سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

امروز در تاریخ؛

از ملی شدن صنعت نفت ایران تا افتتاح «سازمان تلویزیون ملی ایران»

تصویب ملی شدن صنعت نفت ایران، درگذشت مدیر روزنامه «نسیم شمال»، افتتاح رسمی «سازمان تلویزیون ملی ایران» و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 29 اسفند 1391 خورشیدی برابر با 7 جمادی الاول 1434 هجری و 19 مارس 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

درگذشت «سیداشرف الدین حسینی» مدیر روزنامه «نسیم شمال» (1313 ش)
سیداشرف الدین حسینی گیلانی در حدود سال 1249 ش (1287 ق) در قزوین به دنیا آمد. او در کودکی یتیم شد و در جوانی به عتبات رفت. وی پس از پنج سال راهی تبریز شد و پس از آموزش علوم متداول، ساکن رشت گردید. اشرف‌الدین پس از مدتی به سبب داشتن روحیه وطن خواهی و نیز استعداد و قریحه شاعری، تصمیم به چاپ و نشر روزنامه‌ای به نام نسیم شمال گرفت و آن را از شهریورماه 1286 ش، نه ماه قبل از به توپ بستن مجلس منتشر کرد.

این روزنامه که نزدیک به بیست سال منتشر می‌شد، پس از مرگ سیداشرف‌الدین نیز مدتی انتشار یافت. سرانجام در سال 1306 ش شایع شد که به بیماری جنون مبتلا شده است. به این بهانه او را به تیمارستان بردند و چند سالی در حال بیماری و تنگدستی زنده بود تا این که در روز بیست و نهم اسفند ماه 1313 ش برابر با ذی‌حجه 1352 ق در 64 سالگی درگذشت.

تصویب ملی شدن صنعت نفت ایران (1329 ش)
از سال‌های اولیه حفر چاه نفت ایران، چشم طمع بیگانگان به دنبال استثمار منابع زیرزمینی کشور بوده و آنان در هر فرصتی به گرفتن امتیازهای گوناگون نفتی اقدام می‌کردند. پس از لغو امتیاز نفتی دارسی بین ایران و انگلستان، قرارداد الحاقی گس - گلشاییان به منظور کشف و استخراج نفت توسط شرکت‌های نفتی انگلیسی منعقد گردید. این قرارداد را جهت تصویب به مجلس بردند که با مخالفت عده‌ای از نمایندگان مجلس و علماء به ویژه آیت‌اللَّه کاشانی و مردم روبرو شد. پافشاری‌های سپهبد رزم‌آرا نخست وزیر پهلوی، این لایحه را بار دیگر به مجلس برد و او که تصویب آن را مشکل یافت، قصد کودتا نمود؛ اما یک روز قبل از اجرای کودتا، توسط خلیل طهماسبی از گروه فداییان اسلام ترور شد. به دستور آیت‌اللَّه کاشانی مردم به این قرارداد اعتراض کرده و خواهان ملی شدن نفت ایران شدند. سرانجام با به وجود آمدن آن وضعیت، مجلس به ملی شدن صنعت نفت ایران، رأی مثبت داد و در 29 اسفند 1329 مقرر شد که کلیه عملیات اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری نفت در دست دولت قرار گیرد.

تاکید حضرت امام خمینی بر عزای ملی در نوروز 1342 شمسی (1341 ش)
پس از برگزاری رفراندوم قلابی شاه در ششم بهمن 1341، حضرت امام طی نشست هفتگی با مراجع و علمای قم، خواهان در پیش گرفتن سیاست مشترک علیه رژیم شده و پیشنهاد دادند که در اعتراض به اعمال رژیم، نوروز 1342 عزای عموی اعلام شود. این پیشنهاد با استقبال وسیع شخصیت‌های حوزوی مواجه گردید و آنان نیز ضمن حمایت از امام، عید نوروز را عزای ملی اعلام کردند. پس از این حرکت، شاه در اقدامی وقیحانه با روحانیت اعلام جنگ نمود و مخالفان را به مرگ تهدیدکرد. این عمل محمدرضا پهلوی عکس العمل شدید حضرت امام را به دنبال آورد و ایشان طی سخنانی در 29 اسفند 1341 در جمع روحانیان، طلاب و مردم قم به افشاگری علیه رژیم پرداخته و بر موضع خود مبنی بر اعلام عزای عمومی در نوروز 42 پافشاری نمودند.
به دنبال تحریم نوروز، در برخی ازمساجد و حسینیه‌ها و منازل علما و در رأس آن بیت حضرت امام، مجالس عزا برپا شد. این عمل باعث زیر سؤال بردن برنامه‌های شاه شد و خشم حکومت را برانگیخت. از این رو رژیم به این نتیجه رسید که باید با حرکتی قهرآمیز، زهر چشمی به نیروهای مذهبی نشان دهد تا به خیال خود آنان را سر جایشان بنشاند. این فرصت در دوم فروردین 1342 نصیب مزدوران شاه گردید و آنان طی یورش به مدرسه فیضیه، درصدد به اصطلاح سرکوب حوزه علمیه قم و روحانیان برآمدند. این عمل، وقایع مهمی را در پی داشت که مهم‌ترین آن‌ها، عکس العمل شدید امام طی سخنرانی عاشورای 1342 ش، دستگیری ایشان و وقوع قیام خونین پانزدهم خرداد 42 می‌باشد.

افتتاح رسمی «سازمان تلویزیون ملی ایران» (1345 ش)
پس از آن که نخستین فرستنده تلویزیون ایران در یازدهم مهرماه سال 1337 پخش برنامه‌های خود را آغاز کرد، این روز با عنوان آغاز کار تلویزیون ایران نام گرفت. تلویزیون ایران در ابتدا به صورت یک بخش خصوصی اداره می‌شد که در هر روز چهار ساعت برنامه پخش می‌کرد. با بهره‌برداری از فرستنده‌های دیگر در سطح کشور و تغییر ساختار آن، تلویزیون ملی ایران در آبان 1345 به صورت تلویزیون دولتی، به طور آزمایشی آغاز به کار کرد؛ اما افتتاح رسمی سازمان تلویزیون ملی ایران در 29 اسفند 1345 صورت گرفت. در سال 1350 و به دنبال ادغام رادیو و تلویزیون، سازمان واحدی به نام سازمان رادیو - تلویزیون ملی ایران مشغول به کار گردید.

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، این سازمان به نام صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تغییر نام یافت و با گذشت زمان، فعالیت آن به شکل افزایش فرستنده و شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی در تهران و شهرستان‌ها رو به گسترش نهاد؛ چنان که در حال حاضر (1382) این سازمان دارای 30 مرکز در استان و شهرستان‌های مختلف ایران، بیش از پانزده دفتر منطقه‌ای در کشورهای مختلف جهان، چندین شبکه بین‌المللی و خبری، بیش از 18 شبکه رادیویی و تلویزیونی سراسری و شبکه‌های متعدد مختلف صدا و سیما در تهران و شهرستان‌ها می‌باشد.

درگذشت «سیدمحمدعلی ریاضی یزدی» شاعر معاصر (1362 ش)
سیدمحمدعلی ریاضی یزدی، متخلّص به ریاضی در سال 1290 ش در یزد به دنیا آمد. پس از تحصیلات ابتدایی و علوم دینی در 17 سالگی به اصفهان رفت و پس از اتمام تحصیلات وارد دانشکده معقول و منقول شد و لیسانس گرفت. سیدمحمدعلی ریاضی یزدی، شاعری توانا و خوش قریحه و دانشمندی فاضل بود و در سرودن انواع شعر از قصیده و غزل، استاد بوده است. وی از شاعرانی بود که به پیامبر اسلام (ص) و اهل‌بیت پیغمبر اخلاص زیادی داشت و در مدایح و مراثی ائمه اطهار، اشعار بسیاری نظم کرد که نمونه اشعار وی در نگین سخن آمده است. ریاضی یزدی سرانجام در 29 اسفند 1362 ش در هفتاد و دو سالگی در تهران در گذشت و در ابن بابویه در ری به خاک سپرده شد.

رحلت فقیه عارف و مجتهد برجسته آیت اللَّه «احمد حجتی» (1376 ش)
آیت‌اللَّه شیخ احمد حجتی در سال 1297 ش در شهرستان میانه در آذربایجان به دنیا آمد. ایشان پس از مدتی تحصیل، راهی خدمت سربازی شد و پس از آن درس را ادامه نداد ولی بر اثر رؤیای صادقانه‌ای که دید، بار دیگر به تحصیل علوم دینی روی آورد. از این رو به قم رفت و به مدت سیزده سال از محضر عالمانی همچون: سید محمد حجت کوه کمرهای، سیدحسین بروجردی، امام خمینی و سید شهاب الدین مرعشی نجفی بهره برد تا به اجتهاد دست یافت.

پس از بازداشت حضرت امام در جریان قیام پانزده خرداد 1342 علیه رژیم به اعتراض برخاست. افشاگری آیت‌اللَّه حجتی علیه رژیم خودکامه به آنجا رسید که از سخنرانی ایشان جلوگیری کردند و ایشان ممنوع المنبر شد. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز از حامیان نظام به شمار می‌رفت و مورد عنایت امام و مقام معظم رهبری بود. آیت‌اللَّه احمدحجتی سرانجام در اواخر اسفند 1376 ش در 82 سالگی به دیدار معبود شتافت و در قبرستان نو در قم دفن شد.

تهاجم نیروهای متحد آمریکایی و انگلیسی به عراق (1381 ش)
بعد از یک سال رَجَز خوانی آمریکا درباره عراق و تهدید به حمله به این کشور به بهانه تولید و انباشت سلاح‌های کشتار جمعی و علی‌رغم اعتراضات سراسری مردم جهان، شیطان بزرگ آمریکا به همراه استعمار پیر انگلستان در روز بیست و نهم اسفندماه 1381 ش برابر با بیستم ماه مارس 2003 م به مردم بی‌دفاع عراق حمله کرده و جنگ تمام عیاری را آغاز کرد. در پی این جنگ خونین، بیش از هزار موشک کروز، هزاران بمب و ده‌ها هزار گلوله توپ و بمب‌های خوشه‌ای بر روی مردم عراق ریخته شد و هزاران نفر از زنان، مردان و کودکان عراقی به خاک و خون غلطیدند. سرانجام پس از سه هفته کشتار و تخریب و آواره کردن تعداد زیادی از ملت عراق توسط ارتش‌های متجاوز آمریکا و انگلیس، بر اساس یک توافق میان آمریکایی‌ها و صدام، ارتش عراق در برابر نیروهای اشغالگر تسلیم شد و این کشور در بیستم فروردین 1382 به اشغال کامل نظامیان مهاجم درآمد. پس از سقوط رژیم صدام و ورود مهاجمان به پایتخت، غارت وسیع اموال دولتی و نیز موزه ملی و بزرگ عراق و هزاران قطعه ارزشمند آن با هماهنگی نیروهای اشغالگر صورت گرفت و لطمات جبران ناپذیری به فرهنگ و تمدن گذشته این کشور وارد آمد.

درگذشت «لویی دوبروی» فیزیک‌دان برجسته فرانسوی (1987 م)
پرنس لویی ویکتور پیِر رمون دوبروی، فیزیک‌دان معروف فرانسوی، در سال 1894 م در این کشور به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات خود به فیزیک روی آورد و بر اثر تحقیقات و مطالعات در فیزیک کوانتوم، تئوری ذره‌ای و موجی بودن نور را در سال 1923 م ارائه داد. براساس این نظریه، نور دارای ماهیت دوگانه‌ای به نام ذره و موج می‌باشد. مطالعات دوبروی در علم فیزیک و کشف ماهیت موجی الکترون‌ها، باعث شد تا در 35 سالگی، جایزه فیزیک نوبل سال 1929 م را دریافت نماید. طرح دوبروی، راهگشای بسیاری از پیشرفت‌های نوین در علم فیزیک گردید و او را به عنوان فیزیک‌دانی برجسته مطرح ساخت. لویی دوبروی به عنوان آخرین بازمانده از نسل بنیان‌گذاران فیزیک نوین، سرانجام در 19 مارس 1987 م در 93 سالگی درگذشت.

تولد «فردریک ژولیو» شیمی دان و فیزیک‌دان معروف فرانسوی (1900 م)
ژان فردریک ژولیو، فیزیک‌دان فرانسوی، در نوزدهم مارس 1900 م در پاریس به دنیا آمد. ژولیو در سال 1923، فارغ‌التحصیل شد و از 25 سالگی به عنوان دستیار مخصوص ماری کوری، فیزیک‌دان شهیر فرانسوی و کاشف رادیوم، در آزمایشگاه فیزیک در انیستیتو رادیوم، مشغول به کار گردید. او در کنار این همکاری با ایرِن کوری، دختر مادام کوری ازدواج کرد و از آن پس با هم به مطالعه پرداختند تا این‌که وجود نوترون‌ها را در اتم ثابت کردند. این تحقیقات پیگیر، سرانجام به ساخت ماده مصنوعی رادیو اکتیو در سال 1934 م انجامید که به همین دلیل، جایزه شیمی نوبل، در سال 1935 م به ژولیو و همسرش اعطا شد.
ژولیو در سال 1946 م به ریاست مرکز ملی پژوهش‌های علمی و نیز ریاست سازمان انرژی هسته‌ای فرانسه انتخاب شد. وی در راه صلح جهانی و استفاده صلح‌آمیز از یافته‌های هسته‌ای تلاش وسیعی از خود نشان داد و در سال 1948 م ساخت نخستین نیروگاه هسته‌ای فرانسه را رهبری کرد. ژولیو سرانجام دو سال پس از مرگ همسرش، در 14 اوت 1958 م بر اثر تماس مستقیم و دائمی با مواد رادیواکتیو در 58 سالگی جان سپرد.

مرگ «آرتور بالفور» یکی از بانیان انگلیسی تأسیس رژیم غاصب صهیونیستی (1930 م)
آرتورجِیمز بالْفور یکی از بانیان تأسیس رژیم صهیونیستی در 25 ژوئیه 1848 م در لندن به دنیا آمد. بالفور به خاطر نقش موثری که در پیشبرد اهداف سیاسی استعمار بریتانیا در افریقای جنوبی به ویژه درجنگ‌های استعماری با بومیان آن کشور داشت، در پایان این جنگ‌ها در سال 1902 م به نخست وزیری انگلستان رسید. وی پس از آن از سال 1916 تا 1919 م، وزیر امور خارجه انگلیس نیز بود و به عنوان مؤثرترین عامل برای پیشبرد سیاست خارجی انگلیس در سال‌های قبل و بعد از جنگ جهانی اول عمل می‌کرد. مشخص‌ترین نقطه در زندگی بالفور، تلاشی بود که وی با صدور اعلامیه معروف خود برای تشکیل دولت صهیونیستی در سرزمین اسلامی فلسطین به عمل آورد. در این اعلامیه که در دوم نوامبر 1917 م انتشار یافت، بالفور به ضرورت تشکیل دولت یهود در فلسطین و حمایت دولت انگلستان از این دولت غصبی تأکید کرده بود. هفت ماه پس از صدور این اعلامیه، سرزمین فلسطین طی نبرد نیروهای انگلیسی و عثمانی به تصرف بریتانیا درآمد.

این عملیات نظامی در فلسطین، در چهارچوب اجرای اعلامیه بالفور به وقوع پیوست و عملاً حکومت نظامی انگلیس بر سرزمین فلسطین حکم‌فرما گردید. این رویدادْ زمینه‌ساز انتقال تدریجی یهودیان جهان، با کمک و مساعدت انگلیسی‌ها و سرمایه‌داران یهودی، به فلسطینِ تحت اشغال بریتانیا شد. اعلامیه بالفور در سال 1924 م با حذف ماده ایجاد دولت یهود، در جامعه ملل به تصویب رسید. از این پس تمام کوشش صهیونیست‌ها، مصروف جذب و جلب مهاجران یهود از اقصی نقاط جهان به فلسطین گردید. با این حال، آرتور جِیمز بالفور تشکیل دولت غاصب صهیونیستی را به چشم خود ندید و سرانجام در 19 مارس 1930 م و در بحبوحه انتقال یهودیان جهان به فلسطین اشغالی، در 82 سالگی جان سپرد.

برخی از رخدادهای امروز
1571: اسپانیایی‌ها مانیل امروز را به عنوان پایگاه استعمار خود بر فیلیپین انتخاب کردندکه همه این سرزمین به نام فیلیپ پادشاه وقت اسپانیا «فیلیپین» نامگذاری شده است.
1628: مهاجرنشین انگلیسی ماساچوست در امریکای شمالی تاسیس شد.
1748: قانون تبعه خواندگی (نچرالیزیشن) انگلستان به یهودیان امکان داد که به آمریکای شمالی مهاجرت کنند.
1938: «لازارو کاردناس» رئیس جمهور مکزیک منابع نفت و صنایع مربوط را در این کشور ملی اعلام و اموال موسسات خارجی فعال در این صنایع را مصادره کرد و دست به فروش نفت به آلمان (نازی) زد. در دهه‌های سوم و چهارم قرن 20، مکزیک دومین کشور تولید کننده نفت در جهان بود.
1945: در نتیجه حمله انتحاری (کامیکازی) یک خلبان ژاپنی به یک ناو امریکایی در نزدیکی آب‌های ژاپن 800 تن از افراد نیروی دریایی آمریکا کشته شدند.
1945: هیتلر دستور العملی صادر کرد که برپایه آن باید همه موسسات تولیدی آلمان که ممکن بود مورد استفاده فاتحان جنگ جهانی دوم قرار گیرند منهدم شوند.
1965: دکتر سوکارنو رئیس جمهوری اندونزی همه شرکت‌های نفتی خارجی در آن کشور را ملی اعلام کرد. همین اقدام بر مخالفت غرب با او افزود و ژنرال سوهارتو تشویق به کودتا بر ضد وی شد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.