به گزارش خبرنگار بازار باشگاه خبرنگاران، با افزايش قيمت هر مترمربع ساختمان در
شهرهايي چون تهران، بانك مسكن و بانك مركزي بدون توجه به رشد قيمت و كم‌ارزش شدن
وام مسكن در مقابل خريد ملك، مالكان را مجبور مي‌كنند خانه‌هاي خود را كه ارزش آن
حداقل پنج برابر ارزش وام است، در رهن كامل و شش‌دانگ بانك مسكن قرار دهند.
شايد حدود ۱۰ سال پيش وام ۱۸ ميليون توماني سابق با ارزش بود و فرد متقاضي
ملك با دو برابر ارزش وام مي‌توانست آپارتماني را خريداري كند اما در سال‌هاي اخير
به ويژه در سه سال گذشته اين وام با وجود افزايش ۲ ميليون توماني‌اش در مقابل رشد
خيره كننده فروش در بازار بدون اغراق هيچ نقش مهمي در خريد ملك ندارد.
بانك مركزي و مسكن به دليل هراسي كه بابت فشار رواني افزايش رقم وام مسكن
در بازار دارند به شدت با بالا رفتن رقم وام خريد مسكن مخالفت مي‌كنند. اما گذشته
از اين بحث بانك مركزي و مسكن بايد به اين سؤال مهم از هنوز معلوم و مشخص نيست كه
وقتي وام مسكن در شهري مثل تهران و در منطقه‌اي معمولي حداكثر يك‌ششم ارزش يك ملك
را شامل مي‌شود، چرا بايد تمام ملك شش‌دانگ در رهن بانك مسكن قرار
گيرد.
شايد اين موضوع در ۱۰ سال گذشته كه رشد قيمت مسكن حداكثر در سال ۵
درصد بوده، قابل قبول باشد. از سوي ديگر اگر وضعيت پرداخت وام مسكن در كشور مانند
بسياري از كشورهاي ديگر پيشرفته و در حال توسعه بود مي‌توان حق را به بانك داد.
در كشورها و بسياري از بانك مورد نظر حداقل ۷۰ درصد ارزش ملك را به صورت
وام به مشتري خود مي‌پردازد و به دليل بالا بودن رقم وام بانك حق دارد در صورت عدم
پرداخت اقساط توسط مشتري ملك را حراج كند اما در كشور كه رقم وام شايد در بهترين
شرايط ۲۰ درصد ارزش ملك را تشكيل دهد، چرا بايد بانك اين حق را به خود دهد كه صد در
صد ملك را در رهن خود قرار دهد و به راحتي در زمان بروز مشكل در پرداخت اقساط چوب
حراج را بزند.
از سوي ديگر در كشورهاي ديگر مشتري تنها با اعتبار و به
ميزان اعتبار وام دريافت مي‌كند و تنها با پر كردن چندين فرم اداري آن هم در بانك
صاحب ملك مي‌شود اما در ايران اين پروسه چندين ماه طول مي‌كشد و پس از گذشتن از هفت
خوان فرد به آرزوي خود مي‌رسد! مشكل ديگر در موضوع رهن گرفتن تمام ملك به خاطر وام
مسكن موضوع شرعي است. هنوز مشخص نيست آيا بانك مي‌تواند به دليل قرض دادن حداكثر ۲۰
ميليون با سود آن ۴۳ ميليون تومان، ملكي با ارزش چندين برابر وام را در تملك خود
قرار دهد؟
آيا مي‌توان اين حق را به بانك داد كه به خاطر قرض دادن به فردي
تمام زندگي وي را مصادره كند؟
سؤال ديگر در اين بحث نحوه تملك و فروش ملك در
زمان عدم پرداخت اقساط وام است. آيا بانك مجاز است به خاطر مثلاً ۴۳ ميليون تومان
وام با سود‌ش، ملك را به ارزش مثلاً۱۵۰ ميليون تومان بفروشد؟