به
گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، محور تهران به قائمشهر را میتوان یکی از قطبهای گردشگری ایران قلمداد کرد. این محور از قبل از رودهن شروع و به قائمشهر در استان مازندران ختم میشود. این محور مواصلاتی در مقایسه با سایر محورهای وصلکننده استان تهران و البرز به خطه شمال کشور از حجم تردد کمتری برخوردار است.
بیشتر قسمتهای آن چهاربانده است. بنابراین بهتر است هموطنانمان از این جاده برای رسیدن به شمال ایران استفاده کنند. محور تهران – قائمشهر را میتوان یکی از قطبهای گردشگری ایران دانست.
در اطراف و اکناف این جاده جاذبههای گردشگری فراوانی به چشم میخورد. در ابتدای راه، شهر دماوند و مناطق اطراف آن قرار دارد. سرتاسر این منطقه پوشیده از باغهای سیب است. پس از عبور از دماوند منطقه ورسک با پل تاریخی و منحصر به فرد خود قرار دارد.
بعد از آن هم نوبت به منطقه سوادکوه و روستاها و شهرهای کوچک این منطقه میرسد. تمامی این مناطق جاذبههای زیادی در دل خود قرار داده است. با این حال جاده از ضعف امکانات و بیتوجهی گردشگران به محیط زیست رنج میبرد. نخستین مشکل حجم زیاد طرحهای ویلاسازی و ساختمانسازی در ییلاقات و مناطق کوهستانی این منطقه است. متأسفانه این روند باعث از بین رفتن پوشش جنگلی و مراتع شده است.
نخستین مشکل ناشی از این امر افزایش به راه افتادن سیلاب به دلیل از بین رفتن پوشش گیاهی است.
دومین مشکل، کمبود امکانات رفاهی برای گردشگران است. سومین و مهمترین مشکل رعایت نکردن مسائل زیست محیطی از سوی خود گردشگران است. متأسفانه حجم زیادی از زباله در اطراف مناطق گردشگری این جاده به چشم میخورد. این امر باعث تخریب محیط زیست و از بین رفتن این ثروت ملی خواهد شد.
دریاچه شورمستدریاچه شورمست یکی از دریاچههای طبیعی نه چندان دور به تهران به شمار میرود. بنابراین این دریاچه و محیط اطراف آن میتواند یکی از مکانهای گردشگری نزدیک به تهران باشد.
شورمست 15 هزار متر مربع وسعت دارد و در عمیقترین جا 5 متر عمق دارد و فاصله آن تا پل سفید اندکی بیش از 5 کیلومتر است. نزدیکترین روستا به این دریاچه روستای شورمست است. دور تا دور دریاچه توسط درختان جنگلی از نوع توسکا پوشیده شده است.
برای رفتن به شورمست باید راهی جاده فیروزکوه و قائمشهر بشوید. از تهران که راه بیفتید پس از گذر از جاجرود و بومهن، نرسیده به رودهن جاده دو قسمت میشود. سمت چپ پس از عبور از رودهن و آبعلی به جاده هراز ختم میشود. سمت راست هم راه دسترسی مستقیم تهران به دماوند، گیلاوند، پل سفید، سوادکوه و در نهایت قائمشهر است. فاصله تهران تا دریاچه نزدیک به 200 کیلومتر است. بنابراین با دو ساعت و نیم رانندگی میتوانید خودتان را به شورمست برسانید.
کل مسیر جاده چهاربانده است. دریاچه با شهر صنعتی شورمست 5 کیلومتر فاصله دارد. در سمت چپ مدخل ورودی پل سفید راهی فرعی وجود دارد. این راه فرعی به دریاچه منتهی میشود. در ابتدای راه فرعی پل راه آهن هم هست که از زیر آن قطار عبور میکند. جادهای که از پل سفید به سمت روستا و دریاچه شورمست میرود یک جاده شیبدار و غیر آسفالت و همچنین مشرف به دره است.
اگر کمی هم بدشانس باشید و باران ببارد در گل و لای به وجود آمده تردد اندکی سخت میشود. نرسیده به دریاچه ایستگاه نگهبانی وجود دارد که نگهبان آن اگر هوس کند از شما ورودیه میگیرد!! در طول مسیر شماری ویلا و خانه تازه ساخت هم به چشم میخورد که بیانگر شروع روند ویلاسازی در این منطقه است.
اگر فکری به حال این قضیه نشود بزودی باید شاهد از بین رفتن محیطزیست و مناظر زیبای اطراف دریاچه باشیم. همچنین در نزدیکی دریاچه زمین نسبتاً بزرگی برای پارک خودروها وجود دارد. امکان قایقرانی در روی دریاچه وجود دارد و شما میتوانید با اجاره کردن قایق پدالی یا پارویی به قایقرانی مشغول شوید.
از ویژگیهای دریاچه این است که هیچگونه ورودی آب ندارد و آب آن از طریق چشمههای زیرزمینی تأمین میشود. از جاذبههای گردشگری منطقه خود روستای شورمست است. نام دقیق روستا شورمست رودیار میباشد. راه دسترسی به روستا آسفالته است.
در اطراف روستا حیواناتی چون خرس قهوهای، روباه، قرقاول، کبک، گرگ، شغال، خرگوش، گراز، سنجاب و شوکا فراوان یافت میشود. آنگونه که محلیها میگویند تا 50 سال پیش در این منطقه پلنگ و گربه وحشی هم دیده میشد.
پوشش گیاهی روستا و مناطق اطراف آن هم شامل درختان بلوط، خرمالو، چنار، نارون، آلوچهجنگلی، توسکا و بوتههای تمشک است. بد نیست بدانید که توسکا گیاهی است که آب بسیار میخواهد و بلوط درختی است که زنبور عسل بر شاخههای آن کندو میسازد.
چشمهای با نام «چائو چشمه» آب شرب روستا را تأمین میکند و این نام از آنجا گرفته شده است که سالیان پیشین که چشمههای بسیار آب روستا را تأمین میکردند این چشمه بهترین آب را داشته، آنگونه که تنها برای درستکردن چای استفاده میشده است.
روستاهای اطراف ضعیفکلا و حاجیکلا هستند که در روستای ضعیفکلا چشمهای با عنوان سلکاآب (آبسرد) وجود دارد.
شهر پــلـــههابر سر راه تهران به قائمشهر منطقهای به نام پل سفید وجود دارد. این شهر مرکز شهرستان سوادکوه است. در جنوب آن دوآب و در شمال شیرگاه و زیرآب قرار گرفتهاند. منطقه پل سفید کوهستانی است و به نام جبال شروبن معروف است.
فاصله آن تا ساری 75 کیلومتر است. داخل شهر پلی قدیمی بازمانده از دوران شاه عباس صفوی قرار دارد که گویا رنگ آن سفید بوده است. آب و هوای آن مرطوب و معتدل است. پل سفید را باید شهر پلهها نامید.
این شهر به خاطر این که منازل مسکونی آن در دو طرف رودخانه و در بالای تپهها قرار گرفتهاند پلههای زیادی را در خود جای داده است که تعداد آنها بیش از دو هزار پله است. اگر به پله نوردی علاقهمند هستید میتوانید با سفر به پل سفید در هوای دلنشین آن پلهها را بالا و پائین بروید.
در این منطقه دامداری و کشاورزی رونق خاصی دارد. ناصرالدین شاه در سفر خود از تهران به مازندران از پل سفید به عنوان یکی از منازل جاده شاه عباسی یاد کرده است.
پل پيروزيدر مسیر منتهی به دریاچه و پس از گذر از فیروزکوه میتوانید از پل ورسک هم دیدن کنید. این پل یکی از شاهکارهای مهندسی و پلسازی ایران محسوب میشود. سازنده آن یک مهندس دانمارکی بوده است.
پل ورسک وصلکننده جنوب به شمال راه آهن سراسری بوده و به دلیل نقش آن در جنگ جهانی دوم به آن لقب پل پیروزی دادهاند. در کنار پل ورسک راه آهن این مسیر به سه خط طلا معروف است.
علت آن هم کوهستانی بودن مسیر است و این که مهندسین سازنده خط تصمیم گرفتند تا مسیر راهآهن را به طریقی طراحی کنند که بتواند با پیچهای دورانی کوه را دور بزند تا به بالاترین نقطه مسیر همسطح برسد.
روستای آلاشتیکی از جاذبههای گردشگری نزدیک به شورمست، روستای آلاشت است. آلاشت در زبان محلی به معنی آشیانه عقاب است. اتفاقاً در کوههای اطراف منطقه عقابهای فراوانی به چشم میخورد. برای رفتن به آلاشت بعد از پلیس راه پل سفید در سمت چپ شما جاده فرعی با تابلوی راهنمای دانشگاه آزاد سواد کوه قرار دارد.
این جاده، جاده دسترسی به آلاشت است، 35 کیلومتر هم طول آن است و کل مسیر کوهستانی پیچ در پیچ است. در ابتدای این روستا یک دوراهی وجود دارد كه یکی به سمت امامزاده حسن و دیگری به داخل روستا منتهی میشود. آلاشت دارای موزه مردم شناسی و رصدخانه است. ویژگی روستا کوچههای بسیار باریک آن است.
در این کوچهها دو نفر به سختی میتوانند از کنار هم عبور کنند. کف اغلب کوچهها سنگفرش است. ساختمان موزه مردمشناسی قدمتی نزدیک به 150 سال دارد. ورودی موزه حیاط بزرگ آن است با چند درخت بزرگ و کهنسال. در این موزه دو طبقه میتوانید آثار باستانی به دست آمده از منطقه و صنایع دستی را نظاره کنید. برخی اشیاي موزه از طرف خود اهالی به روستا اهدا شده است. علاوه بر موزه مردمشناسی، مسجد روستا هم دیدنی است.
قدمت مسجد به دوران پهلوی اول میرسد. مسجد از سقفی چوبی بهره میبرد که روی آن دعای جوشن کبیر کندهکاری شده است. رصدخانه هم از جاذبههای گردشگری روستا است. رصدخانه به یک تلسکوپ 14 اینچی مجهز است. گنبد رصدخانه نزدیک 4 متر قطر دارد. آسمان نما، ترازوی نجومی و انواع نرم افزارهای نجومی از دیگر امکانات رصدخانه است.
قلعه کنگلواگر برای گردش به دریاچه شورمست میروید بازدید از قلعه کنگلو را نیز به شما پیشنهاد میکنیم. این قلعه کمی دورافتاده است. از این رو بازدیدکننده کمتری دارد و البته محیط آن بکرتر هم هست.
قلعه در 20 کیلومتری جنوب شرقی دوآب و شرق پل سفید واقع شده است. برای رفتن به قلعه در کیلومتر 10 جاده دوآب به ورسک وارد فرعی سمت چپ جاده بشوید. این جاده 14 کیلومتری از خطیرکوه آغاز و به دوراهی روستای چاشم- کنگلو ختم میشود. قسمتهای اولیه جاده آسفالته و بقیه خاکی است.
در سمت چپ با عبور از پل سیمانی جدیدالساخت راه پر پیچ و خم و صعبالعبور روستای کنگلو قرار دارد. اين جاده 16 کیلومتر است. در فاصله یک کیلومتری جنوب این روستا در ارتفاعی پائینتر، قلعه کنگلو قرار دارد. قدمت آن را به قرون اولیه اسلامی ربط میدهند. در مجاورت آن روستایی به همین نام وجود دارد.
برای رفتن به آن باید از رودخانه آریم و دوراهی چاشم عبور کنید. قلعه به نحوی طراحی شده است که جلوی ورود غریبهها و مهاجمان را مسدود کند. در حال حاضر از قلعه تنها نمای بیرونی و دو باروی آن باقی مانده است. از قرار معلوم قلعه دو طبقه بوده است. برجهای کناری قلعه برای استحکام بیشتر توپر ساخته شدهاند تا بر استواری و استحکام باروها بیفزایند.
این دو برج به یک برج مدور بزرگ منتهی میشدند که ارگ اصلی قلعه بوده و ورودی کوچکی در پائین قرار داشت. از داخل قلعه و محیط اطراف آن اشیاي سفالی و تکههای سفالی به دست آمده است که از روی آنها میتوان به قدمت قلعه پی برد.
زیرآبزیراب از دیدنیترین نقاط منطقه سوادکوه است. اگر برای دیدن شورمست به این خطه میروید میتوانید به گونهای برنامهریزی کنید که سفری هم هر چند کوتاه مدت به زیرآب داشته باشید. زیرآب منطقهای کوهستانی و بسیار سرسبز و پرطراوت است.
از جنوب به پل سفید و از شمال به شیرگاه منتهی میشود. در اطراف آن معادن ذغال سنگ وجود دارد که محل کار بیشتر مردان است. علاوه بر این برخی هم به دامداری و کشاورزی مشغولند. کلمه زیرآب برگرفته از نهر یا رودی به نام ذبرو است.
ذبرو به معنی آب روشن است. نهر ذبرو از ارتفاعات ذنگالو در غرب زیرآب سرچشمه میگیرد. در جریان جنگ جهانی اول و دوم این شهر بطور مستقیم درگیر جنگ شد و دول متخاصم آن را مورد هجوم و تاخت و تاز قرار دادند. بقعه امامزاده عبدالحق از اماکن زیارتی و گردشگری زیرآب است.
گفته میشود نسب ایشان به امام موسی کاظم(ع) میرسد. زوار و گردشگران بسیاری در طول سال از این امامزاده دیدن میکنند. زیرآب سه محله دارد: بازار، مسجد جامع و ایستگاه. هر سه محله از محلات قدیمی به شمار میروند. از بین زیرآب رود تالار عبور میکند و این شهر را به دوقسمت شمالی و جنوبی تقسیم میکند. زیر آب را شهر امامزادهها نیز مینامند. در اکثر روستاهای این منطقه امامزاده وجود دارد.
برج لاجیمبـرج لاجیم از جاذبههای گردشگری اطراف شورمست است. قدمت برج به سالهایی بر میگردد که آل زیار بر طبرستان حکومت میکردند.
برج در خارج از یک گنبد مخروطی ساده و ظریف پوشیده شده است که در داخل به حالت مدور تغییر شکل میدهد. ورودی آن در سمت شرق قرار گرفته است و پایه گنبد به وسیله یک ردیف طاقنما تزئین شده است. در کمربند زیر گنبد دو کتیبه به خط کوفی و پهلوی مشاهده میکنید.
کتیبه خط کوفی نام کیا اسماعیل ابوالفوراس شهریار ابن عباس صاحب بنا و تاریخ ۴۱۳ هجری قمری را نشان میدهد. وجود خط کوفی بیانگر آن است که با وجود تسلط مسلمانان بر ایران هنوز خط کوفی در آن رواج داشته است. برج دو بار در سالهای 1337 و 1382 هجری شمسی بازسازی شده است.
در بین اهالی محل برج لاجیم به مقبره امامزاده عبدالله مشهور است، از این رو بیشتر بازدیدکنندگان برای زیارت به آنجا میروند. البته در صحت این ادعا شک و تردید زیادی وجود دارد.
برای رفتن به روستا و برج لاجیم باید به منطقه زیرآب بروید. از زیرآب پس از طی یک مسافت ۲۷ کیلومتری به گردنه مرتفعی میرسيد. در این گردنه طبیعت چهره خود را عوض میکند و محیط به چمنزار و بوتهزار بدل میشود. در میان سبزهزاران وسیع و گسترده، یک منطقه بدون پوشش بوتهای مانند شبهجزیرهای که از سه طرف به پرتگاههای عمیق مشرف است، به چشم میخورد.
در حاشیه پرتگاه در قدیم خندقی با دیوارهای عظیم وجود داشته است که احتمالاً قلعهای وسیع و پر اهمیت را تشکیل میداده است. برج لاجیم در میان این منطقه بنا شده است. البته از طریق جنگل و از میانه راه خاکی ساری به کیاسر هم میتوانید خود را به روستای لاجیم برسانید.