کودک آزاري ابعاد مختلفي دارد و همان قدر که بررسي ابعاد جسمي اين پديده مهم و ضروري است بايد ابعاد روحي و رواني و جسمي آن نيز مورد توجه قرار گيرد.
در اين مطلب به بخشي از آسيب هاي جسمي ازجمله آسيب هاي شديد کودک آزاري مثل بيماري هاي کليوي و شب ادراري مي پردازيم و در ادامه به گوشه اي از دلايل اين پديده ناخوشايند در خانواده ها اشاره مي کنيم.
گاهي والدين بدون توجه به وضعيت سلامت جسمي کودکشان و با اعمال ترس و فشار باعث وارد آمدن آسيب هاي جبران ناپذير به سيستم دفع ادراري وي مي شوند. در اين باره دکتر سيمين وحيدي متخصص کليه و مجاري ادراري به ايسنا چنين مي گويد: برگشت ادرار از مثانه به کليه که باعث ايجاد فشار مثانه مي شود باعث بروز سندروم پدر خشن مي شود.
وي مي افزايد: درمان نشدن اختلال کارکرد مثانه و رفلاکس شديد ادراري به بروز آسيب هاي شديد کليوي و دياليز منجر مي شود. در واقع اسپاسم سيستم داخلي اندام ها و کف لگن موجب ايجاد يبوست مزمن و تخليه نشدن کامل مثانه مي شود و با افزايش حجم مثانه قدرت انقباضي آن کاهش مي يابد و تخليه مثانه به صورت ناقص انجام مي شود.
چنانچه اين عارضه در طول مدت زماني تشخيص داده و رفع نشود، خطر بروز آسيب هاي شديد کليوي و دياليز در کودکان را به دنبال خواهد داشت. از سوي ديگر در مواردي ممکن است اين اختلال به بروز عفونت مزمن کليه در بزرگسالي منجر شود. دکتر مسيح نقيبي، فوق تخصص کليه و استاد دانشگاه علوم پزشکي مشهد ضمن تاييد بروز اين عارضه در برخي کودکان به خراسان مي گويد: برگشت ادرار در کودکان به ويژه دخترها به عفونت ادراري و شب ادراري هاي مقاوم به درمان منجر مي شود و ادامه اين روند به زخم کليه و سپس نارسايي کليه منجر مي شود.
درد پهلو به هنگام ادرار کردن، عفونت ادراري، شب ادراري و خالي نشدن مثانه در يک نوبت از مهم ترين تظاهرات اين عارضه است. اما مهم ترين علامت همان عفونت ادراري است که حتما بايد با مراجعه به متخصص رفع شود.
دکتر نقيبي با اشاره به اين که احساس تنهايي، ناسازگاري والدين با يکديگر يا ناسازگاري خواهرها و برادرها، زمينه ساز بروز شب ادراري در کودک است، تصريح مي کند: شب ادراري تا حدود ۳ يا ۴ سالگي معمول است اما پس از آن والدين حتما بايد با پزشک براي درمان عارضه مشورت کنند. گاهي برگشت ادرار، تنگي مجرا و اختلالات رفتاري که کودک با آن روبه روست، علت اصلي شب ادراري است. اما والدين بايد هوشيارانه به رفتارهاي کودک توجه و زمينه هاي عاطفي بروز عارضه را در کودک حذف کنند و سپس براي درمان کودک به متخصص مراجعه کنند.
به طور کلي کودک آزاري در ۲ حوزه خصوصي و عمومي مطرح مي شود و با اين که بيشتر موارد کودک آزاري در ايران در حوزه خصوصي انجام مي شود نبايد تصور کنيم که منشاء ماجرا به خانواده برمي گردد. زيرا خانواده در يک فضاي اجتماعي بزرگ تر قرار دارد و در واقع يک حلقه از زنجيره معيوبي است که به کودک آزاري ختم مي شود.
به عبارتي کودک آزار، يک معلول است که خود دچار آسيب هاي جدي در اجتماع شده و نيازمند کمک است.
جاويد سبحاني، کارشناس ارشد جامعه شناسي و عضو انجمن حمايت از حقوق کودکان با بيان اين مقدمه به خراسان ادامه مي دهد: در برخي طبقات اجتماعي امروز، خانواده از يک نهاد اجتماعي به تعاوني اقتصادي تبديل شده است و والدين مجبورند براي رفع نيازهاي اقتصادي خانواده شبانه روز تلاش کنند. اين جاست که از دنياي نقش والدي خود غافل مي شوند و تربيت کودک را به نهادهاي بيرون از خانواده واگذار مي کنند. غفلت از نيازهاي تربيتي، نظارت نکردن بررفتار کودک، کاهش ارتباط والدين با اعضاي خانواده و اعضاي خانواده با يکديگر فقط بخشي از مشکلاتي است که در نتيجه درگيري والدين در ابعاد مختلف اجتماعي بروز پيدا مي کند.
سبحاني از ناآگاهي و ناآشنايي والدين به عنوان يکي از مهم ترين دلايل وقوع کودک آزاري به ويژه غفلت در خانواده ياد و تصريح مي کند: اين در حالي است که فضاهاي رقيب براي جهت دادن به تربيت کودک گسترش پيدا کرده است مانند فضاي رسانه اي، فضاي مجازي، گروه همسالان و گاه اين رقبا نقش تربيتي قوي تري از خانواده پيدا کرده اند.
بايد نهادهاي واسطه اي وجود داشته باشد تا بتوانند خلاء تربيتي را که توسط خانواده ايجاد شده است، پر کنند. خوشبختانه در شهرهاي بزرگ مراکزي مانند سراي محله و فرهنگ سرا تاسيس شده است که کارکرد مثبتي دارد و تا حدودي مي تواند در اطلاع رساني به والدين و يادآوري نقش تربيتي حساس آن ها و ارائه الگوهاي صحيح تربيتي تاثيرگذار باشد.
خوب است بدانيد دو نهاد قدرتمند در ايران وجود دارد که سرنوشت کودک به آن وابسته است: دولت و خانواده. نهادهاي واسط بايد بتوانند رابطه بين اين نهاد را تنظيم و تلطيف کنند و فرهنگ سراها و سراهاي محله همين نقش واسط را ايفا مي کنند، هرقدر اين نهادهاي واسط تقويت شوند و بتوانند عملکرد مفيدتري داشته باشند، به همان نسبت مي توان به آينده کودک اميدوارتر بود. به گزارش خراسان، بايد تلاش کرد خانواده در تعامل مستمر با اين نهادها باشد و چنانچه از نقش والدي خود غافل شد، کودک کمتر دچار ضربه شود.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید