مناسبترین معنی بدست آمده از کتله خور یک کاربرد ترکی بوده که کتله به معنی پستی و بلندی و ناهمواری های داخل غار و خور به معنی راحتی و آسانی است که به صورت کلی به معنی پستی و بلندی‌های راحت و دنج می‌باشد.
کتله‌خور، به عنوان بزرگترین غار آهکی جهان در برخی نقاط آن گل‌رس و خاکهای حاوی اکسیدآهن قابل مشاهده‌است. این غار از نظر سنی تقریباً هم‌سن غار علیصدر همدان است.
نکته جالب توجه در رابطه با غار کتله‌خور این است که شواهد و بررسی‌های انجام شده مؤید این موضوع است که این غار در نهایت به غار علیصدر در همدان متصل می‌شود.همچنین یکی دیگر از عجایب و زیبایی‌های این غار تعدد طبقات آن است که اینگونه غارها در جهان بسیار کم‌نظیر هستند.
گمان می‌رود که این غار دارای ۷ طبقه باشد که البته تاکنون تنها ۳ طبقه آن کشف شده است. این غار به 3 بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسیم شده‌است. بخش ورزشی آن که مورد استفاده غارنوردان و صخره‌نوردان قرار می‌گیرد حدود ۴ کیلومتر است و هنوز انتهای آن کشف نشده‌است.بخش تفریحی غار که جهت بازدید عموم مورد استفاده قرار می‌گیرد حدود ۲ کیلومتر مسیر مستقیم است.
بخش فرهنگی غار نیز در بخش جنوبی آن قرار دارد و قسمت اصلی آن دالانی است طبیعی که جهت برگزاری مراسم مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرد.
طبق نظریات زمین شناسی این غار مربوط به دوران سوم زمین شناسی بوده و تقریبا حدود 30 میلیون سال می‌تواند قدمت داشته باشد.
سال پیدایش این غار برای اولین بار توسط انسان معلوم نمی‌باشد ولی مردمان شهر گرماب از سال پیدایش در این غار رفت و آمد داشته‌اند.
در سال 2003 میلادی حدود 30 کیلومتر از مسیرهای متعدد غار توسط زمین شناسان آلمانی و سوئیسی نقسه‌برداری شد و از سال 72 تقریبا 2/5 کیلومتر آن به صورت رفت و برگشت آماده بازدید شده است.
در سقف و کف غار قندیلهای زیبائی به اشکال مختلف مثل شیر خوابیده، پنجه شیر، پای فیل، لباس عروس، قلع شمع، سگ
شکاری، دست شیطان، نخل سوخته، مریم مقدس، دوجادوگر، سفره عقد و عروس و داماد وجود دارد که چشم هر بیننده
ای را خیره می کند./س