جد چهارم احمد بن اسحاق قمی احوص بن سائل اشعری در سال 121 ق در قیام زید؛فرزند امام سجاد(ع) شرکت کرد وفرماندهی سپاه اورا برعهده داشت وپس از شهادت زید مانند دیگر یاران زید دستگیر شدوپس از 4 سال حبس، در زندان حجاج، آزادشد ودر شهر قم ساکن شد وطایفه بزرگ شیعیان اشعری را بنیان نهاد.
پدرش اسحاق بن عبدالله بن سعد ازراویان مورد اعتمادومحدثان عادل قم بود که در محضر دوبزرگوار امام صادق وامام موسی کاظم شرفیاب وبهره های علمی و معنوی فراوان برد.
او به محضرامام هادی (ع) رسیده ومی توان حدس زد ولادت احمد بن اسحاق،در سالهای آغازین سده سوم هجری حدود سالهای 200 ق برابربا 194 ش در شهر مقدس قم،دیده به جهان گشوده است
وی در قم به کسب معارف وآموزه های دینی پرداخت و پس از آن به شهرها ی مدینه وسامراء سفرکرد ودر محضر راویان حضرات بهره های علمی فراوان برد تا به درجات علمی وکمالات اخلاقی دست یافت استادان وی عبارتند از:
امام محمد تقی (ع) 2- امام هادی (ع) 3-امام حسن عسگری 4-ابو محمد،بکربن محمدازدی بن عبدالرحمن غامدی5-حسن بن عباس بن جریش رازی 6- داودبن قاسم یا ابوهاشم جعفری 7-زکریا بن آدم اشعری قمی 8-زکریا بن محمد ازدی معروف به مومن 9-سعدان بن مسلم عامری 10- عبدالله بن میمون بن اسود قداح مکی 11- یاسر خادم اشعری 12-عبدالله بن سعید دغشی 13- عثمان بن سعید.
عثمان بن سعید؛ازجمله استادان ومشایخ احمدبن اسحاق است که به دستور امام هادی (ع)مکلف شددر صورت ضرورت از محضر وی بهره مند شود.
تثبیت مکتب تشیع در سرزمین های اسلامی ، گسترش ونشرمعارف دینی،واحکام شرعی ومرجعیت دینی ویژه ای درقم ،همچنین وی درراستای فعالیت های فرهنگی واجتماعی امام حسن عسگری (ع) حرکت میکرد ومی توان گفت یکی از سفیران ویاران نزدیک امام حسن عسگری (ع) می باشد که به عنوان محرم اسرار امام اربسیاری از رازهای امام با خبرمی شد ازجمله ولادت باسعادت بقیة الله الاعظم (ع) که امام به وسیله پیک خویش ایشان را ازتولد فرزندش باخبرساخت متن نامه اینگونه است«فرزند ما متولد شدبایدآن را ازدیگران پوشیده بداری؛زیرا مابجز دوستان نزدیک کسی رااز آن آگاه نکردیم ومادوست داشتیم به توخبردهیم تاخداوند تورابوسیله ابن خبرخوشحال گرداند، همانگونه که ماهم خوشحال شده ایم والسلام .» وی پس ازدریافت نامه عزم سفربه سامراءکردودر آنجا به محضرمبارک آن حضرت رسید وپرسیدآیا نشانه ای هست که مطمئن شوم این کودک همان قائم آل محمد است دراین هنگام لب به سخن گشود وگفت:«انا بقیية الله فی ارضه والمنتقم من اعدائه فلا تطلب اثرا بعد عین یا احمد بن اسحاق» من آخرین حجت خدا درزمینم وازدشمنان انتقام خواهم گرفت ای احمد! وی مورد اعتماد امام رمان (عج) نیزبود.همچنین وی آموخته هایش را ازامامان معصوم درقالب کتابهای متعدد ودرموضوعات گوناگون گردآوری کرد ازجمله تالیفات وی1-علل الصوم 2- علل الصلوة 3- مسائل الرجال
ستاره تابناک قم جناب احمد بن اسحاق اشعری قمی، پس ازیک عمرتلاش درراه احیای ارزش های اسلامی وتقویت پایه های مکتب تشیع ؛ هنگام بازگشت از سفرحج در حلوان (سرپل ذهاب) درگذشت درسالهای (260 تا 263 ق) برابر با (253 تا 256 ش ) دیده ازجهان فرو بست ومقبره اش امروزه درشهر سرپل ذهاب،زیارتگاه شیفتگان اهل بیت (ع) می باشد
لازم به ذکر است کنگره بین المللی بزرگداشت احمد بن اسحاق قمی در اسفندماه سال 90 در شهر سرپل ذهاب و در کنار حرم این شخصیت بزرگ جهان اسلام برگزار گردید. همچنین مراجع عظام تقلید و همینطور حوزه علمیه قم از برگزاری کنگره بین المللی احمد بن اسحاق استقبال بسیاری کردند./س