امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 2 اردیبهشت 1392 خورشیدی برابر با 11 جمادی‌الثانی 1434 هجری و 22 آوریل 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به فرمان حضرت امام خمینی (ره) (1358 ش)
حضرت امام خمینی (ره) بنیان گذار جمهوری اسلامی در دوم اردیبهشت ماه 1358 طی فرمانی به شورای انقلاب، رسماً تأسیس نهاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را اعلام کردند و شورای انقلاب نیز با تأسیس شورای فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گامی اساسی در جهت ساز ماندهٔ این نهاد انقلابی برداشت.
در اولین اطلاعیه سپاه، وظایف کلی آن چنین عنوان شده است: کمک به اجرای امور انتظامی و امنیتی، مبارزه مسلحانه علیه جریان‌های ضدانقلاب، دفاع در برابر حملات داخلی و خارجی، همکاری و هماهنگی با نیروهای مسلح نظام اسلامی، تربیت و آموزش اخلاقی و ایدئولوژیکی - سیاسی و نظامی کادر سپاه و... .
ترور «میرزا مصطفی آشتیانی» در جریان نهضت مشروطه (1288 ش)
میرزا مصطفی افتخار العلماء آشتیانی متخلص به صهبا در حدود سال 1245 ش برابر با 1282 قدر تهران، در بیت علم و فقاهت و جهاد به دنیا آمد. پدرش آیت‌اللَّه میرزا محمد حسن آشتیانی، رهبر نامدار نهضت تنباکو در تهران و مورد اعتماد میرزای بزرگ شیرازی در پایتخت بود. میرزا مصطفی پس از اتمام تحصیلات نزد پدر و دیگر اساتید، به اخذ اجتهاد نائل آمد و در جریان نهضت مشروطیت، به این قیام مردمی پیوست. وی از رهبران مسلم انقلاب مشروطه و مجتهدی مبارز بود. میرزا مصطفی تلاش می‌نمود تا بتواند بین مشروطه و مشروعه را جمع کند لذا از هر دو گروه کناره گرفت. سرانجام در جریان تحصن علما در حرم حضرت عبدالعظیم (ع) در ری که او نیز یکی از پیشتازان آن بود، توسط عده‌ای ناشناس، در نیمه شب دوم اردیبهشت 1288 ش، در چهل و سه سالگی به قتل رسید و در جوار حضرت عبدالعظیم (ع) به خاک سپرده شد.
رحلت استاد برجسته آیت اللَّه «میرزا مهدی آشتیانی» (1332 ش)
میرزا مهدی آشتیانی، در حدود سال 1266 ش در تهران متولد گردید. ایشان پس از فراگیری مقدمات، خارج فقه و اصول را نزد شیخ فضل‌اللَّه نوری و آقا سید عبدالکریم مدرس آموخت. وی از آن پس سال‌ها در تهران مُدَرس فلسفه و عرفان بود و عنوان مدرس رسمی مدرسه سپه سالار را داشت. در این میان شاگردان فرهیخته‌ای تربیت نمود که میرزا ابوالحسن شعرانی، دکتر عبدالجواد فلاطوری، دکتر محمدابراهیم آیتی، سید جلال آشتیانی، مهدی حائری یزدی و بدیع‌الزمان فروزان فر و... از آن جمله‌اند. ایشان در سال 1325 ش، چندی به قم مهاجرت کرد. از این عالم برجسته و محقق توانا آثار متعددی بر جای مانده که: حاشیه شرح منظومه منطق و حکمت، اساس التوحید درباره قاعده «الو احد» در وحدت وجود از آن جمله است. میرزا مهدی آشتیانی سرانجام در دوم اردیبهشت 1332 ش برابر با نهم شعبان 1372 قدر 66 سالگی درگذشت و در حرم حضرت معصومه (س) مدفون گردید.
درگذشت «سید عبدالعلی علوی» محقق معاصر (1359 ش)
سید عبدالعلی علوی که در شعر به «پرتو» تخلص داشت در سال 1281 ش در تهران به دنیا آمد. پس از پایان تحصیلات به دانشسرای عالی رفت و در علوم عقلی کارشناسی گرفت. پرتو علوی در 1300 شبه عراق و از آن جا به مصر سفر کرد و مدت دو سال در دانشگاه الأزهر به تحصیل علوم نقلی پرداخت. او مدتی در اروپا نیز ساکن بود و سپس به ایران مراجعت نمود. پرتو چون با زبان‌های عربی، آلمانی و انگلیسی آشنایی داشت به عنوان مترجم رسمی وزارت دادگستری انجام وظیفه می‌کرد. تألیفاتی از پرتو به یادگار مانده است که: زندگی علی بن ابی‌طالب، دستور زبان آلمانی و بانگ جرس از جمله آنهاست. سید عبدالعلی علوی در سال‌های ملی شدن صنعت نفت به مبارزه علیه شرکت‌های استعماری پیوست و در این راه به زندان افتاد. او در شعر بیشتر به مسائل اجتماعی روزگار خود می‌پرداخت. سید عبدالعلی علوی سرانجام در دوم اردیبهشت سال 1359 در 79 سالگی درگذشت.
قتل «نادرشاه افشار» در فتح آباد قوچان (1160 ق)
هرچند
نادر ثروت فراوانی از طریق جنگ‌های پیاپی نصیب ایران کرده بود ولی حرصِ
جمع آوری مال باعث شد که ما موران مالیاتی وی بر مردم سخت‌گیری کنند.
همچنین چون نادرشاه در پی محو نام و نشان خاندان صفوی و برانداختن مذهب
تشیع و ترویج تسنن بود، مردم دل خوشی از او نداشتند. در اوایل 1160 ق که
مردم سیستان علیه نادر شورش کردند، برادرزادهٔ خود علیقلی خان را جهت دفع
شورش به سیستان فرستاد، ولی علیقلی با شورشیان همدست شد.
نادر که در آن
زمان در مشهد به سر می‌برد قصد عزیمت به سیستان را داشت ولی چون نسبت به
سرداران ایرانی و قزلباش خود بدگمان شده بود، می‌خواست تا با کمک سرداران
افغانی، آنان را از سر راه بردارد. سرداران قزلباش پس از اطلاع از این نقشه
به تحریک علیقلی به سراپردهٔ نادر حمله کردند و او را در شصت سالگی در
نزدیکی قوچان به قتل رساندند.
سالروز اعلام انقلاب فرهنگی (1359 ش)
در 28 فروردین 1359، تعدادی از دانشجویان مسلمان کنترل دانشگاه تبریز را به دست گرفتند و فردای آن روز، منافقین و گروهک‌ها، دانشگاه تربیت معلم را تصرف کردند. به دنبال اولتیماتوم سه روزه از طرف شورای انقلاب به منافقین، مردم مسلمان، در دوم اردیبهشت 1359 موفق به شکست آنان شدند و این حرکت مورد تأیید امام قرار گرفت. پس از آن، ضرورت ایجاب می‌کرد تا دانشگاه‌ها برای مدتی تعطیل باشد تا تغییر و تحولی اساسی در تمام نظام آموزشی کشور انجام شود، از این رو دانشگاه‌ها از آن روز تعطیل شدند تا با مطالعه و دقت و فرصت کافی، تحولی بنیادین و اساسی در نظام دانشگاهی کشور پدید آید. این وظیفه به عهده ستاد انقلاب فرهنگی محوَّل گردید تا این که دانشگاه‌ها در 27 آذر 1361 در سالروز وحدت حوزه و دانشگاه، بازگشایی شدند. این حرکت با هدف اسلامی کردن دانشگاه‌ها و خارج ساختن عوامل طاغوتی بود که به انقلاب فرهنگی موصوف گردید.
درگذشت «سید محمود فرّخ خراسانی» ادیب و شاعر معاصر (1360 ش)
سید محمود فرّخ خراسانی متخلّص به فرّخ، در سال 1276 ش در مشهد به دنیا آمد. وی از نوجوانی مقدمات فارسی و عربی را آموخت و در آنها مهارت یافت. سید محمد فرخ، سال‌ها تصدّی امور آستان قدس رضوی را بر عهده داشت و در دوره‌های دوازدهم و سیزدهم مجلس شورای ملی، نماینده قوچان بود. در سال‌های آخر عمر، در مشهد انزوا گزید و به تأسیس انجمن ادبی فرّخ اقدام کرد. در سال 1353، دانشگاه مشهد به محمود فرّخ مقام استادی افتخاری دانشکده ادبیات و علوم انسانی آن دانشگاه را اعطا کرد. تاریخ مجمل فصیحی خوافی در سه جلد، سفینه نوح، دیوان اشعار، روضه خلد و... از جمله آثار اوست. استاد فرخ خراسانی سرانجام در دوم اردیبهشت 1360 در 84 سالگی درگذشت.
درگذشت «بدیع‌الزمان همدانی» ادیب بزرگ مسلمان (378 ق)
احمد بن حسین بن یحیی بن سعید بن بشر همدانی از اکابر ادبای اسلام و شیعه است. کلمات او در نهایت فصاحت و بلاغت است و در قوهٔ حافظه و بدیهه گویی بسیار کم نظیر و عجیب بود. همدانی در نظم و نثر عربی بسیار ماهر و از مصاحبان صاحب بن عبّاد، عالم بزرگ اسلامی است. کتاب مقامات او که معروف به مقامات بدیع‌الزمان است مشهور می‌باشد. وی دارای دیوان شعری هم بود و رسائل و مکاتیب او نیز در رسائل بدیع‌الزمان جمع شده است. کتاب ام الی را هم به او نسبت دادند. در روز جمعه یازده جمادی الا خر سال 378 یا 398 وفات یافته است. می‌گویند بدیع‌الزمان همدانی در قبر به هوش آمد و صدای وی به گوش اهالی رسید. بعد از نبش قبر دیدند دست بر ریش دارد و از هول قبر جان داده است.
تولد «ابن اثیر» مورخ اسلامی (555 ق)
ابوالحسن علی بنابی الک رم شیبانی معروف به ابن اثیر در موصل به دنیا آمد. در خدمت پدر و دیگر بزرگان، علوم مختلف را تحصیل کرد و در حفظ حدیث و فروع آن به استادی دست یافت. کامل التواریخ و الجامع الکبیر فی علم البیان از تالیفات اوست.
تولد «ابن شعار» ادیب و مورخ عرب (654 ق)
ابن شعار در موصل در عراق به دنیا آمد و بعد از اتمام تحصیلات، به مقام دیوانی دست یافت. این ادیب گران قدر برای گردآوری شرح حال ادبا و شعرای معاصرش، پنجاه سال از عمر خود را در سفر گذراند که حاصل این تلاش، نگارش کتاب «عقود الجمان» بود.
تولد «رابرت اُپنْهایْمِر» دانشمند معروف امریکایی و سازنده بمب هسته‌ای (1904 م)
رابرت
جولیوس اُپِنْهایْمِر فیزیک‌دان امریکایی، در 22 آوریل 1904 مدر شهر
نیویورک به دنیا آمد. در ابتدای جوانی با تهیه رساله‌ای در مورد انوار
مغناطیسی، استادانش را به اعجاب فرو برد. اپنهایمر در دوازده سالگی وارد
دانشگاه هاروارد امریکا شد و دوره دانشگاهی را به سرعت و با رتبه‌ای عالی
به پایان رساند تا اینکه در 25 سالگی به مقام استادی و پروفسوری رسید. وی
قبل از جنگ جهانی دوم، درباره اتم و چگونگی شکافتن هسته و آزاد نمودن آن و
نیز درباره انرژی عظیم حاصل از این فرایند، مطالعاتی انجام داد. او در
جریان جنگ جهانی دوم، به سرپرستی دایره تحقیقات وزارت جنگ امریکا منصوب شد و
تحت نظر او، سه بمب هسته‌ای اولیه ساخته شد.
در نهایت و با تلاش
اپنهایمر بود که نخستین بمب هسته‌ای دنیا در امریکا ساخته شد و او به عنوان
سازنده واقعی بمب هسته‌ای معرفی گردید. با وجود این، هنگامی که امریکا در
سال 1945 م با بمباران هسته‌ای ژاپن، هزاران انسان را به یک‌باره نابود
کرد، اپنهایمر از کرده خود پشیمان شد. اپنهایمر همچنین به علت مخالفت با
تهیه بمب هیدروژنی توسط امریکا، از ریاست کمیته مشاورین کمیسیون انرژی
هسته‌ای امریکا برکنار شد. رابرت اُپِنْهایْمر سرانجام در 18 فوریه 1968
مدر 64 سالگی درگذشت.
حمله مزدوران صهیونیست به بندر حیفا در فلسطین اشغالی (1948 م)
در آستانه تشکیل رژیم نامشروع اسرائیل و در ادامه ایجاد و رعب و وحشت در میان فلسطینیان، عوامل مزدور و تروریست صهیونیستی در 22 آوریل 1948 م، به شهر بندری حیفا در شمال غربی فلسطین یورش بردند و 500 فلسطینی را کشته و 200 تن را زخمی کردند. صهیونیست‌ها همچنین به زنان و کودکانی که از بیم جنایات آنها گریخته بودند، حمله کردند و 100 فلسطینی را کشته و 200 تن دیگر را زخمی نمودند. علت افزایش این گونه کشتارهای بی‌رحمانه فلسطینی‌ها توسط صهیونیست‌های مسلح، نزدیک شدن زمان اعلام تأسیس رژیم اشغال گر قدس در 14 ماه مه 1948 م بود.
قیام مردم کوبا علیه استعمار اسپانیا (1895 م)
کشور کوبا در امریکای مرکزی از اواخر قرن پانزدهم میلادی به عنوان مستعمره اسپانیا تلقی می‌شد؛ اما نهضت آزادی‌خواهی و استقلال‌طلبی از قرن نوزدهم در این جزیره شکل گرفت و هر بار ناکام می‌ماند؛ بنابراین سومین قیام مردم کوبا برای رهایی از استعمار اسپانیا در اواخر نیمه دوم قرن نوزدهم در 22 آوریل 1895 مشکل گرفت. اسپانیا برای مقابله با انقلابیون، 300 هزار سرباز به کوبا اعزام کرد. در این هنگام، در حالی که افکار عمومی در امریکا به نفع انقلابیون بود اما دولت ایالات متحده بارها تمایل خود مبنی بر انضمام کوبا به خاک خود را اعلام نمود.
در اوج این ناآرامی‌ها، امریکا به بهانه انفجار یک کشتی جنگی خود در نزدیکی سواحل کوبا در سال 1898 موارد جنگ با اسپانیا شد و ناوگان جنگی این کشور را در آب‌های کوبا نابود ساخت و این کشور امریکای مرکزی را اشغال کرد. در نهایت بر اساس معاهده پاریس در دهم دسامبر 1898 م کوبا و مناطقی دیگر نیز به امریکا واگذار گردید. به این ترتیب، امریکا جای گزین استعمار اسپانیا در کوبا شد و مردم این کشور از آن پس قیام خود را علیه امریکا، سازمان دادند.
پیمان امنیت مشترک ایران، افغانستان و ترکیه
22 آوریل 1926 (اردیبهشت 1305 هجری خورشیدی) میان ایران، ترکیه و افغانستان یک پیمان دوستی و امنیت مشترک به امضا رسید که مورخان نوشته‌اند سیاست انگلستان پشت سر آن بود که در آن زمان یک قدرت بزرگ جهانی و استعمارگر شماره یک به شمار می‌رفت. این پیمان در تهران و در خانه محمدعلی فروغی نخست‌وزیر وقت توسط نمایندگان 3 کشور امضا شد. فروغی (ذکاءالملک) ماه بعد (پانزدهم خرداد 1305) از نخست‌وزیری برکنار شد ولی در کابینه بعدی او را وزیر جنگ کردند! در هفته‌ای که پیمان دوستی 3 کشور امضا شد، رضاخان سرگرم برگزاری مراسم تاج گذاری خود بود.
به نظر مورخانی که درباره پیمان امنیت مشترک ایران- ترکیه و افغانستان تحقیق کرده‌اند. هدف انگلستان از تشویق 3 کشور به امضای این پیمان، ایجاد یک سد در برابر سرایت تفکر سوسیالیسم روسیه شوروی به جنوب و در پی آن سلطه و نفوذ مسکو بود. همچنین دولت لندن که همواره نظر خاص به افغانستان داشته است می‌خواست که با امضای این پیمان، از دعاوی احتمالی دودمان سلطنتی تازه ایران نسبت به آن سرزمین پیشگیری کرده باشد. ایجاد افغانستان از تجزیه ایران، عمد تا با بازی‌های انگلستان در دوران سلطنت قاجاریه صورت گرفته بود.
روز زمین پاک
روز
جهانی زمین پاک هر ساله در 22 آوریل در تمام دنیا برگزار و به همه مردم
روی زمین یادآوری می‌شود که نباید سیاره خود «زمین» را فراموش کنند و به
فکر حفظ آن باشند. روز زمین پاک مناسبت سالانه ای است که با هدف افزایش
آگاهی و تجلیل از محیط زیست کره زمین نامگذاری شده است. در سال 1969، جان
مکمونل فرزند یک مبلغ دینی مستقل و علاقمند به عرصه دین، علم و صلح، ایده
برگزاری یک روز جهانی به نام روز زمین پاک را در همایش یونسکو درباره محیط
زیست مطرح کرد و در همان سال پرچم زمین پاک را طراحی کرد.
یوتانت دبیر کل
سازمان ملل (1962- 1971) از ایده مکمونل استقبال کرد و این روز به یک روز
جهانی در تقویم های سراسر دنیا تبدیل شد. در ایران نیز همزمان با دیگر کشور
های جهان هفته زمین پاک از روز دوم اردیبهشت ماه به مدت یک هفته در سراسر
کشور برپا می‌شود و نخستین روز این هفته (دوم اردیبهشت ماه) به نام روز
زمین پاک نا مگذاری شده است.
برخی از رخدادهای امروز
1529: پیمان ساراگوسار Saragossar جای قرارداد توردسیلاس (Tordesillas) را میان اسپانیا و پرتغال گرفت که در سال 1494 تنظیم شده بود. این دو قرارداد وضعیت مالکیت سرزمین هایی را که دریانوردان دو کشور در قاره های دوردست (غیر از اروپا) به آنجا می‌رسیدند روشن می‌ساخت.
1945: تاریخ نگاران از قول همکاران هیتلر نوشته‌اند که او در 22 آوریل این سال پس از افتادن «Eberswalde» به دست ارتش شوروی، در پناهگاه زیرزمینی خود خطاب به نزدیکانش اعتراف به شکست کرد و گفت که برای او راه دیگری جز خودکشی نمانده است. هیتلر چند روز بعد در همان پناهگاه خودکشی کرد.
2010: رئیس جمهور فرانسه ضمن اعلام تصمیم خود مبنی بر منع پوشیدن برقع (نقاب) در آن کشور از وزیر مربوط در کابینه این کشور خواست که لایحه منع برقع را تنظیم کند تا در ماه ژوئیه (جولای) به پارلمان داده شود که در صورت تصویب قانون شود.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید