به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اراک ، از کارخانه هاي ماشين سازي اراک، توليد آلومينيوم ، هپکو ، واگن سازي پارس ، کمباين سازي، لاستيک پارس و صنايع آذرآب تا پالايشگاه نفت ، مجتمع پتروشيمي شازند، شيشه سازي ساوه و ايزوگام دليجان ، ظرفيت هاي صنعتي استان مرکزي براي گردشگري صنعتي است که تاکنون برنامه اي براي استفاده از آنها تدوين نشده است.
براي توسعه اين بخش به برنامه هايي دقيق نياز است که شاخص هاي گردشگري را براي توسعه گردشکري صنعتي فراهم کند.
فعالان صنعت گردشگري ناموفق بودن ايران را در توسعه گردشگري و ناتواني در رقابت با ديگر کشورها که به تراز منفي گردشگر ورودي و خروجي انجاميده است ، نبود برنامه در اين حوزه مي دانند.
جواهرزاده مدرس دانشگاه با تاييد اين موضوع که در صنعت گردشگري برنامه ريزي نداريم ، مي گويد: خلاء يک برنامه مدون و جامع در چارچوب استانداردهاي بين المللي در اين بخش کاملا مشهود است و اين يک واقعيت است که برنامه اي براي توسعه گردشگري بين المللي نداريم.
اداره کل ميراث فرهنگي و گردشگري استان مرکزي پارسال مکاتباتي با اتاق بازرگاني و صنايع و معادن استان براي توسعه گردشگري صنعتي انجام داد اما در عمل اتفاقي در اين زمينه رخ نداد.
سه سال پيش هم گروه هايي از استان هاي همجوار وارد استان مرکزي شدند و حرکت هايي براي توسعه گردشگري صنعتي صورت گرفت اما ادامه نيافت.
80 درصد تجهيزات انرژي کشور در اراک ، 70 درصد شيشه کشور در ساوه و 90 درصد ايزوگام کشور در دليجان توليد مي شود ، بزرگترين کارخانه آلومينيم و بزرگترين معدن سولفات سديم کشور در اراک قرار دارد و سرفصل هايي از اين دست ، همه نشان از توان استان مرکزي در توسعه گردشگري صنعتي دارد که بايد به آن توجه شود.
آقاي زاوشي رئيس سازمان صنعت ، معدن و تجارت استان مرکزي مي گويد: انعطاف پذيري و تنوع بالاي صنعت گردشگري از ويژگي هاي بارز و منحصر به فرد آن است چون مي توان در هر زمان و مکاني با توجه به شرايط محيطي و سلايق مختلف افراد با اهداف و مقاصد متفاوتي گردشگران را جذب کرد.
توسعه يافته ترين نوع گردشگري ، گردشگري مذهبي ، تفريحي و تاريخي است.
اما به موازات صنعتي شدن جوامع و ساخت کارخانه ها و مجتمع هاي صنعتي بزرگ پس از انقلاب صنعتي در اروپا ، گونه اي ديگر از گردشگري رونق پيدا کرد که مقصد گردشگران آن نه بناهاي به جاي مانده از هزاره ها ، نه تقدسِ جغرافيايي آن و نه مامني آرام براي تفريح و استراحت بود بلکه اين بار مقصد گردشگران بناهاي عظيمي شد که در مجاورت محل سکونتشان قرار داشت و از عمر آنها شايد حتي به اندازه انگشتان يک دست هم بيشتر نمي گذشت.
همان کارخانجات عظيم و پردود و سر و صدايي که هر روز هزاران نفر از همشهريانشان براي امرار معاش و کسب درآمد ، ساعاتي از روزشان را در آنجا سپري مي کنند ، صنايعي که هدف از بنايشان توليد ، رفع نياز و درآمدزايي بود.
با گذشت زمان همين مکان هاي صنعتي که البته تا حدودي هم ناايمن بودند ، ميزبان علاقه منداني شد که حرفه شان صنعتي نبود اما مشتاق ديدن چرخه توليد محصولات گوناگون کارخانجات متنوع از نزديک بودند.
گردشگري صنعتي در ايران نوپاست و قدمتي کمتر از انگشتان دست دارد با اين حال ظرفيت هاي بکري در شهرهاي صنعتي ايران در اين زمينه وجود دارد که بايد عملي شود و يکي از اين استان هاي توانمند استان مرکزي است.
يکي از کارگران ماشين سازي اراک در اين زمينه مي گويد: گروه هاي دانشجويي و حتي استادان دانشگاه هايي مثل دانشگاه صنعتي شريف، وقتي به کارخانه مي آيند از ديدن تجهيزات و توليدات بزرگ کارخانه حيرت زده مي شوند.
اين نکته حاکي از آن است که جذابيت صنعتي گرچه براي کارگران امري عادي است اما براي مردمي که يا کارمند هستند و يا خانه دار ، ديدن چنين صحنه هايي جالب بوده و در صورت ايجاد زمينه گردشگري در اين بخش براي آن پول خرج مي کنند.
استان مرکزي از نظر صنايع مادر و بزرگ در رده سوم پس از بوشهر و تهران ، از نظر تنوع در رده نخست و به لحاظ توان صنعتي در رتبه چهارم کشور قرار دارد.
سرپرست اداره کل ميراث فرهنگي و گردشگري استان مرکزي مي گويد: ايجاد زيرساخت‌هاي استاندارد فرهنگي و عمراني به توسعه گردشگري صنعتي منجر مي شود و از سوي ديگر توسعه گردشگري صنعتي استان مرکزي نيازمند ايجاد زمينه هاي حضور گردشگري در کارخانه است.
رضواني مي افزايد: استان مرکزي به سبب قرارگرفتن در دو مسير اصلي شمال به جنوب و شرق به غرب کشور و همچنين بهره‌مندي از تنوع جاذبه‌هاي طبيعي ، تاريخي و معنوي از فرصت بي‌نظيري براي توسعه گردشگري برخوردار است و مي تواند به عنوان مکمل توسعه گردشگري صنعتي مورد استفاده قرار گيرد.
علاوه بر جذابيت کارخانه ها براي مردم ، علاقه مندان به تاريخ صنعت ، دانش آموزان و دانشجويان و کارشناسان فني بيش از مردم عادي علاقه مند اين قابليت ها هستند.
بي ترديد گردشگري صنعتي و رونق آن به رونق صنعت توريسم منجر مي شود.
اکنون از هر 12 شغل در جهان يک شغل مربوط به صنعت گردشگري است و 8 درصد اشتغال جهان را گردشگري شامل مي شود و البته اين رقم در ايران بيش از سه درصد است.
نفت و صنعت نفت با سابقه 100 ساله در ايران به عنوان ظرفيت بالفعل گردشگري صنعتي مطرح است و عسلويه هم پايتخت گردشگري صنعتي است که بر اساس انعقاد تفاهم نامه بين وزارت نفت و سازمان ميراث فرهنگي به زودي با ورود گردشگر ، روح تازه اي به منطقه عسلويه دميده خواهد شد.
استان مرکزي هم به عنوان قطب صنعت ماشيني کشور بايد با استفاده از ظرفيتي که سازمان ميراث فرهنگي کشور براي آن قائل مي شود بتواند از ظرفيت صنعتي خود استفاده کند.
اکنون با وجود بيش از سه هزار اثر تاريخي که برخي از آنها 6 هزار سال قدمت دارند مي توان شاهد توسعه گردشگري استان مرکزي باشيم./س