به گزارش خبرنگارباشگاه خبرنگاران اراک سال 1336 در دانشکده فنی در دانشگاه تهران در رشته الکترونیک فارغ التحصیل شد، در سال 1337 به دلیل شاگرد اول بودن در ه دوران تحصیلش با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان ممتاز به آمریکا اعزام شد و پس از اتحقیقات علمی در جمع معروف ترین دانشمندان جهان در د انشگاه کالفرنیا و معتبرترین دانشگاه آمریکا و برکلی، با ممتازترین درجه علمی موفق به اخذ دکترای الکترونیک و فیزیک پلاسما شد.
دکتر چمران از 15 سالگی در درس تفسیر قرآن مرحوم آیت الله طالقانی، در مسجد هدایت و درس فلسفه و منطق شهید استاد مرتضی مطهری و بعضی ا ز اساتید دیگر شرکت می کرد این در حالی بود که از اولین اعضاء انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران بود.
او د رمبارزات سیاسی دوران دکترمصدق از مجلس چهاردهم تا ملی شدن صنعت نفت شرکت داشت و از عناصر پر تلاش در پاسداری از نهضت ملی ایران در کشمکش های مرگ و حیات این دوره بود.
بعد از کودتای 28 مرداد و سقوط دکتر مصدق ، به نهضت مقاومت ملی ایران ملحق شد و سخت ترین مبارزه ها و مسئولیت های او علیه استبداد و استعمار آغاز شد و ا زمان مهاجرت از ایران با همه قدرت علیه نظام طاغوتی جنگید و خطرناک ترین ماموریت ها را در سخت ترین شرایط با پیروزی پشت سر گذاشت.
پس از قیام خونین 15 خرداد سال 1342 و سرکوب ظاهری مبارزات مردم مسلمان به رهبری امام خمینی(ره) و همه پل ها را پشت سرخود خراب می کند و به
همراهی بعضی از دوستان مومن و هم فکر خود، رهسپار مصر شد و به مدت دو سال در زمان عبدالناصر ، سخت ترین دوره هی چریکی و جنگ های پارتیزانی را آموخت و بهع نوان بهترین شاگرد این دوره شناخته شد و فورا مسئولیت تعلیم چریکی مبارزان ایرانی به عهده او گذارده شد.
دکتر چمران رهسپار لبنان می شود تا پایگاهی برای مبارزه با صهیونیسم تاسیس کند. او به کمک امام موسط صدر، رهبر شیعیان لبنان ، حرکت محرومین و سپس جناح نظامی آن، سازمان «آمل» را بر اساس اصول و مبانی اسلامی پی ریزی نموده که در میان توطئه ها و دشمنی های چپ و راست ، با تکیه بر ایمان به خدا و با اسلحه شهادت، خط راستین اسلامی انقلابی را پیاده میکند.
دکتر چمران با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی بعد از 23 سال هجرت، به وطن پرواز کرد و همه تجربیات انقلابی و علمی خود را در خدمت انقلاب گذاشت.
با همه تلاش و قدرت خود اولین گروه های پاسداری انقلاب را در سعد آباد تربیت کرد و بعد از آن در شغل معاونت نخست وزیر در امور انقلاب شب و روز خود را به خطر می اندازد تا سریع تر و محکم تر مسئله کردستان را فیصله دهد تا اینکه بلاخره در قضیه ی فراموش ناشدنی پاوه قدرت ایمان و اراده آهنین وشجاعت و فداکاری او بر همگان ثابت شد امام پس از به دست گرفتن فرماندهی کل قوا به ارتش فرمان داد تا در 24 ساعت خود را به پاوه برساند و فرماندهی منطقه نیز به عهده دکترچمران واگذار شد .
شهرها وراه ها و مواضع استراتژیک کردستان در عرض 15 روز به تصرف نیروهای انقلاب اسلامی در آمد واز منصوب گردید و در پست جدید برای تغییر و تحول ارتش از یک نظام طاغوتی به پارک سازی و پیاده کردن برنامه های اصلاحی همت گماشت ......
دکتر مصطفی چمران در اولین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی،از سوی مردم تهران به نمایندگی انتخاب شد.وی بعداز ان به نمایندگی رهبرکبیر انقلاب اسلامی در شورای عالی دفاع منصوب شد و ارائه دادن مرتب منصوب شد و ارائه دادن مرتب گزارش کار ارتش ماموریت او بود .
چمران ستاد جنگ ها ی نامنظم در اهواز از رزمندگان داوطلب که خود او آنها را تربیت و سازماندهی داده بوده تشکیل داد . این گروه کم کم قوت گرفت و منسجم شد .
ایجاد واحد مهندسی فعال برای ستاد جنگ های نامنظم یکی از این برنامه ها بود که به کمک آن جاده ها نظامی در نقاط مختلف به سرعت ساخته شد و با نصب پمپ ها ی آب د رکنار رود کارون و احداث یک کانال به طول حدود بیست کیلومتر و عرض یک متر در مدتی که حدود یک ماه بود ، آب کارون به طرف تانک های دشمن روانه شد به طوری که دشمن مجبور به عقب نشینی و فکر تسخیر اهواز برای همیشه از سر آنها دور شد .
یکی دیگر از کارها ی مهم و اساسی او ایجاد هماهنگی بین ارتش ، سپاه و نیروهای داوطلب مردمی بود که در منطقه حضور داشتند .
پس از ناامید ی از تسخیر اهواز صدام چشم به فتح سوسنگرد دوخته بود تا رویای قادسیه را تکمیل کند و برای دومین بار به آن شهر مظلوم حمله کرد و شهر سه روز محاصره بود ، روز سوم تانک ها ی دشمن شهر را محاصره کرد .
دکتر چمران با فشار و تلاش فراوان خود و آیت الله خامنه ای ارتش را آماده ساخت که برای اولین بار دست به یک حمله خطرناک و حماسه آفرین نابرابر بزند و خود نیز نیرو های مردمی وسپاه پاسداران را در کنار ارتش سازماندهی کرد وبا شیوه ای جدید از جانب جاده ی اهواز- سوسنگرد به دشمن یورش بردند.در این هنگام نبرد سختی در گرفت تا اینکه از دو پا مجروح شد.با همان پای زخمی به یک کامیون عراقی حمله برد و سربازان دشمن از یورش این شیر زخمی از میدان گریختند و چمران به کمک همرزم خود شتافت.
دکتر چمران با همان کامیون خود را به بیمارستانی در اهواز رسانید و بستری شد اما بیش از یک شب در بیمارستان نماند و بعد از به مقر ستاد جنگ های نامنظم و دوباره با پای زخمی و دردمند به ارشاد یاران وفادارش پرداخت.
جالب اینجا بودکه در همان شبی که در بیمارستان بستری بود جلسه مشورتی با جمعی از فرماندهان در کنار تخت او در بیمارستان تشکیل شد و در همان حال و همان شب پیشنهاد حمله به ارتفاعات الله اکبر را مطرح کرد.
دکتر چمران به رغم اصرار و پیشنهاد دوستان و مسئولین حاضر به ترک اهواز و ستاد جنگ های نا منظم و حرکت به تهران برای معالجه نشد و تمام مدت را در همان ستاد گذرانید ، پس از التیام زخم با چوب زیر بغل عازم جبهه ها شد،در اسفند 1359 به دیدار حضرت اما رفت و مورد لطف ایشان قرار گرفت.
وی در آن شرایط همواره از سکون حالم بر جبهه ها گلایه داشت به همین خاطر طرح حمله به تپه های الله اکبر و بستان را ریخت و سپس به تنگه چزابه حمله کرد ، با فتح ارتفاعات الله اکبر که پس از فتح سوسنگرد و مهمترین فتح تا آن تاریخ بود روند جنگ را تغییرداد.
دهلاویه را با شجاعت تمام فتح کرد که اولین پیروزی پس از عزل بنی صدر بود ، اما این سرباز پر افتخار و سرافراز ایران واسلام سرانجام در 31 خرداد 1360 در منطقه دهلاویه در اثر برخورد چند ترکش خمپاره به سر و بدن به دیدار معشوق شتافت و جوانمردانه شهادت را در آغوش کشید.
تحلیل و تفسیر زندگی و رازگشایی از عمق نگاه و زاویه دید دکتر چمران نیاز به درک والایی در حد افق دید آن دلاور خردمند و خرد ورز عاشق دارد.
به نظر این قلم دکتر چمران شاخص و نشانه برای راهیابی نسل دانشگاهی به سعادت و معنویت است./س