از ترکیبات عطرها بیشتر بدانیم

قرن ۱۸ با ساخت ادکلن ( Eau de cologne ) انقلابی در صنعت عطر سازی به وقوع پیوست ، با محبوبیت ادکلن با ترکیبی از گیاهان رزماری، اسطوخودوس، نارنج و لیمو ؛ استفاده از عطر در میان مردم رایج شد.

امروز رایحه های جدید در شیشه های مخصوص عطر با طرح ها و بسته بندی های متنوع به بازار عرضه می شود . تفاوت عمده محصولاتی که به‌عنوان انواع عطر شناخته می‌شوند تنها در میزان غلظت عصاره روغنی سازنده رایحه های مختلف است. بدیهی است هر قدر غلظت عصاره روغنی در یک عطر بیشتر باشد، ماندگاری آن نیز بیشتر خواهد بود. درجات عطر ماندگاری عطر ها عبارتند از :

۱- عصاره عطر (perfume) با غلظتی بین ۴۰-۱۵٪ غلیظ ترین، خالصترین و ماندگارترین رایحه ها است و در عین حال گرانترین نوع عطر است.

۲- ادو پرفیوم (Eau de Perfume) با غلظتی در حدود ۱۵-۷٪ رایج ترین نوع عطر است که ماندگاری مناسبی دارد و به گرانی عصاره عطر هم نیست.

۳- ادو توالت (Eau de Toilette) در حدود ۶-۱٪ غلظت داشته و بوی ملایمی دارد که ماندگاری زیادی هم ندارد و برای تمدید رایحه آن باید چندین بار در طول روز از آن استفاده شود.

۴- ادوکلن (Eau de Cologne) که در واقع همان ادو توالت (Eau de Toilette) است، بویی ملایم دارد و ماندگاریش نیز همان اندازه‌ است.

در تمام این محصولات ترکیب آب و الکل به عنوان حلال مواد معطر به کار می‌رود. گرمای بدن سبب تبخیر حلال شده و عـطر روی پوست باقی می‌ماند و کم کم تبخیر می‌شود. تبخیر عطر از روی پوست بدن در سه مرحله اتفاق می افتد :

• رایحه اولیه: چند ثانیه تا چند دقیقه پس از استعمال عطر به مشام می‌رسد و به همین دلیل در فروش آن عطر تاثیر بالایی دارد. ترکیب‌هایی کـه رایحه این مرحله را ایجاد می‌کنند رایحه ی تند داشته و بسیار فرار بوده و به سرعت تبخیر می‌شوند.

• رایحه ثانوی: حدود ۱۰دقیقه تا ۱ساعت بعد از استفاده عطر حس می‌شود و بدنه اصلی عطر را تشکیل می‌دهد. این رایحه به عنوان ملایم کننده رایحه تند اولیه به کار می‌رود.

• رایحه پایه: ترکیبات این گروه معمولا ثابت کننده هستند. این رایحه حداقل پس از ۳۰دقیقه احساس خواهد شد.

عطرها آمیزه ای از انواع روغن‌های اسانسی، ترکیبات معطر و ثابت کننده و الکل می باشند و عطرسازی بر پایه عصاره‌گیری و تقطیر گیاهان یا روش‌های سنتتیک شیمیایی انجام می‌شود. منابع مصنوعی و طبیعی منابع معطر  عطر ها را شامل می شوند که در این میان ترکیبات طبیعی عطر ها عبارتند از :

1. منابع گیاهی

گل‌ها: گل سرخ، گل مریم، میخک، یاس و گل ابریشم هستند.

برگ‌ها: نعناع هندی، بنفشه، رزماری، مرکبات، گوجه فرنگی و علف خشک.

ریشه و ساقه‌های زیرزمینی: ریشه درخت جوز و زنجبیل.

دانه‌ها: گشنیز، زیره، کاکائو، هل و بادیان.

میوه‌ها: تمشک، توت فرنگی، سیب، مرکبات، وانیل، فلفل شیرین.

روغن چوب: چوب درختان سرو، درخت عرعر، کاج و صنوبر.

پوست درختان: درخت نعناع.

رزین (صمغ): رزین بوته کندر، بلسان (درخت گل حنا)، کاج و صنوبر.

2. منابع حیوانی

مشک : آهوی آسیایی

کاستوریوم: از بدن سگ آبی

و در نهایت عنبر سائل: که از بدن نهنگ گرفته می‌شود.

از ترکیبات منابع معطر عطر ، رایحه‌ای شبیه علف و سبزه و یا برگهای تازه چیده شده (FRESHY GREEN) ، رایحه کاجی و بلوطی و یا وانیلی (ORIENTAL) ، گرم و تند(SPICY) و رایحه مرکبات مانند نارنج، لیمو ترش و پرتغال (CITRUS) و همچنین رایحه جنگل و چوب خشک تازه قطع شده(WOODY) و .... تولید می شود .

در پایان شایان ذکر است ، سازندگان واقعی عطر تهیه کنندگان ماده اولیه عطرها و اسانس هستند به مانند شرکت ژان نیل تامین کننده اصلی عطر و اسانس شرکت کریستن دیور است و سایر تولید کنندگان هم چون ، جیودان (Givaudan) ، سیمرایز(Symrise) ، ژان نیل(Jean Niel) ،فیرمنیخ (Firmenich) ،ای اف اف(IFF) که سازندگان واقعی و برتر عطر می باشند .