سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

امروز در تاریخ؛

از درگذشت دکتر «محمد مصدق» تا غائله 14 اسفند در دانشگاه تهران

درگذشت دکتر «محمد مصدق» نخست وزیر دوران «محمدرضا پهلوی»، غائله 14 اسفند در دانشگاه تهران، امضاء قرارداد ننگین خروج ایران از هرات در زمان ناصرالدین شاه قاجار و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 14 اسفند 1391 خورشیدی برابر با 21 ربیع الثانی 1434 هجری و 4 مارس 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

درگذشت دکتر «محمد مصدق» نخست وزیر دوران «محمدرضا پهلوی» (1345 ش)
دکتر محمد مصدق، در سال 1261 ش در اطراف تهران به دنیا آمد. وی در سال 1299 ش به سمت‌های وزیر دارایی، وزیر خارجه و سپس نمایندگی مردم تهران در مجلس شورای ملی برگزیده شد، اما پس از آن، برای مدتی، از سیاست کناره گرفت. مصدق در سال 1322 ش بار دیگر به صحنه سیاست بازگشت. مصدق در اردیبهشت 1330 برای اجرای این قانون و خلع ید از شرکت نفت انگلیس، نخست وزیر ایران شد. مصدق یک سال بعد به دلیل درخواست به دست گرفتن وزارت جنگ و عدم پذیرش آن توسط محمدرضا پهلوی، استعفا داد. شاه نیز بلافاصله احمد قوام را به این سمت برگزید. این واقعه در نهایت با اولتیماتوم آیت‌اللَّه کاشانی به احمد قوام برای کنار رفتن از قدرت، قیام مردمی 30 تیر 1331 ش پایان گرفت.

دکتر مصدق پس از 30 تیر 1331 و روی کار آمدن مجدد، تصور می‌کرد که مردم تا همیشه از او حمایت خواهند کرد. در نهایت کار بدانجا رسید که حتی آیت‌اللَّه کاشانی را از دخالت در امور دولت و سیاست برحذر داشت و به هشدار آن عالم مجاهد در مورد احتمال کودتا علیه دولت توجهی نکرد. از آن سو، چون مصدق موجبات ناراحتی شاه و اروپاییان غربی او را فراهم آورده بود، تدارک کودتایی بر ضد مصدق دیده شد تا آنکه در جریان کودتای 28 مرداد 1332 ش، دولت مصدق به آسانی سقوط کرد و او با عده‌ای از یارانش دستگیر و زندانی و پس از محاکمه، به سه سال زندان محکوم شد. مصدق پس از طی دوران محکومیت به زادگاهش تبعید گردید و پس از چند سال تبعید در 14 اسفند 1345 و در 84 سالگی در آنجا در گذشت و همانجا به خاک سپرده شد.

آغاز هفته احسان و نیکوکاری و روز احسان و نیکوکاری
همه ساله از چهاردهم تا بیست و یکم اسفندماه به نام هفته نیکوکاری نامگذاری شده است. برگزاری این هفته به منظور جذب کمک‌ها و هدایای مردم به خانواده‌های محروم و نیازمند است که جمع آوری و توزیع آن توسط کمیته امداد صورت می‌گیرد؛ زیرا کمک به همنوع از اصول اساسی دین مبین اسلام است که همچنان که خداوند در سوره مبارکه انسان آیه 8 و 9 می‌فرماید: «و به دوستی خدا به فقیر و اسیر و طفل یتیم طعام می‌دهند و گویند ما فقط برای رضای خدا به شما طعام می‌دهیم و از شما هیچ پاداش و سپاسی نمی‌طلبیم.»

درگذشت دکتر «عباس ریاضی کرمانی» استاد نجوم (1367 ش)
دکتر عباس ریاضی کرمانی، منجّم و ریاضی‌دان معروف ایرانی در سال 1286 ش در کرمان به دنیا آمد و پس از پایان تحصیلات دانشگاهی، عازم فرانسه شد. وی در پاریس موفق به اخذ درجه دکترای نجوم از دانشگاه سوربن شد. دکتر ریاضی پس از بازگشت به ایران، به تدریس در دانشگاه تهران و سایر مؤسسات آموزش عالی مشغول شد و به مقام استادی نجوم دست یافت. وی در 1325 ش اقدام به تهیه تقویم رسمی ایران نمود و تا سال‌های آخر عمر خود، روزشمار ایران را محاسبه می‌کرد. از تألیفات این ریاضی‌دان و منجّم پرتلاش ایرانی می‌توان به کتاب‌های هیئت و نجوم، مقدمه‌ای بر نجوم عالی و مثلثات کروی، اشاره کرد. دکتر عباس ریاضی کرمانی سرانجام در سال 1367 ش در 81 سالگی در تهران بدرود حیات گفت.

حمله گارد «بنی صدر» و منافقان همدست او به مردم مسلمان و حزب‌اللَّه (1359 ش)
پس از انتخاب بنی‌صدر به ریاست جمهوری، وی درصدد حذف نیروهای انقلابی بود. ولی تحولات جنگ، موقعیت را برای بنی‌صدر و تحقق اهداف سیاسی او دشوار کرد. او می‌خواست با خاتمه دادن جنگ مورد حمایت غرب قرارگیرد و همچنین با بهره‌گیری از اهرم‌های مختلف، حمایت مردم را به خود جلب نماید.

در این راستا، وی در سخنرانیش در روز 14 اسفند در مراسمی که به مناسبت سالروز درگذشت دکتر محمدمصدق در دانشگاه تهران برگزار شده بود، به شخصیت‌های انقلاب و نهادهای انقلابی توهین نمود که با اعتراض امت حزب‌اللَّه مواجه گردید. پس از آن گارد شخصی بنی‌صدر و منافقان مسلح طی یک برنامه از پیش تنظیم شده، به دستور بنی‌صدر، به مردم انقلابی حمله کرده و گروه بی‌شماری را زخمی و دستگیر نمودند. این حادثه منجر به وقوع حوادث و رخدادهایی شد که سرانجام منتهی به درگیری مسلحانه در داخل کشور و در نهایت شکست ضد انقلاب و حذف آن‌ها از صحنه سیاسی شد.

امضاء قرارداد ننگین خروج ایران از هرات در زمان ناصرالدین شاه قاجار (1857 م)
ناصرالدین شاه قاجار در سال 1856 م به تحریک روس‌ها به هرات لشکرکشی کرد و این شهر را در اول نوامبر 1856 م به تصرف خود در آورد. دولت انگلیس در همان روز تصرف هرات به ایران اعلان جنگ داد. بلافاصله هشت کشتی جنگی انگلیس با تعدادی کشتی‌های بخاری و بادی به حرکت در آمده و در چهارم دسامبر همان سال، بنادر و جزایر ایران را در خلیج فارس مورد حمله قرار دادند. در نتیجه تا پایان سال، جزیره خارک و بندر بوشهر به تصرف نیروهای انگلیسی در آمد و در ژانویه سال 1857 م، سربازان انگلیسی و هندی با پیشروی در داخل خاک ایران تا ناحیه کرمان پیش رفتند. در همین احوال، قوای انگلیس در حوالی خرمشهر پیاده شدند و کشتی‌های جنگی آنان، اهواز را به تصرف خود در آوردند.
ناصرالدین شاه که از عاقبت کار بیم‌ناک شده بود، با اعزام نماینده‌ای به پاریس، خواستار میانجی‌گری فرانسه در این زمینه گردید. در نتیجه قراردادی در چهارم مارس 1857 م منعقد شد که به موجب آن، دولت ایران تعهد داد که در برابر خروج نیروهای انگلیس، از ایران، بی‌درنگ هرات را تخلیه و از هرگونه ادعای حاکمیت و سلطنت بر افغانستان صرف نظر نماید و ثانیاً بندرعباس و چابهار را در ازاء مبلغ ناچیزی اجاره، به والیِ مسقَط در کشور عُمان واگذار کند. از این زمان بود که افغانستان به کلی از ایران، جدا شد و افغانستان تحت الحمایه انگلستان قرار گرفت.

وفات «محمدباقر واعظ تهرانی» از علمای تهران (1313 ق)
حاج ملامحمدباقر واعظ تهرانی در سال 1255 ق به دنیا آمد و بیشتر عمر خود را صرف آموختن علوم مختلف کرد. از حاج ملامحمدباقر واعظ تهرانی آثار بسیاری به جای مانده که از میان آن‌ها می‌توان به جَنَّةُالنَّعیم در باب احوال حضرت عبدالعظیم از نوادگان پیامبر اکرم (ص) اشاره کرد.

درگذشت عالم بزرگ، آیت اللَّه محمد نهاوندی (1371 ق)
آیت الله محمد نهاوندی، فرزند عالم ربانی و کبیر آیت اللَّه میرزا عبدالرحیم نهاوندی در نجف اشرف به دنیا آمد. او همانند پدرش در مراتب علمی و عَمَلی و اخلاق فاضله، از بزرگان علمای قرن چهاردهم به شمار می‌رود. تفسیر مبسوط عربی و تفسیر مبسوط فارسی و مجموعه این دو کتاب در 4 جلد که به نام نفحات الرحمن موسوم است، از آثار ایشان می‌باشد. وفات وی در تهران روی داد.

انحلال جبهه نجات اسلامی توسط دولت الجزایر (1992 م)
پس از آنکه انتخابات پارلمانی الجزایر در دسامبر 1991 م با روی کار آمدن مجدد شاذلی بن جدید و پیروزی گروه‌های اسلامی پایان یافت، 188 کرسی از 430 کرسی پارلمان، توسط اسلام گرایان به ویژه جبهه نجات اسلامی اشغال شد. شاذلی بن جدید که از پیروزی بنیادگرایان اسلامی احساس خطر می‌کرد و از سوی نظامیان و گروه‌های مخالف اسلام‌گرایان نیز به شدت تحت فشار بود، از مقام خود استعفا داد و جای خود را به یک شورای چهار نفره مرکب از سه تن از افسران عالی‌رتبه ارتش و نخست وزیر واگذار کرد.
شورای مزبور نیز در چهارم مارس 1992 م، تشکیلات بنیادگرایان اسلامی را منحل کرد و آراء حدود چهارصد شهر و آبادی را که اسلام گرایان در آن‌ها به پیروزی رسیده بودند، باطل نمود. این مساله، دامنه اختلافات بین دولت و اسلام گرایان را هر چه بیشتر گسترش داد و زد و خوردهای خیابانی را شدت بخشید. این اغتشاشات در طول سال 1993 م نیز جریان داشت و نبردهای خونین بین بنیادگرایان اسلامی و نیرهای دولتی همچنان ادامه یافت. این ناآرامی‌ها، کم و بیش تا پایان دهه 1990 م ادامه یافت و از آن پس آرامش بر الجزایر حاکم شد.

تأسیس «کمیته امداد امام خمینی»(ره) به دستور آن حضرت (1357 ش)
سابقه فعالیت‌های کمیته امداد امام خمینی به سال‌های قبل از پیروزی انقلاب و در حدود سال 1342 باز می‌گردد که تعدادی از انقلابیون که در زمره یاران امام بودند، مأموریت پیدا کردند به خانواده زندانیان، نیازمندان و مبارزان رسیدگی کنند. این کمک‌ها تا زمان پیروزی انقلاب ادامه یافت و سه هفته پس از پیروزی انقلاب، این نهاد به دستور امام برای دستگیری از محرومان و مستضعفان و یاری آسیب‌دیدگان تشکیل یافت. کمیته امداد تاکنون خدمات قابل‌توجهی در جهت اهداف خیرخواهانه و انسان‌دوستانه انجام داده و توانسته است کمک‌های فراوانی در سراسر کشور به محرومان و آسیب‌دیدگان بنماید.

کمیته امداد امام خمینی هم اکنون خدمات گسترده‌ای را ارایه می‌دهد که پرداخت وام قرض الحسنه، تهیه جهیزیه برای نوعروسان خانواده‌های تحت پوشش، کمک به بیماران هموفیلی، کلیوی و تالاسمی، خدمات درمانی و بهداشتی و اجرای بیمه درمانی خانواده‌های تحت پوشش، ارایه خدمات فرهنگی و آموزشی به دانش‌آموزان، دانش‌جویان و طلاب تحت پوشش و نظارت بر فعالیت‌های خودکفایی خانواده‌های تحت پوشش و... از آن جمله‌اند.

14 اسفند در هشت سال دفاع مقدس
عملیات کلینه محور سرپل ذهاب. 59
حمله هواپیماهای ترکیه به مدت نیم ساعت به مناطق شمالی با توافق رژیم عراق. 65

برخی از رخدادهای امروز
1754: دکتر بنژامین واتر هاوس سازنده واکسن آبله به دنیا آمد.
1916: در پی کناره گیری فرمانفرما از ریاست وزراء، محمد ولیخان تنکابنی (سپهسالار) مامور تشکیل کابینه شد. علت کناره گیری فرمانفرما اختلاف نظراو با روس‌ها بود که نیروی نظامی وارد ایران کرده بودند.
1932: ضرابخانه ایران پس از تعمیر اساسی، با ماشین‌های تازه در جاده قدیم شمیران کار خود را از سرگرفت و کار دادن سفارش ضرب سکه به کشورهای دیگر پایان یافت.
1954: نخستین عمل پیوند کلیه در جهان در یک بیمارستان ایالت ماساچوست آمریکا انجام شد.
1960: بیش از یکصد هزار افغانی در کابل از خروشچف رهبر وقت شوروی که به کشورشان رفته بود استقبال کردند. شوروی سیصد میلیون دلار اسلحه به عنوان کمک «بلاعوض» به افغانستان داده بود تا سیاست عدم تعهد (بیطرفی) خودرا حفظ و احیانا از آن دفاع کند.
1965: سوریه 9 شرکت نفتی فعال در آن کشور از جمله دو شرکت آمریکایی را ملی اعلام کرد.
1972: شوروی با لیبی پیمان دوستی و همکاری متقابل امضاء کرد.
1977: کارت اعتباری پلاستیکی موسوم به «ویزا کارت» برای نخستین بار در تاریخ بانکداری به جریان گذاشته شد.
1977: زلزله در بوخارست پایتخت رومانی و حومه آن بیش از 1500 کشته بر جای گذاشت.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.