امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 9 فروردین 1392 خورشیدی برابر با 17 جمادی الاول 1434 هجری و 29 مارس 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
به توپ بستن گنبد مطهر حَرم حضرت امام رضا (ع) توسط سربازان روسیه (1291 ش)
پس از تشکیل ژاندارمری مخصوص خزانه داری کل ایران توسط مورگان شوستر آمریکایی، دولت روسیه که این اقدام را مخالفت مطامع خود در ایران میدانست، طی اولتیماتومی به دولت ایران، خواستار اخراج شوستر از ایران و نیز استخدام اتباع خارجی با اجازه دُوَل روس و انگلیس شد. در پی ردّ این اولتیماتوم دخالتآمیز توسط مجلس شورای ملی، قوای روسی مستقر در تبریز وارد قزوین شدند. همچنین یکی از دست نشاندگان دولت روس در مشهد به نام یوسف هراتی به تحریک روسها، شورشی مصنوعی در مشهد به پا کرد. قوای روس نیز به بهانهٔ این که جانِ اتباع آنها در خطر است به شهر مقدس مشهد وارد شدند و سپس برای تهدید دولت ایران و نیز بیاحترامی به عقاید و احساسات مذهبی مردم، حرم مطهر امام رضا (ع) را در روز نهم فروردین 1291 ش (نهم ربیعالثانی 1330 ق برابر با 29 مارس 1912 م) به توپ بستند و جنایتی دیگر آفریدند.
در اثر شلیک توپخانه، به سَردَرها و گلدستههای حرم رضوی، خسارات فراوانی وارد آمد. همچنین خزانه حضرتی را به بانک روس منتقل کرده و اشیای قیمتی حرم را به غارت بُردند. پس از آن، مقداری از اموال را برگردانده ولی متولی حرم را با تهدید به مرگ وادار کردند که تصدیق کند که تمام خزانه را تحویل گرفته است. علاوه بر این، عدهٔ بسیاری از مردم مشهد در این تهاجم وحشیانه کشته و مجروح شدند.
درگذشت آیت اللَّه «میرزا علی اکبر مرندی» (1373 ش)
آیت اللَّه علی اکبر مرندی در حدود سال 1314 (1275 ق) در شهرستان مرند و در یک خاندان علمی به دنیا آمد. ایشان پس از طی تحصیلات مقدماتی در زادگاه خود و تبریز، راهی حوزه علمیه نجف شد و در مدت پانزده سال، از درس حضرات آیات عظام شیخ محمدحسین غروی اصفهانی، میرزای نایینی، آقاضیاءالدین عراقی و سید ابوالحسن اصفهانی بهره برد. آیتاللَّه مرندی همچنین، به مدت ده سال، به همراه دوست و هم حجره خود، علامه سید محمد حسین طباطبایی در رشته سلوک و عرفان از حضور عرفای نامی عصر، همچون حضرات آیات سید حسین کوه کمرهای، سید صدرا بادکوبهای و به ویژه میرزا علی قاضی تبریزی طباطبایی، شهد شیرین عرفان و سلوک را چشید و به مرحله والایی از سیر و سلوک الهی نائل شد.
ایشان به احادیث، تفاسیر و مسائل فقهی و عرفانی احاطه و تسلط کامل داشت و بیش از پنجاه سال در شهرستان مرند اقامت ورزید. در این سالیان، سیل مشتاقان و علاقهمندان و سالکان راه، برای کسب فیض و حل مشکلات روحی به مرند میرفتند و از محضر پرفیض او مستفیض میشدند. این عالم ربانی از جمله افراد نادری است که علامه طباطبایی آنان را به عنوان ستارگان درخشان آسمان عرفان نام برده است. آیتاللَّه مرندی سرانجام پس از نزدیک به یکصد سال زندگی پر برکت در فروردین 1373 ش برابر با 1414 ق به لقاء اللَّه پیوست و به دیدار دوست شتافت.
رحلت دانشمند شهیر خراسان آیت اللَّه «شیخ عباس خالصی خراسانی» (1378 ش)
آیتاللَّه حاج شیخ عباس خالصی خراسانی در سال 1289 ش (1328 ق) در بخش بیهود از توابع شهرستان قائن در خراسان فعلی به دنیا آمد و پس از طی دروس مقدمات و سطح راهی حوزه علمیه مشهد گردید. وی پس از مدتی به نجف رفت و پس از شرکت در درس خارج فقه و اصول حضرات آیات: آقاضیاءالدین عراقی، شیخ محمدحسین غروی اصفهانی، سیدابوالحسن اصفهانی، سیدجمال الدین گلپایگانی و سید محمود شاهرودی، به اخذ اجازات متعدد روایی و اجتهادی نائل گشت. آیتاللَّه خالصی در حدود سال 1320 ش به ایران بازگشت و در زادگاهش و سپس در بخش سرایان، به خدمات دینی، علمی و اجتماعی خود ادامه داد.
برخی از آثار ایشان عبارتند از: تاریخ ایران، ادبیات پارسی و تقریرات درس اصول آیتاللَّه شاهرودی. آیتاللَّه خالصی سرانجام پس از چند سال کسالت و ضعف عمومی، در نهم فروردین 1378 ش برابر با یازدهم ذیحجه 1419 ق پس از شصت سال خدمت در راه دین، در 89 سالگی دارفانی را وداع گفت و پس از تشییعی با شکوه، در قبرستان عمومی سرایان در استان خراسان به خاک سپرده شد.
درگذشت «ثَعْلَب» نحوی و لغت شناس شهیر عرب (291 ق)
ابوالعباس احمد بن یحیی معروف به ثَعلَب، نحوی و لغوی، ادیبی پرهیزکار و از مشاهیر اهل لغت میباشد. وی در پایان تحصیلات متداولِ عصرِ خود، با جدیّت بسیار به تحصیل ادبیات عرب اهتمام ورزید و پس از سالها مطالعهٔ پیگیر، در این رشته، به مقامی شامخ دست یافت. اَخْفَشِ اَصغر، مُطَرَّز و ابنُالحائِک از شاگردان برجستهٔ ثَعلَب میباشند. او دارای حافظهای قوی و معلومات بسیار بوده است. ثعلب دارای تالیفات فراوانی از جمله: الفَصیح، اِعرابُ القرآن، اَمالی و الْاَلفاظ میباشد.
تولد «ابوحامد امام محمد غزالی»، دانشمند شهیر و فیلسوف نامی ایران (450 ق)
ابوحامد امام محمد غزالی، در سال 450 هجری قمری در طوس به دنیا آمد. در مدت کمی بر اثر ذکاوت فطری، مقدمات را فرا گرفت و سپس عازم نیشابور شد و در حوزهٔ درس امام الحَرَمین جُوِینی مراتب کمال را پیمود. ابوحامد در سال 480 ق و در 30 سالگی به مدرسهٔ نظامیهٔ بغداد که از پر اهمیتترین حوزههای درسی آن زمان بود، رفت و به صدها تن از افاضل درس گفت.
پس از مدتی که آوازهاش همه جا را فرا گرفته بود، بر اثر تحول عظیم روحی درس و بحث و مقام را رها کرد و عُزلت گزید و پس از مدتی از بغداد هجرت کرد. امام محمد غَزّالی سپس راهی حجاز، شام و بیت المقدس گردید و دیگر به بغداد نرفت. وی سرانجام به طوس رفت و در آن جا به تدریس پرداخت و طریقت صوفیه را برگزید. امام محمد غزالی دارای تالیفات فراوانی میباشد از جمله: احیاءُ علوم الدین، کیمیای سعادت، تفسیرُ القرآن، الاقتِصاد و المُسْتَصْغی. غزالی سرانجام در سال 505 ق در 55 سالگی در طوس درگذشت.
تولد «سیدمحمدعلی شاه عبدالعظیمی» فقیه، نویسنده و عالم مسلمان (1258 ق)
سیدمحمدعلی شاه عبدالعظیمی معروف به هدایت حسینی برای تحصیل به نجف رفت و در پی سالها تحقیق و مطالعه در محضرِ شیخ مرتضی انصاری، به مقام والای علمی و اجتهاد دست یافت. هدایت حسینی که در علوم حدیث و رجال از دانش بسیاری بهرهمند بود، تالیفاتی دارد که از آن میان میتوان به کتاب «وسیلة الرضوان» اشاره کرد. شاه عبدالعظیمی در سال 1343 ق در 85 سالگی در نجف اشرف، بدرود حیات گفت.
کشف سرزمین «کاستاریکا» در امریکای مرکزی توسط کریستف کلمب (1500 م)
منطقه کاستاریکا در نیمه هزاره دوم میلادی، محل سکونت قبائل کوچک بود. در 29 مارس 1500 کریستف کلمب در جریان سفرهای خود، به این منطقه رسید اما حضور اروپائیان و سکونت آنها، 60 سال بعد عملی گردید. آنها این منطقه را به علت منابع طبیعی فراوان در آن، کاستاریکا نامیدند که به معنای ساحل ثروتمند میباشد. کاستاریکا از سال 1564 به صورت رسمی در سیطره اسپانیا قرار گرفت که تا سال 1821 به طول انجامید. پس از آن، ضمن اعلام استقلال خود، به امپراتوری مکزیک پیوست و با فروپاشی فدراسیون مکزیک، کاستاریکا نیز به استقلال کامل نائل آمد.
کاستاریکا با 51/100 کیلومتر مربع وسعت در قاره امریکای مرکزی، در غرب دریای کارائیب و شرق اقیانوس آرام و در همسایگی کشورهای پاناما و نیکاراگوئه واقع شده است. جمعیت آن بیش از 4 میلیون نفر بوده و اسپانیولیها، دورگهها و سرخپوستان، مهمترین گروه نژادی آن میباشند و پیشبینی شده است جمعیت آن تا سال 2025 به حدود 6 میلیون نفر بالغ گردد. مذهب اکثر مردم، کاتولیک، زبان رسمی، اسپانیولی و پایتخت آن، شهر سان خوزه میباشد. شهرهای مهم آن عبارتند از: کارتاگو، آلاخوئلا و بندر لیمون. حکومت کاستاریکا جمهوری چند حزبی با یک مجلس قانونگزاری بوده و واحد پول آن کولون کاستاریکا است.
صدور فرمان تاریخی «آزادی» توسط پادشاه فرانسه (1573 م)
پس از شکلگیری جریان اصلاحطلبی توسط مارتین لوتر در اوائل قرن شانزده و به راه افتادن نهضت پروتستان، اختلافات عقیدتی با کاتولیکها به جنگ میان دو گروه انجامید. در این میان، در فرانسه جنگهایی در چهار مرحله از اوائل سال 1562 تا 1573 م به طول کشید که جنگ دوم و سوم با پیروزی کاتولیکها و دو جنگ دیگر با برتری پروتستان به پایان رسید و حادثه سن - پارتِلْمی که در جریان آن پروتستانها و رهبران آن به دستور شارل نهم پادشاه فرانسه قتل عام شدند دراین مقطع روی داد.
پس از آخرین جنگ که حدود یک سال به طول انجامید و به پیروزی پروتستانها منجر شد شارل نهم در 29 مارس 1573 ضمن فرمان تاریخی که به فرمان آزادی موسوم گردید به پروتستانها نوعی آزادی مذهبی و آزادی در عقائد و احکام عملی داد و به یک سلسله از جنگهای مذهبی خاتمه داد گرچه تحصیل آزادی هدف اصلی پروتستانها به شمار میرفت اما مسئله کسب قدرت و رسیدن به حکومت باعث شد تا نزاع و جنگهای دیگری نیز پس از این فرمان رخ دهد.
امضای قرارداد تاریخی «پیرنه» میان اسپانیا و فرانسه (1659 م)
پس از امضای قرارداد صلح وِستْفالی در سال 1648 م، به جنگهای 30 ساله در اروپا پایان داده شد، اما جنگ، بین برخی از کشورهای منطقه به صورت پراکنده ادامه یافت. در این میان، بین فرانسه که به یک امپراتوری قدرتمند تبدیل شده بود با کشور اسپانیا همچنان جنگ جریان داشت. در نتیجه، یازده سال بعد از پیمان وِستْفالی، با امضای قراردادی دیگر معروف به قرارداد پیرنِه در 29 مارس 1659 م، مرز میان دو کشور در سلسله جبال پیرنه تثبیت شد و جنگها پایان یافت.
پیروزی امپراتوری عثمانی بر لهستان (1676 م)
در 29 مارس 1676 م جنگ لهستان با عثمانی با پیروزی این امپراتوری و تصرف بخشهایی از سرزمین اوکراین توسط عثمانی خاتمه یافت. این جنگ از سال 1671 با شورش قزاقهای لهستانی و حمایت امپراتوری عثمانی از آنها، آغاز شد. نیروهای عثمانی یک بار در جنگ لِمبِرگ از لهستانیها شکست خوردند، اما درنهایت به پیروزی دست یافتند.
تولد «مارسل اِمه» نویسنده معروف فرانسوی (1902 م)
مارسل اِمِه، داستان نویس فرانسوی، در 29 مارس 1902 م در یک طبقه پایین اجتماعی به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات خود و قبل از آنگه منحصراً به ادبیات بپردازد، به وسیله مطالعه فراوان فکر خود را وسعت بخشید. اِمِه در ابتدا به مشاغل گوناگون پرداخت و در 26 سالگی کار نویسندگی خود را با وصف زندگی دهقانان شرق فرانسه آغاز کرد. مارسل امه در 31 سالگی کتاب مادیان سبز را نگاشت که موجب شهرت وی گردید. وی در این اثر، آداب زندگی دشت نشینان را با تصویرهای بدیع و تیزبینی بسیار و با سبکی پر جاذبه وصف کرده است.
آثار او به صورت طنزی است تند از بعضی از ظواهر تمدن، با استادی در فن نویسندگی و طنز و لحن خشونتآمیز در تجزیه و تحلیل و واقع بینی. امه در دو کتاب دیگر تحت عناوین قصههای گربه خانگی و آخرین قصههای گربه خانگی، تأکید میکند که این قصهها را برای بچههای چهار تا هفتاد و پنج ساله نوشته است. امه در این داستانها بر آن است تا خوانندگان، از ماجراهای تلخ خودشان که در آنها عشق و پول به هم آمیخته و هر لحظه یکی، جای دیگری را میگیرد، فارغ شوند. این مجموعه در حقیقت شامل قصههایی است کاملاً اخلاقی و در آن خوبها جزای خیر میبینند. دیگر آثار مارسل امه شامل دیوارگذر، مگس آبی، پرندگان ما و رو به عقب میباشد. مارسل امه سرانجام در سال 1967 م در 65 سالگی درگذشت.
برخی از رخدادهای امروز
1638: نخستین مهاجرنشین سوئدیها در «دلیور» آمریکا ایجاد شد.
1847: نیروهای دولت واشنگتن منطقه «وراکروز» مکزیک را متصرف شدند.
1936: در انتخابات عمومی آلمان حزب ناسیونال سوسیالیست این کشور (نازی) 99 در صد آراء را به دست آورد.
1943: به سبب ادامه جنگ (جنگ جهانی دوم)، در آمریکا گوشت، کره و پنیر جیره بندی شد.
1985: اسپانیا و پرتغال شرایط بازار مشترک اروپا را برای پیوستن به آن پذیرفتند.
1994: آخرین سرباز آمریکایی از سومالی خارج شد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید