سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

70 ایرانی، داوطلب سفر بی بازگشت به مریخ!

در بلندپروازی ایرانی‌ها شكی نیست، این را مستشرقان و گردشگران غربی كه به ایران سفر كرده اند بارها در سفرنامه‌های خود نوشته اند. این بار اما پای سفری بی بازگشت در میان است. سفری جسورانه به سیاره سرخ با بلیتی یك طرفه كه 70 ایرانی با داوطلب شدن در پروژه ماجراجویانه «مارس وان» شهامت و اشتیاق ایرانی در شكستن مرزهای رویا و واقعیت را به نمایش گذاشته اند.

به گزارش گروه وبگردي باشگاه خبرنگاران ؛ به نقل از ایسنا، «باس لنسدروپ»، مدیر ارشد و از موسسان طرح مارس وان (سفر یك طرفه به مریخ) از میزان استقبال ایرانیان از این ماموریت شگفت‌زده است.

 وی در گفت‌و‌گو با ماهنامه «نجوم» می‌گوید: در مقایسه با بسیاری از كشورهای جهان كه زبان انگلیسی در آنها جایگاه قدرتمندی ندارد، افراد زیادی از ایران با ما تماس گرفته‌اند و خواسته‌اند كه در این پروژه داوطلب شوند و به مریخ بروند. دقیق‌تر بگویم از ایران بیش از 70 نفر پست الكترونیكی زده‌اند و آمادگی خود را برای رفتن به مریخ اعلام كرده‌اند. جالب اینجاست كه بدانید ایتالیا فقط 45 داوطلب داشته است. تعداد داوطلبان آلمانی هم از ایرانی‌ها كمتر و 34 نفر بوده است.

 لنسدورپ در پاسخ به این سوال كه ایده سفر یكطرفه به مریخ چگونه در ذهنش شكل گرفته می گوید: سال 1376(1997) وقتی برای اولین بار تصویر مریخ‌نورد را دیدم با خودم گفتم «می‌خواهم به مریخ‌ بروم.» به دلیلی كه نمی‌دانم چطور با كلمات توضیحش دهم، به محض این كه آن تصویر را دیدم تصمیم گرفتم روزی به مریخ بروم و در آن سیاره گشت و گذار كنم. آن موقع دانشجو بودم و بس. 20 سالم بود و شروع كردم به تحقیق درباره‌ی مریخ و این كه فناوری سفر به مریخ چه قدر پیشرفت كرده و به كجا رسیده و این كه چقدر هزینه دارد. و البته در كنارش هم تحصیلم را ادامه می‌دادم و مدتی پروژه‌ی سفر به مریخ را در رایانه رها كردم و سراغش نرفتم. تا این كه دو سال پیش دو دانشمند آمریكایی مقاله‌ای در ژورنال كیهان شناسی به چاپ رساندند كه از ماموریت و سفری یك طرفه به مریخ می گفت و آن وقت بود كه فكر كردم باید دوباره به دنبال این ایده بروم و درباره‌ی راه‌های ممكن و جزییات این كار تحقیق كنم و راه حلی برای تامین هزینه و منابع مالی لازم برای این كار بیابم. این شد كه با آرنائو، شریكم، نشستیم به بررسی تمام امكانات و راه‌های ممكن برای انجام این كار و در نهایت به این پروژه رسیدیم كه در حال حاضر دائم اجرایش می‌كنیم و بعد من بخشی از سهام خود را در شركتی كه پیش‌ترها در آن بودم فروختم و مارس وان را راه انداختم.

لنسدورپ در پاسخ به این كه «خیلی‌ها می‌پرسند ده‌ها سال طول كشید كه ناسا توانست مریخ‌نوردهایی به مریخ بفرستد؛ مسوولان مارس وان چطور می‌خواهند در مدت زمانی این چنین كوتاه انسان را به سیاره‌ی سرخ بفرستند؟ » گفت: چند دلیل دارد كه می‌توانند این كار را به سرعت انجام دهند و مهمترین این دلایل این كه در این پروژه قرار نیست فناوری بازگشت از مریخ را به دست آورند زیرا كسانی را كه به مریخ می‌فرستند قراراست همان جا بمانند. فقط كافی است فناوری فرستادن و فرود آوردن انسان بر سطح مریخ را داشته باشند و فناوری زنده نگه داشتن آنها را در آن سیاره، كه البته این فناوری در حال حاضر وجود دارد.

 وی معتقد است: سختی ماموریت به مریخی كه ناسا و ایسا از آن حرف می‌زنند، بخش بازگشت از مریخ است نه سفر به مریخ.

 اما دلیل دوم هم این كه این طور نبوده كه ما ماموریت سفر به مریخ را طراحی كرده باشیم و بعد ببینیم فناوری مورد نیاز وجود دارد یا نه. بلكه در واقع ما برعكس این عمل كردیم؛ همه‌ی فناوری‌های موجود را بررسی كردیم، كنار هم گذاشتیم و در نهایت مثل قطعه‌های پازل كنار هم چیدیم تا ماموریت مارس وان را طراحی كنیم؛ آن هم با تكیه‌ی صرف بر فناوری‌های موجود، اینها دو دلیل اصلی هستند كه ما را قادر می‌سازند این ماموریت را در زمانی این چنین اندك انجام دهیم.

مدیر ارشد طرح مارس وان در پاسخ به این سوال نجوم كه برخی این پروژه‌ را به خودكشی تشبیه كرده‌اند و این كه داوطلبان را با بلیتی یك طرفه به جایی می فرستند كه هیچ چیز زمینی در آن نخواهد بود، امری غیر اخلاقی دانسته اند، گفت: «از وقتی كه برای اولین بار ایده‌ی رفتن به مریخ به سرم زد می‌خواستم به آن سیاره بروم و همیشه هم می‌دانستم این سفری یك طرفه خواهد بود؛ چون به خوبی می‌دانستم كه فناوری بازگشت از آن سیاره هنوز وجود ندارد. به همین خاطر به عقیده من، این به هیچ وجه ماموریتی غیر اخلاقی نیست. كار ما در این میان چیست؟ خب البته ما نهایت تلاش‌مان را انجام می‌دهیم تا امنیت این سفر را تامین كنیم. همیشه سفر به مریخ ریسك و خطرهای بزرگی دارد و ما سعی می‌كنیم آن را تا جای ممكن امن كنیم. ضروری است كه به تمام كسانی كه برای این سفر آموزش می‌بینند و قرار است به مریخ اعزام شوند بگوییم چه خطرهایی بر سر راه‌شان جود دارد و از تمام ریسك‌هایی كه به جان می‌خرند آگاهشان كنیم. باید به آنها بگوییم كه احتمال از كار افتادن سامانه‌ی حفظ حیات چه قدر است، یا احتمال این كه حباب زیستی‌شان پاره شود. تمام ریسك‌ها و خطرها را بهشان می‌گوییم و آن وقت است كه «آنها» باید تصمیم بگیرند كه می‌خواهند به این سفر بروند یا نه. تصمیم بر عهده‌ی آنهاست. مدیر سلامت و پزشكی ما كه مسئولیت گزینش افراد را بر عهده دارد پیش‌تر متخصص قلب بوده است. یكی از بیماران مبتلا به نارسایی قلبی او می‌خواسته در پروژه‌ی ما شركت كند و به مریخ اعزام شود و نوربرت به سبب وضع قلب او گفته بود كه پیشنهاد می‌كنم این كار را نكنی؛ چون آنجا محیط سخت و دشواری است و احتمال این كه زنده نمانی بسیار زیاد است. اما آن مرد به نوربرت گفته بود: «تو نمی‌توانی برای من تعیین تكلیف كنی. زندگی خودم است. اگر بنشینم در خانه و كاری نكنم در آن صورت زندگی‌ام هیچ ارزشی نداشته است.» مردم خودشان تصمیم می‌گیرند و اگر نخواهند بروند، كسی نمی‌تواند مجبورشان كند.»

 وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به این كه پروژه‌هایی مثل مارس 100 نشان‌مان داده اند كه مشكلات زیادی ممكن است در برنامه‌ی اعزام انسان به مریخ رخ دهند؛ چطور می‌خواهید از پس مشكلات روانی بر بیایید؟ گفت: نوربرت كرافتس، مدیر پزشكی ما، در یكی از برنامه های قبل از مارس 100 همكاری داشته است و به همین خاطر اطلاعات زیادی در این باره دارد. در پروژه‌ی مارس 100 افراد را تك‌تك انتخاب كرده بودند، نه در قالب یك گروه. پس مهمترین و اولین كاری كه می‌كنیم این است كه افراد را تك‌ به تك انتخاب نكنیم. در واقع ابتدا صلاحیت افراد را تك به تك بررسی می كنیم و بعد از جمع این افراد مستقل گروهی تشكیل می‌دهیم و با كمك روان شناسان و كارشناسان و متخصصان‌مان این گروه‌ها را طوری سازمان می‌دهیم كه با هم و در میان اعضای‌شان همكاری مناسبی برقرار باشد. البته همیشه مشكلاتی وجود خواهد داشت، اما مشكلات در گروه و با همكاری اعضا به حداقل می‌رسند. خیلی مهم است كه پیش از اعزام فضانوردان‌مان به مریخ هشت سال وقت داریم و در این هشت سال هر سه ماه شبیه‌سازی اقامت در مریخ خواهیم داشت تا بدین ترتیب بینیم چطور گروه‌ها به همكاری و همخوانی با هم و در داخل خود رسیده‌اند.

 وی درباره این كه آیا گروه‌ها را بر اساس تفكیك جنسیتی انتخاب می‌كنید؟ گفت: گروه‌های ما تركیب جنسیتی دارند، چون گروه‌های تركیبی بازدهی بهتری در شرایط ایزوله دارند تا گروه‌های تك جنسیتی. اما هنوز نمی‌دانیم این تركیب چطور خواهد بود. سعی خواهیم كرد كه سهم هر جنسیت در گروه مساوی باشد. یعنی دو مرد و دو زن. اما مهمترین موضوع این است كه گروه‌ها از شایسته‌ترین و درست‌ترین افراد تشكیل شده باشند و اهمیت 50 -50 بودن تركیب جنسیتی در اولویت بعدی قرار می‌گیرد.

باس لنسدروپ در پاسخ به آنهایی كه می‌پرسند چرا این پروژه را اول روی ماه پیاده نكردید، گفت: خب در بخش سوالات متداول‌مان بخش جامع و كاملی در این باره داریم، اما به طور خلاصه پاسخ‌ می‌دهم. چند دلیل برای این تصمیم وجود دارد؛ این كه ماه جاذبه‌ی كمتری دارد، در ماه آب نیست، ماه نیتروژن ندارد، پس منابع اندكی در ماه در دسترس خواهد بود. ماه اتمسفری هم ندارد و در نتیجه مشكلات‌مان با خرده شهاب سنگ‌ها در ماه نسبت به مریخ خیلی بیشتر خواهند بود، و روز در ماه برابر است با سی روز زمینی، پس به صفحه‌های خورشیدی بسیار بزرگ و باتری‌های عظیم احتیاج خواهد بود تا از پس شب‌ برآییم. اینها مشكلاتی تكنیكی بودند كه در ماه با آنها مواجه خواهیم بود. اما گمان كنم مهمترین دلیل این بود كه اگر ما پیشنهاد ماموریت و سفری به ماه داده بودیم حالا شما با من تماس نگرفته بودید. سفر به مریخ حقیقتا چیزی نو و حیرت‌انگیز است.

وی در پاسخ به این كه « واكنش كارشناسان و متخصصان فضا به این پروژه‌ی شما چه بوده و این كه آیا از آن استقبال كرده‌اند یا گفتند كه ماموریتی تخیلی است و قرار نیست اتفاق بیفتد؟ » گفت: خب، چیزی كه ما متوجه شدیم این است كه دانشمندان و متخصصانی كه می‌گویند این ماموریت ممكن نیست معمولا در زمینه‌ای حرف می‌زنند كه در تخصص‌شان نیست. مثلا حقوق‌دانان فضایی می‌گویند كه ارزش رسانه‌ای این پروژه‌ آن قدر بالا نیست، یا مهندس فضایی می‌گوید وقتی به مریخ برسید تشعشعات خیلی زیاد خواهد بود. اما وقتی با متخصصان در حوزه‌ی تخصص خودشان حرف می‌زنید، وضع فرق می‌كند. از كارشناسان تشعشعات كه می‌پرسید می‌گویند مطمئنا راه حلی برای این تشعشعات وجود دارد، یا حقوق‌دانان می‌گویند كه راهی برای عبور از موانع قانونی وجود دارد یا كارشناسان رسانه كه می‌گویند اگر واقعا این كار را بتوانید انجام دهید برای درآمدهای لازم و سرمایه‌گذاری‌ها مشكلی بر سر راه‌تان نخواهند بود. اگر به وبگاه‌مان مراجعه كنید و نظرات كارشناسان و مشاورانی را كه با ما همكاری می‌كنند بخوانید می‌بینید كه مطمئنا این پروژه از لحاظ تكنیكی و اقتصادی قابل اجرا است. البته چالش‌های زیادی پیش رو داریم و باید تك‌تك آنها را حل كنیم، اما مطمئن هستیم كه این كار شدنی است.

 وی در پاسخ به این سوال خواندنی «نجوم» كه آیا برای داوطلبان در مریخ امكان بچه‌دار شدن هم وجود دارد؟ گفت : هنوز نمی‌دانیم كه آیا زنان می‌توانند در جاذبه‌ 40 درصد آبستن شوند یا نه؟ تاكنون تحقیقی در این زمینه انجام نشده است، اما احتمالا امكان‌پذیر باشد. این را هم نمی‌دانیم كه آیا جنین در این جاذبه اندك رشد نرمال خواهد داشت یا نه، اما این را هم كارشناسان ما انتظار دارند و پیش‌بینی می‌كنند كه رشد نرمال امكان‌پذیر باشد. بعد از آن، این مساله پیش می‌آید كه آیا می‌خواهید در مریخ بچه‌دار شوید یا نه. درست مثل تمام پدر‌ها و مادرها در زمین، داوطلبان در مریخ هم باید تصمیم بگیرند كه آیا زمان و مكان مناسب برای بچه‌دار شدن‌شان هست یا نه. و وقتی در محیطی بسیار خطرناك مثل سیاره سرخ هستید، با فقط و فقط سه همراه (البته همراهانی بسیار مسوولیت‌پذیر چون ما این‌طور انتخاب‌شان كرده‌ایم) پیش‌بینی می‌كنیم با توجه به مسوولیت‌پذیری و درك بالای آنها از پیچیدگی وضعیت تصمیم بگیرند كه آنجا مكان مناسبی برای بچه‌دار شدن نیست. اما خب زمانی كه 20 یا 25 یا 30 نفر در مریخ بودند، شاید زمان آن برسد كه كسی تصمیم بگیرد، حالا زمان مناسبی برای بچه‌دار شدن است.

 مدیر ارشد طرح مارس وان درباره این كه چه زمانی انسان‌های مریخی (مقیم مریخ) می‌توانند بدون نیاز به ما زندگی كنند؟ گفت: بقا و زندگی كردن دو مفهوم متفاوت هستند. به نظرم خیلی زود، شاید حدود 12 سال بعد، می‌توانم تصور كنم كه پایگاه مریخ می‌تواند مدتی طولانی بدون احتیاج به زمین بقا بیابد. اما تا پیش از آن‌كه رایانه‌های خودشان ر ا بسازند، یا تمام آن چیز‌هایی كه می‌خواهند داشته باشند، مثل دارو، تجهیزات پزشكی، سیستم‌های سلامت و غیره. به نظرم تا این اتفاق زمان خیلی زیادی مانده است. شاید صد سال تا زمانی كه پایگاه مریخ كاملا از زمین مستقل شود.

 و گفت‌وگو با «لنسدورپ» با پاسخ به این سوال پایان یافت كه «هنوز هم بازگشتی به زمین در كار نخواهد بود؟»

وی توضیح داد: مطمئنم كه در بلند‌مدت فناوری بازگشت هم به وجود خواهد آمد؛ اما اولین كسانی كه به مریخ رفته‌اند آنقدر به آن جاذبه‌ی كم عادت كرده‌اند كه بازگشت به زمین برای‌شان بسیار دشوار خواهد بود. به همین خاطر است كه به داوطلبان‌مان می‌گوییم هرگز به زمین باز نخواهید گشت و این سفری یك طرفه به مریخ است.

منبع: ايسنا
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.