به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد ، سید محمدرضا فاضل هاشمی با بیان این مطلب افزود : قدیمی‌ترین نسخه از این مجموعه کتابی با عنوان «تدبیر الصحه» متعلق به قرن چهار هجری است که مؤلف آن حنین ابن اسحق عبادی، از مشاهیر اطبای قرن سوم هجری می‌باشد که کتب علمی فراوانی را از یونانی به عربی ترجمه نموده است.
وی با بیان اینکه افزون بر 85 هزار جلد نسخه خطی با موضوعات گوناگون ، سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوی را به پشتوانه علمی و هنری دانشمندان جهان اسلام تبدیل کرده است افزود: این گنجینه عظیم، در موضوع تاریخ علم، از غنای خاصی برخوردار است و حدود 2هزار جلد نسخه خطی نفیس و ممتاز در رابطه با علم پزشکی را در خود جای داده است.
فاضل هاشمی از این بین به کتاب « اختصار المسائل فی الطب للمتعلمین»، اثری دیگر از «حنین ابن اسحق عبادی» اشاره کرد و اظهار کرد: این کتاب با خط نسخ 13سطری، در ششم ربیع الاول سال 730 هجری در شیراز به دست کاتبی ناشناس کتابت شده است.
وی تصریح کرد : صفحه اول این نسخه، دارای یک سرلوح کوچک با کتیبه زرپوش است و نوشته درون کتیبه با خط ثلث و به سفیداب محرر نگاشته شده است.
فاضل هاشمی همچنین ادامه داد: کاغذ این نسخه خانبالغ نخودی است و جداول اوراق، به شنگرف و لاجورد می‌باشد.
وی با بیان اینکه این کتاب از سوی میرزا رضا نائینی وقف شده است، افزود: یادداشت تملک احتشام الدوله با اثر مهر وی در پشت برگ اول دیده می‌شود.
رئیس اداره مخطوطات این سازمان، ضمن اشاره به این مطلب که کتاب یاد شده به زبان عربی و در سه فصل تألیف شده است، تشریح کرد: فصل اول، در تعریف مسائلی در پزشکی است که بر مجرای طبیعی خود جریان دارد و همچنین امور خارج از مجرای طبیعی طب و اسباب و شیوه های معالجه آنها نیز به طور خلاصه در این فصل مطرح شده است.
فاضل هاشمی ادامه داد: فصل دوم این کتاب در تعریف داروها و کیفیت استفاده از آنها نگاشته شده است و فصل سوم آن در تعریف نبض و شناخت انواع ورم‌ها و تب‌ها است.
وی در پایان در ارتباط با پیشینه نسخه های خطی علمی توضیح داد: در سده های نخست ظهور اسلام، اغلب پزشکان و مترجمان متون پزشکی، غیر عرب و مسیحی بودند اما به تدریج به سبب تشویق و ترغیب اسلام به فراگیری علم، علمای مسلمانان در علم طب، ریاضی و نجوم جانشین غیر مسلمانان شدند.
گفتنی است آستان قدس رضوی علاوه برکتابخانه مرکزی بابیش از28هزار مترمربع فضای فرهنگی، مطالعاتی، دارای 10 کتابخانه تخصصی، 39 کتابخانه وابسته درمشهد وشهرهای دیگر کشور و یک کتابخانه درخارج ازکشور(هندوستان)، سهم بزرگی در نهضت مطالعه وگسترش فرهنگ مطالعه وکتابخوانی درکشوردارد./س