به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران سنندج ، غار كرفتو در شهرستان ديواندره، در 72 كيلومتري شرق شهرستان سقز قرار دارد. با توجه به تحقيقات به عمل آمده، در دوران «مزوزوييك» كرفتو در زير آب بود و در اواخر اين دوره ارتفاعات آن از آب خارج شد. غار كرفتو از غارهاي آهكي و طبيعي است كه در ادوار مختلف جهت استفاده و سكونت انسان تغيير حالت داده و با معماري صخره اي در چهار طبقه، در دل كوه حفر شده است. .
غار و محوطه باستاني كله كان
منطقه آرندان وكله كان در شمال غربي سنندج واقع شده است. اين منطقه درون دره اي بسته قرار گرفته و سرچشمه رود آرندان–از سرشاخه هاي رودخانه قشلاق–در آن جاري است.
غار شووی بانه
اين غار در نزديكی مرز ايران و عراق در 12 كيلومتری بانه قرار دارد. درازای اين غار 267 متر است و با شيب تندی رو به پايين می رود. درون غار، آبرفتی، ريزشی و بسيار خطرناك است و چاه های عميق زيادی در گوشه كنار دالان ها و تالارهای آن وجود دارد./س