کوره هایی که دل هر انسانی را می سوزاند

به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران جایی که از حرارت کوره هایش مردان برسر گل می کوبند تاخشتی بسازند برای سقف هایمان، اینجا کوره های آجرپزی است که کارگرانش از جانشان مایه می گذارند.
کوره های آجرپزی که از دیرباز وجود داشته و دودکش های مخروطی بلند آن که ارتفاعش به 60 متر نیز می رسد و در حال حاضر تنها چشم انداز چشم رهگزران است و با پیشرفت صنعت تکنولوژی استفاده از آنها تعطیل شده است.
در گفتگو با استاد غلام سرکارگر این آجرپزی وی به نحوه ی درست کردن آجر اشاره کرد و توضیح داد: اولین مرحله برای درست کردن آجر ایجاد گل با خاک رس است که گل لگدمالان این وظیفه را به عهده دارند به گونه ای که آن قدر گل را لگد می کنند تا کاملا ورز بیاید و آماده شود و بعد زنان و دختران قالب دار آن را در قالب های مخصوص می ریزند و در حیاط آجرپزی پهن می کنند و پس از خشک شدن در گوشه ای می چینند و بعد چرخکش ها آجرهای خشک شده را به داخل کوره می برند تا در آن جا آجر یار آنان را در کوره با شکل و نظم بچینند و در ادامه کوره دار و یا آتش کار با دقت وحرارتی خاص آنان را می پزد.
استاد غلام در رابطه با سختی کار گفت: در یک کوره پزی افراد 24 ساعت کار می کنند و تنها شیفت های آنها تعویض می شود به طور مثال زنان قالب دان از ساعت 12 شب تا 5/4 عصر یکسره گل های ساخته شده را در قالب می ریزند و در حیاط پهن می کنند وآتش دار و یا کوده چی نیز از همه بدتر به طوری که در آن اتاق هم ساخته و شبانه روز را در آن جا سپری می کنند که مبادا لوله ای نشتی کند و یا آجری نسوزد و یا به اصطلاح خودشان ته نگیرد.
از استاد در مورد نحوه ی کار این هواکش های مخروطی شکل پرسیدم و گفت: این مخروط ها در زمانی حدود 70 سال پیش کاربرد داشت که آتش کار مجبور بود کوره ها را با نفت داغ کند و لوله هایی سفالی از مخزن های کوره به پائین این لوله های مخروطی می گذاشتند تا دود و گرمای آن را بیرو بکشد و ارتفاع آن بسیار بلند است ولی امورز با روی کار آمدن هواکش های صنعتی دیگر از آنان استفاده نمی شود.
گفتنی است، که این کارگران شبانه روز کار می کنند و داغی کوره ها را به جان می خرند تا خشتی بسازند برای خانه هایمان و زنانشان تلاش می کنند تا بقایی بماند از حرفه شان، تا در آینده مردم آنها را فراموش نکنند و در دفتر خاطراتشان که شاید در دیوارهای خانه هایمان نهفته است چندگاهی به یادآوریم که چه سختی و تلاشی برپشت این دیوارهای آرام جای گرفته و نهاده است.
گزارشی از مهدی محسنی /ل