بازشناسی تاثیر آیین عاشورایی در شکل گیری استخوان بندی شهرهای ایرانی

به گزارش خبرنگار صنفي آموزشي باشگاه خبرنگاران، نوشین کریمی دانشجوی دکتری رشته شهرسازی دانشکده هنر و معماری این واحد دانشگاهی در رابطه با طرح پژوهشی خود گفت: بافت سنتی شهرها در گذشته پاسخگوی بسیاری از  نیازهای عاطفی و روانی ساکنان آنها بوده در حالی که امروزه بسیاری از شهرها بدون توجه به نیازهای روانی و فرهنگی ساکنان آن بنا شده اند.
وی با بیان این مطلب که این پژوهش در پی تحلیل جایگاه آیین های جمعی و نقش آن در شکل گیری ساختار کالبدی شهرهای سنتی ایرانی است افزود: ساختار شهرهای سنتی ایرانی نشان از تطابق کامل استخوان بندی و سازمان فضایی شهرها با آداب جمعی دارد.  
کریمی با ذکر اینکه تأثیر گذارترین و وسیع ترین آیین ها در میان شیعیان مراسم سوگواری امام حسین (ع) است، تصریح کرد: در مسیر حرکت دسته ها و هیأت های عزاداری شاهد پیدایش نقاط کانونی و مهم شهر بوده و در پیرامون آن بافت مسکونی فشرده ای پدید آمده اند.  
کریمی با اشاره به این مطلب که پژوهش حاضر بر آن است که به بررسی تاثیر آیین عاشورا در شکل گیری استخوان بندی شهر نوش آباد بپردازد تصریح کرد: نتایج نشان می دهد سیر توسعه و تکامل شهر در ادوار مختلف کاملا پیرامون مسیر حرکت دسته های عزاداری شکل گرفته و مکان های مهم و عمومی این شهر نیز پیرامون این مسیرها پدید آمده اند.  
وی ادامه داد: عواملی همچون حس تعلق به مکان، وحدت اجتماعی، هویت و تداوم خاطرات جمعی سبب بقا و احیاء چنین فضاهایی شده اند.  
به گفته این دانشجوی دکتری واحد علوم و تحقیقات از مهمترین دستاوردهای این رساله به وجود آوردن زمینه ای جهت ارتباط شهروندان با شهرشان  و ایجاد حس تعلق به مکان، ارتقاء مفهوم شهروندی و تاکید بر بستر سازی مقدماتی نظیر مشارکت، ارتقاء اهالی به شهروندی فعال در اداره امور شهرشان و بسیاری از مواردی است که امروزه مد نظر طراحان و برنامه ریزان شهری است.
وی گفت: در شهرهای سنتی در ایران وجود چنین ارتباطی باعث از میان رفتن بسیاری از مشکلاتی است که سکونت گاه ها و شهر های امروزی با آن دست و پنجه نرم می کنند.   
 کریمی ادامه داد: آزمون فرضیات رساله حاضر بر روی شهر نوش آباد در 8 کیلومتری شمال شهر کاشان انجام شد که عواملی چون بافت سنتی دست نخورده شهر نوش آباد و شور و اشتیاق فراوان مردم این خطه در برگزاری مراسم عاشورا از علل قابل توجه در انتخاب این شهر  بوده است.
وی با بیان این مطلب که مطالعات اخیر در دنیا نشان دهنده ضرورت توجه به شناخت جایگاه مسائل فرهنگی در طراحی شهرها است افزود: کتب بسیاری در این زمینه به تحقیق و تفحص پرداخته اند ولی این موضوع در کشورمان حائز اهمیت بسیار است ولی متاسفانه با کمبود مطالعات و تحقیقات رو به رو است و محدود به یک مقاله در زمینه مراسم محرم و شکل گیری سازمان فضایی روستاهای برزرود می شود و تاکنون رساله، کتاب یا پژوهشی در ارتباط با این موضوع ارائه نشده است.
به گفته وی ، رساله حاضر در مدت 2 سال تدوین یافته و مقالات متعددی از این رساله مستخرج و در مجلات معتبر داخلی و خارجی به چاپ رسیده است.
لازم به ذکر است رساله دکتری رشته شهرسازی واحد علوم و تحقیقات تحت عنوان  " بازشناسی تاثیر آیین عاشورایی در شکل گیری استخوان بندی شهرهای ایرانی" به راهنمایی دكتر فرح حبیب بوده است./عط