وظایف سازمان بازرسی کل کشور در قالب فعالیتهای منظم و هدفدار بر اساس مأموریت قانونی سازمان نسبت به نظارت و بازرسی از دستگاههای مشمول بازرسی، طی سه نوع بازرسی انجام میپذیرد.
بازرسی مستمر
این بازرسی که عمده فعالیتهای سازمان را در بر میگیرد در قالب برنامه سالیانه با استفاده بهینه از منابع و امکانات موجود مبتنی بر پایههای علمی و شناخت کامل از نیازها و شرایط حاکم بر کشور صورت میپذیرد.
جهت گیری اصلی برنامههای عملیاتی بر اساس سیاستها و خطمشیهای کلی نظام با هدف نظارت و بازرسی از وزارتخانهها، سازمانها و مؤسسات مندرج در ماده 2 قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور تعیین میشود.
بازرسی فوقالعاده
انجام بازرسیهای فوق العاده حسب الامر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و یا به دستور رئیس قوه قضائیه و یا درخواست رئیس جمهور و یا کمیسیون اصول 88 و 90 قانون اساسی مجلس شورای اسلامی و یا بنا به تقاضای وزیر یا مسئول دستگاههای اجرایی ذیربط و یا هر موردی که به نظر رئیس سازمان ضروری تشخیص داده شود صورت میپذیرد.
بازرسی موردی
رئیس سازمان میتواند بر اساس ماده 10 آیین نامه اجرایی قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور، بدنبال شکایات و اعلامات مدلل، بازرس و یا هیأت بازرسی برای رسیدگی به موضوع اعزام و یا مامور مینماید.
نحوه دریافت و رسیدگی به شکایات و اعلامات مردمی
پس از آنکه مردم اعلامات و یا شکایات خود را از وزارتخانه ها، سازمانها و یا شرکتهای وابسته به دولت، به ستاد مرکزی سازمان و یا ادارات کل در مراکز استانی تسلیم کردند، شکایت دریافتی آنان توسط بخشهای تخصصی بررسی اولیه شده و چنانچه مطالب مدلل ( با دليل كافي) باشد، اقدام به بازرسی شده و پیگیری لازم جهت احقاق حقوق از طریق مراجع قانونی ذیصلاح معمول میشود.
مرکز ارتباطات مردمی و تلفن گویای 136
سازمان بازرسی کل کشور به منظور ارتباط هر چه بیشتر با اقشار جامعه و در جهت اطلاعرسانی و رسیدگی به اعلامات و شکایات مردم از دستگاههای دولتی در حیطه وظایف قانونی خود اقدام به تأسیس مرکز ارتباطات مردمی از سال 1375 نموده است.
این مرکز با راه اندازی تلفن گویای 136 آماده دریافت اخبار و اطلاعات مردم است.
علاوه بر این در صورت تمایل، شهروندان میتوانند به ستادهای خبری سازمان مستقر در مرکز و ادارات کل مراکز استانی مراجعه و اخبار و اطلاعات خود را در اختیار این سازمان قرار دهند.
حمایت مالی و معنوی از پایان نامهها و پژوهشهای مرتبط با موضوعات سازمان
این سازمان همچنین با هدف ایجاد تعامل با مراکز دانشگاهی و تأمین نیازهای پژوهشی در نظر دارد نسبت به انجام پژوهشهای کاربردی از طریق حمایت از پایاننامههای دانشجویی در مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکترا اقدام کند.
عناوین مصوب پژوهشی
نقش نظارت و بازرسی در تحکیم حقوق شهروندی در ایران؛
چگونگی نظارت و بازرسی در محیط الکترونیک(دولت و تجارت الکترونیکی)؛
چگونگی فعالسازی مردم و سازمانهای مردمنهاد(سمن) در امر نظارت و بازرسی؛
بررسی اثربخشی سیستم 136 (مرکز ارتباطات مردمی سازمان بازرسی کل کشور) در اعمال نظارتهای مردمی؛
نقش پاسخگویی در مقابله با فساد (مطالعه موردی در ایران)؛
سنجش تمایل افراد جامعه در اعلام فساد مالی و اداری؛
بررسی مبانی نظری و ساز و کارهای حقوقی و عملی مبارزه با فساد در کشورهای منتخب جهان.
موضوعات پایاننامهای مورد حمایت
بررسی نوع نگرش و میزان شناخت مردم از جایگاه دستگاههای نظارتی به ویژه سازمان بازرسی کل کشور؛
بررسی جایگاه نظام نظارت و بازرسی در اجرای سیاست خصوصیسازی؛
نقش و جایگاه نظام کنترل و نظارت در تحقق ایده «حکمرانی مطلوب Good Governance» (مطالعه موردی در ایران)؛
چالشهای فراروی سازمان بازرسی کل کشور در اجرای اصل 174 قانون اساسی؛
بررسی زمینههای رانتخواری در کشور و راههای مقابله با آن؛
بررسی زمینههای فساد اداری و ارتشاء در کشور و راههای مبارزه با آن؛
شناسایی و بررسی پیامدهای ناشی از اجرای سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی؛
مطالعه تطبیقی خصوصیسازی در کشورهای در حال توسعه با تأکید بر نقش نظارت و بازرسی؛
تأثیر اجرای سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی بر اشتغال در ایران؛
بررسی رابطه میان خصوصیسازی و انحصار اقتصادی با تأکید بر نقش نظارت و بازرسی.
/ع2