گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران   در نظر دارد به برسی سیستم‌عامل‌هایی بپردازد که نیازمند حداقل مشخصات سخت‌افزاری هستند و با داشتن اینترنتی با سرعت و کیفیت مناسب از امکانات نامحدودی بهره می‌برند.

همانطور که میدانید سال‌ها پیش، تقریبا تمامی کارهایی که توسط کامپیوتر انجام می‌دادیم در محیط محلی و میزکار بود و راه‌های موجود در آن زمان‌ها برای گشت و گذار در اینترنت تنها به دو برنامه مطرح ختم می‌شد؛ Microsoft Internet Explorer و Netscape navigator. در آن زمان مایکروسافت که می‌خواست سلطه خود بر روی کامپیوترهای شخصی را تحکیم بخشد به شدت بر اینکه کارها و برنامه در محیط دسکتاپ انجام شود اصرار می‌کرد و نت اسکیپ نیز قصد داشت قمار بزرگی را بازی کند و آن هم این بود که محیط کاری را بر روی مرورگر ببرد؛ کاری که بعد از سال ها، امروز گوگل قصد انجام آن را دارد.

در چند سال اخیر قسمت‌های بسیاری از کارهای روزمره‌ای که انجام می‌دهیم به دنیای اینترنتی کشیده شده‌اند و به آن نیازمند هستند. همچنین با سرویس‌هایی که توسط شرکت‌های مختلف ارائه می‌شود روز به روز بر تنوع و کیفیت این خدمات افزوده می‌شود.

در همین چند سال اخیر بحث سیستم‌عامل‌های ابری نیز در میان کاربران و در بحث‌های آنان رواج یافته است. سیستم‌عامل‌هایی که مشخصات سخت‌افزاری کمی نیاز دارند و با داشتن اینترنت پر سرعت و کیفیتی مطلوب  امکانات نامحدودی را در اختیار کاربر قرار می دهند .

گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران   قصد دارد سه نمونه  از این سیستم عامل ها وبرخی از مزایا و معایب انها را به شما معرفی کند که حتی می‌توانند به قدیمی‌ترین کامپیوترها و لپ‌تاپ‌های شما، جانی تازه ببخشند.

این‌گونه سیستم عامل‌ها از مزایای بسیار قابل توجهی  نیزبهره مند هستند که ما در ادامه چند نمونه از ان را ذکر می کنیم:

·         نیازمند پرداخت هزینه برای قطعات سخت‌افزاری گران قیمت نخواهید بود.

·         خیلی بعید است که نیاز داشته باشید قطعه‌ای از سخت‌افزارتان را ارتقاء دهید.

·         در هرجایی که کامپیوتر همراه‌تان نیست، با استفاده از نزدیک‌ترین کامپیوتری که همین سیستم‌عامل را دارد و با Login شدن با نام کاربری خودتان به کامپیوترتان دسترسی پیدا خواهید کرد!

·         به جلوگیری از افزایش دمای کره زمین کمک خواهد کرد.

و البته باید توجه داشت این سیستم‌ها می‌توانند معایب خطرناکی نیز به همراه داشته باشند. با استفاده از سیستم‌های متکی به پردازش و ذخیره ابری، شما در حقیقت تمام اطلاعات شخصی و محرمانه و رمزهای عبور و … خود را به شرکت توسعه‌دهنده سیستم‌عامل و بر روی تعداد زیادی سرور که بشکل ابر به یکدیگر متصل شده‌اند ارسال می‌کنید که ممکن است هزاران کیلومتر از سیستم خود شما فاصله داشته باشد. بنابر هرگونه حکم قضایی/ سرقت/ نفوذ و یا حتی تخلف خود شرکت یا کارمندان آن کلیه اطلاعات شما نیز در معرض خطر قرار خواهد گرفت و باعث نقض حریم خصوصی شما خواهد شد.

Google Chrome OS

یکی از پر سر و صداترین و معروف‌ترین سیستم‌عامل‌ها همین سیستم عامل گوگل است. البته در مورد این سیستم‌عامل چند تفکر اشتباه نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از نقاط دنیا وجود دارد:

1. سیستم‌عامل کروم آزاد و یا اپن‌سورس نیست؛ بلکه به پشتوانه عوام فریبی گوگل و اینکه بر پایه کرومیوم است این تفکر اشتباه ایجاد شده است. حقیقت این است که قسمت‌های زیادی از سیستم‌عامل گوگل انحصاری است و از پروژه‌ی آزاد و متن‌باز کرومیوم که توسط خود گوگل حمایت می‌شود و دارای مجوز شبه BSD است، ساخته می‌شود. این قضیه در مورد مرورگر کروم ( و نه کرومیوم ) نیز صادق است (بخش‌های اختصاصی سیستم‌عامل کروم انحصاری است).

2. برخلاف تفکر بسیاری از کاربران و حتی سایت‌های مطرح که Google Chrome OS را برپایه اوبونتو می‌دانند، این سیستم‌عامل بر پایه جنتو بوده و از Portage استفاده می‌کند و همانند جنتو نیز به صورت غلطان منتشر می‌شود و همچنین تنها از هسته اوبونتو-لینوکس استفاده می‌کند.

این سیستم‌عامل را می‌توانید بر روی برخی Netbookهای موجود در بازار که از پیش نصب شده‌اند بیابید. ولی بر روی سایر سیستم‌ها امکان نصب گوگل کروم میسر نیست. البته نسخه‌های کرومیوم را می‌توان از اینترنت دریافت و نصب کرد.

برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های بسیاری را می‌توان برای این سیستم‌عامل از طریق مرورگر کروم نصب کرد. البته محدودیت‌های کروم می‌تواند گاهی آزار‌دهنده نیز باشد. به طور مثال نمی‌توان از مرورگر دیگری مانند Firefox بر روی آن استفاده کرد.

در نسخه‌های قدیمی، این سیستم‌عامل قدرت آنچنانی نداشت و حتی کاربر نمی‌توانست در حین کار با آن به آهنگ گوش دهد و یا فیلم نگاه کند و حتی فاقد ترمینال بود. ولی در نسخه‌های جدید برخی از این مشکلات حل شده‌اند.

سیستم عامل JoliOS که قبلا با نام JoliCloud شناخته می‌شد را می‌توان یکی از بهترین و کاربرپسندترین سیستم‌عامل‌های این حوزه نامید. این سیستم‌عامل بر پایه Ubuntu توسعه می‌یابد و از مرورگر کرومیوم استفاده می‌کند. با JoliCloud شما می‌توانید تمامی نیازهای خود را که انتظار می‌رود توسط یک سیستم‌عامل ابری برآورده شود، به راحتی برطرف کنید. همچنین با به کارگیری مرورگر کرومیوم شما می‌توانید از امکانات نرم‌افزارهای موجود برای کروم بهره ببرید و هم به استفاده از نرم‌افزارهای بی‌شماری که در مرکز نرم‌افزاری این سیستم‌عامل وجود دارد بپردازید. یکی از شعارهای سازندگان این سیستم‌عامل که نظرات زیادی را بخود جلب می‌کند این است که می‌توانید ” کامپیوترهای ۱۰ سال پیش خود را با استفاده از JoliOS به زندگی بازگردانید”.

JoliOS کاربری بسیار راحتی دارد و با چند دقیقه کار کردن با آن به خوبی خواهید توانست به آن عادت کنید. تمامی امکاناتی را که در سیستم‌عامل گوگل‌کروم می‌توان تجربه کرد را در JoliOS نیز خواهید داشت. معمولا برای تست سیستم‌عامل‌های گنو/لینوکسی پیش از نصب، از دیسک زنده استفاده می‌شود. بعد از دانلود شما می توانید امکانات این سیستم‌عامل را تجربه کرده و در هر مکانی با داشتن هر مرورگری (برخلاف Chrome OS) و با ورود نام کاربری خود به سیستم خود دسترسی پیدا کنید .شما می‌توانید این سیستم‌عامل را درون محیط ویندوز نصب کنید و یا بر روی گوشی‌های مجهز به آندروید، iOS و یا فایل iso مربوط به آن را دانلود کرده و بر روی سیستم خود نصب کنید.

درست مثل ChromeBook که برای سیستم‌عامل کروم ساخته شده است، لپ‌تاپ‌هایی نیز به نام JoliBook مخصوص این سیستم‌عامل وجود دارد. از کاستی‌ها و کمبودهای این سیستم‌عامل نیز می‌توان به نبود ترمینال در آن اشاره کرد که شاید بسیاری از کاربران را دلسرد کند.

Xpud

بعنوان یکی دیگر از سیستم‌عامل‌های جالب در این حوزه می‌توان به Xpud اشاره کرد. Xpud بر پایه Firefox بوده و همانند سیستم‌عامل‌های قبلی، محیط منحصر به فرد (Ion) و جمع و جور خود را دارد. سرعت بالا آمدن این سیستم‌عامل نسبت به سایر سیستم‌عامل‌های ذکر شده فوق‌العاده بالا و خیره کننده است. ما بر روی لپ‌تاپ hp dv7-3180 آن را هم در حالت LIVE و هم پس از نصب آزمایش کردیم که نتیجه حیرت‌انگیز ۴ ثانیه را برای بوت کامل برجای گذاشت. نمونه ای که تا به حال در هیچ جای دیگری ندیده بودیم!

این سیستم‌عامل نیز بر پایه اوبونتو توسعه میابد ولی برخلاف اوبونتو مدیر‌بسته‌های آن opt-get است و نه apt-get ! خوشبختانه این سیستم‌عامل دارای محیط ترمینال است و بر خلاف کروم از مرورگر دومی نیز در آن می‌توان استفاده کرد. از نقاط ضعف این سیستم‌عامل هم می‌توان به کم بودن برنامه در ذخایر آن و همچنین روند انتشار و به روز‌رسانی این سیستم‌عامل که کمی کندتر از سیستم‌‌عامل‌های کروم و JoliOS است اشاره کرد.

با این وجود Xpud یک سیستم‌عامل بسیار جالب و دوست داشتنی است که ارزش امتحان را دارد.

به طور قطع نسخه‌های زیادی از سیستم‌عامل‌های ابری وجود دارند که در حال توسعه هستند. که ما در این مقاله ۳ نمونه از این سیستم‌‌عامل‌ها را که هر کدام دارای ویژگی‌های منحصر به فرد و متمایز کننده‌ای بودند نام بردیم. سلیقه‌ها متفاوت هستند، باید دید کدام یک متناسب با خواسته‌ها و نیاز‌های شماست.