونی (1375 ش)
طرح استان شدن قم، برای اولین بار توسط حضرت آیت‌اللّه خامنه ای رهبر معظم انقلاب و در سفر معظم له به این شهر در پائیز 1374 عنوان گردید. ایشان متذکر شدند که اولین گام برای بهبود و پیشرفت اوضاع قم، استان شدن آن می‌باشد. این طرح سرانجام با پیگیری‌های مجلس شورای اسلامی و وزارت کشور به انجام رسید.

استان قم تقریباً در مرکز ایران قرار دارد و با مساحتی نزدیک به یازده هزار کیلومتر مربع، در بین استان‌های کشور دارای مرتبه بیست و هشتم می‌باشد. وجود حرم مطهر حضرت معصومه (س) و شکل‌گیری حوزه علمیه قم در جوار ایشان، استان قم را جایگاهی ویژه بخشیده است. امروزه قم به عنوان مرکز حوزه عظیم دینی و پایگاه نشر معارف اسلامی و شیعی در سراسر عالم تبدیل گردیده است.

وفات همسر گرامی رسول خدا، «حضرت خدیجه» به روایتی (سه سال قبل از هجرت)

حضرت خدیجه (س) پس از 25 سال زندگی مشترک با پیامبر اکرم (ص) در سن 65 سالگی، وفات یافت و در منطقهٔ حج ون مکه دفن گردید. وی در سن 40 سالگی با رسول خدا (ص) ازدواج نمود و ثمرهٔ ازدواج آن‌ها، دو پسر و چهار دختر به نام‌های قاسم، عبداللَّه، زینب، رقیه، ام‌کلثوم و حضرت فاطمهٔ زهرا (س) بود. آن حضرت نخستین زنی بود که به دین اسلام گروید و تمام اموال خود را در راه ترویج اسلام در اختیار پیامبر اکرم (ص) گذاشت. یکی از روزهایی که در آن احتمال رحلت آن حضرت نقل شده، 29 رجب است.

درگذشت «ابن قُتَیبه» محدث و ادیب (276 ق)
عبداللَّه بن مسلم دینوری معروف به ابن قُتَیبه، قرآن پژوه، محدث، شاعر و ادیب مسلمان در سال 213 قدر کوفه به دنیا آمد. پس از تحصیل به قضاوت در دینور (در غرب ایران) پرداخت و سپس در بغداد، نوزده سال به تدریس تا لیف و تکمیل آثار علمی خود همت گماشت. ابن قُتیبه به یُمن کتاب‌هایش مورد توجه عالمان و پژو هان قرار گرفت، هرچند وی از جنجال‌های زمان دوری گزید و در کارهای سیاسی دخالت نمی‌کرد. تا ویل مشکلِ القرآن، تفسیر غَریبِ القُرآن و معانی الشِّعر از جمله تألیفات اوست.

اشغال سرزمین پاراگوئه در امریکای جنوبی توسط ارتش اسپانیا (1535 م)
کشور پاراگوئه در اوایل قرن شانزدهم توسط دریانوردان اسپانیایی و گروه‌های تجسسی آنها مورد شناسایی قرار گرفته بود. این گروه‌ها در سال‌های 1521 و 1527 م از طریق رودخانه پارانا در برزیل به داخل پاراگوئه رسیدند. در آن زمان، این منطقه محل سکونت بومیان محلی بود که در بخش شرقی آن به کشت و زرع مشغول بودند. در نهایت در 9 ژوئن 1535 م تمامی سرزمین پاراگوئه به تصرف نیروهای اسپانیایی درآمد و به مدت 276 سال در کنترل این کشور قرار داشت. پس از آن‌که این کشور به طور کامل زیر یوغ اسپانیایی‌ها قرار گرفت ساخت و ساز شهر و برج و باروها در آن آغاز شد و در سال 1539 م فرماندار این منطقه نیز توسط پادشاه اسپانیا منصوب گردید. سرزمین پاراگوئه در مرکز امریکای جنوبی قرار گرفته و با 406/752 کیلومتر مربع مساحت در میان کشورهای برزیل، بولیوی و آرژانتین قرار گرفته است.

پایان کار کنگره تاریخی ویِن پس از سقوط ناپلئون بُناپارت (1815 م)
کنگره تاریخی ویِن به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اجتماعات سیاسی بین‌المللی در قرن نوزدهم، از روز 14 اکتبر 1814 مدر وین پایتخت اتریش آغاز شد تا درباره متصرفات فرانسه طی جنگ‌های ناپلئون بُناپارت تصمیم‌گیری کند. در این کنگره که به منظور سر و سامان دادن به مسائل اروپا پس از نخستین استعفای ناپلئون بُناپارت تشکیل شد، سلاطین و سران برجسته اروپا نیز شرکت داشتند. مسائلی که کنگره با آن‌ها روبرو بود پیچیدگی و دشواری فراوان داشت چرا که انقلاب فرانسه و جنگ‌های ناپلئون، ساختار اروپا را به کلی در هم ریخته بود. ولی آن چه بیشتر مورد توجه کنگره قرار داشت، برقرار کردن تعادل قوا برای حفظ صلح در این قاره بود. در این میان، رقابت‌ها و دسیسه‌چینی‌ها از پیشرفت کار اساسی آن جلوگیری می‌کرد.
 هم‌چنین بیشتر نمایندگان شرکت کننده در کنگره، مایل بودند که تعادل قوا در اروپا به دوران قبل از انقلاب کبیر فرانسه برگردد و می‌خواستند سلاطین و فرمان روایانی را در کشورهای مختلف روی کار آورند که قبل از انقلاب فرانسه بوده‌اند. بر این اساس، شعار کنفرانس ویِن عبارت بود از: حقانیت و جبران. بدین ترتیب، کنگره ویِن نوعی پیروزی دولت‌های بزرگ بر دولت‌های کوچک و پیشرفت رژیم‌های سلطنتی علیه جمهوریت در اروپا بود. این کنگره کوشید و توانست عقربه زمان را در اروپا به عقب برگرداند ولی باعث شد که در آینده، انقلاب‌های دیگری بروز کند. هم‌چنین از سوی دیگر این کنگره توانست از بروز جنگ تا یک‌صد سال بعد در اروپا جلوگیری نماید. در نهایت، منافع قدرت‌های حاضر در کنگره، با تقسیم سرزمین‌ها و الحاق مناطق به کشورهای انگلستان، هلند، اتریش و پروس تا مین گردید و به آن عنوان غرامت اطلاق شد. کنگره ویِن سرانجام در 9 ژوئن 1815 م به کار خود پایان داد.

رحلت آیت‌اللَّه «سید محمد هادی میلانی» فقیه بزرگ شیعه (1395 ق)
حضرت آیت‌اللّه سید محمد هادی میلانی در محرم سال 1313 قدر نجف، در خانواده‌ای اهلِ علم و معنویت به دنیا آمد. اجداد او همه از ساداتِ حسینیِ شهر مدینهٔ منو ره و از فرزندانِ امام چهارم حضرت علی بن الحسین (ع) بودند. جلسات درس ایشان در حوزهٔ بزرگ نجف بسیار با شکوه بود و شاگردان فراوانی از جمله آیات عظام: حسین وحید خراسانی، سید عباس صدر، محمدتقی جعفری، سید محمدباقر طباطبایی و... در محضر درس او به مدارج بالای علمی دست یافتند. هم چنین آثار فراوان علمی آیت‌اللّه میلانی در کتب گوناگون معظمٌ له متبلور شده است. محاضراتٌ فی الفِقهِ الامامیَّه در ده جلد، قادَتُنا کیفَ نَعرِفهُم در نُه جلد و... از جمله تألیفات این مرجع بزرگ تقلید به شمار می‌روند.

این عالم بزرگ در سال 1373 ق وارد شهر مشهد شده و با حضور خود، حوزهٔ علمیهٔ مشهد را رونقی دوباره بخشید. سرانجام این عالم ربانی که در اواخر عمرِ خود، از همراهی با نهضت اسلامی مردم علیه رژیم پهلوی غافل نبود در سال 1395 ق برابر با 1354 شمسی در 82 سالگی دار فانی را وداع گفت و پس از تشییعی با شکوه، در جوار مرقد مطهر امام رضا (ع) به خاک سپرده شد. گفته می‌شود که تایید شرعی برای اعدام حسنعلی منصور، نخست‌وزیر خائن رژیم منحوس پهلوی، از جانب آیت‌اللَّه میلانی به اعضای هیئت مؤتلفهٔ اسلامی، صادر شده بود.

لغو قانون برده‌داری در امریکا توسط «آبراهام لینکُلْن» (1862 م)
هنگامی که آبراهام لینْکُلْن، در سال 1860 م به ریاست جمهوری امریکا انتخاب شد، شعار تبلیغاتی خود جهت مبارزه با برده‌داری را دنبال کرد. این امر، خشم ایالت جنوبی امریکا را که طرفدار برده‌داری بودند برانگیخت، از این رو، به تشکیل اتحادیه جدید و خودمختاری اقدام کردند. در این حال جنگ بین ایالات شمالی و جنوبی آغاز شد و طرفداران بردگی علیه مخالفان آن به نبرد پرداختند. در گرماگرم جنگ‌های امریکا، در نهم ژوئن 1862 م، به ابتکار آبراهام لینکلن و به دستور کنگره دولت‌های متحد شمالی امریکا، رژیم برده‌داری و خرید و فروش زنان و مردان سیاه پوست، با نام کنیز و غلام در کلیه ایالات شمال امریکا لغو شد. در ادامه این امر، لینکلن، اعلامیه معروف آزادی بردگان را در سراسر امریکا صادر کرد و باعث شورش سیاهان علیه اربابان سفید پوست خود گردید. این امر سرانجام باعث شکست طرفداران برده‌داری و لغو بردگی در سراسر امریکا شد.

اختراع آنتن امواج صوتی توسط «گولیلمو مار کونی» (1896 م)
گوگلیلمو مار کونی (به ایتالیایی: Guglielmo Marconi)† (۲۵ آوریل ۱۸۷۴ - ۲۰ ژوئیه ۱۹۳۷) مهندس برق ایتالیایی و دریافت‌کننده جایزه نوبل بود که سیستم بی‌سیم تلگرافی یا همان رادیو را اختراع کرد. مار کونی رئیس فرهنگستان ایتالیا و عضو شورای عالی فاشیستی ایتالیا بود. در دسامبر سال ۱۹۰۱ او توانست فرضیه امواج رادیویی که تحت تأثیر چرخش زمین و در مدار آن قرار نمی‌گرفتند را اثبات کند. او با بیان این فرضیه اقدام به مخابره کردن اولین سیگنال‌های امواج رادیویی در اقیانوس اطلس میان پولدهو [کورن] وال و سنت جونز، نیوفوندلند به فاصله ۲۱۰۰ مایلی مخابره کرد. سال های ۱۹۰۲ تا ۱۹۱۲ او اختراعات دیگری را به ثبت رساند. در ۱۹۰۲ در طول سفر دریایی خود به فیلادلفیای آمریکا تأثیرات روشنایی روز و ارتباط مستقیم آن با ارتباطات و امواج بی سیم را کشف کرد و در همان سال امتیاز ردیاب مغناطیسی خود را که پس از آن تبدیل به گیرنده استاندارد امواج رادیویی شد ثبت نمود. این گیرنده برای سال های طولانی یک الگوی استاندارد و جامع بود.

آتش‌سوزی بزرگ دانشگاه الجزیره و نابودی 500 هزار جلد کتاب نفیس (1962 م)
در نهم ژوئن 1962 مبر اثر آتش‌سوزی بزرگ دانشگاه الجزیره در پایتخت کشور الجزایر، بیش از پانصد هزار نسخه از کتاب‌های نفیس کتابخانه این دانشگاه از بین رفت. اکثر کتاب‌های سوخته شده، از منابع و مآخذ مهم و کم نظیر بودند. حریق دانشگاه الجزیره و کتابخانه آن توسط افراد ارتش سرّی فرانسه در الجزیره صورت گرفته بود. ارتش سری از نظامیان فرانسوی مخالف اعطای استقلال به الجزایر تشکیل شده بود. این حریق یکی از ده‌ها آتش‌سوزی بود که در این روز در الجزایر روی داد و در غالب آن‌ها، افراد ارتش سری فرانسه دست داشتند.

درگذشت «چارلْزْ دیکنز» نویسنده و رمان نویس شهیر انگلیسی (1870 م)
چارلْزْ دیکِنْزْ نویسنده معروف انگلیسی در هفتم فوریه 1812 مدر خانواده‌ای تهی‌دست در انگلستان به دنیا آمد. وی در 16 سالگی منشی و تندنویس یکی از نمایندگان مجلس عوام انگلستان و پس از آن، خبرنگار یک روزنامه در پارلمان شدشاه‌کارهایی نظیر الیورت ویست، دیوید کاپرفیلد، آرزوهای بزرگ، داستان دو شهر و سرود کریسمس را به وجود آورد و شهرتی جهانی به دست آورد. آثار دیکنز، بیشتر متأثر از خاطرات دوران کودکی اوست.

وی در رمان الیورت ویست مبارزه با پلیدی‌های اجتماعی را آغاز کرد. در این رمان، دنیای فقر و جنایت در کارگاه‌های لندن در قرن نوزدهم را بازگو نمود و در رمان نیکلاس نیکل بی اوضاع رقت‌انگیز مدارس ابتدایی را مطرح کرده است. برخی از صاحب‌نظران، چارلز دیکنز را بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین نویسنده انگلستان می‌دانند. چارلز دیکنز سرانجام در نهم ژوئن 1870 مدر پنجاه و هشت سالگی درگذشت.

برخی دیگر از رویدادهای 9 ژوئن

68: نرون امپراتور روم که به خشونت معروف بوده است خودکشی کرد. 
1822: چارلز گرام مخترع دندان مصنوعی این اختراع خود را به ثبت داد.
1936: (1315): دولت وقت ایران سواد آموزی اجباری سالمندان 18 تا 40 ساله را به اجرا گذارد.
1999: میان ناتو و یوگوسلاوی آتش بس برقرار شد. جنگ طرفین بر سر کوزوو بود که یوگوسلاوی حاضر به تخلیه آن شده بود.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.