به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران رودهن ؛ملخ های بومی موجود در منطقه فیروزكوه و دماوند به دو دسته كلی تقسیم بندی می شوند كه عمده خسارت وارده مربوط به ملخ بادنجانی بدون بال است.
نخستین بار در سال 1343 یك حشره شناس آلمانی سه نمونه از این ملخ بومی را شناسایی و برای نامگذاری به كشور آلمان برد و بیولوژی این آفت به گونه ای است كه تخم های آن یك سال در خاك باقی مانده و در سال دوم شاهد گسترش وسیع آن می باشیم.
ملخ بادنجانی یك نسل در سال با پنج سن پورگی دارد و كل دوره زندگی آن 60 روز است. عمر حشره بالغ این آفت 23 روز است كه بایستی قبل از رسیدن آن به سن بلوغ، عملیات مبارزه پایان یافته باشد.
'روح الله درویش خضری' مدیر جهاد كشاورزی شهرستان فیروزكوه در این باره، در به خبرنگار باشگاه خبرنگاران رودهن اظهار داشت: طغیان ملخ ها با توجه به شرایط خاص تفریق تخم آنها، یك سال در میان در منطقه به وقوع می پیوندد و معمولا از حوزه دماوند آغاز و حتی تا حوزه 'سوادكوه' در استان مازندران مشاهده می شود.
وی با بیان اینكه اعتبار دولتی در نظر گرفته شده برای مبارزه با این آفت در سال 91 فقط 15 میلیون تومان است، گفت: این در حالی است كه مبارزه در سطح هفت هزار و 500 هكتار و با 12 اكیپ 2 نفره با انواع سم پاش های فرغونی، تراكتوری و . . . تقریبا در تمامی حوزه شهرستان در حال انجام است.
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان فیروزكوه تصریح كرد: قلع و قمع این آفت و رساندن آن حداقل به حد آستانه اقتصادی، همكاری و تشریك مساعی آحاد مردم را می طلبد و بطور نمونه در روستاهای 'درده'، 'سلمان' و 'ورسخواران'، كشاورزان با دریافت سم از جهاد كشاورزی و تامین سم پاش، خود به مبارزه با این آفت اقدام نموده اند.
وی خاطرنشان كرد: از آنجایی كه ورود پرسنل جهاد به اراضی و باغات مردم نیازمند كسب اجازه می باشد و از طرفی امكانات و بضاعت جهاد نیز در حدی نیست كه همه نقاط را پوشش بدهد، لذا بهره برداران منتظر اقدام جهاد نبوده و در حد توان خود مبارزه را آغاز نمایند.
درویش خضری با اشاره به طرح موفق كشاورزان چینی كه با پرورش اردك و تربیت آن در جهت بلعیدن ملخ ها به مبارزه مكانیكی با این آفت اقدام می كنند، افزود: آمادگی لازم برای پذیرش طرح های پرورش اردك به این منظور و حمایت از آن وجود دارد.
وی ادامه داد: عمر این آفت حداكثر تا انتهای دهه نخست تیر ماه است و عمده خسارت آنها به 'تلخه' و علف های سبز است و لذا كشاورزان نگران خسارت به محصولات خود نباشند.
همچنین 'حمید رضا خلیلی' مدیر جهاد كشاورزی شهرستان دماوند نیز در این رابطه به خبرنگار ما گفت: وجود ملخ به تعداد پنج عدد در هر متر مربع به منظور حفظ توازن و تعادل طبیعت ضروری است و این حشرات با خورده شدن از سوی پرندگان و برخی حشرات دیگر، نقش بی بدیلی در حفظ چرخه طبیعت بر عهده دارند.
وی افزود: اگر تعداد این آفت از آستانه اقتصادی آن (پنج عدد در هر متر مربع) بالاتر رود، می تواند به عاملی خسارت زا بدل گردد كه البته با توجه به بارش های بسیار مناسب سال گذشته و اوایل امسال و وجود علف به مقدار كافی در مراتع، این آفت نمی تواند آسیب آنچنانی به باغات وارد كند.
مدیر جهاد كشاورزی شهرستان دماوند خاطرنشان كرد: این ملخ بومی البرز بوده و وجودش در طبیعت همانند هر موجود زنده دیگری لازم و ضروری است و لذا بایستی به كنترل و نه از بین بردن كامل جمعیت آن مبادرت كرد.
وی اقدامات لازم برای انجام این مهم را اجرای دیده بانی و شناسایی كانون های ملخ، مبارزه شیمیایی در كانون و پس از آن در زمان بلوغ (با مخلوطی از سموم شیمیایی و سبوس خوراكی) عنوان و تصریح كرد: مبارزه شیمیایی به دلیل آلوده نمودن آب های زیر زمینی و خطرناك بودن به خصوص در زمان تعلیف و چرای دام ها، پیشنهاد نمی شود.
خلیلی خاطرنشان كرد: با استفاده از اعتبارات طرح مشترك سپاه، بسیج و جهاد كشاورزی می توان با مبارزه مكانیكی (جمع آوری دستی ملخ ها) ضمن اشتغالزایی، از سایر مضرات بعدی مبارزه شیمیایی جلوگیری كرد.
این گفته های كارشناسان جهاد كشاورزی در حالی است كه گزارش های مردمی نشان می دهد طی روزهای گذشته، این آفت با جمعیت بسیار بالا به مزارع و باغات بیشتر نقاط شهرستان حمله ور شده و در حال آسیب رسانی به سردرختی ها، گل های زینتی، سبزی های خوراكی، صیفی كاری ها، شكوفه های درختان مثمر و حتی علف های مناطق كم آب و بیابانی است.
گفتنی است در برخی نقاط خسارت شدید به برگ های چغندر لبویی و لخت نمودن كامل برگ ها و حتی ساقه های گیاهان دارویی و اسانس دار گزارش شده است.
خوشبختانه به دلیل وجود جاده مواصلاتی و بدون بال بودن ملخ ها، این آفت نتوانسته به مناطق شمالی فیروزكوه به خصوص روستاهای بخش ارجمند ورود پیدا كند، اما به همت جهاد كشاورزی ارجمند و با مشاركت دهیاری ها و مردم منطقه، مبارزه شیمیایی در روستاهای 'تهنه'، 'وشتان'، سلمان و ورسخواران آغاز شده است.
نكته هشدار دهنده آنجاست كه اگر این جمعیت ملخ ها تا اوایل تیر ماه كنترل نشده و موفق به تخمگذاری گردند، طی دو سال آینده هجومی بس بزرگتر و گسترده تر كه حتی ممكن است به نابودی بسیاری از درختان و جمعیت گیاهی منطقه بیانجامد، بسیار محتمل خواهد بود.
شایان ذكر است از تاریخ 26 فروردین ماه سال جاری مبارزه شیمیایی با این آفت با استفاده از سم 'مالاتیون' 57 درصد در سطح 100 هكتار از اراضی منطقه آغاز شد كه مطابق پیش بینی ها به دلیل 'دیاپوز' (خواب زمستانه) تخم ملخ كه تفریق آن دو سال در میان اتفاق می افتد، سطح سمپاشی به بیش از پنج هزار هكتار رسید.
این گزارش حاكی است اطلاع رسانی در این زمینه از مدت ها قبل آغاز شده و هشدارهای لازم به بهره برداران بخش خصوصا دامداران و پرورش دهندگان زنبور عسل مبنی بر عدم ورود دام ها جهت تعلیف به مناطق سمپاشی شده به دلیل ماندگاری بالای سم انجام شده است./ب