به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد، در ايران نيز از بقايای سراميكها در باغها و باغچههاي بسيار قديمي، واضح است كه از آبنما در دكوراسيون باغها استفاده میشده است.
قرنهاست كه انسانها از تماشاي جريان و تلالوی آب به وجد ميآيند و شگفتزده ميشوند. اين مسئله شايد بهدليل صداي تسكيندهنده جريان آب يا شكل گرفتن طرحهايي زيبا در اثر حركت وارونه آن باشد. دليل اين احساس خوشايند هر چه كه باشد، فرقي نميكند؛ حقيقت اين است كه آبنماها، نقش بسيار در زندگي انسانها طی قرون متمادي ايفا كردهاند.
نخستين
مستنداتي كه در مورد آبنماها وجود دارد، به 4000 سال پیش از ميلاد مسيح بازميگردد.
در ايران
نيز از بقاياي سراميكها در باغها و باغچههاي بسيار قديمي، واضح است كه از آبنما
در دكوراسيون باغها استفاده میشده است. ريشه و اصل سنت آبنماهاي غربي به يونان
برميگردد كه هم شواهد باستانشناسي و هم كندهكاريهاي موجود بر گلدانها، مدركي
بر این مدعا بهشمار میروند. در سالهاي ابتدایی، آبنما بهعنوان منبع آب
استفاده ميشد و كاربردي شهري داشت، اما به مرور، فرهنگهاي ديگر علاوه بر جنبه
كاربردي، از آبنماها بهعنوان عنصري دكوراتيو استفاده كردند. در ميان آبنماهاي
باستاني، آبنماهايي كه در عصر رنسانس ساخته و استفاده شدهاند، بسيار معروف هستند
که این محبوبيت و معروفيت با ساختار مدور و چند گوشه و طراحي تنديسي آنها ارتباط
دارد.
آبنماهاي زينتي نيز همواره بهعنوان نقطه كانوني دكوراسيون خانه دولتمردان و كاخهاي سلطنتي محسوب ميشدند که نمايشي زيبا و چشمگير از جريان آب را بهوجود میآوردند. البته، طراحي و ساخت اين آبنماهاي خانگي به مهارتهاي مهندسي خاص نیاز داشت. آبنماها با گذشت زمان به دكوراسيون خانههاي عادي نيز راه پيدا كرد و ديگر منحصر به خانه و بناهاي خاص و افراد خاص نميشد. در حقيقت، وجود آبنما در دكوراسيون داخلي خانه اتصالي بين طبيعت خارج از خانه با دكوراسيون داخلي خانه بهشمار میرفت.
با طراحي و رواج آبنماهاي روميزي، مشكل كم بودن فضا در خانه نیز حل شده است و ديگر، هر فردي ميتواند در خانه خود آبنمايي زيبا داشته باشد و از تماشاي نمايش زيباي آب و شنيدن صداي تسكيندهنده آن لذت ببرد. در ابتدا لازم است برخی ابزار پرکاربرد در ساخت آبنما را به شما معرفي كنيم تا با آنها بیشتر آشنا شويد.
پمپ
پمپ از قطعات مهم و لازم هر آبنماست که كارگذاشتن آن در ساخت آبنما بسيار ساده است. از ميان انواع پمپهاي آب، پمپهاي شناور مناسبترين گزينه براي استفاده در آبنماهاي كوچك روميزي هستند. اين نوع پمپها بسيار كوچك و ساده هستند و قيمتي مناسب دارند. پمپهاي شناور را ميتوانيد در فروشگاههاي عرضه ابزارهاي باغباني بيابيد. پمپهاي آب شناور، قيمتهايی متنوع دارند. از این رو، ابتدا بايد تعيين كنيد كه انتظار داريد پمپ آب تا چه ارتفاعي آب را شوت كند. هر چه قدرت پمپ در شوت آب به ارتفاع بالاتر بيشتر باشد، قيمت آن بیشتر است. البته آبنماهاي روميزي و خانگي بسيار كوچك هستند و نيازي نيست که برای آنها از پمپي استفاده كنيد كه آب را تا ارتفاع 6 متري شوت كند و هزينهای بالا را متقبل شويد. خريد پمپی كوچك با قدرتي كم نیز براي شوت آب كفايت ميكند.
نكته مهم ديگر كه در مورد پمپ آبنما بايد به آن توجه كنيد، طول سيم برق است. پمپ آبي با طول سيم كوتاه (مثلا 3 متر) محدوديتی بسیار را در مورد جاي قرار گرفتن و به نمايش گذاردن آبنما به شما تحميل ميكند. در حالي كه پمپهايي با طول سيم بلندتر (براي مثال 1.5 الي 9 متر) منعطفتر هستند. در برخي پمپها، كليد روشن و خاموش روي خود پمپ و در برخي ديگر روي سيم برق آنها نصب شده است كه اگر دسترسی به آبنماي مورد نظر و پمپ آب آن دشوار يا غيرممكن است، باید حتما كليد روشن پمپ روي سيم قرار داشته باشد.
لوله پلاستيكي آب
اين لوله باريك پلاستيكي كمك ميكند تا آب به قسمتهايي از آبنما كه تمايل داريد، منتقل شود. لولههاي پلاستيكي را ميتوانيد در همان فروشگاهي كه پمپ آب را خريداري ميكنيد، بيابيد. برخي پمپها لولههايي با قطر خاص را ميطلبند. از اين رو، بهتر است هنگام خريد لوله، پمپ آب را نيز خریداری کنید.
ساخت آبنماي كاشي
كاشيهایی زيبا با اندازههاي متفاوت كه به شكلي دكوراتيو روي هم قرار گرفتهاند، سطحي شيك و چشمگير را براي روان شدن آب بهوجود ميآورند. براي ايجاد جلوهاي متفاوتتر ميتوانيد كاشيها را با كمي چرخش با قطرهاي مختلف و با كمي فاصله بيشتر روي هم قرار دهيد.
ممكن است فكر کردن به چگونگي مونتاژ قطعات مكانيكي آبنما شما را از ساختن آن دلسرد كند، اما بايد بدانيد كه اين كار دشوار نيست و اگر فرايند سر هم كردن قطعات مختلف آبنما را بياموزيد، خواهيد ديد كه چقدر ساخت آبنما ساده است. عكس 4 و 5
وسايل مورد نياز:
• كاسه مربع شكل و دكوراتيو
• 4 عدد كاشي دكوراتيو با اندازه مختلف (شرح سايز در متن)
• دريل به همراه مته مخصوص سراميك
• عينك محافظ چشم
• پمپ شناور
• لوله پلاستيكي به طول 25 سانتيمتر
• بسط براي اتصال به طول 10 سانتيمتر
• 2 عدد فضادهنده پلكسي گلاس با ضخامت 6 ميليمتر
• 2 عدد فضادهنده پلكسي گلاس با ضخامت 9 ميليمتر
• مهره دكوراتيو
نكته: فضادهندهها حتما نبايد به اين ضخامتها باشند، فضادهندههایی با ضخامتهاي و مواد مختلف مانند چوب و پليمر نيز قابل استفاده هستند.
مراحل:
1. ظرف مورد نظر خود براي آبنما را به كاشيفروشي ببريد تا بتوانيد اندازه كاشيها را با آن تطبيق دهيد. شما بايد 4 قطعه كاشي براي استفاده در اين آبنما خريداري كنيد. يكي از اين كاشيها بايد به صورتي باشد كه از تمام اضلاع به اندازه 13 ميليمتر از مساحت عمق كاسه كوچكتر باشد تا به راحتي درون ظرف بنشيند. سه كاشي ديگر نيز هر كدام بايد از چهار طرف به اندازه 5/2 سانتيمتر از كاشي كه زير آنها قرار ميگيرد، كوچكتر باشد. اگر كاشيهايي زيبا و دكوراتيو را يافتيد كه از لحاظ اندازه با آنچه ميخواهيد، جور در نميآيد، از فروشنده بخواهيد تا با ابزارها، آنها را به اندازهاي كه نياز داريد، برش دهد.
نكته: توصيه ميكنيم از هر اندازه یک تا 2 كاشي اضافه خريداري كنيد تا اگر هنگام دريلکاری دچار شكستگي شدند، دردسر يافتن مجدد آن را نداشته باشيد.
2. بستها را آماده كنيد. سوراخي به قطر یک سانتيمتر با دریل در مركز هر كاشي ايجاد كنيد. فضادهندهها را به شيشهبري ببريد و از شيشهبر بخواهيد تا سوراخي به همين اندازه در آنها ايجاد كند. اگر فضادهندهاي كه استفاده ميكنيد از جنس چوب است، ميتوانيد اين كار را خود شما هم با كمك دريل انجام دهيد.
3. پمپ را داخل ظرف و درست در مركر قرار دهيد. بست را نيز روي پمپ قرار دهيد تا سيم برق بتواند از داخل حفره بزرگ آن بيرون بيايد. پمپ را روي پايينترين شدت فشار، تنظيم و لوله آب را به درون آداپتور پمپ وارد كنيد.
4. سر لوله آب را از سوراخي كه روي بزرگترين كاشي قرار دارد، بيرون بياوريد، طوري كه باقي لوله روي بست قرار داشته باشد. حال، كاشي درون ظرف قرار گرفته و روي اصلي آن به سمت بالاست. فضادهندههایی 6 و 9 ميليمتري را روي هم قرار داده، بر سر لوله كه از سوراخ كاشي بيرون آمده است، بفشاريد. به همين روش، سر لوله را از سوراخ كاشيها خارج كنيد و كاشيها را از بزرگ به كوچك روي هم و همراه با فضادهندههايي كه بين كاشيها بر سر لولهها قرار دارد، بگذارید بهگونهای كه فضادهنده 9 ميليمتري بين كاشي دوم و سوم و فضادهنده 6 ميليمتري بين كاشي اول و دوم (از بالا به پايين) قرار گيرد. اگر بخواهيم روش قرار گرفتن فضادهندهها را مرور كنيم، به اين صورت است که از بالا به پايين، فضادهنده 6 ميليمتري بين كاشي اول و دوم، فضادهنده 9 ميليمتري بين كاشي دوم و سوم و فضادهنده 6 ميليمتري به همراه فضادهنده 9 ميليمتري بين كاشي سوم و چهارم قرار ميگيرد.
5. قسمتي از لوله پلاستيكي آب را كه از سوراخ كوچكترين كاشي
بيرون آمده است، با خودكار علامت بزنيد. كاشي را برداريد و لوله را درست از زير
علامت ببريد و دوباره، كاشي را سر جاي خود برگردانيد. در اين صورت، لوله داخل
سوراخ كاشي ميرود، اما از آن بيرون نميزند. در پایان، مهره حفره دار را روي
سوراخ كوچكترين كاشي قرار دهيد. در ظرف آب بريزيد، پمپ را به برق بزنيد و از
تماشاي رقص آب روي كاشيها لذت ببريد./س