به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد، جابه‌جایی در محدوده جغرافیایی جوامع تاثیر بسزایی در سایر حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی آن‌ها دارد چرا که انسان‌ها ذاتا سهولت در انجام هر کاری را مدنظر قرار می‌دهند و به بیان ساده‌تر رفت و برگشت کم‌زحمت به هر یک از بخش‌ها در انتخاب بیشتر مسافران به عنوان مقصد سفر موثر است. از سوی دیگر پتانسیل‌ها و جذابیت‌های هر بخش نیز عامل موثر دیگر در این انتخاب است مانند زیارتی بودن شهر مشهد که سفر به مشهد را افزایش می‌دهد.
به جرات می توان گفت مشهد مقدس شهری است که هر مسلمانی آرزوی سفر به آن را دارد چون زیباترین بهانه سفر یعنی بارگاه امام مهربانی‌ها در این کلانشهر قرار دارد و سفر سالانه نزدیک به 25میلیون نفر به این کلانشهر موید همین امر است؛ اما در مقابل اولین نکته‌ای که به ذهن می‌رسد مساله خدمات‌رسانی به این افراد است و اولین و شاید جدی‌ترین نیاز زائران و مسافران این شهر بحث جابه‌جایی است.
سفر به مشهد با کمترین زحمت
یکی از مسافران که از استان‌های جنوبی به مشهد آمده است، می‌گوید: شیرینی زیارت حرم امام رضا(ع) همه چیز را از یاد انسان می‌برد اما باید بپذیریم که هر شخص دوست دارد با کمترین زحمت به مشهد بیاید.
رحمانی می‌افزاید: تعطیلات نوروزی هر چند فرصت مناسبی برای حضور در مشهد است و هر شیعه‌ای دوست دارد سال نو خود را با حضور در حرم مطهر امام هشتم(ع) آغاز کند اما شلوغی و ازدحام پایانه مسافربری و سختی‌های تهیه بلیط موجب شده تا در چند سال اخیر من و خانواده‌ام در نیمه اسفند ماه به مشهد بیاییم.
وقتی از او می‌پرسم آخرین باری که در ایام نوروز در مشهد بوده به چه سالی بازمی‌گردد، می‌گوید: حدود هفت سال پیش بوده و دیگر این ایام در مشهد نبوده‌ام.
رحمانی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص تغییرات ایجاد شده در پایانه نیز می‌گوید: در 2 یا 3 سال اخیر دیگر شاهد صحنه‌های شلوغی و ازدحام در پایانه نبوده و برای تهیه بلیط مشکلی نداشته‌ام.
زائر دیگری که از تهران آمده است، می‌گوید: یکی از دغدغه‌های جدی کسانی که قصد دارند از طریق اتوبوس به مشهد سفر کنند، مساله تامین بلیط است.
رحیمی می‌افزاید: تا چند سال قبل سختی تهیه بلیط به اندازه‌ای بود که در پاره‌ای موارد شیرینی سفر به مشهد را به کام‌مان تلخ می‌کرد اما در چند سال اخیر هر بار که به مشهد آمده‌ام، شاهد تغییراتی در پایانه بوده‌ام و حرکت رو به رشد این مجموعه کاملا مشهود است.
مسافر دیگری اهل شیراز می‌گوید: جمعیتی که در ایام نوروز به شیراز می‌آیند، زیاد است اما در مقایسه با مسافران مشهد رقمی نیست ولی شلوغی و مشکلات آنجا اگر بیشتر از اینجا نباشد، کمتر نیست.
وی می‌افزاید: فضاسازی مناسبی در پایانه مشهد صورت گرفته که قابل تقدیر است اما از مدیران این مجموعه درخواست داریم تا بیشتر توان خود را بر روی مساله تهیه بلیط آسان بگذارند به نحوی که یک مسافر مشهد قبل از سفر به این شهر از طریق اینترنت نسبت به تهیه بلیط خود اقدام کند.
با چند مسافر دیگر نیز همکلام شدم که ضمن تقدیر از مدیران شهری مشهد برای ارائه خدمات مطلوب در پایانه، بر یک امر اتفاق نظر داشتند و آن تسهیل هر چه بیشتر تهیه بلیط بود.
قضاوت در مورد عملکرد پایانه بر اساس آمارها
شاید در نگاه اول مدیریت یک پایانه مسافربری مشکل به نظر نرسد اما اگر این پایانه، بزرگترین پایانه کشور باشد یا اینکه این پایانه در یکی از بزرگترین کلانشهرهای دنیا باشد مساله کمی متفاوت خواهد بود.
محسن شریعتی، مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهرداری مشهد گفت: مراجعه چند صد هزار نفر به یک مجموعه خدماتی شاید آنچنان مساله خاصی نباشد اما اگر جمعیت انبوه نه در طی یک سال یا یک ماه که فرصتی کمتر از یک ماه مراجعه داشته باشند، قطعا حساسیت کار و دشواری آن چند برابر خواهد بود.
وی افزود: به طور مثال بیش از 70 هزار مسافر با 3330 وسیله نقلیه تنها در روز سوم فروردین ماه سال جاری از پایانه‌های مشهد جابه‌جا شده‌اند و حتی این رقم در روز هفتم فروردین ماه به نزدیک 82 هزار نفر رسید که فقط به اتکا همین اعداد و ارقام می‌توان نتیجه گرفت ارائه خدمات مختلف به 82 هزار نفر در کمتر از 20 ساعت کار ساده‌ای نخواهد بود.
شریعتی ادامه داد: مجموعا در نوروز سال 91 یعنی از تاریخ 25 اسفند سال 90 تا 15 فروردین سال 91، تعداد یک میلیون و 234 هزار و 182 نفر با 58 هزار و590 دستگاه وسیله نقلیه از پایانه‌های مشهد جابه‌جا شده‌اند که این میزان مسافر از مجموع مسافران بسیاری از شهرها در طول یک سال بیشتر است.
وی خاطرنشان کرد: پیش‌بینی می‌شود در نوروز سال جاری تعداد مسافران از یک میلیون و 357 هزار نفر نیز بگذرد البته تمام امکانات لازم برای ارائه خدمات مهیا شده است.
پایانه مسافربری امام رضا(ع)؛ مدرن‌ترین پایانه کشور
مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهرداری مشهد در بخش دیگری با اشاره به مشکلات مربوط به تهیه بلیط در سال‌های گذشته و پدیده بازار سیاه اظهار کرد: یکی از اصلی‌ترین دلایل ظهور پدیده‌ای به نام دلال بازی و بازار سیاه در سال‌های قبل، عدم استفاده یا استفاده کمتر از تکنولوژی نو از یک سو و عدم اطلاع‌رسانی سریع و گسترده به مسافران از سوی دیگر بوده است که خوشبختانه طی چند سال اخیر به منظور این مشکلات اقدامات گسترده‌ای انجام شده است.
شریعتی اضافه کرد: در بخش استفاده از تکنولوژی‌های نوین و هوشمندسازی فعالیت‌ها، اقدامات صورت گرفته در پایانه‌های شهرداری مشهد به مرحله‌ای رسیده که در جلسه عمومی اعضای اتحادیه سازمان‌های پایانه‌های مسافربری شهرداری‌های کشور که آذر ماه سال جاری در تهران تشکیل شد، سازمان پایانه های مسافربری شهرداری مشهد به عنوان برترین سازمان در اجرای پروژه‌های هوشمندسازی و فناوری اطلاعات شناخته شد.
وی ادامه داد: این افتخار با اجرای 14پروژه هوشمندسازی در بزرگترین پایانه کشور به دست آمده است که سیستم شمارش طرح جامع نرم‌افزاری، اجرای GIS هوشمند مسافر و سیستم هوشمند شناسایی خودکار اتوبوس با کمک امواج رادیویی از جمله این پروژه‌هاست.
ورود و خروج سالانه 750 هزار اتوبوس به یک پایانه
شریعتی تصریح کرد: پایانه امام رضا(ع) با وسعت 470 هزار مترمربع بزرگترین پایانه مسافربری کشور است که امکان ارائه خدمات به 80 هزار مسافر و پذیرش 2000 دستگاه اتوبوس را در یک روز دارد.
مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهرداری مشهد ادامه داد: از ویژگی‌های منحصر به فرد این مجموعه وجود سکوی سلام با چشم‌انداز گنبد و بارگاه ملکوتی امام هشتم(ع) است که در طبقه چهارم ساختمان اصلی واقع شده است؛ همچنین وجود فضاهای تجاری، ورزشی و تفریحی، رستوران، کافی‌شاپ، آتش‌نشانی، سیستم شست و شوی اتوبوس و پارکینگ‌های عمومی از دیگر امکانات این پایانه است.
شریعتی خاطرنشان کرد: یکی از امکانات قابل ذکر دیگر وجود جایگاه سوخت‌گیری اختصاصی اتوبوس‌ها در داخل این مجموعه است چرا که روزانه بالغ بر180 هزار لیتر گازوئیل برای سوخت‌گیری نزدیک به 2000 دستگاه اتوبوس در این جایگاه عرضه می‌شود که اگر این امکان در داخل این مجموعه فراهم نبود، قطعا با ورود این تعداد اتوبوس در طول روز به جایگاه‌های سوخت‌گیری شهر مشهد مشکلات فراوانی ایجاد می‌شد.
وی افزود: پایانه امام رضا(ع) با ورود و خروج سالانه 750 هزار دستگاه اتوبوس یکی از پرترافیک‌ترین پایانه‌های کشور است لذا با کمی دقت در آمارها می‌توان خدمات ارائه شده را مطلوب ارزیابی کرد، هر چند ما به دنبال حذف کوچکترین مشکلات زائران و مسافران در حوزه حمل و نقل زمینی به مشهد هستیم که به همین منظور 10 وب کیوسک دائمی مختص فروش اینترنتی بلیط در سطح شهر همزمان با سال نو در مشهد راه‌اندازی می شود.
شریعتی خاطرنشان کرد: همچنین برای ساماندهی بیشتر فروش بلیط، شهرداری مشهد در نظر دارد در فضاهای خدماتی خود، وب کیوسک‌هایی را که در زمان‌های شلوغی به صورت موقت راه‌اندازی می‌کرد، به صورت دائمی فعال کند که تعدادی از این کیوسک‌ها در اطراف حرم مطهر رضوی، دانشگاه‌های آزاد و فردوسی و نیز پادگان‌های برونسی و قدس که مسیرهای پرتردد هستند، فعال خواهد بود.
مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهرداری مشهد با تاکید بر به حداقل رسیدن بازار سیاه و دلال بازی در پایانه‌های مسافربری مشهد عنون کرد: اختصاص تلفن چهار رقمی ویژه خرید بلیط، فعال‌سازی دفاتر فروش بلیط شرکت‌های مسافرتی و فروش اینترنتی بلیط زمینه بسیاری از مشکلات سنتی پایانه‌های مسافربری مشهد را از بین برده است اما اندک مشکلاتی که وجود دارد ناشی از ضعف در اطلاع‌رسانی است چراکه عده‌ای فرصت‌طلب از ناآگاهی شهروندان سوء استفاده می‌کنند که امیدوارم با گسترش خدمات خود از یک سو و افزایش آگاهی شهروندان از سوی دیگر فرصت هرگ ونه فعالیتی را از دلالان بگیریم./س