امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 20
اسفند 1391 خورشیدی برابر با 27 ربیع الثانی 1434 هجری و 10 مارس 2013 میلادی
است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
تشکیل نیروی هوایی ایران با هفت فروند هواپیما (1304 ش)
در اواخر سال 1304 ش، چند فروند هواپیمای فرانسوی و روسی خریداری شد که با نام پرندگانی از قبیل عقاب، سیمرغ، کرکس، تیهو و... خوانده می‌شدند. محل استقرار این هواپیماها، آبادی قلعه مرغی در جنوب غربی تهران انتخاب شد که وسعت کافی جهت نشستن هواپیما داشت.
پس از آن، عده‌ای دانشجو جهت گذراندن دوره‌های آموزشی خلبانی به کشورهای روسیه و فرانسه اعزام شدند. تا این که در همان سال، نیروی هوایی ایران تشکیل گردید. پس از مدتی، با تاسیس آموزشگاه‌ها و دانشکده‌های خلبانی و فنی و دیده‌بانی، تربیت و آموزش نیروها نیز در داخل کشور انجام گرفت.
ترور «احمد کسروی»، یکی از نویسندگان ضد مذهبی زمان طاغوت توسط فداییان اسلام (1324 ش)
سید احمد کسروی یکی از نویسندگانی بود که علی‌رغم این که در ابتدا خود در سلک روحانیت قرار داشت، ولی پس از مدتی، در اثر انحرافات فکری، به هتاکی علیه مقدسات دینی اسلام دست زد. آرای او در نقد مذهب تشیع، قبلا توسط علمای شیعه پاسخ داده شده بودند. کسروی شروع به هتاکی به ساحت مقدس امام جعفرصادق (ع) نمود. وقتی کار کسروی به این مرحله رسید، در تمام محافل دینی به ویژه در حوزه علمیه نجف اشرف، شور و غوغایی برپا شد. در این حال سید مجتبی نواب صفوی حکم ارتداد کسروی را از آیت‌اللَّه‌العظمی حاج آقاحسین قمی، از مراجع بزرگ نجف، گرفت و راهی ایران گردید و پس از چندین مناظره، درصدد از میان بردن این مهره منحرف برآمد؛ اما گلوله در تفنگ نواب گیر کرد و تنها توانست او را زخمی کند.
با این حال، پس از مدتی که از زندانی شدن نواب می‌گذشت، بر اثر فشار مردم و علما از حبس آزاد شد و توانست علیه کسروی شکایت کند. پرونده‌ای برای کسروی تشکیل گردید که سرانجام هنگامی که او به دادگستری مراجعه نمود توسط یاران فداییان اسلام اعدام انقلابی شد. برادران امامی که عامل اصلی این ترور بودند نیز پس از مدتی بر اثر درخواست‌های مکرر مردم و دفاع قاطع علما، از زندان آزاد شدند. بدین ترتیب، نخستین اقدام انقلابی فداییان اسلام به بار نشست و کسروی و اندیشه‌های پلیدش به گورستان تاریخ پیوست.
رحلت فقیه برجسته و عالم مجاهد آیت اللَّه «حاج آقا حسین خادمی» (1363 ش)
آیت‌اللَّه حسین خادمی اصفهانی در سال 1280 ش در اصفهان به دنیا آمد. وی پس از فراگیری مقدمات و سطح، به نجف اشرف رفت و از محضر استادانی چون میرزای نائینی، سیدابوالحسن اصفهانی و شیخ محمد جواد بلاغی بهره‌مند شد. آیت‌اللَّه خادمی در 26 سالگی به مقام رفیع اجتهاد نائل گشت و پس از بازگشت به اصفهان، حلقه درس فقه و اصول خود را تشکیل داد و شاگردان فراوانی تربیت نمود. ایشان در جریان کشف حجاب، با سخنرانی‌های آتشین خود به مبارزه با رژیم رضاخان برخاست و در ملی شدن صنعت نفت نیز در کنار آیت‌اللَّه کاشانی و شهید نواب‌صفوی فعالیت زیادی نمود.
آیت‌اللَّه خادمی از آغاز نهضت امام خمینی، در تشویق و ترغیب مردم در برپایی جنبش اسلامی ضد سلطنتی و بیان اهداف امام، در اصفهان نقش ارزشمندی ایفا نمود. از آیت‌اللَّه سیدحسین خادمی تالیفات متعددی برجای مانده که کتاب رهبر سعادت در زمینه اثبات دین اسلام با دلایل علمی، فلسفی، تاریخی و با تحلیل‌های منطقی، شهرت دارد. این عالم بزرگوار در 20 اسفند 1363 ش در 86 سالگی در اصفهان بدرود حیات گفت و در شهر مشهد مدفون گردید.
موافقت «محمدعلی شاه قاجار» با انقلاب مشروطه (1327 ق)
محمدعلی شاه قاجار پس از مخالفت‌های سرسختانه، در حالی با انقلاب مشروطه موافقت کرد که قدرت مشروطه خواهان هر روز افزایش می‌یافت. بدین ترتیب، محمدعلی شاه که قبلاً با مردم مبارز و مشروطه خواهِ ایران، مقابله کرده بود، تسلیم آنان شد و بر خلاف میل باطنی خود، دست خطی مبنی بر لازم الاجرا بودنِ قانون اساسی را به مجلس شورای ملی ارسال کرد. بدین ترتیب، دوران یک سالهٔ استبداد صغیر به پایان رسید، هرچند محمدعلی شاه به تعهدات خود عمل نکرد.
رحلت فقیه بزرگوار شیعه آیت اللَّه العظمی حاج سیداحمد خوانساری (1405 ق)
حضرت آیت اللَّه العظمی سیداحمد خوانساری در سال 1309 ق در خوانسار به دنیا آمد. سید احمد پس از فراگیری مقدمات در زادگاه خود، برای ادامهٔ تحصیل، عازم اصفهان گردید و از آن جا عزم نجف اشرف نمود. ایشان در حوزهٔ علمیهٔ نجف خوشه‌چین خرمن معارف آیات عظام: آخوند خراسانی، سیدمحمدکاظم یزدی، میرزای نایینی و آقاضیاءالدین عراقی بود و پس از سالیانی، بر قلهٔ رفیع اجتهاد دست یافت. آیت‌اللَّه خوانساری در سال 1335 ق به ایران بازگشت و در درس آیت اللَّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی در اراک شرکت کرد. با تاسیس حوزهٔ علمیهٔ قم، به تدریس و پرورش شاگردان همت گماشت ولی از جانب آیت‌اللَّه بروجردی عازم تهران گردید و در مسجد سیدعزیزاللَّه به اقامهٔ نماز جماعت، تدریس خارج فقه، رفع گرفتاری‌های مردم و فعالیت‌های سیاسی پرداخت. سرانجام این عالم ربانی در 29 دی 1363 در 96 سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد و به سرای باقی شتافت. پیکر آن مرجع بزرگوار تقلید پس از تشییع در تهران به قم منتقل گردید و در مسجد بالاسر حضرت معصومه (س) مدفون شد. العقائدُ الحَقّه، مناسک حج و جامعُ المدارک از جمله آثار ایشان می‌باشد.
خارج شدن ایران از سازمان سنتو (1357 ش)
با
توجه به اهمیت استراتژیک ایران و نیاز مبرم اروپا و آمریکا به منابع عظیم
انرژی طبیعی ایران همچون نفت و گاز، غرب درصدد برآمد که به هر طریق ممکن،
ایران را از جمله متحدان خود سازد. از این رو، پیمان نظامی بغداد در سال
1333 ش میان عراق، ترکیه و انگلستان منعقد شد. چند ماه بعد ایران و پاکستان
نیز به این پیمان پیوستند و نام آن به سازمان پیمان مرکزی یا سنتو تغییر
یافت. پیمان سنتو حلقه میانی پیمان ناتو در اروپا و پیمان سیتو در شرق آسیا
بود و همکاری‌های اقتصادی، سیاسی، نظامی و اطلاعاتی را در برمی‌گرفت.
این
زنجیره از پیمان‌های نظامی، در واقع بخشی از محاصره اتحاد جماهیر شوروی و
اقمار آن را تشکیل می‌دادند که توسط آمریکا برنامه‌ریزی شده بود. در این
میان آمریکا به بهانه اجرای مفاد این قرارداد، توانسته بود با گسیل نظامیان
خود به داخل نیروهای مسلح ایران، کشورمان را به پایگاه دیدبانی در جهت
اهداف خود تبدیل کند؛ اما در پی کودتای نظامی عبدالکریم قاسم در عراق در
سال 1337 ش، این کشور از پیمان سنتو خارج شد. سپس پاکستان و سرانجام با
سرنگونی رژیم شاه و خروج ایران از پیمان سنتو، این پیمان عملاً از هم
پاشید. پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و خروج جمهوری اسلامی ایران از
این پیمان استعماری، رشته‌های آن از هم گسیخت و به جای آن، سازمان
همکاری‌های اقتصادی «اکو» در راستای منافع کشورهای منطقه پا گرفت.
شکست سپاهیان ایتالیایی از قوای حبشه در نبرد آدوا (1896 م)
سپاهیان ایتالیایی که به قصد تصرف حبشه، اتیوپی کنونی، به این سرزمین حمله کرده بودند، در دهم مارس 1896 م در ناحیه‌ای به نام آدوا شکست خوردند. هدف قوای ایتالیا از این نبرد، تسخیر حبشه و برقراری ارتباط میان دو مستعمره دیگر ایتالیا در شمال شرقی افریقا، یعنی اریتره و سومالی بود. در این جنگ، علی‌رغم تجهیزات مدرن جنگی ارتش ایتالیا، قوای حبشه، پیروزی را نصیب خود کردند و نیروهای ایتالیایی با تحمل خسارات جانی و مالی بسیار، مجبور به عقب‌نشینی شدند.
بمباران شدید توکیو توسط هواپیماهای امریکایی (1945 م)
در جریان جنگ جهانی دوم، صدها فروند بمب‌افکن غول‌پیکر امریکایی، به دفعات، بمب‌های خود را بر شهر توکیو فرو ریختند. در ادامه جنگ، در اثر بمباران شدید توکیو در روز دهم مارس 1945 م، نزدیک به هزاران تن از غیر نظامیان ژاپنی کشته شدند. این حمله هوایی امریکا، از سری حملات ایالات متحده به مناطق غیر نظامی ژاپن بود تا این کشور را وادار به تسلیم کند. بااین‌حال، ژاپن تا ماه اوت سال 1945 م که امریکا با بمب هسته‌ای، شهرهای هیروشیما و ناکازاکی را هدف قرار داد و صدها هزار انسان بی‌گناه را نابود کرد، تسلیم نشد.
وقوع کودتای «باتیستا» در کوبا و آغاز دیکتاتوری او در این کشور (1952 م)
فولخنْسیوْ باتیستا، دیکتاتور پیشین کوبا در سال 1901 م به دنیا آمد. وی در 32 سالگی حزبی از طبقات متوسط کوبا را تشکیل داد و در سال 1933 م در مقام رهبری حزب خود توانست به نوعی حکومت را در اختیار بگیرد و به طور غیرمستقیم قدرت را در دست داشته باشد. در نهایت، وی در سال 1940 م به طور رسمی ریاست جمهوری کوبا را برعهده گرفت و به مدت 4 سال در این سمت قرار داشت. گرچه پس از آن قدرت و مسئولیت ظاهری در اختیار دیگران بود؛ اما باتیستا نفوذ و تسلط خود را در کشور حفظ کرد تا اینکه در نهایت، پس از مدتی در دهم مارس 1952 م با انجام کودتایی موفق شد قدرت را به طور مطلق در دست بگیرد و حکومت دیکتاتوری خود راتا 7 سال دیگر ادامه دهد.
دوره دوم حکومت باتیستا از یک طرف با مبارزات گروه‌ها و احزاب گوناگون انقلابی همراه بود و از سوی دیگر با حمایت‌های مالی و نظامی امریکا از رژیم حاکم بر کوبا ادامه یافت. در این سال‌ها، باتیستا همچنان در مقابل مردم مقاومت می‌نمود. از این رو تلاش انقلابیون در سال 1958 م به اوج خود رسید. در این سال حملات باتیستا علیه مبارزان با هواپیما، تانک و بمب‌های آتش‌زا توام بود. امریکا نیز قوایی را برای کمک به دولت رو به زوال کوبا فرستاد و پلیس مخفی باتیستا نیز بر شدت عمل خود افزود. با اوج‌گیری مبارزات چریکی در کوبا سرانجام باتیستا مجبور شد در اول ژانویه 1959 م از کشور خارج شود و قدرت را به مردم بسپارد.
مرگ «کُنْسْتانْتین چرنینْکو» رهبر پیشین اتحاد جماهیر شوروی سابق (1985 م)
کُنْسْتانْتین چرنینکو رهبر پیشین اتحاد جماهیر شوروی سابق در 24 سپتامبر 1911 م در خانواده‌ای بی‌بضاعت در روستایی در سیبری به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات خود، در 18 سالگی مسئول سازمان جوانان حزب کمونیست شوروی سابق شد و دو سال بعد به عضویت این حزب درآمد. وی مدت 20 سال از اعضای برجسته دفتر سیاسی حزب کمونیست شوروی بود و بعدها به دبیر کلی آن رسید. از چرنینْکو به عنوان مردی اسرارآمیز و خجول که به افکار و عقاید بِرِژْنِف سخت پای‌بند بود، یاد می‌شود.
چرنینکو در تمام طول دوران زمام‌داری بِرژنِف در تمامی کنفرانس‌های بین‌المللی نزدیک‌ترین همراه او بود و به همین سببْ محافل غرب وی سایه بِرژنِف نامیده بودند. چرنینکو پس از مرگ بِرِژْنِف و آندروپُوف به ریاست شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی منصوب گردید و پس از 13 ماه زمام‌داری در 10 مارس 1985 م در 74 سالگی درگذشت. پس از مرگ چرنینکو، میخائیل گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی سابق به جانشینی او انتخاب شد.
انتشار «دلار کاغذی»
دهم مارس 1862 به تصمیم دولت فدرال آمریکا برای نخستین بار در این کشور دلار کاغذی رایج شد. در آن زمان آمریکا دارای دو دولت بود که با هم در جنگ و ستیز بودند. دلارهای کاغذی که به صورت اسکناس‌های 5، 10، 20، 50، 100، 500 و 1000 دلاری انتشار یافته بود در ایالات شمالی (فدراسیون آمریکا) در اختیار مردم قرارگرفت و چون جنگ داخلی در جریان و حالت فوق العاده برقرار بود؛ مخالفت زیادی در برابر این اقدام دولت که برای تامین هزینه جنگ نیاز به پول فراوان داشت و طلای کافی موجود نبود ابراز نشد.
ایالات جنوبی (کنفدراسیون آمریکا) هم برای خود به انتشار دلار کاغذی دست زدند که از 50 دلاری شروع می‌شد. دلار کاغذی پس از جنگ داخلی امریکا که در 1965 پایان یافت اعتبار خود را از دست نداد و ادامه یافت که با پایه محاسبات مالی قرار گرفتن آن پس از جنگ جهانی دوم، عامل قدرت آمریکا شده است. دولت آمریکا بعدا طلا را از پشتوانه دلار حذف کرد و دست آن برای چاپ و انتشار دلار باز شد.
اختراع تلفن توسط «الکساندر گراهام بل» مبتکر شهیر اسکاتلندی (1876 م)
الکساندر
گراهام بل مخترع امریکایی، در آغاز استاد ناشنوایان و افراد لال بود. او
فکر اختراعِ وسیله‌ای را در سر می‌پروراند که به وسیله آن بتوان بین دو نفر
از راه دور، ارتباط برقرار نمود. گراهام بل به چگونگی ترکیب و تغییر اصوات
کنجکاو بود و راهی برای نوشتن اصوات پیدا کرد که هر کس آن‌ها را بر صفحه
کاغذ می‌دید، نوشته را به آسانی درمی‌یافت. او در حین آزمایش پی برد اصواتی
که به صورت علائم نوشته می‌شوند، چندان اختلافی با خط مورْسْ ندارند، از
این رو به جستجوی وسیله‌ای برآمد که اصوات را با جریان برق از جایی به جای
دیگر بفرستد. او در اندیشه ساختن دستگاهی بود که به وسیله آن، اصوات اشخاص
به صورت امواج، در سیمْ جریان پیدا کرده و شنیده شوند.
فکر اصلی اختراع
تلفن از اینجا شروع شد که بل دستگاه ساده‌ای را دید که دو جعبه از یک
باتری برق گرفته و هنگامی که کسی در یکی از جعبه‌ها حرف می‌زد در جعبه دیگر
ارتعاشاتی برمی‌خاست که به وسیله سوزن منعکس می‌شد. بل تشخیص داد که اگر
تعداد سوزن‌ها زیاد شود، ارتعاشات صوتی به صورتی واضح‌تر انعکاس خواهند
یافت. سرانجام بر اثر تلاش بسیار، نخستین مکالمه آزمایشی تلفنی بین
الکسانْدْر گراهام‌بل و دستیارش واتسون در دهم مارس 1876 م با موفقیت انجام
شد و تحولی بزرگ در وسایل ارتباطی به وجود آمد.
برخی از رخدادهای امروز
418: امپراتوری روم یهودیان را از داشتن مشاغل دولتی محروم کرد.
1572: به دستور الیزابت اول دراین روز «توماس هووارد» امیر منطقه نورفک انگلستان به جرم خیانت گردن زده شد.
1624: انگلستان به امپراتوری اسپانیا اعلان جنگ داد.
1625: چارلز اول پادشاه وقت انگلستان به اعضای پارلمان این کشور که حاضر به وضع مالیات تازه نبودند گفت بروید و یازده سال دیگر بیایید؛ تا آن زمان به شما نیازی تیست.
1945: امپراتوری ژاپن که تمامی شبه جزیره هندوچین را تصرف کرده بود یکی پس از دیگری به کشورهای پنجگانه این منطقه که قبلا مستعمره فرانسه و انگلستان بودند استقلال داد و این کار را از ویتنام شروع کرد. برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید