به
گزارش باشگاه خبرنگاران؛ خالد شمعه سفیر مصر و رییس جنبش عدم
تعهد عصر امروز در نشست فصلی شورای حکام بیانیه این جنبش را قرائت کرد که
متن کامل ان به این شرح است.
جنبش عدم تعهد مایل است مراتب تشکر
خود را از آقای یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی بخاطر
گزارش وی در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان در جمهوری اسلامی ایران مندرج در
سند 2012/23/ GOV ابراز کند.
جنبش عدم تعهد مایل است اعتماد به حرفه ای
و بی طرفی بودن دبیرخانه آژانس در انجام فعالیتهایش درباره اجرای
پادمانهای معهده عدم اشاعه هسته ای در جمهوری اسلامی ایران را مجدا بیان
کند.
قبل از بیان دیدگاههای جنبش در خصوص گزارش مدیرکل، جنبش عدم تعهد مایل است مواضع اصولی خود را درباره چند موضوع مورد تاکید قرار دهد:
الف.
جنبش عدم تعهد برحق اولیه و غیر قابل انکار کلیه کشورها برای توسعه،
تحقیق، تولید و استفاده از انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز، بدون هر گونه
تبعیض و منطبق با تعهدات قانونی مترتب، تاکید می کند. بنابراین، هیچ موردی
نباید به گونه ای تفسیر شود که منجر به ایجاد ممنوعیت یا محدودیت حقوق
کشورها در توسعه انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز شود. انتخابها و تصمیمات
کشورها، شامل موارد ( مربوط به ) جمهوری اسلامی ایران، در زمینه استفاده
های صلح آمیز از فن آوری هسته ای و سیاستهای چرخه سوخت می بایست محترم
شمرده شوند.
جنبش عدم تعهد، آژانس بین المللی انرژی اتمی را بعنوان تنها
مرجع ذیصلاح برای راستی آزمایی تعهدات پادمانی مترتب بر اعضا می شناسد و
تاکید می کند که هیچ فشار یا مداخله غیر مقتـضی در فعالیـتـهای آژانـس
بویژه در فرآیند راسـتی آزمایی که می تواند کارایی و اعتبار آژانس را به
مخاطره اندازد، نباید وجود داشته باشد.
پ. جنبش عدم تعهد بر تفاوت
بنیادین میان وظایف قانونی کشورها طبق موافقتنامه های پادمان مربوط به آنها
با هر گونه اقدامات اعتماد ساز که بطور داوطلبانه اتخاذ می گردند و این که
این امر موجب تعهـدات قـانونی پادمـانی نمی گردد تاکید می کند.
جنبش
عدم تعهد تاسیس منطقه عاری از سلاح هسته ای (NWFZ) در منطقه خاورمیانه را
بعنوان گامی مثبت در راه نائل شدن به هدف خلع سلاح هسته ای جهانی مورد
تـوجه قرار داده و مراتـب حمـایت خود از تاسیـس چنـین منـطقه ای مطابق با
قطعنـامه های مربوطة مجمع عمومی و شورای امـنیت را تکرار می کند.
جنبش
عدم تعهد مصونیت فعالیتهای هسته ای صلح آمیز را مورد تایید مجدد قرار داده و
تاکید می کند هرگونه حمله یا تهدید به حمله علیه تاسیسات هسته ای صلح آمیز
اعم از در حال فعالیت یا در حال ساخت که بشریت و محیط زیست را در معرض خطر
جدی قرار داده و نقض عمده حقوق بین الملل، اصول و اهداف منشور ملل متحد و
آئین نامه آژانس بین المللی انرژی اتمی محسوب می شود، محکوم است.
جنبش عدم
تعهد نیاز به تدوین سند مذاکراتی چند جانبه جامع برای اعلام ممنوعیت حملات
یا تهدید به حملات بر تاسیسات هسته ای مختص استفاده های صلح آمیز از انرژی
هسته ای را تصدیق می کند.
جنبش عدم تعهد قویاً معتقد است که کلیه
پادمانها و موضوعات راستی آزمایی منجمله موارد مربوط به ایران می بایست در
چارچوب آژانس بین المللی انرژی اتمی و بر اساس مبانی حقوقی و فنی حل و فصل
گردد. علاوه بر آن جنبش عدم تعهد تاکید دارد که آژانس باید به کار خود
برای حل موضوع هسته ای ایران در چارچوب اختیاراتش ذیل اساسنامه آژانس ادامه
دهد.
چ. عدم تعهد تاکید می کند دیپلماسی و گفتگو از طریق صلح آمیز و
همچنین مذاکرات محتوایی بدون پیش شرط بین طرفهای ذیربط باید بعنوان تنها
روشی که از طریق آن یک راه حل فراگیر و پایدار برای موضوع هسته ای ایران
قابل دستیابی است، باقی بماند.
جنبش عدم تعهد تاکید می کند که موضوع عدم
اشاعه باید از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک حل و فصل گردد و اقدامات و
ابتکاراتی که در این رابطه اتخاذ می گردند باید در چارچوب حقوق بین الملل،
کنوانسیونهای ذیربط و منشور سازمان ملل باشند.
جنبش عدم تعهد
ملاحظه می کند که مدیرکل بار دیگر بیان داشته که آژانس قادر بوده است به
راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته ای اظهار شده در ایران در تاسیسات هسته
ای و مکانهای خارج از این تاسیسات که مواد هسته ای به طور عرفی استفاده می
شود (LOFs) همانگونه که توسط ایران ذیل موافقتنامه پادمانهایش اعلام شده،
ادامه دهد.
جنبش عدم تعهد از تمایز مدیرکل بین تعهدات ایران ذیل
موافقتنامه های پادمان و سایر درخواستها توسط شورای امنیت سازمان ملل
استقبال می کند. در این رابطه جنبش عدم تعهد ملاحظه می کند که مدیرکل در
گزارشش اظهار داشته که ایران شماری از تعهدات برخاسته از مقررات مربوطه
قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل را اجرا نمی کند.
جنبش عدم تعهد یاد
آوری می کند که مدیرکل قبلا اظهارات ایران را گزارش کرده مبنی بر اینکه
برخی از درخواستهای آژانس «هیچ مبنای قانونی ندارند زیرا آنها در چهار چوب
موافقتنامه پادمان قرار نمی گیرند» اظهاراتی که توسط ایران نیز در سند
INFCIRC/810 تشریح شده اند.
جنبش عدم تعهد ایران را ترغیب می کند به منظور
فراهم آوردن اطمینانهای معتبر مبنی بر نبود مواد و فعالـیتهای هسـته ای
اعلام نشده در ایران مطابق با حقوق بین الملل، همکاریش با آژانس را تقویت
کند.
جنبش عدم تعهد دبیرخانه را ترغیب می کند همچنان از درج جزئیات فنی گسترده در رابطه با اطلاعات حساس در گزارش مدیر کل خودداری کند.
عدم
تعهد از همکاری مستمر بین آژانس و ایران همانگونه که در آخرین گزارش
مدیرکل ذکر شده استقبال کرده و در این رابطه موارد زیر را متذکر می شود:
الف.
ایران ذیل موافقتنامه پادمانهایش، 16 تاسیسات هسته ای و 9 LOFs را به
آژانس اعلام کرده و آژانس همچنان عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در این
تاسیسات و LOFs را تحت راستی آزمایی دارد.
ب. فعالیتهای تولید مواد
هسته ای، خصوصاً مواردی که به غنی سازی مربوط می شود همچنان تحت اقدامات
کنترلی و نظارتی آژانس قرار داشته، و تاکنون کارخانه غنی سازی سوخت FEP در
نطنز و کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP) همان طور که اعلام شده اند
مشغول فعالیت هستند.
پ. آژانس راستی آزمایی کرده است که کارخانه غنی
سازی تولید سوخت فوردو ( FFEP) مطابق با آخرین اطلاعات طراحی ارائه شده از
سوی ایران ساخته می شود گرچه آژانس همچنین اظهار داشته که اطلاعات بیشتری
از سوی ایران در رابطه با این تاسیسات لازم است.
ت. آژانس به نظارت بر
استفاده و ساخت سلولهای داغ در تاسیسات هسته ای مربوطه در ایران ادامه داده
و تایید می کند که ایران فعالیتهای بازفرآوری در هیچیک از تاسیسات اعلامی
ذیل موافقتنامه پادمانهای ایران انجام نداده است.
آژانس راستی آزمایی
اطلاعات طراحی در رآکتورآب سنگین را در اراک (IR-40?) انجام داده و ملاحظه
کرده که گرچه ساخت تاسیسات ادامه دارد اما اجزائ مهمی از زمان آخرین راستی
آزمایی اطلاعات طراحی نصب نشده است. طبق اظهارت ایران، پیش بینی می شود
عملیات راکتور IR-40 برای فصل سوم سال 2013 آغاز گردد.
جنبش عدم تعهد
توجه دارد که مدیرکل در گزارش خود متذکر شده که موضعش مبنی بر نیاز به
برداشتن گامهایی (از سوی ایران) به سوی اجرای کامل موافقتنامه پادمان و
سایر تعهداتش به منظور ایجاد اعتماد بین المللی به ماهیت صرفا صلح آمیز
برنامه هسـته ایش، را برای ایران تکرار کرده است.
جنبش عدم تعهد از
مباحث فشرده اخیر بین ایران و آژانس در وین و سپس در جریان سفر مدیر کل به
تهران پیرامون یک رویکرد ساختاری برای روشن سازی همه موضوعات باقی مانده
در رابطه با برنامه هسته ای ایران دلگرم گشته است و از پیشرفتی که تاکنون
انجام شده استقبال می کند.
جنبش توجه دارد که هنوز موافقتی حاصل نشده است و
از روشن سازی ایران مبنی بر اینکه اختلافات باقی مانده در این زمینه مانع
حصول توافق نخواهد شد بیشتر دلگرم گشته است. بنابر این جنبش ادامه این
مباحث به منظور نهایی کردن موافقتنامه در خصوص رویکرد ساختاری را تشویق می
کند.
جنبش عدم تعهد هم چنین توجه دارد که ایران هنوز اسناد مربوط به
مطالعات ادعایی را دریافت نداشته است.
در این چهار چوب جنبش عدم تعهد از
درخواستهای پیشین مدیرکل خطاب به آن دسته از اعضایی که اطلاعاتی را در
ارتباط با « مطالعات ادعایی» به دبیرخانه ارائه کرده اند، برای موافقت با
اینکه آژانس تمامی اسناد مربوطه را با ایران ارائه کند، کاملا حمایت می
کند.
جنبش عدم تعهد یکبار دیگر نگرانیهای خود را نسبت به ایجاد موانع در
این خصوص که فرآیند راستی آزمایی آژانس را با مانع مواجه می سازد، ابراز می
دارد. جنبش عدم تعهد در این رابطه، خاطر نشان می سازد که مدیرکل قبلا طی
سند GOV/2009/55 گزارش نموده:
الف. آژانس بطور مستقل ابزارهای محدودی را برای اثبات صحت مدارک ارائه شده که اساس مطالعات ادعائی را تشکیل می دهند در اختیار دارد.
ب.
محدودیتهای اعمال شده از سوی برخی اعضا در قبال در اختیار گذاشتن اطلاعات
به ایران، انجام مذاکرات مشروح را با ایران در این خصوص برای آژانس مشکلتر
می سازد.
جنبش عدم تعهد از تصمیم ایران برای ادامه همکاری با آژانس
استقبال می کند و کماکان منتظر است که اجرای پادمان در ایران به صورت
معمول به انجام برسد.
در این چهار چوب، جنبش عدم تعهد، آژانس و ایران را
تشویق می کند به منظور فراهم نمودن روشنگری در خصوص موضوعات شناسایی شده در
گزارش و با نظر حل و فصل سریع این موضوعات مطابق برنامه عمل « تفاهم نامه
جمهوری اسلامی ایران و آژانس در خصوص مدالیته حل و فصل موضوعات باقی مانده»
((INFCIRC/71l ، به فوریت به گفتگوی محتوایی خود ادامه دهند.
جنبش عدم
تعهد موضع اصولی خود را مبنی بر اینکه دیپلماسی و گفتگو تنها راه برای حل
بلند مدت موضوع هسته ای ایران می باشند ، تصریح می کند. جنبش عدم تعهد بدین
منظور همه کشورهای عضو را برای مشارکت مثبت، تشویق می کند.