به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد، ایران از جمله کشورهایی است که در چند سال گذشته به این مقوله بیشتر پرداخته است و با توجه به این که کشور ما جزو 10 کشور بلاخیز دنیا به گفته ی سازمان های جهانی است، پرداختن به این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
شاید بتوان زلزله ی قزوین در سال 81 را شروع این بحث دانست چرا که احمد حاجی، رئیس اداره سلام روان بهداشت و درمان وزارت بهداشت در این خصوص می گوید: اجرای آزمایش طرح مداخلات حمایت روانی اجتماعی در زلزله ی سال 81 قزوین، با هدف کلی پیشگیری از عوارض روانی اجتماعی ناشی از حوادث غیرمترقبه آغاز شد.
اما این تمام برنامه نبوده است بلکه کارشناسان جهانی بیشتر شدن این طرح ها را در کشورهای بلاخیز دنیا همچون ایران خواستار شدند.
در این راستا همایشی با هدف ارائه ی کمک های روانشناختی در شرایط بحران و افزایش سطح سازگاری بهتر برای بازماندگان بلایا برگزار شد.
در این همایش دکتر احمد حاجبی مدیر مرکز بهداشت و درمان وزارت بهداشت با اشاره به میزان توانمندی نظام سلامت و بهداشت جامعه، توجه به بازماندگان حوادث و بلایا را دارای اهمیت بالایی دانست و گفت: متاسفانه در فرهنگ کشور ما به از دست رفتگان بیشتر توجه می شود و می بایست در این جریان تجدید نظر شود، زیرا آسیب های روانی ناشی از حادثه و بلایا متوجه بازماندگان است نه آن هایی که فوت شده اند.
اما امروز که که فواصل وقوع زلزله های شدید و ویرانگر در کشور به طور متوسط کمتر از ده سال اعلام شده است و با در نظر داشتن این موضوع که درصد بالایی از جمعیت کشورمان را کودکان تشکیل می دهند، بخشی از تلاش های متخصصان علم روانشناسی در ارتباط با کودکان بازمانده ی پس از بحران و بلایاست.
مطالعات روانشناختی نشان می دهد سه سال پس از زلزله رودبار و منجیل که در سال 69 رخ داد کودکان به اختلالات رفتاری دچار شده اند و برخی پژوهش ها شیوع مشکلات روان شناختی در 84 درصد کودکان بازمانده از زلزله ی بم در سال 82 را نشان می دهد که علاوه بر آن 65درصد کودکان دچار استرس پس از حادثه بوده اند.
کودکان با قرار گرفتن در اوضاع بحران زا و شرایط پس از حادثه، دچار احساس ناامنی و عدم اعتماد به حسن نیت دیگران می شوند.
خوشبختانه در خصوص کاهش اثرات بلایای طبیعی به ویژه مشکلات روانی اقدامات و تلاش های نیک اندیشانه ای در کشورمان صورت گرفته است.
کارشناس مسئول برنامه مداخلات روانی اجتماعی در حوادث و بلایا در اداره سلامت و روان وزارت بهداشت نیز با اشاره به این که 7 کتاب تخصصی در این زمینه تالیف شده است بیان کرد: تعدادی از این کتاب ها در مدارس و در بین مشاوران کودکان توزیع می شود.
علی اسدی ادامه داد: بسته های آموزشی ـ اجرایی به صورت اختصاصی برای کودکان توسط فوق تخصصان روانپزشکی کودک و نوجوان فراهم شده است.
وی با تاکید بر تاثیر شادمانی کودکان بر بهبود وضعیت روانی بزرگسالان افزود: ایجاد فضای شاد و مفرح برای کودکان و بهره گیری از بازی درمانی با توجه به شرایط محلی و منطقه ای محل حادثه و بحران عمده ترین روش کاهش فشارهای روانی به کودکان پس از حادثه است.
در پایان باید بر این نکته تاکید شود که آینده کودکان پس از بلایا یکی از مهمترین بحران هایی است که می تواند در صورت غفلت یک عمر پشیمانی به بار بیاورد.و ف/ وحیده فرهمند/س