به گزارش حوزه
سياست خارجي باشگاه خبرنگاران، پال بریکن، استاد علوم سیاسی دانشگاه ییل آمریکا در سخنانی در موسسه تحقیقاتی کارنگی در واشنگتن در روز 23 دی گفت: «خطر تروریسم در حال حاضر با دوران جنگ سرد بسیار متفاوت است. تروریست ها نمی توانستند بین دو ابرقدرت آن زمان جنگ بوجود بیاورند اما درباره قدرتهای دیگر دارنده تسلیحات هسته ای، مسئله متفاوت است».
بریکن گفت: «تفاوت دیگر عصر دوم هسته ای با عصر نخست، نقش احساسات و تشویشها است. در دوران جنگ سرد هرگز امکان نداشت وقتی بین اتحاد جماهیر شوروی سابق و آمریکا تنش بوجود می آمد عده زیادی در نیویورک یا میدان سرخ مسکو تظاهرات کنند و با واکنشهای احساسی خود، جنگ هسته ای را ترغیب کنند. این وضع بویژه در زمان بحران در روابط دو کشور مشهودتر بود. درست بود که هرازچندی تظاهراتی در مسکو یا واشنگتن برپا می شد اما هرگز در این تظاهرات، از استفاده از تسلیحات هسته ای سخن گفته نمی شد. چنین فضایی در تقابل دو ابرقدرت در دوران جنگ سرد وجود داشت زیرا سران دو کشور می دانستند که اگر تسلیم احساسات شوند دروضع بغرنجی قرار می گیرند که نمی توانند از آن خلاص شوند. جنگ سرد براساس ملی گرایی و نگرشهای احساساتی نبود. هیچیک از دو طرف ، خواهان ریخته شدن خون طرف مقابل نبود. در دوران جنگ سرد نوعی نگاه منطقی و عقلائی حاکم بود که به دور از احساس گرایی و نگاههای تند بود. اما اگر بین ایران و اسرائیل و یا هند و پاکستان و یا کره شمالی و کره جنوبی و یا ژاپن و آمریکا با چین تنشی بوجود بیاید، نگاههای ملی گرایانه و احساساتی بسیار شدیدتر خواهد بود. درواقع، در دوران جنگ سرد مسائل ایدئولوژیک ازقبیل آزادی آمریکایی درمقابل کفر کمونیستی وجود داشت».
بریکن تاکید کرد: «برای عصر دوم هسته ای نیز ایدئولوژی وجود دارد که عبارتست از اقدام براساس ملی گرایی. اما در مراکز علمی و دانشگاهی آمریکا توجه چندانی به این مسئله نمی شود. در آمریکا به ملی گرایی به شکلی منفی نگریسته می شود. شاید ملی گرایی منفی باشد اما در کشورهای دیگر ازقبیل پاکستان و هند یا اسرائیل و یا روسیه منفی نیست. بنابراین باید از منظر این کشورها به این مفهوم نگاه کرد».
در ادامه این سخنرانی آمده است: «در دوران جنگ سرد، وضع حاکم به صورتی بود که اگر قرار بود جنگ هسته ای بروز کند، بی تردید این جاده باید از واشنگتن یا مسکو عبور می کرد زیرا در این دو کشور مشکل وجود داشت. در هیچیک از مناقشه های دیگر اعم از جنگ ویتنام ، اقدامات نظامی در آفریقا ، عملیات شبه نظامی در آمریکای لاتین یا بحران موشکی کوبا و امثال آن، هرگز خطر جنگ هسته ای مطرح نبود. اسناد جدیدی که فاش شده است نشان می دهد در سال هزار و نهصدو شصت و دو که بحران موشکی کوبا بوجود آمد، فیدل کاسترو رهبر سابق کوبا با مقامات اتحاد جماهیر شوروی سابق بحثهای جدی داشت مبنی بر اینکه می خواهد کنترل تسلیحات هسته ای را در دست بگیرد. اما شوروی به هیچ وجه حاضر نبود چنین اجازه ای به کاسترو بدهد زیرا می دانست این اقدام چه عواقبی به همراه خواهد داشت و بسیارخطرناک خواهد بود. شوروی حاضر نبود ماشه جنگ هسته ای را به کوبا بدهد.» بریکن در ادامه افزود:« اما دیگر، دوران جنگ سرد سپری شده است. حالا ماشه تسلیحات هسته ای در تل آویو، اسلام آباد، پیونگ یانگ است و احتمال دارد در آینده در تهران و در مکانهای دیگر جهان باشد. کشوری می تواند جنگ هسته ای به راه بیندازد حتی اگر تسلیحات هسته ای نداشته باشد».
بریکن گفت:«عصر دوم هسته ای با عصر نخست هسته ای (قدرت هسته ای آمریکا و شوروی سابق)تفاوتهای دیگری نیز دارد. در عصر جدید هسته ای، مولفه هایی ازقبیل حرص و طمع، ترس و ملی گرایی مطرح خواهند بود. این مولفه ها که در یک هزار سال گذشته بر فضای سیاسی جهانی حاکم بوده است پس از دوران جنگ سرد نیز ادامه پیدا کرده است. همین عوامل سه گانه می تواند بسیاری از کشورها را در عصر جدید به سمت تلاش برای دستیابی به جنگ افزارهای هسته ای سوق بدهد».
ايران هسته‌اي مي نويسد: بریکن سپس به مسئله خلع سلاح اشاره کرد و گفت: «بعید است قدرتهای هسته ای جهان به سمت خلع سلاح هسته ای بروند. اگر آمریکا یا روسیه یا چین از تسلیحات هسته ای خود دست بکشند، جایگاه آنها از نظر قدرت برتر جهانی بسیار تنزل پیدا خواهد کرد. آمریکا بیش از دیگر قدرتهای جهان از خلع سلاح هسته ای بازنده خواهد شد زیرا آمریکا بیشترین سلاح هسته ای جهان را دارد. کشورهایی همانند پاکستان و هند و ایران نمی خواهند جهان برای قدرت نمایی آمریکا آرام باشد. آنها می خواهند سلاح هسته ای خودشان را داشته باشند تا بتوانند این معادلات را برهم بزنند. در حال حاضر، نه قدرت هسته ای شناخته شده در جهان وجود دارد و هشت کشور از این تعداد درحال مدرنیزه کردن تسلیحات هسته ای خود هستند. بااین اوصاف، بعید است جهان به سمت عاری شدن از تسلیحات هسته ای برود. بی تردید، آمریکا حاضر نیست در این مسیر قدم بردارد بویژه باعنایت به توجه ویژه ای که آمریکا به بحث بازدارندگی هسته ای و افزایش توان هسته ای اش مبذول داشته است».
انتهاي پيام/