دکتر محمد تراز متخصص داروسازی بالینی در گفتگو با
خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران با بيان اينكه
دیابت بیماری مزمنی است که به دلیل عدم ترشح
انسولین و یا مقاومت بافت ها به اثر انسولین ایجاد شده و به صورت هیپرگلیسمی و تغییردر متابولیسم چربی و پروتئین تظاهر می یابد اظهار كرد : در طولانی مدت این تغییرات متابولیکی باعث بروز مشکلاتی شامل بیماری های قلبی عروقی، نفروپاتی و حتی افزایش خطر بروز برخی از
سرطان ها خواهد شد.
وي تصريح كرد : دیابت نوع 1، دیابت نوع 2 و دیابت حین بارداری که در حدود 7% از کل بارداری ها رخ می دهد از شایع ترین انواع دیابت محسوب می شوند و افزایش وزن و چاقی ، بی تحرکی، سابقه دیابت در خویشاوندان درجه اول،
فشار خون بالا ، اختلالات چربی و سندرم تخمدان پلی کیستیک در زنان از مهمترین ریسک فاکتورهای بروز دیابت نوع 2 در بالغین محسوب می شوند.
اين متخصص داروسازي باليني با اشاره به اينكه افرادی که قند خون ناشتای آن ها در محدوده mg100-125 و یا قند خون آن ها 2 ساعت پس از تست تحمل گلوکز خوراکی در محدودهmg 140-199 باشد نیز در خطر بروز دیابت هستند ادامه داد : در صورت عدم وجود ریسک فاکتور، از سن 45 سالگی و با فواصل هر 3 سال غربالگری بایستی انجام گیرد و با توجه به اينكه 30-50% از زنانی که در حین بارداری دچار دیابت می شوند در آینده به دیابت نوع 2 مبتلا خواهند شد، غربالگری زنان باردار به طور جدي توصیه شده و در صورت تشخیص دیابت حین بارداری هر 3 سال یکبار بایستی این زنان غربالگری شوند.
پيوند پانكرانس راهي براي درمان ديابت دكتر تراز اظهار كرد: اگر چه انسولین درمان اصلی و ضروری دیابت نوع 1 می باشد، ولي بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نیز در نهایت نیازمند دریافت انسولین خواهند شد كه شناخت هرچه بیشتر بیماری دیابت باعث شده امروزه داروهای تزریقی و خوراکی زیادی به بازار عرضه گردد.
وي با بيان اينكه انسولین های سریع اثر، کوتاه اثر متوسط اثر و طولانی اثر به صورت منفرد و ترکیبی تحولی در کنترل دیابت ایجاد کرده اند يادآور شد : داروهای فراوان دیگری شامل سولفونیل اوره ها ، بیگوانید ها ، مهارکننده های آلفا گلیکوزیداز ، تیازولیدین دیون ها ، مگلتینیدها ، و... امروزه در بازارهاي دارويي دنیا وجود دارند كه در درمان دیابت مورد استفاده قرار می گیرند.
اين متخصص داروسازي باليني تصريح كرد : اگرچه پیشرفت های چشمگیری درزمینه "پیوند پانکراس” به عنوان راهی جهت درمان دیابت صورت گرفته است اما وجود مباحثی مثل روش انجام و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مورد نیاز پس از آن باعث شده تا همچنان داروها خط اول درمان دیابت در اکثر افراد در نظر گرفته شوند.
مشاوره داروسازان در كنترل ديابت نقش سازنده اي دارد وي با تاكيد به اينكه پیشگیری از دیابت در افراد در معرض خطر نیز از جمله موضوعات مهم در امر سلامت جامعه محسوب می شود كه کاهش وزن در افراد چاق و با اضافه وزن، افزایش فعالیت فیزیکی و استفاده از متفورمین در برخی از افراد به عنوان پیشگیری از دیابت توصیه شده است اظهار كرد : با توجه به اينكه دیابت بسیاری از ارگان های بدن را درگیر می کند، بدیهی است که این بیماران عمدتا مجبور به استفاده از داروهای متعدد و همچنین اصلاح شیوه زندگی خود خواهند بود.
دكتر تراز در پايان با بيان اينكه گروهی از اعضای تیم سلامت شامل پزشک، داروساز، کارشناس تغذیه و غیره در کنترل این بیماری مزمن نقشی فعال خواهند داشت كه امروزه همکاری بیشتر پزشکان و متخصصان داروسازی بالینی در کنترل دیابت و دارودرمانی آن باعث شده است تا این بیماران عارضه های دارویی کمتر و کیفیت زندگی بیشتری را تجربه كرده و در مجموع هزینه های بهداشتی کمتری به فرد و جامعه تحمیل گردد خاطر نشان كرد : به طور قطع مشاوره داروسازان در داروخانه ها و کلینیک های دیابت نقش سازنده ای در پیشگیری و کنترل دیابت در جامعه خواهد داشت و این امر مهم بایستی بیشتر از گذشته از سوی داروسازان عزیز جدی گرفته شود./ عط