به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران کرمانشاه
عمارت تکیه بیگلربیگی در بافت قدیمی شهر کرمانشاه، در خیابان مدرس، مقابل مسجد جامع قراردارد. ساخت این تکیه در سال 1309 توسط عبداله خان فراش باشی ملقب به بیگلربیگی از مقامات مشهور و منتفذ کرمانشاه در دوره قاجاریه شروع و عملیات ساختمانی آن در سال 1315 به اتمام رسید.تکیه بیگلربیگی یکی از زیباترین بناهای ساخته شده استان کرمانشاه در دوره قاجار است که مزین به کتیبه ها، تزئینات و آجرکاریهای است که نمایی چشم نواز را بوجود آورده است.
تکیه بیگلربیگی دارای سه ورودی است که ورودی اصلی آن در جبهه جنوب شرق قرار دارد و سر در این ورودی به وسیله مقرنس های گچی و گچبری های برجسته تزیین شده همچنین در دو طرف ورودی دو ردیف طاق نما دیده می شود.
پس از سردر ورودی فضای هشتی قرار دارد که در دیواره های این فضا، طاقچه هایی ایجاد شده و سقف آن با رسم بندی های آجری تزیین شده و پس از هشتی دالان نسبتا درازی قرار دارد که به حیاطی اصلی تکیه منتهی می شود سقف دالان نیز با تزئینات مزین شده است.
ورودی دیگر تکیه بیگلربیگی از طریق کوچه بن بست جبهه شمالی است که از طریق این ورودی می توان به فضاهای مسکونی ضلع شمالی تکیه دسترسی پیدا کرد. تکیه بیگلربیگی دارای حیاط نسبتا وسیعی است که کف آن در حدود دو و نیم متر پایین تر از خیابان قراردارد و در وسط حیاط حوض بزرگی دیده می شود که این حیاط در ایام محرم انبوه عزادارن را در خود جای می دهد.
اطراف حیاط به وسیله فضاهای متعددی احاطه شده که فضاهای بخش های شرقی و جنوبی حیاط کارکرد مسکونی داشته و در بخش غربی نیز گنبد خانه حسینی قرار گرفته، بخش شرقی حیاط شامل فضاهای دوطبقه است. داخل هر یک از این اتقاق ها طاقچه های متعددی دیده می شود که ارتفاع فضاهای طبقه دوم یک و نیم متر است و از این فضاها جهت انباری استفاده می شده است.
در ضلع شمال شرقی حیاط، مطبخ قرار دارد که در ایام محرم جهت تهیه غذای عزاداران مورد استفاده قرار می گرفته، در این بخش مجموعه ای از اتاقها قرار دارد که بخش جنوبی حیاط نیز شامل چهارفضا است که سه فضای آن دارای ارسی است، راه دسترسی به این فضاها از طریق پلکان سنگی داخل حیاط است.
بخش شمالی حیاط دارای دو طبقه و یک زیرزمین است. زیرزمین تکیه شامل حوضخانه محل استراحت تابستانی و تعدادی اتاق است. سقف حوضخانه و استراتحگاه تابستانی با تیرهای چوبی و تخته کوبی پوشیده شده و اتاق های اطراف دارای طاق های آهنگ آجری است، سقف هر یک از این اتاقها با گچبری های زیبایی تزین شده اند.
در طبقه اول بخش شمالی، شاه نشین قرار دارد و اطراف آن را فضاهای متعددی احاطه کرده، فضای شاه نشین مشرف به حیاط دارای ارسی چوبی بسیار زیبایی است.
قسمت داخلی شاه نشین نیز با تزئینات گچبری مزین شده، نقوش ایجاد شده شامل طرح های هندسی، نقوش گیاهی، قاب بندیها، نبش عقاب و ستونهای گچی است. در بخش فوقانی شاه نشین قاب گچی دیده می شود که در داخل آن جمله ( یا ابا عبداله الحسین ) و تاریخ 1262 نوشته شده و به نظر می رسد تاریخ مذکور زمان تکمیل گچبری های تکیه بوده است، احتمالا از اتاق شاه نشین جهت پذیرایی و ملاقات افراد با بیگربیگی استفاده می شده و اتاق های اطراف شاه نشین و طبقه فوقانی که دارای تزئینات گچی است فضای استراحت بوده است.
مهمترین قسمت تکیه بیگلربیگی، بخش غربی آن است و گنبدخانه حسینیه در آن قراردارد، این قسمت شامل ایوان نسبتا بزرگی است که از طریق یک رشته پلکان سنگی سه پله ای به حیاط تکیه راه دارد.
در جلوی ایوان دو ستون چوبی نسبتا بلند و دو ستون نما دیده می شود، همچنین سرستون های آنها از نوع سرستون های بیزانس است که با گچبری های گل و گیاه تزیین شده، سقف ایوان نیز دارای تزئینات منبت کاری است. از طریق یک در بزرگ چوبی با ارسی زیبا می توان وارد فضای اصلی حسینیه شد، حسینیه فضایی دوطبقه و در هر طبقه آن شش اتاق ساخته شده است سقف حسینیه دارای پوشش گنبدی است که نمای بیرونی و نمای داخلی آ ن شیروانی و نمای داخلی آن با آیینه کاری های زیبا تزیین شده است.
در هریک از گوشواره ها فضای حسینیه پنجره ای با اتاق هلالی و جود دارد و اطراف آن به وسیله آیینه کاری جملات « لا اله الا الله، محمدرسول الله » و « علی ولی الله » نوشته شده است از دیگر تزیئنات فضای حسینیه ستون نماهای گچی، طرح های هندسی، نقوش گیاهی و قندیل های شمع سوز است. در ضلع جنوبی حسینیه، ارسی زیبایی با شیشه های الوان وجود دارد که حسینیه را به حیاط کوچکتری مرتبط می سازد و از طریق این حیاط می توان وارد مجموعه حمام بیگلربیگی شد. از فضاهای ضلع جنوبی حسینیه برای اقامت خانم ها به هنگام مراسم عزاداری، همچنین نگهداری وسایل و لوازم مراسم عزاداری استفاده می کردند.
به طور کلی در گرداگرد حیاط مرکزی عمارت تالارها و اتاق هایی ساخته شده است که تالار آیینه کاری شده است این بنا از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در سال 1383 موزه ای با عنوان خط و کتابت در محل تکیه بیگلربیگی افتتاح شده است که در این موزه اسناد و مدارک و مستندات تاریخی و نسخ خطی نگهداری و در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است و علاوه بر این موزه پارینه سنگی زاگرس که تنها موزه پارینه سنگی خاورمیانه می باشد در این تکیه قرار دارد./س