سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

ایلام/

بلوط؛سرمايه‌‌اي كه بر روي شاخه‌ها خشك مي‌شود

بلوط درختي با ميوه خشكباري تيره‌رنگ است كه ارتفاع آن به بيش از پنج متر مي‌رسد و رشد درخت بلوط بسيار كند است و ‏ممكن است تا 900 سال عمر كند، اين درخت داراي 275 گونه بوده كه از آن استفاده‌هاي فراواني مي‌شود، از تانن موجود در اين ‏درخت در صنعت چرم‌سازي استفاده مي‌شود؛ اين در حاليست كه به گفته عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام در صورت بهره‌برداری ‏صحیح علمی و وجود صنایع جانبی کشور، از ورود "تانن" و "اسید تانیک" که عمدتا در صنایع دباغی و چرم‌سازی بکار برده ‏می‌شود، بی‌نیاز خواهیم بود.‏

به گزارش خبرنگارباشگاه خبرنگاران ايلام؛ ميوه درخت بلوط داراي خواص خوراكي و داروئي است، امروزه پزشكان از پوست ‏و ميوه بلوط استفاده‌هاي داروئي بسياري مي‌كنند٬ خاصيت قابض‌كنندگي آن هم عامل قطعي درمان اسهال‌هاي ‏شديد و خاصيت گندزدائي و ضد ميكروبي آن براي درمان عفونت‌ها و مخلوط پوست و ميوه آن يك پادزهر قوي ‏است، علاوه بر اين فوايد داروئي، درخت بلوط يك گونه حفاظتي است زيرا نقش آن در حفاظت آب و خاك به ‏اثبات رسيده است.‏
از روزگاران قدیم این باور وجود داشت که بلوط درخت خدایان است و به طور طبیعی دارای خواص شفادهندگی ‏بی‌شماری است، روزگاری از تمام قسمت‌های درخت استفاده‌های پزشکی می‌شد و حتی در افسانه‌های عامیانه ‏قرون وسطی آمده است که تماس یک میخ با قسمت صدمه دیده بدن و فرو کردن همان میخ در درخت بلوط ‏موجب شفای بیمار می‌شود.‏
دکتر علی مهدوی، مدیر گروه جنگل و مرتع دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام در زمينه خواص و استفاده‌هاي ‏فراواني كه مي‌توان از بلوط كرد  گفت: شناخت ارزش‌های نهفته در منابع جنگلی از عواملی است که انگیزه ‏حفاظت و احیای منابع طبیعی تجدید شونده را قوت خواهد بخشید، وجود گونه‌های متنوع گیاهی با ارزش‌های ‏صنعتی، دارویی و خوراکی که بعضی از آنها نقش پراهمیتی در صادرات غیرنفتی کشور دارند، جاذبه‌های فراوانی ‏در گستره جنگل‌ها و مراتع است كه از دیرباز مورد توجه انسان‌ها بوده است.‏
وی با بیان اینکه امروزه محصولات فرعی جنگل‌ها ومراتع که ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با زندگی بشر دارند و ‏اهمیت و ارزشی که در تهیه دارو، مواد بهداشتی و صنعتی دارا هستند موجب شده که سالانه مقدار زیادی از این ‏محصولات به بازارهای بین‌المللی صادر شود.‏
مهدوی در مقایسه جنگل‌های شمالی و غربی ایران گفت: برخلاف جنگل‌های شمال کشور که تولید اصلی آنها ‏چوب است، بارزترین محصول جنگل‌های غرب کشور محصولات فرعی آنهاست که این محصولات علاوه بر ‏تولید فرآورده‌های دارویی، خوراکی و صنعتی نقش اصلی را در حفظ و احیای جنگل‌های غرب کشور بر عهده ‏دارند.‏
عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام با بیان اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد که جنگل‌ها در مناطق غربی کشور علاوه بر ‏ایجاد پوشش حفاظتی و زیست محیطی، بخش عمده‌ای از نیازهای مردم زاگرس را نیز برطرف مي‌كند، تصریح ‏کرد: مردم برای تأمین معاش خویش با طبیعت انس پیدا کرده و با جنگل سازگاری یافته‌اند و در حد مقدورات ‏خود توانسته‌اند آن را از گزند حوادث حفظ کنند و کم و بیش در ابداع و نشر روش‌های حفظ، توسعه، احیاء و ‏بهره‌برداری از آن کوشیده‌اند، اما در برخی موارد برخلاف طبیعت حرکت کرده‌اند و خواسته یا خواسته موجب ‏تخریب جنگل‌ها و مراتع را فراهم آورند.‏
عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی «بلوط ایرانی» ، «وی ول» و «دارمازو» را سه گونه اصلی بلوط در ‏رویشگاه‌های زاگرس نامید و گفت: یکی از محصولات مهم فرعی که از این درختان به دست می‌آید، گال‌های ‏مختلفی است که توسط حشرات گالزا بر روی قسمت‌های مختلف بلوط ایجاد می‌شود.‏
وی افزود: گال برجستگی و یا ناهنجاری است که در اثر رشد غیرطبیعی بافت‌های گیاهی و در اثر فعالیت ‏پارازیت‌های گیاهی یا جانوری ایجاد می‌شود، این ناهنجاری‌ها یا تغییر شکل در گیاه میزبان شکل واکنشی است که ‏در بیشتر مواقع به نفع پارازیت است اما برعکس گاهی در اثر واکنش گیاه ممکن است حتی عامل مولد نابود شود، ‏گال‌ها در تمام قسمت‌های گیاه مانند گل، ریشه، ساقه و جوانه بوجود می‌آیند.‏
عضو هیئت علمی دانشگاه ایلام انواع گال‌های درخت بلوط را مازوج، خرنوک، قلقاف، برامازو، توپی، تاجی، ‏کلاهی، سیچکا، تسقله، قشکا، کوزه‌ای، چنگالی، حلزونی، میخی، آرتیشو، گرزی، انگوفرنگی، تیغی، تاج خروس، ‏خوشه‌ای، ستاره‌ای، زگیل‌دار، نخودی کرک‌دار، عدسی، سجافی، دورویه سه رنگ، شاخه‌ای، دریو فانته دیستیچا ‏و دریوفانته پابسنتیس نامید.‏
مهدوی درخصوص بهره‌برداری از گال‌های درخت بلوط گفت: طبق برآوردهای به عمل آمده مساحت جنگل‌های ‏واجد گال‌های قابل بهره‌برداری و قابل مصرف در صنایع مختلف 500 هزار هکتار است و مقدار تولید در هکتار 76 ‏کیلوگرم در سال است، بنابراین ظرفیت تولید گال‌های بلوط جنگل‌های ایران در سال تقریبا 38 هزار تن برآورد ‏شده است و در صورت بهره‌برداری صحیح بر اساس طرح‌های علمی و مدون و وجود صنایع جانبی کشور از ورود ‏تانن و اسید تانیک که عمدتا در صنایع دباغی و چرم سازی بکار برده می‌شود بی‌نیاز خواهد بود.‏
وی با بیان اینکه زمینه صادراتی گال‌های بلوط در سال‌های اخیر بسیار محدود و تولیدات آن مختص مصارف ‏داخلی است، تصریح کرد: گال‌ها به علت داشتن تانن از 7 هزار سال قبل به صورت‌های مختلف مورد استفاده قرار ‏گرفته‌اند و معمولی‌ترین موارد مصرف تانن در صنایع دباغی برای تهیه چرم و در صنایع رنگرزی به عنوان دندانه‌دار ‏کردن رنگ و در صنعت نفت در حفاری چاه‌های نفت، در صنایع پلاستیک سازی، در پزشکی به عنوان داروهای ‏قابض اسهال، خون بند، درمان سل، ورم کلیه، زخم معده، ضد سم آلکالوئیدی، در آزمایشات فیزیولوژیکی و اخیرا ‏در محیط های کشف باکتری کاربرد دارد.‏
وی به آمار بالای این درخت در استان ایلام اشاره و ابراز امیدواری کرد با برنامه‌ریزی صحیح از خاصیت‌های این ‏درخت استفاده بهتری کرد.‏
همچنين غلامحسین پورنجف، مسوول امور بهره‌برداری اداره کل منابع طبیعی استان ايلام گفت: درخت‌های بلوطی ‏که در استان ایلام وجود دارند از نوع «کورساکپریکا» هستند و از نوع درختانی است که کمترین میزان تانن را ‏دارند و به همین دلیل سابقه برداشت در استان ایلام ندارند.‏
وی با بیان اینکه در ایلام از پوست میوه درخت بلوط «تانن» گرفته می‌شود، تصریح کرد: در چند سال گذشته یک ‏بهره‌بردار بخش خصوصی در این زمینه وارد بازار کار شد، اما به دلایل گوناگون آن را تغیر کاربری داد.‏
عبدالرزاق آرمون‌پور، كارخانه‌دار ايلامينیز در این باره گفت: منشاء ایجاد این کارخانه یک پروژه تحقیقاتی در ‏دانشگاه تهران بود که استان ایلام برای اجرایی کردن آن با توجه به وجود درختان انبوه بلوط، پتانسیل خوبی داشت.‏
وی با بیان اینکه وجود درختان سرشار از میوه بلوط به عنوان مواد اولیه این کارخانه ما را امیدوار می‌کرد، تصریح ‏کرد: در اين کارخانه از تانن‌های موجود در پوست میوه بلوط «اسید تانیک» تولید می‌شود که با «اسید تانیک» ‏تولیدی آلمان برابری می‌کند و حتی بهتر است.‏
این کارخانه‌دار ایلامی به کاربرد وسیع «اسید تانیک» به عنوان رقیق‌کننده در حفر چاه‌های نفت اشاره کرد و گفت: ‏موضوع تأسیس کارخانه با وزارت نفت در میان گذاشته شد و پس از بازدید گروه اعزامی به این کارخانه، این ‏گروه با ابراز رضایت از تأسیس چنین بخشی اعلام کردند این محصول بهتر از نمونه مشابه خارجی است.‏
وی کمبود نقدینگی را مشکل اصلی این کارخانه عنوان کرد و گفت: بخاطر رونق کار حتی مجبور شدیم تا ‏بسیاری از مایملک خود را در معرض فروش قرار دهیم و اجازه ندهیم تا این کارخانه از حرکت باز ایستد.‏
وی ابراز امیدواری کرد كه در این سال شاهد حمایت از این کارخانه که از سال 1375 تاکنون با چنگ و دندان ‏حفظ شده است باشيم.‏/س

برچسب ها: درختان ، بلوط ، ایلام
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.