آيين نوروز در خراسان شمالي

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران بجنورد ،

چند روز قبل ازتحويل سال آقايان روستايي ديوارهاي گلي منازل را با كاهگل ترميم كرده وديوار اتاق ها را با رنگ هاي گياهي و... رنگ آميزي مي كنند. آنها به بيابان رفته وهيزم و گياهان خشك را براي سوخت تنورهاي خانگي جمع مي كنندو با خود به روستا مي آورند.

خانم هاي روستايي نيزتنورهاي خود را روشن كرده و شروع به پخت نان شيرين(فتير) مي كنند، پارچه هاي رنگارنگ خود را از درون صندوقچه ها در آورده و لباس هاي بلند وپر چين محلي براي خود وفرزندانشان مي دوزند.پرده هاي قديمي آويزان شده از در ايوان را باز كرده وپرده هاي جديد را به نماد فرا رسيدن بهار آويزان مي كنند.

دختران قاليچه هاي نقش بسته با گل و گياه و همچنين تصاوير بزهاي كوهي رابافته وتا قبل نوروز تحويل خانواده هاي خود مي دهند. البته رسوم ديگري نيز از جمله كوزه شكني،فال گوش ايستادن ،ملاقه زني وخان بازي در اين استان طرفداران زيادي داشته اما اكنون به ندرت مي توان روستايي را يافت كه اين آيين در آن اجرا شود.

كوزه شكني: پدر خانواده به تعداد اعضاي خانواده كوزه مي خرد، در آخرين شب چهارشنبه هر يك از اعضاي خانه كوزه خود را از روي بام خانه به زمين پرتاب مي كنند، آنها بر اين عقيده اند كه با شكستن كوزه تمامي اتفاقات بد نيز از آنها دور خواهد شد و سالي خوش براي آنها رقم خواهد خورد.

ملاقه زني: اين آيين نيز در آخرين چهارشنبه سال انجام مي شود؛ جوانان چادر به سر كرده وبا ملاقه بر قابلمه اي مي كوبند وبه زبان تركي مي گويند «خلي خلي به ديشي دكه كلتمه به، سواگليم يمرتمه به» خاله خاله كيسه منو بده، آن كيسه داخل روزنه را، فردا ميام تخم مرغ منو بده.

فال گوش ايستادن:اين رسم معمولادر ميان دختران جوان و زنان بيشتر ديده مي شود. آنها به طور اتفاقي پشت يكي از درها مي ايستند و به صحبت هاي ديگران گوش مي دهند اگر صحبت افراد درون خانه مثبت و همراه با روشن بيني باشد سال جديد براي آنها سالي خوش خواهد بود، اما اگر در مورد مسائل منفي وبا بدبيني صحبت كنند آن سال براي آن دختر سال خوبي نيست.

خان بازي: دربعضي روستاهاي كرمانج نشين نيز بازي خان بازي از اولين روز تا روز سيزدهم ادامه داشت البته اكنون نيز اين بازي در بعضي روستاهاي شهرستان اسفراين ادامه دارد.روستاييان فردي را به عنوان خان انتخاب مي كنند ودر ميدان اصلي شهر تجمع مي كنند وبه پايكوبي وگرفتن كشتي مي پردازند.چند نفر از مردان قوي روستا مامور مي شوند تا در ورودي هاي روستا آماده بايستند وميهماناني را كه وارد روستا مي شوند به نزد خان ببرند، خان دو راه را پيش روي ميهمان مي گذارد يا بايد ميهمان با يكي از مردان روستا كشتي بگيرد ويا به خان عيدي بدهد.

البته اگر ميهمان برنده شود هديه اي از خان مي گيرد وپذيرايي مفصلي مي شود.كشتي باچوخه: اين نوع كشتي در خراسان شمالي طرفداران زيادي دارد و تقريبا در تمامي نقاط و روستاها ي اين استان كشتي باچوخه برگزار

مي شود.

در روزهاي نوروز پهلوانان هر روستا كشتي سنتي اين استان(باچوخه)را برگزار مي كنند وپس از زور آزمايي قهرمانان هر روستا با روستاي ديگر دسته وپنجه نرم مي كنند تا اينكه در 14فروردين در گود زينل خان اسفراين پهلوانان هر شهر به مصاف شهر ديگر مي روند. اين نوع كشتي در خراسان شمالي طرفداران زيادي دارد به طوري كه در روز 14 فروردين بيش از70هزار تماشاگر به گود زينل خان اسفراين مي روند.جوايز برنده اين مسابقات قوچ وگاهي صنايع دستي اين استان است./س