امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 23 فروردین 1392 خورشیدی برابر با 1 جمادی الثانی 1434 هجری و 12 آوریل 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است: پاسخ حضرت امام خمینی (ره) به تلگراف آیت اللَّه حکیم برای هجرت به نجف (1342 ش)
مدت کوتاهی پس از تهاجم وحشیانه مزدوران رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه، موج خشم و نفرت ناشی از این فاجعه، از مرزهای کشور فراتر رفت و حوزههای علمیه نجف و کربلا را نیز فرا گرفت. در این میان علاوه بر اعتراض مراجع، علما و طلاب عراق، علمای کربلا طی تلگراف و طومارهایی که برای رؤسای کشورهای عربی و اسلامی فرستادند، پرده از جنایات رژیم شاه برداشته و اهداف نهضت امام خمینی و مظلومیت روحانیت شیعه را به علما و مسلمانان کشورهای دیگر رساندند. آیتاللَّه سید محسن حکیم طی تلگرافی، علمای ایران را به صورت دسته جمعی به مهاجرت از ایران به نجف اشرف دعوت نمود.
این دعوت گرچه عملی نبود ولی در ایجاد نفرت نسبت به شاه و افشای ماهیت ضداسلامی آن تاثیر بسزایی داشت. رهبر نهضت اسلامی ایران طی تلگرافی در پاسخ آیتاللَّه حکیم در تاریخ 23 فروردین 1342، خاطر نشان ساختند که وحدت کلمه علمای اسلام و مراجع وقت میتواند حافظ استقلال کشور و موجب قطع دست اجانب و دفاع از حریم اسلام و قرآن گردد. ایشان همچنین هجرت مراجع و علمای اعلام را موجب در معرض سقوط قرار گرفتن مرکز بزرگ جهان تشیع دانسته، این عمل را صلاح ندیدند.
درگذشت «ابن عسگر» قاضی، مورخ و فقیه مراکشی (986 ق)
ابن عسکر، پس از طی مراحل مقدماتی تحصیل، طبّ ابن سینا را نیز فرا گرفت و به تحقیقات و مطالعاتش در زمینهٔ علوم اسلامی ادامه داد. از ابن عسکر، رسالهای برجای مانده که شامل گزارشی از احوال برخی بزرگان مراکش در قرن دهم هجری قمری است و این اثر در مراکش از اهمیت زیادی برخوردار است. بعدها این کتاب مورد استفادهٔ مورخین مراکشی قرار گرفت و بسیاری از آنان به هنگام تالیف برخی از آثارشان به آن استناد کردهاند. دیوان الشُّرَفا از دیگر آثار ابن عسکر به شمار میرود.
سفر «یوری گاگارین» فضانورد روسی به عنوان اولین انسان به فضا (1961 م)
دهه
1960 م را دهه تسخیر فضا و آغاز سفر انسان به فضای کیهانی نیز میتوان نام
نهاد و این عنوان شاید مناسبترین عنوان برای این دهه سرنوشتساز باشد. در
واقع، پس از آن که دانشمندان شوروی در سال 1957 م، با پرتاب نخستین قمر
مصنوعی زمین، در تسخیر فضا پیشگام شده بودند، در سال 1961 م نیز با فرستادن
نخستین انسان به فضا، در این مسابقه پیشتاز شدند. نخستین سفینه فضایی که
روز 12 آوریل 1961 م به فضا پرتاب شد، 4700 کیلو وزن داشت. این سفینه فقط
یکبار در ارتفاع 372 کیلومتری به دور زمین گردش کرد ولی همین سفر
موفقیتآمیز و بازگشت سلامت نخستین فضانورد جهان به زمین، زمینه را برای
مسافرتهای فضایی طولانی فراهم ساخت.
قهرمان این عرصه یوری گاگارین،
فضانورد 27 ساله روسی بود که در این روز با سفینه واستوک در مدت یک ساعت و
48 دقیقه زمین را دور زد و بدین ترتیب تحولی بزرگ در عرصه فضانوردی به وجود
آمد. پس از این سفر مهم اکتشافی، گاگارین مورد تجلیل جهانیان واقع شد و
کریستف کلمب فضای میان ستارگان، لقب گرفت. پس از این سفر، رقابت میان
امریکا و شوروی برای تسخیر فضا شدت بیشتری گرفت و هر کدام به موفقیتهایی
دست یافتند. به پاس خدمات یوری گاگارین و اهمیت نخستین پرواز انسان به فضا،
روز دوازدهم آوریل، روز جهانی فضانوردی نامیده شده است.
سقوط حکومت پادشاهی و تشکیل جمهوری در اسپانیا (1931 م)
اسپانیا
در جنگ جهانی اول بیطرف ماند، ولی آلفونس سیزدهم، پادشاه وقت این کشور،
برای مقابله با تشنجات داخلی، با استقرار یک حکومت دیکتاتوری، بیش از پیش
به موقعیت خود لطمه زد. وی در سال 1930 م با برکناری نخست وزیر نظامی خود،
درصدد اعطای آزادیهایی به مردم برآمد. ولی فضای باز سیاسی که پس از یک
دوره طولانی دیکتاتوری در این کشور به وجود آمده بود موجب تقویت نیروهای
مخالف گردید و آلفونس سیزدهم که در دوران سلطنت خود، پنج بار مورد سوء قصد
قرار گرفته بود، در آوریل 1931 م از بیم جان گریخت.
خروج پادشاه
اسپانیا از کشور، به همهپرسی و اعلام جمهوری در دوازدهم آوریل آن سال
انجامید؛ اما چندی از استقرار این حکومت نگذشته بود که سلطنتطلبانِ فاشیست
به فرماندهی ژنرال فرانسیسکو فرانکو در 17 ژوئیه 1936 م علیه جمهوری
خواهان شوریدند که باعث وقوع جنگ داخلی به مدت دو سال و نیم در این کشور
شد. این جنگ در نهایت با پیروزی سلطنتطلبان بر جمهوریخواهان در 28 مارس
1939 م به پایان رسید و پس از آن، حکومت دیکتاتوری 36 ساله فرانکو بر
اسپانیا حاکم شد.
تولد «الکساندر آستروفسکی» نمایش نامه نویس روسی (1823 م)
الکساندر نیکالایویچ آستروفِسْکی، نمایشنامهنویس معروف روسی در 12 آوریل 1823 م در مسکو به دنیا آمد و پس از طی تحصیلات خود در رشته حقوق، به وکالت دعاوی پرداخت. وی در همین زمان به نگارش روی آورد و در ابتدا آنچه را درباره طبقه بازرگانان، محیط زندگی و خصوصیات اخلاقی آنها فراگرفت در آثارش منعکس کرد. بینش نیرومند، تازگی طبع و قلم وی در تبدیل واقعیتهای زندگی و اجتماع به نمایشنامه، از یک سو باعث قرار گرفتنش در جایگاه یک شخصیت استثنایی شد و از طرف دیگر، عامل تغییرات مهمی در تئاتر روسیه گردید.
نفوذ و تاثیر آستروفسکی در ادبیات و آداب و رسوم روسیه چنان اوج گرفت که او را بزرگترین نمایشنامهنویس روسیه در دوره رئالیسم یا واقعگرایی دانستهاند. وی همچنین در راه ایجاد تئاتری ملی، خارج از حیطه سانسور و انحصار تلاش کرد و تا رسیدن به این هدف، این مسیر را ادامه داد. از آستروفسکی آثار متعددی برجای مانده که توفان، جنگل، دختر برفی، رؤیا بر رود ولگا و قربانی آخر از آن جملهاند. الکساندر آستروفسکی سرانجام در 14 ژوئن 1886 م در شصت و سه سالگی درگذشت.
کشف داروی معالج مالاریا از پوست درختی به نام «گنه گنه» (1820 م)
گنهگنه درخت همیشه سبزی است از تیره روناسها که خاستگاه اصلی آن مناطق مختلف امریکای جنوبی و به ویژه ارتفاعات کوههای آند میباشد، اما امروزه در مناطق دیگری نیز کشت میشود. گنهگنه از جمله درختانی است که مصرفِ دارویی شناخته شدهای دارد. از جوهر این درخت، داروی بسیار تلخی به نام کینین ساخته (تهیه) میشود. این دارو از ترکیبات آلیِ استخراج شده از پوست این درخت به عمل میآید. بر همین اساس، این کلمه، مشتق از کنیا به معنای پوست درخت میباشد.
براساس داستانی، در نیمه نخست قرن هفدهم، در امریکای جنوبی از این دارو برای درمان بیماری مالاریا استفاده میشده است؛ اما به طور مسلم، گرد پوستِ این درخت در سال 1641 در انگلستان به فروش میرسیده است. با این حال، در 12 آوریل 1820 م برای نخستین بار به صورت رسمی، ترکیبات آلی درختِ گنهگنه توسط پیِر پلیته و ژوزف کاوانتو در آزمایشگاه پاریس تجزیه گردید و تلاش برای تهیه کینین به صورت دارو وارد مرحلهای دیگر شد. امروزه کینینِ مصنوعی، تهیه شده و در بازار عرضه میشود.
وقوع کودتای امریکایی در ونزوئلا (2002 م)
کشور
ونزوئلا واقع در امریکای جنوبی از جمله کشورهایی است که هیأت حاکمه آن در
طول دهههای پایانی قرن بیستم تغییر و تحولات فراوانی را به خود دیده است.
در دسامبر 1998 م هوگو چاوِز به ریاست جمهوری این کشور برگزیده شد و در
مراسم سوگند ریاست جمهوری قول داد با یک انقلاب صلحآمیز، با فقرِ گسترده و
نابرابریهای اجتماعی، اقتصادی و نیز فسادهای موجود در سطح مدیریت کشور
مقابله نماید. همچنین وی با به وجود آوردن، «مجلس ملی» اصول متعددی به نفع
آزادیها و حقوق فردی شهروندان به تصویب رسانید عملکرد مثبت وی باعث شد تا
در انتخابات بعدی پارلمان، حزب وی بیشترین رأی را به دست آورد.
در
جریان این کودتا، هوگو چاوز بازداشت و به جزیرهای در اطراف کشور برده شد و
دولت وی نیز سقوط کرد؛ اما حضور گسترده مردم و ارتش وفادار به او باعث شد
تا دو روز بعد در 14 آوریل همان سال دولت کودتا سرنگون گردیده و هوگو چاوز
به قدرت بازگشت. چندی بعد مشخص شد که مقامات و مأموران امریکایی در جریان
انجام این کودتا بوده و به حمایتهای مالی و سیاسی از مخالفین چاوز
پرداختهاند. عملکرد کاخ سفید که مدعی استقرار دموکراسی در سراسر جهان است
با این اقدام بار دیگر زیر سؤال رفت و رسوایی سیاسی جدیدی برای امریکا در
دوره ریاست جمهوری جورج بوش (پسر) به وجود آورد.
آغاز جنگهای داخلی امریکا معروف به جنگهای انفصال (1861 م)
پس از آن که آبراهام لینْکُلْن، به عنوان شانزدهمین رئیس جمهور ایالات متحده امریکا برگزیده شد، به دلیل آن که وی بردگی را ننگ جامعه امریکایی خوانده بود، هفت ایالت از ایالات جنوبی امریکا که بردهداری در آنها رواج داشت اعلام کردند که ریاست جمهوری او را به رسمیت نمیشناسد. این ایالات همچنین قبل از این که لینکُلْن در ماه مارس 1861 م دوره ریاست جمهوری خود را آغاز کند، جدایی خود را از حکومت مرکزی اعلام داشته و اتحادیه جدیدی از ایالات جنوبی تشکیل دادند. جنگهای انفصالِسرانجام در روز نهم آوریل 1865 م با تسلیم فرمانده نیروهای جنوب به پایان رسید و طرفداران بردهداری شکست را پذیرا شدند.
با این حال، آبراهام لینکُلن، چند روز بعد، در 14 آوریل، توسط یکی از مخالفانش به قتل رسید. در جنگهای داخلی امریکا، نزدیک به ششصد هزار نفر از نیروهای شمال و جنوب کشته شدند که نسبت تلفات شمالیها، تقربیاً دو برابر جنوبیها بود. امریکاییها با وجود تلفات و خسارات سنگینی که در این جنگ متحمل شدند، آن را مکمّل جنگهای استقلال امریکا و ضامن بقای وحدت کشور خود میدانند و به همین جهت، نام لینکُلْن در ردیف جورج واشینگتن، اولین رئیس جمهور امریکا و به عنوان یکی از بزرگترین پیشوایان امریکا در تاریخ آن کشور ثبت شده است.
روز دندانپزشکی
به
منظور گسترش و پیشرفت خدمات درمانی و بهداشتی دهان و دندان در مناطق محروم
کشور و روستاها، مجلس شورای اسلامی در 23 فروردین 1360، قانون تربیت
بهداشتکاران دهان و دندان را تصویب کرد. در این قانون، مجلس، وزارت بهداشت
و درمان را موظف نمود که داوطلبانی را برای تربیت در این دوره، جذب کند.
پس از دادن آموزشهای لازم، با مدرک فوق دیپلم، آنان را در مناطق محروم به
خدمت گمارَد تا از این طریق، ضمن ارائه خدمات اولیه، از شیوع بیماریهای
دهان و دندان جلوگیری نموده و اصل پیشگیری را مورد نظر قرار دهند. از آن پس
و به پیشنهاد جامعه اسلامی دندان پزشکان، روز 23 فروردین به عنوان روز
دندانپزشکی نامگذاری گردید.
190 میلیون تومان حقوق هر وزیر در ماه!
«لی هسی ان لونگ» نخست وزیر چینی تبار سنگاپور 11 اپریل 2007 تصمیم گرفت که دستمزد سالانه وزیران کابینه این «کشور شهر» چهار میلیون و پانصد هزار نفری را 60 درصد افزایش دهد. به این ترتیب، این وزیران در میان وزیران همه کشورها، بالاترین دستمزد را دریافت خواهند داشت، حتی بیشتر از رئیس جمهور آمریکا. با این افزایش، دستمزد هر وزیر سنگاپوری به بیش از یک میلیون و دویست و پنجاه هزار دلار در سال رسید یعنی هرماه بیش از یکصدهزار دلار (آمریکایی) و برابر با 190 میلیون تومان.
آغاز اولین واکسیناسیون عمومی جهان جهت پیشگیری از بیماری فلج (1955 م)
در دوازدهم آوریل 1955 م، با انتشار و اعلام تأثیر واکسن ضدفلج، برای اولین بار در جهان، واکسیناسیون عمومی برای پیشگیری از بیماری فلج آغاز شد. دولت ایالات متحده امریکا در اعلامیه رسمی خود اطمینان داده بود که واکسن ضد فلج برای جلوگیری از سرایت این بیماری، مؤثر است. امروزه از این واکسن، برای پیشگیری از فلج اطفال استفاده میشود.
قتل عام فلسطینیان ساکن اردوگاه جنین توسط ارتش رژیم صهیونیستی (2002 م)
به دنبال اوجگیری مبارزات ملت مظلوم فلسطین علیه رژیم غاصب اسرائیل و ناتوانی این رژیم در مهار مبارزات مردمی، ارتش صهیونیستی با محاصره اردوگاه جنین، وارد این منطقه شده و آن را به بدترین وضع ویران کردند. در این عملیات فاجعهآمیز تعداد زیادی از فلسطینیان شهید، مجروح، دستگیر، آواره و ناپدید شدند که هیچگونه آمار رسمی منتشر نگردید. رژیم صهیونیستی حتی از اعزام گروه حقیقتیاب سازمان ملل به منطقه جلوگیری کرد و خشم جهانیان را برانگیخت.
خرید آلاسکا از روسیه
قرارداد خرید آلاسکا از روسیه نهم آوریل 1867 به تصویب سنای آمریکا رسید و 3 روز بعد (12 آوریل) پس از امضای رئیسجمهوری آمریکا قطعی شد. طبق این قرارداد، آلاسکا- مهاجرنشین روسیه در شمال قاره آمریکا- به مبلغ 7 میلیون و 200 هزار دلار خریداری شد. «ویلیام سیوارد» وزیرامور خارجه وقت آمریکا برای خرید آلاسکا تلاش فراوان کرده بود. آلاسکا که کانادا آن را از خاک اصلی ایالات متحده جدا کرده است اینک یکی از ایالات پنجاهگانه این کشور است و علاوه بر منابع زیرزمینی ازجمله نفت و جاذبههای توریستی و صنعت ماهیگیری دارای اهمیت استراتژیک ویژه است و کشور ایالات متحده را در همسایگی روسیه و چین و نزدیک به ژاپن قرار داده است. روسهای ناسیونالیست هنوز از فکر پس گرفتن آلاسکا بیرون نرفتهاند و عمل تزار را مغایر اختیارات یک رئیس کشور میدانند.
درگذشت استاد «محسن صبا» نویسنده معاصر (1371 ش)
محسن
صبا استاد و نویسنده معاصر ایرانی، پس از طی دوران تحصیلات مقدماتی در
مدرسه دارالفنون، راهی فرانسه شد. او پس از اخذ درجه دکترای حقوق به ایران
بازگشت و به تدریس پرداخت.
دکتر محسن صبا، مؤسس گروه ملی کتابشناسی ایران و
همچنین کمیته بایگانی ملی وابسته به یونسکو بود. از مهمترین آثار و کتب
تألیفی او میتوان به کتابشناسی گلهای حافظ، ترجمه سفرنامههای مختلف و
اصول فن کتابداری، اشاره کرد.
برخی از رخدادهای امروز
1606: «یونیون جک» پرچم ملی انگلستان شد.
1931: رای دهندگان اسپانیایی نظام سلطنتی این کشور را رد کردند که مقدمه جنگ داخلی پر تلفاتی شد که در سال 1936 آغاز گردید.
1935: یهودیان از انتشار کتاب و نشریه در آلمان ممنوع شدند.
1946: سوریه که تحت الحمایه فرانسه بود استقلال یافت.
1980: آمریکا با هدف اعتراض به استقرار نیروهای شوروی در افغانستان بازیهای المپیک مسکو را تحریم کرد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید