به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، در اين
مقاله آمده است،در جهان امروز مي توان چنين اظهار داشت كه شركت هاي بزرگ و قدرت نظامي ايالت متحده،از طريق"کنترل و تاثيرگذاري مستقيم بر فعالیت های اقتصادی،تعاملات اجتماعی و سیاسی" توجه خاصي دارند. این فرآیند از طريق مداخله نظامی مستقیم و غیر مستقیم آمريكا در دهه هاي اخير كاملا قابل درك مي باشد.آمريكا از این استراتژی هاي توسعه طلبانه، تحقق تبعيت جهانی(آرزوي تحقق امپراليست آمريكايي) را خواستار مي باشد.
تهدید کجاست؟
پيشتر (1980) ايالت متحده "سطح تهدیدات" خود را تضعيف و تحت تاثير قرار دادن منافع آمريكا(برون مرزي) مشخص مي كرد.
بیست سال بعد،استراتژيست هاي ایالات متحده،برای توجیه مداخلات نظامی خود در كشورهاي های مختلف جهان، بزرگترین تقلب تاریخ ایالات متحده را شكل دادند،اين بار با پوشش "جنگ جهانی علیه تروریسم" (GWOT).
در گام بعدي، با توسل به یک بهانه ساختگي يك جنگ جهانی را بر علیه کسانی که مخالف هژمونی ایالات متحده آمریکا در جهان بودند،طرح جديدي را آغاز كردند.
در واقع مي توان گفت،یک نوع بردگي مدرن آنهم از طریق نظامی سازي و "بازار آزاد"!!
در نهايت، عناصر اصلی رقابت و استراتژی سلطه جهاني از سوي ايالات متحده در بخش هاي زير متمركز گرديد:
1) کنترل اقتصاد جهانی و بازارهاي مالي آن
2) مهار و غصب تمام منابع طبیعی (منابع اولیه و منابع تجدید ناپذیر انرژي)
دومين مورد اعلام شده،در تشکیل سنگ بنای قدرت جهاني آمریکا، از طریق فعالیت شرکت های چند ملیتی بزرگ ممكن پذير مي باشد.
توسعه (برتري) ژئوپولیتیک: ساختار پایگاه های نظامی
ایالات متحده تاكنون زمينه کنترل و نفوذ خود را در بیش از 191 دولت عضو سازمان ملل متحد مهيا كرده است.
به اعتقاد آنها،تسخير، اشغال و یا نظارت بر كشورهاي مختلف جهان توسط یک شبکه یکپارچه از پایگاه های نظامی و تاسیسات مربوطه در سطح جهاني،محقق مي گردد.
تمام عوامل نامبرده براي تحقق یک امپراتوری گسترده،هزينه هاي سنگيني را براي آمريكا در پي داشته است،اما منافع بدست آمده براي آمريكا به مراتب بالاتر از اين هزينه ها بوده است.
با استناد به گزارش سالانه کنگره ایالات متحده،مي توان به درک نسبتا خوبی از ميزان مخارج نظامی آمریکا،مديريت پایگاه های نظامی آمریکا و شکل دادن ساختار نظامی-استراتژیک آمریکا در مناطق مختلف جهان، رسيد.
هدف از این مقاله ارائه مشخصات و جزئيات پایگاه های نظامی تحت کنترل ایالات متحده آمریکا مي باشد.(همراه با تجزیه و تحلیل هزینه هاي چند میلیارد دلاري سالانه ابن فعالیت ها) در بخش دوم این مقاله، به جنبش های مقاومت مردمی علیه پایگاه های نظامی ایالات متحده نيز خواهيم پرداخت.
I. پایگاه هاي نظامی
در تعاريف نظامي،از پایگاه های نظامی برای آموزش اهداف نظامي، آماده سازی و ذخيرسازي تجهیزات نظامی ارتش ملی كشورها در سراسر جهان،ياد مي گردد.
اصولا پايگاه هاي نظامي در دسترس عموم قرار ندارند و در اشکال مختلف ، با توجه به عملکرد نظامی آنها به چهار دسته اصلی طبقه بندی می شوند:
الف) پایگاه هاي نیروی هوایی ( عکس 1 و 2)
ب) پایگاه های ارتش و یا نيروهاي زميني؛
ج) پایگاه های نیروی دریایی و
د) پایگاه های اطلاعاتي يا جاسوسی.
عکس 1. پایگاه هوایی دیگو گارسیا واقع در اقیانوس هند
عکس 2. دیگو گارسیا. نمای هوایی
II. بیش از 1000 پایگاه یا تاسیسات نظامی ایالات متحده
اطلاعات موجود نشان می دهد که ایالات متحده بین 700 تا 800 پایگاه نظامی را در سراسر جهان كنترل و يا مديريت (به تنهايي) مي كند.
در این مورد،يعني حضور پرسنل نظامی ایالات متحده در 156 کشور جهان،ارتش ایالات متحده 63 پایگاه نظامي در کشورهاي مختلف جهان دارا مي باشد كه پس از 11 سپتامبر سال 2001 در هفت کشور جهان نيز پايگاه هاي جديدي هم ساخته شده است.
در مجموع، 255،065 پرسنل نظامی ایالات متحده در حال حاضر در كشورهاي مختلف مستقر مي باشند.
این امکانات نظامي، تعداد 845،441 ساختمان مختلف و تجهیزات مرتبط را شامل مي گردد. بزرگي اين امكانات گسترده نظامي (مساحت) حدود 30 میلیون هکتار است.
بر اساس اسناد موثق، ایالات متحده آمریکا در مجموع 737 پایگاه نظامي در کشورهای خارجی در اختيار دارد و با احتساب پایگاه هاي داخلي ایالات متحده،کل مساحت اشغال شده توسط پایگاه های نظامی آمریکا در داخل آمريكا و در سطح بین المللی حدود 2،202،735 هکتار مي باشد،از اين لحاظ پنتاگون یکی از بزرگترین زمینداران جهاني(در بين نهاد هاي دولتي نظامي جهان) محسوب مي گردد.
نقشه 2. پایگاه های نظامی آمریکا در سراسر جهان (2001-2003)
بر اساس بررسی های رندومي از برخي پایگاه های نظامی حاضر در شمال امریکا، امریکا لاتین، غرب اروپا،خاور میانه، آسیای مرکزی، اندونزی، فیلیپین و ژاپن،بيشتر اين پايگاه ها در اختيار اهداف اطلاعاتي جاسوسي قرار دارند.
زمین به عنوان یک میدان جنگي گسترده تشريح شده است.
این پایگاه های و تاسیسات نظامی با توجه به ساختار فرماندهی به چند واحد فرماندهي تقسيم مي شوند. هر واحد فرماندهي تحت فرماندهی یک ژنرال آمريكايي قرار دارد.
نقشه 4. تقسيم بندي فرماندهي 5 منطقه نظامي در جهان
اين مناطق عبارتند از: فرماندهی شمالی (پایگاه نیروی هوایی پترسون، ایالت کلرادو)، فرماندهی اقیانوس آرام (هونولولو، هاوایی)، فرماندهي جنوبی (میامی، فلوریدا - نقشه 5)،فرماندهي مرکزی (فرماندهی مرکزی ایالات متحده) (پایگاه نیروی هوایی مک ديل، فلوریدا)، فرماندهی اروپا (اشتوتگارت، آلمان)، فرماندهی نیروهای مشترک (نورفولک، ویرجینیا)، فرماندهی نيروهاي عملیات ويژه (پایگاه نیروی هوایی مک دیل، فلوریدا)، فرماندهی حمل و نقل (پایگاه نیروی هوایی اسكات، ایلینوی) و فرماندهی استراتژیک (پایگاه نیروی هوایی آفووت، نبراسکا).
نقشه 5. فرماندهی منطقه جنوبی
پایگاه هاي نظامی ناتو
اتحاد آتلانتیک (ناتو) در مجموع سي پایگاه نظامی در اختيار دارد كه اين پايگاه ها عمدتا در غرب اروپا قرار گرفته اند:
پايگاه وايتمن در آمريكا
پايگاه ميلدنهال و ليكن هيس در انگلستان
پايگاه آیندهوون در هلند،
پايگاه هاي بروگن، گایلن کیرشن، لانتسبرگ، رامستن،اسپانگالم ، راین مين در آلمان،
پايگاه ايسترس و آوورد در فرانسه
پايگاه مورن دلا فرونترا و روتا در اسپانیا،
پايگاه هاي برشیا، ویچنزای پیاسنسا، آویانو، ايسترانا، تراپاني، آنكورآ، پرتيكا دي ماره، آمندولا، سيگونلا، جیوا دل کوله، گرازانيزه و برينديسي در ایتالیا،
پايگاه تیرانا در آلبانی،
پايگاه اينسرلايك در ترکیه،
پايگاه اسکان ويليج در عربستان سعودی و علی السالم در كويت
III.نحوه استقرار جهانی نظامیان ایالات متحده
6000 پایگاه های نظامی یا انبارهای نظامی در داخل خود ایالات متحده آمریکا وجود دارد.
در حدود 325 هزار نيروي نظامي آمريكايي در كشورهاي ديگر حضور دارند.
براساس داده هاي موجود:
800 نفر در آفریقا،
97،000 نفر در آسیا (به استثنای خاور میانه و آسیای مرکزی)،
40،258 نفر در کره جنوبی،
40،045 نفر در ژاپن،
491 نفر در پایگاه دئیگو گارسیا در اقیانوس هند،
100 نفر در فیلیپین،و 196 نفر در سنگاپور،
113 نفر در تایلند،
200 نفر در استرالیا،
و 16،601 نفر نيروي دريايي در حوزه هاي آبي
در منطقه اروپا،حدود 116،000 پرسنل نظامی ایالات متحده وجود دارد كه از اين تعداد 75،603 نفر در آلمان مستقر هستند.
در آسیای مرکزی حدود 1،000 نفر در (مناس) پایگاه هوایی قرقیزستان و 38 نفر در پايگاه كريتسانيسي در گرجستان، با ماموریت آموزش سربازان گرجی،مستقر مي باشند.
در خاور میانه (بدون احتساب جنگ عراق) 6 هزار پرسنل نظامی آمریکا، که 3432 نفر از آنها در قطر و 1496 در بحرین مستقر مي باشند.
در نیمکره غربی، به استثنای ایالات متحده و سرزمین های ایالات متحده، حدود 700 پرسنل نظامی در گوانتانامو، 413 نفر در هندوراس و 147 نفر در کانادا مستقر مي باشند.
تعداد کل پرسنل نظامی فعال در داخل ایالات متحده و / یا در سرزمین تابعه ایالات متحده،حدود 1،139،034 نفر مي باشد.1825 نفر در اروپا،682 نفر در آفریقا، 4274 نفر در خاور میانه و آسیای جنوبی، 143 نفر در اتحاد شوروی سابق، و 89،846 نفر هم در اقیانوس آرام مستقر مي باشند.
IV. هزینه های عملیاتی نيروهاي نظامي ايالت متحده در سراسر جهان
براساس گزارش مركز كنترل و منع گسترش سلاح واشنگتن هزینه های دفاعی آمریکا (بدون در نظر گرفتن هزینه های جاري جنگ عراق) از 404 در سال 2001 به 626 میلیارد دلار در سال 2007 بالغ شده است.هزینه های دفاعی ایالات متحده در سال 2008 نيز نزديك به 640 ميليارد دلار برآورد شده است.
تنها در سال 2006 هزینه های مربوطه، 3.7٪ از تولید ناخالص داخلی ایالات متحده را به خود اختصاص داد.
شکل 1. هزينه هاي نظامی ایالات متحده از سال 1998 تا 2008
با توجه به شکل 1، 396 میلیارد دلار بودجه نظامی در سال 2003 درحوزه دفاعي پيشنهاد شده بود كه اين رقم در عمل به 417،4 میلیارد دلار رسید،به عبارتي افزایش 73٪ در مقايسه با بودجه سال 2000 (289 ميليارد دلار) را به خود ديد. این ميزان هزينه دفاعي در سال 2003، بیش از نیمی از کل بودجه ایالات متحده را تشكيل مي داد.
مركز برآوردهاي بودجه اي وزارت دفاع،در سال 2006 ،براي سال مالي 2007 ميزان منابع مورد نياز دفاعي آمريكا را 440 میلیارد دلار تخمين زده بود.
پرسنل نظامی و دیگر کارکنان بخش دفاعي مورد نیاز نيز در حدود 1،332،300 برآورد شده بود اما این اعداد و ارقام منابع مالي مورد نياز برای پيشبرد پروژه "جنگ جهانی علیه تروریسم" را شامل نمي شد.به عبارت دیگر، این ارقام تا حد زیادی مربوط به بودجه دفاعی مرسوم ايالت متحده بودند.
V. پایگاه های نظامی ایالات متحده و حفاظت از منابع استراتژیک انرژی
پس از حادثه يازده سپتامبر،واشنگتن پروژه "جنگ جهانی علیه تروریسم" خود را براي اولين بار در افغانستان و سپس در عراق انجام داد.کشورهای دیگر، که مواضعي بر خلاف واشنگتن داشتند از جمله ایران، کره شمالی، سوریه و ونزوئلا مكررا به مداخله احتمالی نظامی آمریکا تهديد مي شدند.
واشنگتن كشورهاي مخالف با فعاليت شركت هاي بزرگ آمريكايي را به شدت زير نظر داشت. واشنگتن به خصوص در منطقه آمریکای جنوبی،کشورهایی را که در آنها جنبش های مقاومت مردمی علیه منافع ایالات متحده در جريان بود را به شدت مورد كنترل قرار مي داد.
رئيس جمهور بوش نبز در این راستا،در سفري سياسي و به بهانه « ترویج دموکراسی و تجارت» در منطقه،براي مهار و محدود کردن مخالفان(افراد و حركت هاي سياسي) منافع آمریکا به برزیل، اروگوئه، کلمبیا، گواتمالا و مکزیک سفر كرد.
رویکرد گسترده مشابه اي هم در آسیای مرکزی تمرين شد. بنا به گفته هاي دبير شورای جهانی صلح (WPC) ايراكليس تاوداريديس:
"فلسفه ایجاد پایگاه های نظامی ایالات متحده صرفا به لحاظ اهداف نظامی و دخالت هاي مستقیم نمي باشد"."از آنها هميشه برای پیشبرد اهداف اقتصادی و سیاسی نظام سرمایه داری ایالات متحده نيز استفاده شده است. "
به عنوان مثال،شرکت های آمریکایی و دولت آمریکا تمايل زيادي را برای ایجاد یک راهرو امن،برای منابع نفتي تحت كنترل آمريكا(تضمين بهره برداري طولاني مدت) و احداث خطوط لوله نفت و گاز طبیعی از دریای خزر در آسیای مرکزی آنهم از طریق افغانستان و پاکستان به دریای عرب نشان داده اند.
این منطقه بیش از 6 درصد از ذخایر اثبات شده نفت جهان و تقریبا 40 درصد از ذخایر گازی را در اختيار دارد.
جنگ افغانستان و ایجاد پایگاه های نظامی آمریکا در آسیای مرکزی به عنوان یک فرصت کلیدی برای تحقق پروژه احداث خطوط لوله مذكور تلقي مي گردد.
ایالات متحده همكنون در جنگ افغانستان و عراق به سر مي برد. آمريكا عملیات نظامی را تا رسيدن به هدف واهي خود،"پيروزي بر تروريسم" ادامه خواهد داد. براساس اطلاعات مربوط به ویکیپدیا تعداد سربازان آمریکایی حاضر در این کشورها 190 هزار نفر اعلام شده است.
در عملیات "آزادی" عراق حدود 200 هزار نيروي نظامي آمريكايي و 26 هزار نفر از كشورهاي متحد در اين جنگ حضور داشتند.
در افغانستان، در مجموع 25 هزار سرباز مورد استفاده قرار گرفت(نقشه 6 و نقشه 7)
نقشه 6. نفت و جنگ خاور میانه و آسیای مرکزی
نقشه 7. پايگاههاي آمريکايي در آسياي مرکزي
نقشه 8. حوزه های نفتی در امریکا لاتین
VI. پایگاه های نظامی مورد استفاده برای کنترل منابع انرژي تجدید پذیر استراتژیکي
پایگاههای نظامی ایالات متحده در کشورهای خارجی عمدتا در غرب اروپا واقع شده اند كه 26 مورد از آنها در آلمان، 8 مورد در بریتانیا، و 8 پايگاه ديگر در ایتالیا واقع شده است. در ژاپن نيز 9 مورد اعم از پايگاه و تاسيسات نظامي وجود دارد(ويكي پديا).
در چند سال گذشته، آمريكا به بهانه "جنگ جهاني عليه تروريسم" 14 پايگاه جديد را در داخل و اطراف خليج فارس ساخته است.
ایالات متحده همچنین مذاکرات مستمري را با کشورهای مختلف برای نصب(راه اندازي)، خرید،توسعه و یا اجاره تعدادي ديگر از پایگاه های نظامی وارد مذاكره نيز شده است.اين مجموعه اقدامات را در مراکش، الجزایر، مالی، غنا، برزیل و استرالیا (نیکلسون)، لهستان، جمهوری چک ازبكستان تاجيكستان قرقيزستان ، ایتالیا و فرانسه شاهد بوده ايم.
واشنگتن در سال 2007 نيز توافق نامه اي را هم برای ساخت یک پایگاه نظامی جديد در جیبوتی به امضا رساند.
مجموعه اين اقدامات جهاني، بخشی از طرح کلی آمريكا براي تحقق امپراليسم جهاني خود مي باشد كه از طريق ايجاد پایگاه های نظامی كه به لحاظ جغرافیایی در مناطق غربي و شرقي واقع شده اند از کلمبیا در جنوب آمریکا، شمال آفریقا، خاور نزدیک، آسیای مرکزی تا فیلیپین گسترده شده است،در واقع پایگاه های نظامي آمریکا در آمریکای جنوبی صرفا براي کنترل و دسترسی به منابع گسترده بیولوژیکی، مواد معدنی و منابع آبي حوزه آمازون مي باشد.
نقشه 9. ثروت بيولوژيكي آمریکای لاتین
نقشه 10. منابع آب شیرین آمریکای لاتین
VII. جنبش های مقاومت (مردمي)
ساختار پایگاه های نظامی ایالات متحده، استراتژیکي مي باشند،كه عمدتا در نزديكي منابع استراتژیک از جمله منابع تجدید ناپذیر انرژی واقع شده است. این حضور نظامی ،مخالفان سیاسی و مقاومت از سوي جنبش های مترقی خواه و فعالان ضد جنگ را در برابر خود نيز ديده است.
تظاهرات هايي را علیه حضور نظامی آمریکا در اسپانیا، اکوادور، ایتالیا، پاراگوئه، ازبکستان، بلغارستان و در بسیاری ديگر از کشورهای تحت كنترل نظامي امريكا،تاكنون شاهد بوده ايم.
علاوه بر این، مخالفت هاي طولانی مدت جنبش های مقاومت (مردمي را) در برابر حضور نظامی آمریکا در کره جنوبی، پورتوریکو، گوام، فیلیپین، کوبا، اروپا، ژاپن و ديگر كشورها هميشه شاهد مي باشيم.
در طول چند سال گذشته شاهد افزايش مخالفت افكار عمومي جهان با ادامه فعاليت پايگاه هاي نظامي آمريكا در كشورهايشان شاهد بوده ايم. مي توان چنين گفت كه اراده و افكار عمومي جهان در حال حاضر در مقابل اين سياست نظامي امريكا در يك صف ايستاده اند.
كه عمدتا به دنبال خلع سلاح، از بین بردن پایگاه های نظامی آمریکا و منفعل سازي آنها در کشورهای خارجی مي باشند.
اقدامات و مبارزات هماهنگ جهانی می تواند به مقاومت و تحقق آرزوي برچيدن "حضور نظامی نيروهاي خارجی در سراسر جهان" تحقق بخشد.
جنگ افغانستان و عراق، در این مورد،براي ايجاد یک حرکت مطلوب مردمي و تقویت اين جنبش براي بستن پایگاه های نظامی آمریکا در کشورهای خارجی:،تا حدي موثر بوده است.
نتيجه گيری
این مقاله بر موضوع توسعه قدرت نظامی ایالات متحده در جهان متمرکز شده است.
ایالات متحده زمین را به عنوان یک قلمرو گسترده براي تسخیر، اشغال و بهره برداری در نظر دارد. این که ارتش ایالات متحده مناطق مختلف جهان را به واحدهای فرماندهي به لحاظ جغرافیایی تقسيم مي كند و این واقعیت مهم اهداف "جغرافیای سیاسی" آمريكا را نشان می دهد.
بشریت توسط اين پایگاه های نظامی آمریکا کنترل و به بردگی کشیده شده است.
فرایند نظامی سازي از طريق تجاوز مسلحانه و جنگ، و همچنین مداخلات اقتصادي-به عبارتي توافقات شركت هاي بزرگ-محقق مي گردد. توسعه اقتصادی نيز از طریق کوچک سازی یا کنترل دولت ها و سازمان ها تضمین خواهد شد.
آمريكا هزينه هاي سنگيني را براي کنترل مناطقی که پتانسیل استراتژیك "ثروتي و منابع طبيعي" دارد ،سرمايه گذاري مي كند تا با تحقق اين اهداف نهايتا به تحکیم ساختار و عملكرد امپراتوری خود كمك كند(ادامه داشتن تسلط).
:References
COMITÉ DE SURVEILLANCE OTAN. 2005. Las bases militares : un aspecto de la estrategia global de la OTAN. Intervencion del Comité Surveillance Otan en la Conferencia Internacional realizada en La Habana 7-11.11.2005. 9 pages.
DELGADO JARA, Diego. 2006. Bases de Manta, Plan Colombia y dominio de la Amazonia. Militarizacion de la Hegemonia de EE. UU. En América latina. 17 pages.
EQUIPO DE COMUNICACIÓN CONFERENCIA NO BASES. 2007. La gente del mundo no quiere bases militares extranjeras.
GELMAN, J. 2007. Terratenientes. Rebelion. 26 de Febrero de 2007, http://www.rebelion.org/noticia.php?id-47353
Ghana to host US Military Base? February 26, 2006.
JOHNSON, C., America’s Empire of Bases. January 2004.
JOHNSON, C. America’s Empire of Bases. Janvier 2004 .
JOHNSON, C. 2005. The Sorrows of Empire. Militarism, Secrecy, and the End of the Republic. Henry Holt, April 2005, Paperback. 389 pages.
JOHNSON, C., 2007.. 737 U.S. Military Bases = Global Empire. February 19, 2007
JUCCA, L., 2007. Italians protest over U.S. base expansion. Sat Feb 17, 2007.
MANFREDI, E. 2007. Djibouti : Hôtel Corne d’Afrique, grande base américaine. Le GRAND SOIR.info. Édition du 23 mars 2007.
NEW INTERNATIONALIST. 2004. The Bases of Resistance, December 2004, Issue 374.
NICHOLSON, B. 2007. Secret New Us Spy base to Get Green Light. February 15, 2 007.
TRAYNOR, I. 2007. US EXPANDS, Builds New Military Bases in Europe. The Guardian, anuary 22, 2007.
TSAVDARIDIS, I., 2005. Military Bases around the world and in Europe – the role of the USA and NATO. Novembre 2005. Stop USA / STOP United States of Agression.
VAREA, C., Las bases Militares de EEUU en Iraq. 4 mai 2006. Nodo50.
Web Sites
An Internet Guide to United States Military Bases Around the World :
http://www.libsci.sc.edu/bob/class/clis734/webguides/milbase.htm
APPEL A UN RASSEMBLEMENT INTERNATIONAL en Mars 2007, Équateur, Pour l’abolition de toutes les bases militaires
Bases y Ejercicios Militares de EE.UU. El Comando Sur.
BUILDING A GLOBAL ANTI-MILITARY BASES MOVEMENT
Campana. Un mundo sin bases militares . Asemblea de Organizaciones y Movimientos contra la guerra, la OTAN y el Neoliberalismo (Madrid), Nodo50.
Challenges to the US Empire, http://www.globalpolicy.org/empire/challenges/challengesindex.htm.
Washington veut installer une base militaire en Algérie. Le Quotidien d’Oran, 20 juillet 2003.
Empire? http://www.globalpolicy.org/empire/index.htm
International Conference against Foreign Military Bases. Final Declaration.
[Fsmed-general] for all that are against foreign military bases:
http://www.grups.pangea.org/pipermail/fsmed-general/Week-of-Mon-20060206/001002.html
FUENTES DE AGUA EN AMÉRICA LATINA :
http://www.visionesalternativas.com/militarizacion/mapas/mapahegem.htm
Abdulhafeth Khrisat, Impérialisme américain et politique militaire, , Université Mu’tah
Interview with Chalmers Johnson, Part 1. An Empire of More Than 725 Military Bases.
Liste des bases militaires américaines dans le monde.
Major Military Bases World-Wide,
http://www.globalsecurity.org/military/facility/sites.htm
Military Bases Around The World, http://www.fsmitha.com/com/bases.htm
Military Bases around the world and in Europe – the role of the USA and NATO , Iraklis Tsavdaridis, Secretary of the World Peace Council (WPC) 8th November 2005, From the Greek Committee for International Detente and Peace (EEDYE), Presented on November 8, 2005 at the International Conference on Foreign Military Bases in Havana/Cuba organized by MOVPAZ :
http://stopusa.be/campaigns/texte.php?section=FABN&langue=3&id=24157
Military of the United States : http://en.wikipedia.org/wiki/United_States_armed_forces
MOVIMIENTOS SOCIALES DE RESISTENCIA EN AMÉRICA LATINA
No a la instalacion de una base de la OTAN en Zaragoza :
http://www.ecologistasenaccion.org/article.php3?id_article=6261
OTAN – Le grand jeu des bases militaires en terre européenne :
http://www.mondialisation.ca/index.php?context=viewArticle&code=DIN20060509&articleId=2414
Protestas contra bases militares de EEUU en Espana :
http://spanish.peopledaily.com.cn/spanish/200104/02/sp20010402_46341.html
RIQUEZA DE LA BIODIVERSIDAD EN AMÉRICA LATINA
US Military Troops and Bases Around the World :
http://www.globalpolicy.org/empire/intervention/2003/0710imperialmap.htm
U.S. Military Troops and Bases Around the World /united for peace & justice:
http://www.unitedforpeace.org/article.php?id=884
US Military Expansion and Intervention :
http://www.globalpolicy.org/empire/intervention/index.htm
YACIMIENTOS PETROLEROS EN AMÉRICA LATINA :
http://www.visionesalternativas.com/militarizacion/mapas/mapapetrol.htm
- See more at: http://www.globalresearch.ca/the-worldwide-network-of-us-military-bases/5564#sthash.7VjSn6Nh.dpuf