به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مرکز فارس، بنیانگذار تخت جمشید داریوش بود، البته پس از او پسرش خشایارشاو نوه‌اش اردشیر اول با گسترش این مجموعه به بزرگی آن افزودند.
در طرف شرقی این مجموعه کاخ‌ها بر روی کوه رحمت و سه طرف دیگر در درون جلگه مرودشت پیش رفته‌است. تخت جمشید بر روی صفّه یا سکوی سنگی که ارتفاع آن بین ۸ تا ۱۸ متر بالاتر از سطح جلگهٔ مرودشت است، واقع شده‌است. ابعاد تخت جمشید ۴۵۵ متر (جبهه غربی)، ۳۰۰ متر (جبهه شمالی)، ۴۳۰ متر (جبهه شرقی)، ۳۹۰ متر (جبهه جنوبی) می‌باشد. همچنین طول تخت جمشید برابر با طول آکروپولیس در آتن است، اما عرض آن چهار تا پنج برابر آکروپولیس است.
قدیمی‌ترین بخش تخت جمشید بر پایهٔ یافته‌های باستان شناسی مربوط به سال ۵۱۸ پیش از میلاد است و ساخت این مجموعهٔ بزرگ و زیبا، بنا به روایتی ۱۲۰ سال به طول انجامید است.
در سکوی ورودی، دو پلکان وجود دارد که روبروی یکدیگر و در بخش شمال غربی مجموعه و دو دروازه خروجی یکی رو به جنوب و دیگری رو به شرق قرار دارند، دروازه جنوبی رو به کاخ آپادانا ، یا کاخ بزرگ بار، است.
از جمله کاخ ها و ساختمان های تخت جمشید کاخ آپادانا، کاخ تچر، کاخ هدیش، کاخ ملکه، کاخ ه یا کاخ اچ، کاخ سه در، کاخ صدستون و کاخ شورا است.
مجموعه کاخ‌های تخت جمشید، در سال ۳۳۰ پیش از میلاد به دست اسکندر مقدونی به آتش کشیده شد و تمام بناهای آن به صورت ویرانه در آمد.
از بناهای بر جای مانده و نیمه ویرانه، بنای مدخل اصلی تخت جمشید است که به کاخ آپادانا معروف است و مشتمل بر یک تالار مرکزی با ۳۶ ستون و سه ایوان ۱۲ ستونی درقسمت‌های شمالی، جنوبی و شرقی است که ایوان‌های شمالی و شرقی آن به‌وسیله پلکان‌هایی به حیاط‌های مقابل متصل و مربوط می‌شوند. بلندی صفه در محل کاخ آپادانا ۱۶ متر و بلندی ستون‌های آن ۱۸ متر است.
این‌مجموعه در فهرست آثار تاریخی ایران و نیز در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
تخت جمشید در مرکزاستان فارس ، ۱۰ کیلومتری شمالمرودشت و در ۵۷ کیلومتری شیرازقرار دارد. ارتفاع از سطح دریا تخت جمشید ۱۷۷۰ متر است./س