به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مازندران جنگل های شمال کشور که به جنگل های هیرکانی (خزری) معروف هستند یکی از نادرترین ذخائر بیولوژیک با تنوع گونه ای و زیستی فراوان به عنوان بانک ژنی و از جمله سیستم های طبیعی ارزنده با تنوع زیستی و ارزش های اکو لوژیکی و اقتصادی متعدد به شمار می روند.
این میراث گرانبهای ملی در سال های اخیر به دلیل مسایل و مشکلات اجتماعی ناشی از افزایش بی رویه جمعیت، بالا رفتن نرخ بیکاری در جامعه، قطع بی رویه و غیر اصولی درختان، آتش سوزی های عمدی و غیر عمدی، چرای دام و تبدیل عرصه های جنگلی به زمین های زراعی دستخوش زوال تدریجی شده است. به گونه ای که فرصت زاد آوری و رشد طبیعی را از این جنگل ها گرفته و در صورت حمایت نکردن از جنگل آن را به سوی نابودی پیش خواهد برد.
امسال نیز 550 هزارهکتار از جنگل های شمال کشور در معرض آسيب آفت های گياهی قرار دارد.با آغاز فصل گرما و سرسبز شدن درختان، برای دومین سال پیاپی، آفت کرم سیاه به جنگل های مازندران حمله کرد و موجب نگرانی شده است. این آفت مخرب موجب خشک‌شدن و ریزش برگ درختان‌جنگلی در مناطق کوهستانی شد و چهره‌ای زمستانی به آن داده‌است.
تعداد این کرم ها آنقدر زیاد است که تمام تنه درختان از این کرم ها پوشانده می شوند و سراسر درختان را فرا می گیرند. کف جنگل پوشانده شده از برگ های تازه و سبزی که توسط حشرات خورده شده و با گرم تر شدن هوا سبب معضل جدی برای درختان این منطقه و بروز آتش سوزی می شود.
كارشناس ارشد گياه پزشكي اداره کل منابع طبيعي استان مازندران (منطقه ساری) در گفتگو با خبرنگار ما گفت: این حشره یک آفت برگ خوار جنگلی است که به جنگل های پارک جنگلی شهید زارع جنگلهای جاده زرین آباد منطقه دشت ناز ساری تحت مدیریت محیط زیست استان، جنگل های کولا حوزه شهرستان ساری و نیز جنگل های حوزه شهرستان نکا خسارت وارد کرده است.
«امین وطن دوست» با بیان این که این کرم هیچ گونه خسارتی به محصولات کشاورزی و زراعی و باغی نمی زند افزود: در سال جاری با توجه به شرایط آب و هوایی مساعد و منابع غذای مناسب و کافی، جمعیت آفت افزایش چشم گیری داشته است.
وی تصریح کرد: در عرصه های جنگلی خسارت دیده آفت ابریشم باف ناجور با نام علمی lymantria dispar(lymantridae) وجود دارد. معمولاً اواسط اردیبهشت ماه اوج خسارت آفت است که با تغذیه از برگ ها، درختان را عاری از برگ می کنند. این آفت 5 سن لاروی دارد. در نیمه دوم اردیبهشت ماه به حالت شفیرگی می رود و در خرداد ماه پروانه ها کامل ظاهر می شوند و پس از تخم ریزی روی سرشاخه های درختان از بین می روند.
كارشناس ارشد گياه پزشكي منابع طبيعي خاطرنشان کرد: این آفت، زمستان را به صورت تخم سپری می کند و یک نسل در سال دارد. درختان خسارت دیده اکثراً از جنس های انجیلی، بلوط، راش و سایر گونه های جنگلی هستند. درختان خسارت دیده دوباره سبز می شوند.
وطن دوست اذعان داشت: بیشتر خسارت عرصه های جنگلی مربوط به پروانه های ژیومتریده است که در حال حاضر این آفت، خسارت خود را به عرصه های جنگلی وارد کرده و تقریباً سیکل زندگی و خسارت زایی آن به پایان رسیده است.
وی تصریح کرد: با توجه به اکوسیستم پیچیده و حساس مناطق جنگلی برای کنترل آفت ها استفاده از سموم شیمیایی هرگز توصیه نمی شود و در صورت لزوم در سطح محدود و پارک های جنگلی از سموم میکروبی bacillus thurikgiensis یا سموم IGR استفاده می شود.
این مسئول گفت: چند سال گذشته در پارک شهید زارع با استفاده از شیوه های مکانیکی جمع آوری دسته جات تخم و شفیره آفت ابریشم باف ناجور و از بین بردن آن ها توانستیم جمعیت این آفت را کاهش دهیم. به همین دلیل تا سال 89 هیچ گونه مشکلی با این آفت نداشتیم .
وطن دوست افزود: با برنامه های در نظر گرفته شده امیدواریم از اواخر سال جاری با استفاده از شیوه های مکانیکی و استفاده از عوامل بیولوژیک و میکروبیولوژیک مانند محلول کشی BT بتوانیم جمعیت آفات را به طور کامل کنترل کنیم که این کار نیاز به اعتبارات دولتی دارد.
به گفته وی عواملی از جمله بارش باران سبب فعال شدن عوامل میکروبی ویروسی می شوند که خود منجر به کنترل طبیعی لاروهای آفت خواهد شد.
وطن دوست افزود: در حال حاضر سیکل زندگی آفت رو به اتمام است. لاروها تبدیل به شفیره و پروانه های کامل ظاهر شدند. پس از پایان عمر آفت ها نیز به زودی درختان سبز و شکوفا خواهند شد.
اين گياه پزشك هشدار داد: اگر طغيان آفت پروانه سفيد چند سال متوالي تكرار شود، طی چند سال آینده جنگل های استان نابود خواهند شد./ب