راهکارهایی برای شروع سال تحصیلی بدون استرس

۱- او را به ساعت جدید عادت دهید.
بعد از آن میهمانی‌های تابستانی و تا ظهر خوابیدن‌ها، فرزند شما نیازمند آن است که دوباره به ریتم جدیدی عادت کند. چند روز قبل از ورود به مدرسه، از او بخواهید که شب‌ها زودتر به رختخواب برود و صبح‌ها زودتر از خواب بیدار شود. بهتر است که دیرتر از ۹‌شب به رختخواب نرود و نیم ساعت هم به مطالعه در رختخواب اختصاص دهد.

۲- او را از نظر روانی آماده کنید.
چند روز قبل از ورود به مدرسه، با او در مورد مدرسه حرف بزنید. برایش توضیح دهید که به چه دلیل باید به مدرسه برود و رفتن به مدرسه چه مزایایی به همراه دارد. گفت‌وگوهایتان باید مطابق با شخصیت و سن فرزندتان باشد. مثلا همکلاسی‌هایش را دوباره می‌بیند و با همکلاسی‌های جدید آشنا می‌شود، به فعالیت‌های جدیدی پی می‌برد و چیزهایی را یادمی‌گیرد که به رشد او کمک می‌کند.

۳- به او اطمینان خاطر دهید.
او دل نگران است و زمانی که از ورود به مدرسه با او سخن می‌گویید، گریه زاری می‌کند: «نه، من نمی‌خوام مدرسه برم!». این امر طبیعی است. به او بگویید به‌دلیل آنکه می‌خواهد معلم و کلاس‌اش را عوض کند، نگرانی او را درک می‌کنید و زمانی که شما نیز به سن و سال او بودید روزهای ورود به مدرسه همین نگرانی‌ها را داشتید اما دوست‌های زیادی پیدا کردید. به او توضیح دهید که درصورت هر‌گونه مشکل، برای کمک به او و مقابله با آن در کنار او خواهید بود.

۴- او را آماده کنید تا مستقل باشد.
به‌خصوص بچه‌های کوچکتر، عدم‌استقلال در آنان موجب استرسی واقعی می‌شود. برای جلوگیری از آن به او کمک کنید تا به تنهایی لباس‌هایش را بپوشد و در‌بیاورد. برای کمک به او می‌توانید برچسب‌هایی که روی آنها اسم و یا علامتی نوشته شده است را روی لباسش بدوزید تا بتواند به آسانی آن‌را را تشخیص دهد. علاوه بر آن، احتمال دارد که دو کودک لباس شبیه بهم بپوشند و این امر از سردرگمی مداوم آنان جلوگیری می‌کند. باید فرزند خود را تشویق و ترغیب کنند تا احساسات و مشکلات خود را به طور آشکار با پدر و مادر و آموزگار در میان بگذارند و کاری کنند که از حمایت اولیا نسبت به خود اطمینان پیدا کنند.

۵- مراقب سنجش بینایی، شنوایی، معاینه دندان‌ها و واکسیناسیون او باشید.
برای آینده فرزندتان مهم است که این معاینه‌ها را انجام دهید زیرا بعید نیست که به‌دلیل ضعف بینایی و یا شنوایی‌، کودک به شاگرد ضعیفی تبدیل شود. اگر نتواند به‌خوبی ببیند و یا حرف‌های معلم را به درستی بشنود، چگونه می‌تواند درس‌هایش را به‌خوبی یاد بگیرد؟

۶- فرزندتان را با مدرسه جدید‌ش آشنا کنید.
منتظر نخستین روز مدرسه نمانید تا مدرسه جدیدش را به او معرفی کنید. هیچ‌چیزی دلهره‌‌آورتر از مکانی نیست که هیچ شناختی از آنجا ندارد زیرا در محیط جدید احساس سردرگمی می‌کند. برای آنکه او را با مکان جدید آشنا کنید، او را چندین بار به مدرسه ببرید و مکان‌هایی چون حیاط مدرسه، کلاس‌ها‌، محوطه سرپوشیده را به او نشان دهید. او را روزهایی که مدرسه برای ثبت نام باز است، به مدرسه ببرید. این عمل در روز ورود به مدرسه به او شناخت جدید و اعتماد به نفس می‌دهد.همچنین باید برنامه رفت و آمد دانش آموز به مدرسه و کسی که مسئول این کار است را قبلا با او هماهنگ کرد و از او بخواهند طبق همان برنامه عمل نماید اولیا سعی کنند حتی الامکان این برنامه را تغییر ندهند.

۷- برای او کتاب‌هایی در مورد مدرسه بخرید.
پیشنهاد ما به اولیا این است که از همین حالا با بچه های خود راجع به مدرسه صحبت کنند. لوازم مدرسه را با خوشحالی و دوستی برای آنها تهیه کنند و کیف و کفش و دفتر و مداد را با همراهی کودک خریداری نمایند تا خریدهای مشارکتی و جمعی را تجربه کنند. کتاب‌هایی در مورد مدرسه و به‌خصوص نخستین روز مدرسه برایش تهیه کنید. بچه‌ها عاشق این هستند که با قهرمانان داستان‌های کتاب‌های آموزشی همزاد پنداری کنند. علاوه بر آن می‌فهمند بچه‌های دیگری هم هستند که روز اول مدرسه یا گریه می‌کنند و یا دل نگران هستند. و با تمام این حرف‌ها همیشه این مسئله ختم به‌خیر می‌شود!

۸- کیف کوچکی برای وسایل شخصی‌اش آماده کنید.
داخل کیفش شیئی که به آن علاقه خاصی دارد مثل یک اسباب بازی، عکس‌هایی که جمع‌آوری می‌کند، و یا یک عروسک پارچه‌ای بیاندازید. با این عمل، به او اطمینان خاطر می‌دهید که قسمتی از محیطی که به آن عادت دارد را به همراه دارد.

۹- اولین روز مدرسه
برای آنکه نخستین روز مدرسه باعجله خود را آماده نکنید، دیر از خواب بیدار نشوید. فرزندتان باید به راحتی از خواب بیدار شود و صبحانه خوبی بخورد. چنانچه به‌دلیل اضطراب اشتها نداشته باشد، به او اصرار نکنید اما برایش تغذیه‌ای مثل ساندویچ نان و پنیر، میوه و… آماده کنید و داخل کیف مدرسه‌اش بگذارید

۱۰- او را تا مدرسه همراهی کنید.
درصورت امکان او را تا کلاس‌اش همراهی کنید. و چنانچه نتوانید او را ببرید، احساس گناه نکنید بلکه همه چیز را خوب برایش توضیح دهید سعی کنید سرشب برایش وقت بگذارید تا او بتواند نخستین روز مدرسه را برایتان تعریف کند.
۱۱- اولیا باید سعی کنند:
در اولین روز مدرسه تمام وقت با خوشرویی با فرزند برخورد کنند زیرا در اولین روز مدرسه به صورت طبیعی بسیاری از کودکان ترس و هیجانات زیادی دارند که در رفتار آنها کاملا مشهود است لذا باید با تسلط بر رفتار خود این روز را برای دانش آموزان کلاس اول دبستان روزی به دور از تشنج و ناراحتی تبدیل نمایند.
۱۲- انتخاب دوست:
انتخاب دوست هم سن و سال که می خواهند در یک مدرسه یا یک کلاس درس بخوانند در این مراحل بسیار مفید است و خانواده ها می توانند میان همسایه ها و فامیل چنین دانش آموزانی را شناسایی کنند و دانش آموزان ناسازگار با محیط مدرسه را به همراه او به مدرسه بفرستند و یا با معلم ارتباط کلامی و تلفنی داشته باشند و دانش آموز با معلم آینده خود مراوده حضوری داشته باشد تا شرایط روز اول به طور کامل طبیعی باشد و دانش آموز احساس تنهایی نکند.

۱۳- پس از شروع مدرسه هم لازم است:
به صورت عملی به کودک نشان دهیم که آموزش و یادگیری مطالب بسیار سرگرم کننده و لذت بخش است البته این کار را قبل از ورود به مدرسه هم با انجام کارهای مربوط به خود در منزل مانند بازی مرتب کردن وسایل اتاق خود نگهداری گیاهان و غیره باید تقویت و از آموزش خارج از تکالیف و دستورات معلم خودداری کرد.
۱۴- معلمین و مربیان خوب بدانند که:
در اولین لحظات ورود دانش آموز به محیط مدرسه هرگاه معلم و مدیر و ناظم در ذهن او تعبیرات خاص خود را خواهد داشت که باید متناسب با روحیه دانش آموزان انجام شود در اولین لحظات اگر چه در مدرسه برنامه های خاصی برپا می شود که معاون مدرسه مجری آن است اما دانش آموز در همان لحظات اول دنبال معلم خود می گردد و دوست دارد کسی را که نام معلم بر خود دارد ببیند و این برخورد اول می تواند پیوند دهنده دانش آموز با معلم باشد. بسیار مهم است که بدانید، بدترین نوع برخورد مسئولان مدرسه با دانش آموزان کلاس اولی برخوردهای خشک اداری است. زیرا این رفتار خشک محیط مدرسه و کتاب های درسی را برای دانش آموز خشک و کسل کننده خواهد کرد. چون دانش آموز در منزل از جایگاه مناسبی برخوردار بوده و عزیز پدر و مادر خود بوده در محیط مدرسه هم دوست دارد این آقایی و عزت را برای خود داشته باشد و جایی خاص برای خود در دل اولیا مدرسه باز کند. در این شرایط است که دانش آموز احساس تعلق داشتن به محیط مدرسه را در دل خود زنده می سازد و به آن محیط علاقمند می شود.

۱۵-  در برخی از موارد نه گفتن را یاد بگیرید:
فرزندان خود را از گزند روزگار حفظ کنید، اما از حمایت بیش از اندازه هم اجتناب کنید چرا که حمایت بیش از اندازه می تواند مانع رشد و ترقی فرزندان شما شود. شما می خواهید همه چیزهایی را که خوب است به فرزندان خود بدهید، اما گاه اتفاق می افتد که این امکان پذیر نیست. بیاموزید که در وقت لزوم به فرزندان خود نه بگوئید چرا که گاه یک نه گفتن می تواند فرزندان شما نجات دهد.

در پایان ضمن تبریک به دانش آموزان عزیز، خانواده های گرامی و اولیای محترم پیشاپیش فرا رسیدن  ماه مهر را به همه ی دانش آموزان و  کارکنان آموزش و پرورش و همچنین تمامی معلمین دلسوز تبریک  و تهنیت عرض می نماییم. آرزومندیم این عزیزان در تمامی مراحل درسی خود افتخار آفرینی نمایند و در تمام مراحل زندگی موفق باشند.

محسن بهشت پور