به گزارش سرويس بين‌الملل باشگاه خبرنگاران به نقل از اوپد نيوز، در اين مقاله آمده است، اجلاس 51 ساله جنبش عدم تعهد، متشكل از 120 کشور جهان، روزهاي گذشته در تهران برگزار شد. برگزاري اين اجلاس، بنحوي پيام عدم انزوای دیپلماتیک ایران را به جهانيان بويژه آمريكا به اثبات رساند.
در این نشست يك سند به تصویب رسید،که تحریم های یک جانبه را شديدا محکوم،از حق ایران و دیگر کشورها در دستيابي به انرژی صلح آمیز هسته ای حمايت، و از ایجاد یک دولت مستقل فلسطینی حمايت مي كند. در این سند همچنین به مسئله خلع سلاح هسته ای،رعايت حقوق بشر از برنامه های سیاسی و مخالفت با نژادپرستی و اسلام هراسی،اشاره و تاكيد شده است.
ونزوئلا نيز به عنوان میزبان هفدهمين اجلاس سران جنبش عدم تعهد در سال 2015 انتخاب شد. عضويت دو کشور جمهوری آذربایجان و فیجی نيز، به عنوان اعضای جدید جنبش در اين اجلاس پذیرفته شد.
سند منتشر شده در پایان این اجلاس، تصریح كننده پایبندی جنبش عدم تعهد به اصول پنجگانه خود يعني، محکوم كردن گرایش روز افزون برخی از کشورهای به توسل به یک جانبه گرایی و به اقدامات یک جانبه در تحمیل مسائل،عدم تحقق تعهدات و الزامات در نظر گرفته شده براساس روابط بین المللی، به خصوص درمورد سلاح های کشتار جمعی و سلاحهای متعارف،تلاش براي خلع سلاح هسته ای كامل،و در عوض حمایت از حق کشورها در استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای مي باشد.
جنبش عدم تعهد در سال 1961 در پنج اصل مهم: احترام متقابل به تماميت و يكپارچگي ارضی یکدیگر و حاکمیت متقابل، عدم تجاوز متقابل، عدم دخالت در امور داخلی، برابری و منافع متقابل، و همزیستی مسالمت آمیز تاسیس شد.
سوکارنو از اندونزی، جواهر لعل نهرو از هند، ناصر از مصر، ناكروما غنا و تیتو از یوگسلاوی پدران بنیانگذار اين جنبش مي باشند. اعضاي اين جنبش به عنوان یک گروه از کشورهای در حال توسعه شناخته مي شوند که مي خواهند به دور از ابرقدرت هاي جهان،مستقل عمل كنند.
این جنبش نشان دهنده صدای کشورهای در حال توسعه و خواسته آنها براي رسيدن به یک سیستم عادلانه اقتصادی بین المللی است.
اجلاس سران جنبش عدم تعهد در تهران، با توجه به زمان و محل برگزاری آن از اهميت فوق العاده اي برخوردار بود. اين اجلاس زماني برگزار شد كه دشمنان ایران در توهم انزواي جهاني ايران سير مي كردند. دیپلمات های غربی به دنبال بی اهمیت جلوه دادن نشست تهران و شروع ریاست سه ساله ايران بر جنبش عدم تعهد بودند. سانه های غربی سعی بر چشم پوشی، بی اهمیت جلوه دادن، و سانسور اخبار اجلاس سران جنبش عدم تعهد داشتند. واشنگتن پست اين اجلاس را "جشنواره مقاومت ضد آمریکایی"، " باشگاه تفریحی و عیاشي ." نام برد. اين رفتار ها خود توجيه ديدگاه منفي غرب در مورد جنبش و كشور ميزبان آن دارد.
مشارکت سطح بالا در اجلاس سران تهران
اما 80 کشور در این اجلاس در سطح وزیر و یا بالاتر حضور داشتند و 50 كشور نيز روساي دولتي خود را به اين اجلاس فرستاده بودند.
به رغم تنش های موجود بین دو کشور ايران و عربستان،شاهزاده عربستان سعودی عبدالعزیز بن عبدالله بن عبدالعزیز (پسر شاه عبدالله) در اين اجلاس نيز حضور داشت.
او در حال حاضر معاون وزیر خارجه عربستان است. وزير خارجه بحرین خالد بن احمد آل خلیفه نیز در اجلاس تهران شرکت داشت.
نتیجه نهایی نشست جنبش کشور های غیر متعهد، بزرگترین گردهمایی بین المللی در ایران پس از انقلاب اسلامی سال 1979، قوی ترین بیان در حمایت از حقوق انرژی هسته ای ایران مي تواند باشد.
سند و بیانیه تهران نه تنها بر حق ایران برای استفاده از انرژی صلح آمیز هسته ای اشاره داشت، بلكه حق مالکیت یک چرخه کامل سوخت هسته ای، به معنی غنی سازی اورانیوم -را براي ايران به رسميت شناخت.
حمايت همه جانبه و كامل از سند نهایی، ادعاي آمریکایی را درخصوص انزواي ایران رد مي كند.
رئیس جمهور مصر محمد مرسي، که به عنوان اولين رئیس جمهور مصر پس از انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 از ايران بازديد داشت،موضع گيري متفاوتي داشت. ولید المعلم، وزیر خارجه سوریه گفت: سخنرانی مرسي تنها به خونریزی بیشتر در سوریه كمك مي كند.
امضاي موافقت نامه های اقتصادی با 30 عضو جنبش غير متعهد
در حاشیه اجلاس سران جنبش عدم تعهد ایران یادداشت تفاهم اقتصادی و همکاری های گمرکی را با 30 کشور عضو جنبش عدم تعهد (NAM) به امضا رساند.
مدیر کل دفتر همکاری های بین المللی در گمرك ایران، اعلام کرد که تعدادی از کشورهای آسیای مرکزی و همچنین کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین با ایران توافق نامه گمركي امضاء كردند.
آذربایجان، ازبکستان، بلاروس، افغانستان، پاکستان، سوریه، قطر، کویت، لبنان، اتیوپی، الجزایر، کنیا، اندونزی، هند، کوبا و اکوادور کشورهایی هستند که با ایران سند همکاری های دو جانبه را امضا كردند.
اهميت دادن به جنبش عدم تعهد
راب راكوو، استاد روابط بین الملل در دانشگاه استنفورد، معتقد است که آمریکا نباید خیلی سریع جنبش غير متعهد ها را ناديده و يا رد كند چرا که ایران میزبان اجلاس سران جنبش عدم تعهد است.
راب راكوو در مجله سیاست خارجی مقاله اي را با عنوان"اهميت دادن به جنبش عدم تعهد" منتشر كرد كه بر اهميت و جايگاه امروزي اين جنبش در تعاملات و روابط مهم دنياي امروز تاكيد مي كرد.
مخالفت شديد آمریکا با اجلاس سران نم در تهران آمريكا را در معرض اتهام "مخالفت با ماهيت جنبش" قرار مي دهد.
آمريكا بايستي به اهميت و جايگاه و از طرفي به وسعت اين جنبش توجه كند. اين جنبش،براساس خط مشي و اصول خود،كشورهاي بسياري را كنار يكديگر قرار داده است،تقريبا دو سوم كشورهاي جهان عضو اين جنبش جهاني هستند. به همين جهت ایالت متحده آمریکا نبايد با آن دشمني كند و يا از آن به عنوان"محور شرارت" نام ببرد.
هرچند اين جنبش در 50 سال گذشته چيزي براي عرضه نداشته است،اما هميشه به دنبال رسيدن به استقلال سیاسی اعضا در جهان بوده است.
جنبش عدم تعهد، در مجموع،قابل انكار و يا عزل از صحنه سياست جهاني نيست،و اگر رويكرد گذشته آمريكا در قبال اين جنبش ادامه يابد،دولت اوباما نيز اشتباهات گذشته را مجددا تکرار خواهد كرد.
در قوانین و مقررات عضویت، بلوک غیر متعهدها پس از مجمع عمومی سازمان ملل متحد دومين مجمع بين المللي جهان محسوب مي گردد كه در آن كشورهاي اقتصادی در حال ظهور مانند هند نيز حضور دارد.چین و برزیل نيز به عنوان ناظر در اين جنبش فعاليت دارند.
در پايان اينكه جنبش عدم تعهد مقرر دو سوم از اعضای سازمان ملل متحد و در حدود 55 درصد از جمعیت جهان است. در حال حاضر از 120 عضو، 17 کشور ناظر و 10 سازمان ناظر تشکیل شده است و آمريكا بايد در مورد آن تجديد نظر كند چرا كه اين جنبش در تعاملات جهاني از جايگاه بالايي برخوردار است.