به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ؛ بخشی از فضولاتی که هر روز آنها را با کشیدن سیفون روانه شبکه فاضلاب می‌کنید، می‌توانند منبع قدرتمندی از سلول‌های مغزی برای بررسی بیماری‌ها باشند، و شاید حتی یک روز بتوان از آنها در درمان بیماری‌های از بین برنده دستگاه عصبی هم استفاده کرد.به نقل از نیچر، دانشمندان به روش نسبتا ساده‌ای دست یافته‌اند تا سلول‌های دفع شده از طریق دستگاه ادراری را به نورون‌های باارزش تبدیل کنند.
پژوهشگران به طور معمول می‌توانند با برنامه ریزی مجدد سلول‌های کشت شده پوست و مو در سلول‌های بنیادی چند کاره القایی (iPS)، هر نوع سلولی را در بدن تولید کنند. ولی ادرار شیوه جدید از سلول‌های معمولی موجود در ادرار استفاده می‌کند که پیش ماده‌های سلول‌های مغزی هستند. این پیش سلول‌ها می‌توانند به پژوهشگران برای تولید سریع‌تر سلول‌های مناسب هر فرد کمک کند، اما این تنها مزیت آنها نیست. با این روش می‌توان نسبت به شیوه‌های کنونی، سلول‌ها را از تعداد بیماران بیشتری تهیه کرد.
دوانگینگ پی زیست شناس سلول‌های بنیادی و همکارانش از موسسه درمان و سلامت گوانگژو (بخشی از فرهنگستان علوم چین) پیش از این نشان داده بودند که سلول‌های مخاطی کلیه موجود در ادرار را می‌توان برنامه ریزی مجدد کرده و به سلول‌های iPS تبدیل کرد. در تحقیق جدید، گروه از رتروویروس‌ها استفاده کرد تا ژن‌های چند کاره را در سلول‌ها وارد کند؛ این همان شیوه معمول در برنامه ریزی مجدد سلول‌ها است. این امر ساختار ژنتیک سلول را تغییر در یکی از آزمایش‌ها، کلنی‌های گردی از سلول‌های برنامه ریزی شده با منشا ادرار تولید شد که پس از تنها 12 روز شبیه سلول‌های بنیادی چند کاره شده بود؛ این تقریبا نیمی از زمانی است که معمولا برای تولید سلول‌های iPS لازم است. هنگامی که سلول‌های بیشتری کشت شدند، کلنی‌ها ظاهری مشابه سلول‌های بنیادی عصبی پیدا کرد.
بدون تومور
پی و همکارانش سلول‌ها را به محیط رشدی که برای نورون‌ها استفاده می‌شود منتقل کردند و دریافتند که این سلول‌های دوباره برنامه ریزی شده به رشد خود ادامه دادهاند تا در آزمایشگاه نورون‌های کار را ایجاد کنند.
هنگامی که گروه این آزمایش را تکرار کردند و سلول‌ها را در مغز یک موش نوزاد کشت کردند، سلول‌ها به تومور تبدیل نشدند. برعکس هنگامی که چهار هفته بعد مغز بررسی شد، سلول‌ها شکل گرفته بودند و تبدیل به نشانگرهای مولکولی نورون‌ها شدند. این درحالی است که کشت سلول‌های بنیادی با مشکلات زیادی همراه است که خطر ایجاد تومور یکی از آنهاست.
سلول‌های اولیه عصبی در محیط کشت تکثیر می‌شوند، و در نتیجه پژوهشگران می‌توانند تعداد زیادی از سلول‌ها را برای آزمایش‌های خود تولید کنند. پیش از این، در اختیار داشتن تعداد کافی سلول‌ها یک مشکل برای چنین شیوه‌های برنامه ریزی مجددی بود، که نورون‌های بیشتری را به نسبت تولید و جداسازی سلول‌های iPS تولید می‌کردند.
جیمزی الیس، پژوهشگر ژنتیک پزشکی در بیمارستان کودکان تورنتو در اونتاریوی کانادا که سلول‌های iPS مختص هر بیمار را برای بررسی اختلال‌های طیف اوتیسم تولید می‌کند، می‌گوید: «این امر می‌تواند به طور قطع سرعت کارها را بالا ببرد».
به گفته یک دانشمند دیگر ژنتیک به نامه مارک لیلاند، فایده تهیه سلول‌ها به این شیوه این است که ادرار را می‌توان از تقریبا همه بیماران گرفت. او در مرکز سلامت دانشگاه کانتیکات در فارمینگتون، سلول‌های iPS را برای تحقیق در مورد بیماری‌های عصبی ژنتیک می‌سازد، و خصوصا دلباخته احتمال تولید همزمان سلول‌های iPS و سلول‌های اولیه عصبی از یک بیمار شده است. او می‌گوید: «ما بر روی بیماری‌های دوران کودکی کار می‌کنیم، و این که بخواهیم از یک کودک نمونه ادرار بگیریم، ساده‌تر از واداشتن آنها به دادن نمونه خون است».