فراتر از داستان

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران فارس در هر یک از این قصه‌ها، درسی از زندگی نهان شده که والدین تصمیم دارند آن را به شکل غیرمستقیم به فرزند خود آموزش دهند. در این داستان‌ها معمولاً عواقب دروغگویی، بی‌ادبی، بی‌احترامی به دیگران و بی‌نظمی به نقد کشیده می‌شود تا کودکان بیاموزند باید چه نکاتی را در زندگی خود همواره رعایت کنند.
آموزش درس‌های اخلاقی تنها مربوط به کودکان نیست و بزرگسالان نیز به همان میزان نیازمند آموزش‌های غیرمستقیم اخلاقی هستند. چراکه به هرحال امکان تجربه خیلی از موقعیت‌ها در زندگی دست نمی‌دهد و استفاده از تجربیات دیگران و عبرت گرفتن از آنچه اتفاق افتاده، یکی از مهم‌ترین درس‌های زندگی است. خواندن و شنیدن داستان زندگی دیگران به آدمی این توانایی را می‌بخشد که بتواند از تجربیات دیگران در موقعیت‌های مشابه استفاده کرده و کمتر دچار اشتباه شود. سفر به نقاط مختلف دنیا نیز یکی دیگر از راه‌های کمک به انسان در جهت کسب تجربیات بیشتر است. به همین دلیل هم می‌بینیم که در کتاب مقدس قرآن نه تنها داستان‌های تاریخی زیادی وجود دارد که بارها و بارها به مسلمانان تاکید شده به سرزمین‌های دیگر سفر کنند و زندگی دیگران را مورد توجه قرار دهند.

خداوند داستان‌های تاریخی بسیاری در قرآن آورده است تا درس‌هایی را که در زندگی به آن نیازمند هستیم به ما بیاموزد. داستان‌ها عموماً مربوط به پیامبران و پیروان ایشان است. اینکه واکنش آنها نسبت به گفته‌های پیامبر زمان‌شان چه بوده و عاقبت اعمال‌شان چه شده است و خداوند چگونه به ایشان پاداش عطا فرموده و یا مجازات‌شان کرده است.
داستان حضرت یوسف یکی از بهترین نمونه‌های داستانی قرآن است که در آن به وضوح معصومیت مورد ستایش قرار می‌گیرد و بدخواهی به سرانجامی ناخوشایند کشیده می‌شود. همچنین داستان درباره شهوت و رسوایی مربوط به آن سخن می‌گوید. داستان دیگر مربوط به حضرت نوح است و فرمان ساختن کشتی برای نجات موجودات زمین در میانه عذابی که خداوند برای مجازات گناه‌کاران خواهد فرستاد. داستان‌های دیگری هم هستند که به یونس، ابراهیم، موسی، عیسی و سلیمان اشاره دارند و هرکدام درسی از اخلاقیات و ایمان را مطرح می‌کنند. تمام داستان‌ها بر اساس قوانین داستان‌نویسی آورده شده‌اند تا خداوند درسی را که لازم است به بندگان خود داده باشد.
ده‌ها آیه قرآنی وجود دارد که مسلمانان را به مسافرت کردن و کسب تجربه و عبرت‌آموزی فراخوانده و از ایشان می‌خواهد چشم و گوش و هوش خویش را به کار گیرند. احادیثی چون: آنها که بیشتر از پیرامون خود عبرت بگیرند، اشتباهات کمتری مرتکب می‌شوند. درک مفاهیم و اصول اسلامی شما را به رشد و صلاح رهنمون می‌شود. و بالاخره گفته معروف حضرت علی به امام حسن که فرموده‌اند: حوادث آینده را بر اساس آنچه در گذشته واقع شده بررسی کن، چراکه تمام حوادث ریشه یکسان داشته و تکرار می‌شوند./س