به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران به نقل از مرکز امور زنان ریاست جمهوری، با توجه به فرا رسیدن هفتم آوریل، روز جهانی سلامت از یک سو، و اهمیت توجه به سلامت زنان و دختران به طور خاص از سوی دیگر، مروری مختصر بر دیدگاه‌ها، اطلاعات و آمارهای ارائه شده توسط این سازمان در ارتباط با سلامت زنان و دختران ضروری و مفید به نظر می رسد.
سازمان بهداشت جهانی در ارتباط با سلامت زنان جهان دیدگاه‌هایی را دارد که در این گزارش به آن پرداخته می شود.
الف- واقعیت های کلیدی
1. به طور متوسط عمر زنان 6 تا 8 سال بیشتر از مردان است.
2. در سال 2007، در 35 کشور، شاخص امید به زندگی بالغ بر 80 سال بوده است، اما این شاخص بنا به آمارهای دفتر منطقه ای سازمان بهداشت جهانی در آفریقا(2) فقط 54 سال گزارش شده است.
3. دختران بیش از پسران در معرض آزار و اذیت های جنسی قرار دارند.
4. در کشورهای با درآمد کم یا متوسط، تصادفات جاده‌ای به عنوان یکی از عوامل مرگ و میر دختران نوجوان دانسته شده است.
5. اساساً اکثریت قریب به اتفاق بیش از پانصد هزار مرگ و میر زنان در ارتباط با زایمان در کشورهای در حال توسعه به وقوع می پیوندد.
6. در کشورهای ثروتمند، سرطان سینه به عنوان مرگبارترین نوع سرطان در میان زنان 20 تا 59 ساله محسوب می شود.
7. بیماری های قلبی و عروقی که اغلب به عنوان عامل مرگ مردان قلمداد می شود، اکنون به عنوان یک معضل جهانی در میان زنان و مردان است.
ب- دوران خردسالی و کودکی (از بدو تولد تا 9 سالگی)
1. در این بازه سنی علل و عوامل مرگ و میر پسران و دختران تا حد زیادی با یکدیگر مشابهت دارد. ذات‌الریه، اسهال و مالاریا به عنوان علل اصلی مرگ و میر نوزادان و کودکان در این سنین محسوب می شود.
به طور جهانی، دختران در سنین زیر 5 سال عمدتاً در مقایسه با پسران از کمبود وزن بیشتری رنج می برند. بنا به اذعان سازمان جهانی سلامت، برطبق آمارهای جهانی، دختران در این سنین بسیار بیشتر از پسران در معرض آزار و اذیت جنسی قرار دارند، به طوری که 8.7 درصد از پسران و 25.3 درصد از دختران در معرض آزار و اذیت جنسی اند.
ج-دختران نوجوان ( 10 تا 19 سالگی)
1. حوادث غیرمترقبه
یکی از عوامل مرگ ومیر دختران نوجوان حوادثی نظیر تصادفات جاده ای در کشورهای مختلف اعلام شده است.
2. سلامت روانی
در بسیاری از مناطق جهان، خودکشی و بیماری های روانی مختلف دست به گریبان دختران نوجوان است.
3. ایدز/ HIV
در تمامی کشورهای جهان ابتلا به بیماری ایدز به عنوان یکی از عوامل تهدیدکننده سلامت دختران نوجوان محسوب می شود.
دختران نوجوان به دلیل اینکه بیشتر در معرض قرار گرفتن به انجام فعالیت های جنسی ناخواسته، اجباری و غیرایمن اند، خطر ابتلا به بیماری ایدز و بیماری های مقاربتی و جنسی، حاملگی ناخواسته و سقط جنین غیرایمن در آنها افزایش می یابد.
4.حاملگی در سنین نوجوانی
در کشورهای در حال توسعه، در میان دختران 15 تا 19 ساله، حاملگی های ناخواسته و عوارض ناشی از آن به عنوان یکی از علل و عوامل مرگ و میر دختران نوجوان محسوب می شود. همچنین سقط جنین های غیرایمن توسط افراد غیرمتخصص و در محیط های غیربهداشتی نیز از تبعات این معضل است.
5. مصرف مواد مخدر
دختران نوجوان به طور فزاینده ای مبادرت به مصرف سیگار و الکل می نمایند که به طور جدی سلامت آنان را با خطر مواجه می کند. بر طبق آمارهای موجود، رسانه های مختلف، و تبلیغات وسیعی که برای گروه هدف دختران نوجوان و زنان به منظور ترغیب آنان به مصرف سیگار صورت می دهند، نقش بسیار منفی در این زمینه دارد.
د- سن باروری(15 تا 44 سال) و زنان بزرگسال(20 تا 59 سال)
1. ایدز / HIV
برای زنان در سنین باروری(15 تا 44 سال)، بیماری ایدز به عنوان یکی از علت های مرگ و میر محسوب می شود. برقراری روابط جنسی غیرایمن در کشورهای در حال توسعه به عنوان یکی از عوامل انتقال این بیماری به زنان و دختران است.
عوامل بیولوژیکی، فقدان دسترسی به اطلاعات و خدمات بهداشتی و پزشکی، آسیب پذیری اقتصادی و نابرابری در روابط جنسی، سبب می شود که زنان جوان بیشتر در معرض ابتلا به بیماری ایدز باشند.
2. سلامت زنان در زایمان
در کشورهای در حال توسعه، سالانه بالغ بر 500 هزار زن در اثر زایمان می میرند. بنا به اذعان سازمان جهانی سلامت، روش های پیشگیری از باروری در طول 30 سال اخیر توانسته است تا اندازه ای از این میزان بکاهد. این سازمان خاطرنشان کرده است که در منطقه آفریقا از هر 4 زن که خواهان دستیابی به خدمات تنظیم خانواده اند، یک نفر امکان این دسترسی را ندارد.
3. بیماری سل
بیماری سل بسیار مرتبط با بیماری ایدز است. سومین عامل مرگ و میر زنان در کشورها فقیر و کمتر توسعه یافته، ابتلا به همین بیماری است.
4. جرح و مرگ ومیر ناشی از حوادث
در سطح جهان، در میان زنان بزرگسال(20 تا 59 سال) تصادفات جاده ای به عنوان پنجمین عامل مرگ و میر محسوب می شود. به علاوه، دفتر سازمان بهداشت جهانی در منطقه جنوب شرق آسیا اذعان کرده است که این عامل در میان دختران و زنان 15 تا 44 سال از اهمیت برخوردار است.
5. سرطان رحم
سازمان بهداشت جهانی، سرطان رحم را به عنوان دومین نوع شایع سرطان در میان زنان برشمرده است. معاینات مستمر و منظم، نقش مؤثری در پیشگیری از ابتلا به این نوع سرطان دارد.
در کشورهای کمتر توسعه یافته و فقیر که امکان دسترسی به مراقبت های سلامت و بهداشت وجود ندارد، ابتلا به سرطان رحم به عنوان یکی از عوامل مهم مرگ و میر زنان قلمداد می شود.
6. خشونت
ارتکاب خشونت علیه زنان به عنوان یک معضل جهانی محسوب می شود. زنان و دختران که قربانی خشونت جنسی یا جسمی اند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های روانی قرار دارند. حاملگی ناخواسته، سقط جنین و خودکشی در میان زنان و دختران قربانی خشونت بیشتر است.
در بسیاری موارد خشونت علیه زنان توسط شرکای جنسی شان صورت می‌پذیرد. در مخاصمات مسلحانه دهه‌های اخیر، ارتکاب خشونت جنسی علیه زنان یک معضل جهانی است.
7. افسردگی و خودکشی
زنان بیش از مردان در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند. بنا بر آمارهای سازمان بهداشت جهانی بالغ بر 73 میلیون زن بزرگسال در سراسر جهان از ابتلا به بیماری افسردگی رنج می برند. خودکشی به عنوان هفتمین عامل مرگ و میر زنان 20 تا 59 ساله اعلام شده است.
8. ابتلا به بیماری های ریوی
استفاده از سیگار و دود ناشی از سوخت های فسیلی در پخت و پز برای تهیه غذای خانواده، به عنوان یکی از عوامل افزایش ابتلای زنان به بیماری های ریوی قلمداد می شود.
ﻫ- زنان سالخورده(بالای 60 سال)
با توجه به بالاتر بودن شاخص امید به زندگی در زنان در مقایسه با مردان، بخش بیشتری از جمعیت سالخوردگان را زنان تشکیل می دهند. بر طبق تحقیقات به عمل آمده در سال 2007، بالغ بر 55 درصد از جمعیت بزرگسالان60 سال و نیز 58 درصد از سالخوردگان 70 ساله را زنان تشکیل می دهند.
15 درصد از مرگ و میر زنان سالخورده در اثر ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان سینه، ریه و روده است. بسیاری از معضلات سلامت زنان در سنین سالخوردگی ناشی از عدم مراقبت آنان در سنین جوانی است. به عنوان نمونه، رژیم های ناسالم زنان در دوران جوانی، آثار سوء بر سلامت زنان در سنین سالخوردگی دارد.
1. سرطان سینه، ریه و روده
ابتلا به سرطان سینه، ریه و روده به عنوان یکی از ده عامل مرگ و میر زنان
قلمداد می شود. بر طبق آمارهای موجود، شیوع سرطان سینه در میان زنان در
کشورهای توسعه یافته و ثروتمند بیش از سایر کشورهاست.