لوزه ها و بوی بد دهان

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اراک ، بوی دهان بر اثر فعالیت باکتری های بی‌هوازی که ترکیبات گوگرد‌دار تولید می‌کنند، ایجاد می‌گردد. این باکتری‌ها بیشتر بر روی زبان و حلق زندگی می ‌کنند و کارشان کمک به هضم ترکیبات پروتئینی موجود در دهان است. لوزه ها یکی از مناطقی هستند که به دلیل حفرات سطحی، پناهگاه مناسبی برای این باکتری ها محسوب می شوند.

لوزه ها دارای چین خوردگی ها و حفراتی به نام کریپت (crypt) هستند که امکان تجمع ذرات غذایی در آنها وجود دارد. باکتری های دهان با تجمع بر روی این ذرات رشد می کنند و باعث بدبو شدن آنها می‌گردند. متعاقب تجمع باکتری ها، سلول های دفاعی بدن نیز به آنجا کشانده می شوند.

به علاوه، سلول های مرده مخاط دهان نیز به این تجمع اضافه می شوند که در نهایت اجسام سفید یا زرد رنگی ایجاد می گردد که به دلیل وجود باکتری ها، بسیار بد بو هستند. این اجسام را اصطلاحا سنگ لوزه می نامند.

کریپت های لوزه

کریپت های لوزه به دلیل اینکه قابل تمیز کردن نیستند، دائما مملو از باکتری های مختلف بوده و ترکیبات حاصل از فعالیت آنها باعث بدبویی هوای تنفسی فرد می شوند. مهم ترین ترکیبات بد بو، ترکیبات فرار گوگرددار هستند.

علاج این مشکل در موارد معمولی این است که پس از صرف غذا با آب غرغره کنید. البته استفاده از دهانشویه هایی که تاثیرات منفی بر دندان ها و لثه نداشته باشند، به کاهش تعداد باکتری ها و در نتیجه بوی دهان کمک می کند. دهانشویه را با تجویز پزشک مصرف کنید.

در بیشتر افراد کریپت های لوزه کوچک بوده و باکتری ها مشکلات زیادی ایجاد نمی کنند، اما در بعضی دیگر، تجمع باکتری ها باعث التهاب و متسع شدن کریپت ها می گردد. بزرگ تر شدن کریپت ها با فراهم کردن سطوح بزرگتر، باعث افزایش بوی دهان می گردد.

درمان این موارد عبارت است از حذف کریپت ها با تاباندن اشعه لیزر و یا برداشتن کل لوزه به روش جراحی است.

اخیرا استفاده از لیزر درمانی برای سوزاندن کریپت ها و درمان بوی دهان مورد تحقیق قرار گرفته است.

نظر ما این است که چون بوی دهان به دلیل باکتری های پراکنده در دهان ایجاد می شود، ممکن است با سوزاندن و حذف محل تجمع باکتری ها، بوی دهان را کاهش داد، اما به کلی نمی توان آن را حذف کرد. حتی با برداشتن کامل لوزه ها نمی توان به برطرف شدن بوی دهان امیدی داشت.

تنها کمتر از 5 درصد از موارد بوی دهان به دلیل مشکلات لوزه ها است. بنابر این درخواست لیزر درمانی لوزه هابرای بسیاری از موارد بوی دهان غیر علمی و غیر لازم است.

بیشتر موارد بوی دهان را می توان با دستورات ساده بهداشتی و در موارد شدید، با تجویز دهانشویه های مخصوص درمان کرد.

سنگ لوزه

سنگ لوزه، جسم سفید یا زردرنگی است که در کریپت های لوزه تشکیل می شود. مکانیسم ایجاد آن به این ترتیب است که متعاقب صرف غذا، ذرات غذایی در کریپت ها به دام می افتد و به محل مناسبی برای رشد باکتری های دهان تبدیل می شود. سپس سلول های دفاعی بدن و سلولهای کنده شده از مخاط دهان نیز به آنها اضافه می شوند.

پس از گذشت چند روز، توده نرمی تشکیل می شود که ممکن است هنگام تماس با سطح گلو باعث ناراحتی فرد شود.همچنین در این حالت، به دلیل رشد باکتری های تولیدکننده ترکیبات گوگرددار، بوی بدی از دهان به مشام می رسد. در بعضی افراد، چسبندگی این توده کم است و به مرور، کنده شده و بر روی زبان می افتد و یا با عطسه یا سرفه از حلق به بیرون راه می یابد.

در بعضی موارد نیز این توده های کوچک به مرور بزرگ می شوند. در چنین مواردی لازم است سنگ لوزه و یا کل لوزه به روش جراحی برداشته شود.

برای کاهش بوی ناشی از سنگ لوزه، از دهانشویه های ضد میکروبی و یا دهانشویه های خنثی کننده ترکیبات گوگرددار با تجویز پزشک استفاده کنید

راه های جلوگیری از ایجاد سنگ لوزه عبارتند از : بعد از هر وعده غذایی با آب معمولی دهان را شستشو داده و با رساندن آب به حلق غرغره کنید تا لوزه ها خوب تمیز شوند.

بلافاصله بعد از صرف غذا نخوابید. حداقل نیم ساعت بین صرف غذا و خواب فاصله باشد.

با وسایل مختلف سنگ لوزه را دستکاری نکنید، چون باعث خراش ناحیه می گردد. جهت برطرف کردن سنگ لوزه به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

برای کاهش بوی ناشی از سنگ لوزه، از دهانشویه های ضد میکروبی و یا دهانشویه های خنثی کننده ترکیبات گوگرددار استفاده کنید (استفاده از دهانشویه بدون تجویز پزشک توصیه نمی شود./س