به گزارش باشگاه خبرنگاران اراک، دهستان جاسب یکی از دهستانهای بخش مرکزی شهرستان دلیجان استان مرکزیاست. این دهستان در شمال شهر دلیجان و در نزدیکی سد 15 خرداد واقع شده است و شامل 7 پارچه آبادی است که نام جاسب را برخود دارد.
این منطقه متشکل از روستاهای نه چندان بزرگ (واران، هرازجان، کروگان، وشتکان، زر، وسقونقان و روستای بیژگان) است. این 7 آبادی در درهای به طول 50 کیلومتر در راستای رود ازنا قرار دارند و بزرگ ترین روستای منطقه کروگان و دومین روستای بزرگ بیژگان است.
منطقه جاسب منطقهای ییلاقی با کوههای سربفلک کشیده، باغها و مزارع پر درخت، چشمهها، مراتع سرسبز، درختان عظیم گردو، بادام و چنار با مناظر طبیعی و چشم اندازهای روح پرور نظر هر بینندهای را به خود جلب میکند. برای رسیدن به این ییلاق ابتدا باید یک مسیر پر پیچ و خم کوهستانی و درهای را بپیماییم و پس از طی مسافتی به اولین روستای منطقه یعنی بیجگان میرسیم. این منطقه در فصل تابستان که گرما شدت مییابد مکان بسیار مناسب و دلپذیری جهت اسکان و استفاده از طبیعت آن است.
رودخانه فصلی ازنا از ارتفاعات دهستان جاسب سرچشمه میگیرد و فقط در اسفند و فروردین و تا خردادماه آب دارد. عبور این رودخانه از مسیر روستاهای بیجگان و سقونقان، واران، روگان و هرازجان و نیز به علت کوهستانی بودن مناطق فوق آب و هوای با طراوتی را در فصل تابستان ایجاد میکند.
از آثار باستانی جاسب میتوان به قبرستان قدیمی واران، تپه قلعه کوه امام علی، تپه قلعه سرخ، تپه قلعه وشتگان، تپه قلعه و سقونقان، مسجد جامع و امام حسن بیجگان، برج روستای هرازجان، تپه قلعه کوه امام ولی روستای کروگان، غار سیجان در ضلع شمالی روستای واران و سنگ نوشتههای قبرستان روستای بیجگان نام برد که همگی شماره ثبت میراث فرهنگی کشور را دارند.
اماکن زیارتی جاسب عبارتند از:
امامزاده اسحاق(ره): ساختمان اين امامزاده بيرون از روستاي بيجگان جاسب قرار دارد و از آثار دوره صفوي است. در اين زيارتگاه امامزادگان اسحاق و عيسي از نوادگان امام جعفرصادق(ع) و زني به نام مريم كه مادر عيسي خوانده ميشود، مدفونند که به بارگاه عيسي بن مريم شهرت يافته است.
امامزاده حمزه(ع): اين امامزاده پسر عون بن علي بن ابيطالب(ع) است و زيارتگاه در ابتداي روستاي كروگان جاسب در دامان كوه واقع است.
پناهگاه حیات وحش جاسب:
پناهگاه حیات وحش جاسب با مساحتی بالغ بر 17 هزارو 770 هکتار در سال 1381طی مصوبه شماره 245 مورخ 21/3/1381شورای عالی محیط زیست به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان پیوست.
ویژگیهای منطقه:
این منطقه محل تلاقی رویشگاه زاگرس با ارتفاعات مرکزی ایران است. از گونههای مهم گیاهی میتوان از بادام کوهی، بنه، زرشک، زالزالک و فرفیون و از گونههای مهم جانوری میتوان از بز و پازن، قوچ و میش، آهو، پلنگ و گرگ، بلدرچین و سارگپه نام برد./س