آلزایمر چیست؟

به گزارش سرويس علمي، پزشكي باشگاه خبرنگاران؛ بیماری آلزایمر یک بیماری تحلیل برنده و پیش رونده سیستم عصبی مرکزی انسان است که باعث زوال قوای عقلانی می‌شود.

منشاء این بیماری دقیقا معلوم نیست و علاجی هم برای آن فعلاً در دسترس نیست.
تغییرات متعددی در مغز بیمار رخ می دهد که باعث کوچک شدن مغز و نیز از بین رفتن سلول‌های مغزی می‌شود و به جای آنها اشکال خاصی به نام "پلاکهای پیری" در مغز به وجود می‌‌آید.

علامت دیگر بیماری وجود کلافه‌های ظریف مارپیچی‌شکل در سلول‌های مغزی است، که در نهایت سلول‌های سالم را از بین می‌برد.
علائم: عارضه اصلی بیماری دمانس یا زوال عقل است که از علائم شاخص آن از دست دادن حافظه، قضاوت، استدلال و تغییراتی در حالات و رفتار می باشد.

بیماری آلزایمر بخشی از روند طبیعی پیری نیست  و چنانچه علائم فوق دیده شود باید به پزشک متخصص مغز واعصاب مراجعه کرد. یک ارزیابی کامل می تواند تعیین نماید که این علائم مربوط به بیماری دیگری است یا آلزایمر سبب آن می شود.

درمان: اگر چه بیماری آلزایمر علاج ندارد، اما درمان‌های موجود قادرند روی مسیر بیماری اثر کند‌کننده و کنترل کننده داشته باشند.

عوامل احتمالی ایجاد بیماری: علت اصلی بیماری آلزایمر همان‌ طور که اشاره شد ناشناخته است. با این حال عواملی چون سن و پیشینه خانوادگی را به آن بی‌ربط نمی دانند. این عوامل همیشه و صد در صد موجب بیماری نمی‌شوند ولی می توانند به آن مرتبط باشند.

سن اکثریت افرادی که به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شوند، بیشتر از 65 سال دارند و هر چه سن بیشتر باشد، احتمال ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد. با این حال افرادی هستند که در سنین 40 یا 50 سالگی گرفتار آلزایمر شده‌اند.

 افرادی که یکی از والدین برادر و یا خواهرشان مبتلا بوده‌اند شانس بیشتری برای گرفتن این بیماری را دارند تا افرادی که هیچگونه پیشینه‌ای ندارند.

 انواع بیماری آلزایمر: تقریباً 90 تا 95 درصد از موارد بیماری آلزایمر از نوع تک‌گیر یا اسپورادیک است. نقش وراثت در این نوع چندان مشخص نیست و نیاز به تحقیقاتبیشتری دارد.

بیماری آلزایمر غالب موروثی نوع دیگری است که شایع نیست و فقط 5 تا 10 درصد موارد را تشکیل می‌دهد و از یک نسل به نسل دیگر مستقیماً انتقال می یابد.

اثرات بیماری آلزایمر: بیماری آلزایمر نهایتاً بر تمام جنبه‌های زندگی فرد مانند فکر کردن، احساسات و اعمال اثر می‌گذارد . این اثرات در افراد متفاوت است . بسیار دشوار است که ترتیب علائم و یا سرعت بیماری را در هر شخص پیش‌بینی کرد. بیماری بر روی موارد زیر تاثیر می‌گذارد.

 توانائیهای فکری:‌ این بیماری بر توانائیهای فردی مانند درک، فکر کردن، به خاطر سپردن و ارتباط برقرار کردن تاثیر می گذارد. قدرت تصمیم گیری کاهش می‌یابد، کارهای ساده که یک فرد طی سالها انجام می داده بتدریج ویا به کلی فراموش می‌شود، درابتدا خاطرات نزدیک و بعداً خاطرات گذشته محو می شوند و شخص در طی صحبت کردن دچار سر در گمی می‌شود. شخص توانائی پیدا کردن لغات مناسب برای ادامه یک مکالمه را از دست می‌دهد.

احساسات و حالات: بیمار کنترل بر احساسات و حالات خود را از دست می‌دهد. با پیشرفت بیماری ، شخص دیگر، دوستان و محله های آشنا را نمی‌شناسد.

رفتار:‌ تغییرات ایجاد شده در مغز باعث تغییرات در رفتار شخص نسبت به محیط خود می‌شود. این عکس العمل‌ها ممکن است با رفتارهای معمول شخص تفاوت داشته باشد. واکنش‌هابی از این دست شامل ترک منزل، تکرار کارها یا کلمات، پنهان کردن اموال شخصی ،رفتار خشن، پرخاشگری، بیقراری و یا رفتار ناشایست جنسی در فرد مشاهده می‌شوند.

توانائیهای جسمی:‌ بیماری می تواند بر هماهنگی جسمی (Physical  Coordination) فرد اثر بگذارد. پیشرفت بیماری به تدریج باعث ضعف قوای جسمانی می‌شود.

این تغییرات بر روند کارهای روزانه شخص مانند خوردن، حمام کردن و لباس پوشیدن اثرات سوء داشته و شخص به تنهایی قادر به  انجام آنها نخواهد بود.

اگر چه بیماری باعث تغییرات می‌گردد ولی فرد بیمار هنوز می تواند قدردانی خود را ابراز کند و احساساتی چون خوشحالی، خشم، ترس، عشق و یا غم را نشان دهد.با آگاهی از شخصیت بیمار و تجارب زندگی گذشته او می توان تدابیری اتخاذ کرد تا زندگی فعلی شخص از کیفیت خوبی برخوردار شود.

زندگی با بیماری آلزایمر: در حال حاضر، تشخیص طبی در مراحل اولیه بیماری امکان پذیر است .تشخیص بیماری آلزایمر عمدتا بر اساس تاریخچه  بالینی، آزمون‌های حافظه و بررسی عملکرد فکری و ذهنی بیمار انجام می‌پذیرد پیشرفت در تحقیقات موجب شده که بعضی از علائم بیماری را در بعضی از بیماران بتوان معالجه کرد./ح