به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران، به همین جهات می‌توان منشا و سرچشمه بسیاری از ناهنجاری ها و انحرافات را در یک محیط و جو ناسالم خانوادگی و ارتباط مخرب و پر تنش اعضای خانواده که همه و همه ناشی از عدم وجود نظامی صحیح و معنی‌دار تربیتی و نبودن پایه‌های استوار اخلاقی ، معنوی و مذهبی است، جستجو کرد و در نتیجه والدین در مقابله با مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر توسط نوجوانان و جوانان مهمترین نقش را بر عهده دارند.
بر اساس اين گزارش، در میان انواع آسیب های اجتماعی گرایش به سیگار و استعمال موادمخدر جزو پردامنه ترین و جدی ترین چالش ها در جوامع امروزی، و بویژه در بین نسل جوان است.
متاسفانه سیگار و مصرف مستمر آن به یک امر عادی همچون نوشیدن چایی، خوردن غذا و … در بین مردم، تبدیل شده است. اگر به صورت تصادفی به هرگوشه و کناری از شهر که تعدادی از افراد در آن جمع هستند نگاه کنیم، از هر ده نفر دستکم سه الی چهار نفر سیگاری هستند و این نسبت در بین جوانان به طور یقین از این نیز فراتر می رود.
بر اين اساس، 15 درصد از جمعيت ايران سيگاري است و در سال‌هاي اخير به طور روز افزوني خانم‌ها به کشيدن سيگار روي مي‌آورند. هم‌اکنون 500 ميليون کودک در جهان در معرض استنشاق تحميلي دود سيگار در خانواده هستند و بر اساس آمارهاي موجود، در حال حاضر 50 درصد دانش‌آموزان 13 تا 15 ساله کشور در خانواده‌اي که يک نفر سيگاري وجود دارد، زندگـي ميکنند.
سيگاري‌ها 15 تا 40 درصددرآمد خانوار را صرف تهيه سيگار ميکنند و افراد فقير سيگاري بين 10 تا 17 درصد درآمد خانواده را صرف تهيه محصولات دخاني ميکنند.
مهم‌ترين افراد تاثيرگذار بر کودکان و نوجوانان براي سيگاري شدن در آينده، والدين و ديگر کساني هستند که با کودک و نوجوان در يک مکان زندگي ميکنند. به طور مسلم، پدر و مادر، الگوهاي بسيار مهم و در عين حال مجسم براي فرزندان خود در زمينه سيگاري شدن هستند. رفتار پدر يا مادر يا هر دو، تا حد زيادي براي فرزندشان، طبيعي و جالب است و تاثير سيگار کشيدن والدين بر سيگاري شدن فرزندان دختر بيشتر از پسران است. امکان سیگاری شدن کودکانی که والدین آنها هر دو سیگاری‌اند، دو برابر بیشتر از کسانی است که یکی از والدین آنها سیگاری است.
بنابراين با توجه به اينکه يکي از برنامه‌هاي اصلي مبارزه با دخانيات، پيشگيري از استعمال دخانيات است، اصل کاربردي اين است که از والدين شروع شود و متأسفانه اين مساله ناديده گرفته مي‌شود.مشخص است که اگر والدين سيگاري نباشند و به ديگران از جمله بستگان و دوستان و ميهمانان، اجازه سيگار کشيدن را در محيط منزل ندهند، تمايل فرزندان به سيگار کشيدن کاهش مي‌يابد و احتمال سيگاري شدن‌شان در آينده، کمتر است.
والدين لازم است صادقانه و دوستانه با فرزندان خود در مورد خطرهای سیگار صحبت کنند. این رفتار حتی می‌تواند زندگی آنها را نجات دهد؛ به عوارض دراز مدت کشیدن سیگار تاکید نکنید، چون برای بچه‌ها مشکل است خود را در سن بزرگسالی تجسم کنند؛ درباره عوارض کوتاه مدت آن مانند کاهش قدرت بدنی ورزشکاران ، به سختی نفس کشیدن و بد رنگ شدن دندانها با آنها صحبت کنید؛ اگر درباره کسانی مانند خویشاوندان یا دوستان که در اثر سیگار کشیدن بیمار شده‌اند، صحبت کنید، آثار سیگار واقعی‌تر به نظر می‌رسد؛ سیگار کشیدن را به عنوان یک خطر برای سلامت و تندرستی مورد بررسی قرار دهید، نه به عنوان یک رفتار بد؛ به این موضوع که اعتیاد داشتن خیلی سخت است، تاکید کنید؛ گر در حال ترک سیگار هستید، یا در ترک کردن آن ناموفق بوده‌اید، درباره سختی آن با فرزند خود صحبت کنید؛ مکانهای عمومی را که سیگار کشیدن در آنها ممنوع است، به فرزندان خود معرفی کنید و به کودکان خود بیاموزید در برابر فشار همسالان مقاومت کنند.
بنابراين گزارش، هنگامي‌که فردي سيگار را ترک مي‌کند، به حمايت خانواده از او توصيه مي‌شود. اولا تشويق خانواده براي ترک سيگار فرد سيگاري، بهترين وسيله ايجاد انگيزه است. پس از ترک نيز خانواده‌ها بايد بدانند که وقتي فرد سيگار کشيدن را کنار مي‌گذارد، در اوايل ترک، به استرس، تنش، عصبانيت و تحريک پذيري دچار مي‌شود. بايد شرايط فرد را درک کرده و تا حد امکان محيط آرامي‌براي او فراهم کرد. مي‌توان هميشه با يادآوري موفقيت او در ترک سيگار، موجبات افزايش اعتماد به نفس او را فراهم کرده و قدرت او را دربرابر عوارض ترک سيگار افزايش داد./ح