به گزارش
خبرنگار حقوقي قضائي باشگاه خبرنگاران، می‌گويند یكی از شیرین‌ترین بخش‌های زندگی، ازدواج است اما متاسفانه برای بسیاری از جوانان این شیرینی به تلخی طلاق می‌انجامد، متاسفانه یکی از مسائلی که امروزه در جامعه پررنگ‌تر از قبل شده، پدیده
طلاق است.
در این مطلب به علت‌های اصلی طلاق در جامعه ایران اشاره می‌كنیم.
انحلال ارادی رابطه زوجیت درنکاح دائم را طلاق می‌نامند که پس از آن از نظر رعایت حقوق وتکالیف مربوط به زناشویی مسوولیتی برای زوجین وجود نخواهد داشت وبرای صحت وقوع آن بایستی تشریفات شرعی وقانونی لازم رعایت شود.
شاید در ابتدا چنین به نظر آید که در جامعه اسلامی، خانواده بنیان محکمی ندارد و کانونی است برای ارضای خودخواهی های مرد، زیرا او است که زن را به همسری انتخاب می کند و هرگاه نخواست رهایش می‌سازد. اما در بین روایت‌های معصومین فراوان از ناپسند بودن طلاق سخن رفته است. به عنوان نمونه امام صادق (علیه السّلام) می فرماید:
«اِنَّ اللهَ عزَّ وَ جَلَّ یُحِبُّ البَیت فِیهِ العرس و یَبغضُ البیت الَذی فِیِه الطلاق و ما مِن شَی اَبغَض الی اللهِ عَزّ و جَلَّ مِن الطلاق» 23 خداوند بلند مرتبه دوست دارد خانه ای را که در آن مراسم عروسی برپاست و متنفر است از خانه ای که در آن طلاق واقع می شود و هیچ چیز نزد خدا مانند طلاق ناپسند نیست. امام در سخنی دیگر می فر ماید: «مَا مِن شَی مِمَا اَحَلَّه اللهُ اَبغَضَ الیه مِن الطلاقِ و اِنَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَبغَض المطلاق الذَواق.» 24 چیز نزد خدا از چیزهایی که خدا حلال نموده مبغوض تر از طلاق نیست و خدای بلند مرتبه مبغوض می شمارد مرد و یا زنی را که همسر خود را نو می کند تا طعم دیگران را هم بچشد.
«قرآن مجید سفارش می‌کند که اگر زنان خویش را دوست ندارید باز هم آنها را طلاق مگوئید زیرا ممکن است از چیزی کراهت داشت باشید و خداوند در آن نیکویی و خیر فراوانی برای شما قرار داده باشد. "فَإِن كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسىَ أَن تَكْرَهُواْ شَيًْا وَ يجَْعَلَ اللَّهُ فِيهِ خَيرًْا كَثِيرًا" 25 ملاحظه می شود که به نظر اسلام اقدام به امر طلاق بی آنکه ضرورت و الزام در کار باشد بسیار ناپسند است و تا حدی که میسر است باید از طریق بردباری و متانت و از روی کمال عقل و عاقبت اندیشی با هر گونه سختی و خلاف طبع سازگاری نمود و همواره طرفدار صلح و آشتی و حسن سلوک بود.»
علل وعوامل طلاق همانطور که اشاره شد طلاق عوامل مختلفی دارد که مهمترین این علل وعوامل را می توان به شرح ذیل احصاء نمود:
1-هم کفو نبودن زوجین: ازدواج هایی که درآنها هماهنگی بیشتری میان زوجین وجود دارد موفق ترند وکمتر به طلاق می انجامد.تشابهاتی مانند طبقه اجتماعی،سطح تحصیلات،سطح هوش،هم نژاد بودن ،دین مشابه داشتن،داشتن آموزه های مشابه،هم زبان بودن،یک ازدواج موفق رارقم می زند.
اصولاًازدواجی که با تشابه نژادی،زبانی،روانی واجتماعی صورت بگیرد ازدواجی موفق است وعدم رعایت این تشابهات ممکن است به عدم توفیق دربرقراری ارتباط سالم شده ونهایتاًمنجر به طلاق وجدایی گردد.
تفاوت طبقاتی یکی از عواملی است که با امکانات اجتماعی معمولاً دیدگاههای مختلفی را بوجود می آورد.
3-توقعات نابجا: از مهمترین دلایل طلاق توقعات نادرستی است که زوجین از یکدیگر دارند.
4- عدم آگاهی جنسی:عدم شناخت کافی به خصوصیات ذاتی وعمومی جنس مخالف که رفتاری متناسب باآن خصوصیات را می طلبد،می تواند بعنوان یکی از عوامل اصلی طلاق محسوب شود.
5-بیماری ویا نقص جسمانی مانند عقیم بودن مرد یا نازا بودن زن
6- فقدان امنیت شغلی: معمولاً نبود امنیت شغلی بویژه برای مردان که مسئولیت تأمین معاش زندگی را برعهده دارند منجر به کاهش یاسلب امنیت روحی وروانی آنان خواهد شد.
7- تضاد فرهنگی: یكی از عوامل مهم در ناسازگاری زوجین وعدم برقراری تفاهم بین آنان وجود گرایشهای فرهنگی متعارض بین آنها است مثلاً یكی از زوجین مقید به رعایت آداب اسلامی وانجام واجبات وترك محرمات است وطرف دیگر رعایت این اصول را ،چندان اهمیّت نمی دهد.
8- شهرت یکی ازطرفین: این عامل چنانچه منجر به تفاخر كاذب شود مشكل آفرین خواهد بود.
9-عوامل اقتصادی مانند مد گرایی واسراف زن یا فقر مالی مرد.
10- عدم درک متقابل افراد از یکدیگر به علل مختلفی از جمله اختلافات سنی زیاد یا اختلاف سطح تحصیلات واختلافات فرهنگی ممكن است طرفین درك متقابلی از یكدیگر نداشته باشند.
رابطه اعتیاد وگرایش به مواد مخدر وطلاق دو جانبه است وهریک می تواند سبب ایجاد دیگری شود.به عبارت دیگرطلاق می تواند سبب گرایش به سمت موادمخدر شود واعتیاد نیز می تواند منجر به جدایی وطلاق شود.
12-عدم رعایت عفاف وحجاب: امام علی(ع) می فرمایند:با پاکدامنی چشم اورا از نظر داشتن به دیگران وفکراورا ازاندیشه گناه باز دارید وبا ارضای امیال مشروع او(باعث شوید)هوس های نامشروع پیدا نکند.
13- عدم رعایت حقوق زوجین مانند ترک انفاق
14-بحران شخصیت: یکی از مهمترین عوامل طلاق درجامعه امروز،بحران شخصیت است.
بحران تنهایی یا یک خلاءعاطفی،خلاءای است که باعث می شود فرد در سن پایین تصمیم به ازدواج بگیرد وبااین ازدواج این گره یا عقده راازهم بگسلد.
چنین افرادیکه هنوز به بلوغ روانی کامل نرسیده وآگاهی لازم جهت ازدواج را ندارند،فقط برای اینکه خلاء تنهایی خود را پر کنندبه سراغ ازدواج می روند.
15-نداشتن ارتباط زناشویی مناسب بویژه دراوایل ازدواج: گفته می شود یک ارتباط جنسی مناسب60تا70 درصد باعث رونق زندگی زناشویی می شود وبخش قابل توجهی از طلاق ها به خاطر نداشتن یک ارتباط زناشویی مناسب است.
16- خانواده های متزلزل وبد: پیامبراکرم(ص) می فرمایند از سبزه مزبله بپرهیزید ودرتوضیح سبزه مزبله می فرمایند دختر زیبا درخانواده بد 17- ازدواج مجدد مرد: تعدد زوجات اگر چه درحقوق غرب وكشورهایی مانند فرانسه جرم محسوب می شود، دراسلام با رعایت شرط عدالت جایز است.ولی به خاطر عدم رعایت این شرط مهم واساسی یعنی عدالت ،اقدام به این عمل ازسوی زوج سبب ایجاد اختلافات خانوادگی شده وغالباً همسر اول متقاضی طلاق می گردد.
18- تدلیس در ازدواج: بعضاً ممکن است یکی از طرفین برای جلب توجه طرف مقابل متوسل به خدعه ونیرنگ شود یا واقعیتهایی را کتمان نماید، مانند آنکه خود را دارای امکانات مالی مناسب یا شغل یا تحصیلات مناسب وعالی معرفی کند درحالیکه فاقد این امکانات می باشد یا بیماری خاصی داشته که آنرا کتمان نموده و زندگی زناشویی برمبنای سلامت زوجین واقع شود وبعد خلاف آن ثابت شود این امر که تدلیس درازدواج نامیده می شود یکی از عوامل اصلی طلاق وانحلال رابطه زوجیت است.
19-دخالت نابجای اطرافیان :تأثیر پذیری یکی از زوجین از القائات فکری نابجا ومداخله جویانه خانواده خود می تواند منجر به ناسازگاری وایجاد اختلافات زناشویی شود.
20- وفادار نبودن زوجین: خیانت یکی از زوجین به دیگری به عبارت دیگر فحشاءوروابط جنسی خارج از سیستم خانواده از عوامل عمده طلاق محسوب می شود.
21-تعیین مهریه های سنگین: گفته شده که شوم ترین چیزی که یک زن با خود به خانه شوهر می برد مهریه سنگین است.
22-ازدواج تحمیلی: این نوع ازدواج بدترین نوع ازدواج است .بعضاً اتفاق افتاده که والدین دختر یا پسر بدون درنظر گرفتن شرایط فرزندشان وبدون جلب نظر وی ویا حتی با وجود مخالفت وی مبادرت به تعیین همسربرای او می نمایند که این امر ممکن است منجر به ایجاد تبعات بسیار شومی شود که یکی از این تبعات طلاق است.
23- تشریفات زاید وافراطی بویژه دراوایل تشکیل زندگی مشترک
24- کاهش روحیه ایثار واز خود گذشتگی
25- کاهش قبح طلاق درافکار عمومی
هنگامي كه طلاق زنجيره خانواده را ا زهم مي گسلد، پدر و مادر هويت جداگانه‌اي مي‌يابند ولي آن كسي كه ديگر نامي ندارد و بي‌پناه و متزلزل در جامعه رها مي‌شود فرزند است. جداي پدر و مادر يك اثر آني و زودگذر نيست، بلكه در تمامي مراحل زندگي فرزندان اثرات منفي و زيانباري را بر جا خواهد گذاشت.
هرچند در همه موارد، جدايي والدين باعث بزهكاري فرزندان و كژرفتاري‌هاي آنها نمي‌شود و در موارد متعددي هم كودك و نوجوان خود را با شرايط به وجود آمده تطبيق مي‌دهد و از تربيت و رشد طبيعي برخوردار مي‌شوند. اما پراكنده شدن اعضاي خانواده و محروميت فرزندان از سرپرستي مشترك والدين پس از فروپاشي و از هم گسيختگي خانواده آنان را از داشتن مواهب و مزاياي زندگي خانوادگي محروم مي‌كند و هويت فردي و خانوادگي فرزندان طلاق را مختل مي‌نمايد.
طبق بررسي‌هاي به عمل آمده نوجوانان بزهكار بيشتر متعلق به خانواده‌هاي از هم پاشيده اي هستند كه با توجه به طلاق و جدايي پدر و مادر، فقط يكي از والدين سرپرستي و اداره آنها را بر عهده دارد .
با روش های زیر می توانید تا حدودی زندگی زناشویی خود را بیمه کنید :
به یکدیگر دلگرمی بدهید یکی از پایه های یک رابطه عمیق، دلگرمی است که زوجین به یکدیگر انتقال می دهند. آنچه در دلگرمی وجود دارد، امنیت روانی است. امنیتی که از نظر روانشاسان، بنیادهای روابط عمیق، مانند رابطه با پدر و مادر را زنده می کند.
در این زمان هر دو طرف برای مشکلات مختلف احساس تکیه گاه می کنند، در واقع اگر تا پیش ازاین وقتی دچار مشکل می شدند به پدر و مادر خود تکیه می کردند، امروز به همسری مهربان تکیه می کنند. زوج هایی که به یکدیگر دلگرمی می دهند، یکی از پایه ای ترین اصول روابط عمیق و صمیمی را رعایت می کنند.
با یکدیگر راحت و صادقانه ارتباط برقرار کنید روابط زناشویی را به روابط مختلف و متفاوت تقسیم کنید. یعنی انواع رابطه را با همسرتان تجربه کنید. در موقعیت هایی برای همسرتان دوست باشید، در موقعیت هایی کاملاً جدی باشید، در موقعیت هایی دلگرمی بدهید و در موقعیت هایی بر مشکلات و ضعف ها تمرکز کنید، گاهی یک همسر باشید و گاهی یک همکار.
احساسات و افکار خود را با کمال میل و راحت بیان کنید. در بعضی از مواقع لازم است گفتگوها را به تعویق بیاندازید.
با اختلافات کنار بیایید بر اساس این گزارش اختلاف با زندگی زناشویی عجین است. در ازدواج های سالم، زن و شوهرها با اختلافات برخورد اثر بخشی دارند و اختلافات را خوب اداره می کنند. مهارت های حل مسئله، یادگرفتنی هستند و هر زن و شوهری می تواند آن را یاد بگیرد.
جرات به خرج بدهید و ناقص بودن خود را بپذیرید آخرین باری که به خاطر اشتباهتان از همسرتان معذرت خواهی کرده اید، چه زمانی بوده است؟ وقتی در مواقع حساس و به خاطر اشتباهات و به جای جر و بحث عذر خواهی می کنید، تجربه ای را به همسرتان هدیه می کنید که تا پیش از این نکرده اید.
وقتی به خاطر اشتباهات، شجاعانه معذرت می خواهید، دیوار کمال طلبی های کاذب، تسلط و قدرت طلبی های بیمارگون را فرو می ریزید و با یک معذرت خواهی ساده، راه را برای صمیمیتی بیش از پیش آماده می کنید.
بسیاری از زن و شوهر ها در موارد بسیاری با هم اختلاف دارند و یا دیدگاه و نقطه نظر متفاوتی دارند اما همیشه احساس تکیه گاه بودن، پذیرش بدون قید شرط و حمایت را به همسرشان انتقال می دهند. احساس حمایت شدن یعنی با همه مشکلات و اختلافات باز هم همه چیز روبراه است.
وقتی را برای خوشگذرانی هفتگی کنار بگذارید برای خوشحال کردن هم برنامه داشته باشید و زمانی را به عنوان یک زن و شوهر برای هم اختصاص دهید؛ زمانی که مداخله گرهایی مثل فامیل، دوستان، کار و حتی بچه ها مزاحم آن نباشند.
روی مشترکات تمرکز کنید و به تفاوت ها احترام بگذارید وقتی آرزوها و علایق مشترکتان را در نظر می گیرید، می توانید از آنها به عنوان راهی برای نزدیک شدن به یکدیگر، صحبت کردن و خوش بودن استفاده کنید. از سویی به تفاوت ها احترام بگذارید و سعی کنید به زندگی شخصی همسرتان لطمه نزنید. احساس فردیت لازمه هر رابطه پویا و بلند مدت است.
خودتان را بپذیرید خودپذیری یعنی احترام به خود، خواسته ها، حقوق و در کل احترام و جدیت در زندگی. افرادی که خودپذیری بیشتری دارند، در پذیرش دیگران تواناترند. خودپذیری متقابل، موجب رشد و کمال شما و رابطه تان می شود.
انتظارات واقع بینانه ای داشته باشید در جامعه تصورات غیرواقع بینانه و رمانتیکی در مورد ازدواج و روابط زناشویی وجود دارد. سعی کنید، انتظارات خود را تعدیل کنید و بر خواسته ها و آرزوهای غیرواقع بینانه ای که رابطه شما را تحت تاثیر قرار می دهد شناخت پیدا کنید.
روزبه روز نهادهای اجتماعی از وظایف خانواده می کاهد اما هنوز هیچ نهادی نتوانسته است دو نیاز انسان را برآورده کند، آن دو نیاز، عشق و تعهد است.
گزارش از زهرا اسماعيلي مطلقانتهاي پيام/