به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اراک ،کارونسراي خشکه رود؛ از جمله بناهاي دوره اسلامي است که در 55 کيلومتري غرب شهرستان زرنديه و در بخش خرقان قرار دارد.اين بنا در ميان بياباني وسيع واقع شده و در اطراف آن تا شعاع چند کيلومتري هيچ روستا و دهکده اي وجود ندارد و نزديکترين روستا به اين مکان، خشکه رود در هفت کيلومتري آن مي باشد.بخاطر نزديکي کاروانسراي مذکور به روستاي خشکه رود، بناي مذکور به کاروانسراي خشکه رود معروف شده است.اين کارونسرا چهار گوشي (مستطيلي) است که تنها دروازه ورودي آن در سمت شرق واقع شده و در جلوي آن يک جلوخان وسيع و بلند وجود دارد.در دو پهلوي جلوخان ، دو سکو و در دو گوشه شمال غربي و جنوب غربي آن ، دو نيمه درگاه مشاهده مي شود.در ميانه جنوبي جلوخان عبارت "يا علي مدد" با نماکاري آجري ديده مي شود و طاق اين جلوخان با مقرنس کاري گچي و آجري تزيين شده است.در جبهه خارجي اين بنا 10 حجره وجود دارد که چهار حجره آن بر اثر بارش برف و باران خراب شده است.
پس از عبور از درب بزرگ ورودي ، يک دالان قرار دارد که داراي دو سکو و چهار درگاه است
حياط کارونسرا به شکل مستطيل است که به چهار ايوان بزرگ منتهي مي شود.در پشت اطاقهاي اين کارونسرا هشت اصطبل وجود دارد و در کنار آن حجره هايي جهت استراحت ساربانان ساخته شده است.اين کاروانسرا، فضاي کافي براي جا دادن حيوانات بارکش داشته و بر روي سکوي برآمده اي که پيرامون حياط قرار گرفته ، طاق گانهايي که نماي داخلي را تقسيم بندي کرده واقع شده است.
در داخل هر اطاق ، اجاق و طاقچه وجود دارد که کف آنها با آجر مفروش شده است
بسياري ازمحققان وصاحبنظران معماري ، کاروانسراي خشکه رود ساوه را نشانه ذوق و هنر اصيل ايراني مي دانند.اين کارونسرا ، علاوه بر ارزش هنري، از نظرگاه مسايل اجتماعي نيز داراي کارکردهاي حايز اهميت فراواني بوده که شايسته مطالعاتي گسترده مي باشد.
کاروانسراي خشکه رود زرنديه ، متعلق به دوره صفويه ، در سال 1354 به شماره 1186 در شمار فهرست آثار ملي به ثبت رسيد./س