بيماري‌هاي پا، علت درد پا و درمان آن

به گزارش گروه علمي باشگاه خبرنگاران؛آيا بيماري‌هايي مانند پينه پا،‌ميخچه و عفونت ناخن انگشت پا باعث درد يا خجالت شما شده‌اند؟ پاهاي خود را با ياد گرفتن نحوه مراقبت از آنها،‌سالم نگه داريد.

1-خواب رفتگي
خواب رفتگي paresthesia احساس سوزش و خارشي ناخوشايند همراه با سوزن شدن عضو خواب رفته است كه غالبا در دست و پا ايجاد مي‌شود. دليل معموال بروز چنين حالتي نشستن، تكيه كردن يا خوابيدن روي عضو است به طوري كه فشاري مداوم بر اعصاب اين عضو وارد شده يا جريان خون در اين منطقه مختل شود.
تغيير حالت دادن و خارج كردن عضو خواب رفته از حالت فشرده، معمولا اين حالت را از بين مي‌برد. اما با برداشته شدن فشار و با برقرار شدن پيام‌رساني اعصاب به مغز و نخاع، ابتدا حالت بي حسي جاي خود را به درد و سوزش داده و سپس از بين مي‌رود. در بعضي از موارد خواب رفتگي در اثر آسيب‌ديدگي عصب يا اختلالات خاصي در سيستم عصبي ايجاد مي‌شود. اگر شما غالبا يا به مدت‌هاي طولاني دچار خواب رفتگي اعضا مي‌شويد، حتما به پزشك مراجعه كنيد.

2-برآمدگي كنار پا
برآمدگي در قاعده انگشت شست پا، باعث انحراف آن به سمت انگشتان ديگر مي‌شود. اين برآمدگي، استخوان پا را از حالت طبيعي خارج كرده و در محل اتصال انگشت به پا، يك برجستگي مشخص ايجاد مي‌كند.
اين نقطه برجسته ممكن است به علت فشار يا ورم مفاصل،‌دردناك شده و گاهي تبديل به ميخچه شود. بيماري‌هاي سيستم عصبي مثل فلج مغزي و ضربه شس پا نيز مي توانند عامل ايجاد قوز شست پا باشد افرادي كه به هر علتي پاي بلند تر دارند احتمال پيدايش اين عارضه در پايشان بيشتر خواهد بود.
از لحاظ آماري نيز شايع ترين دلايل مراجعه اين افراد به پزشك عبارت است از: درد ناحيه پنجه پا به علت انتقال وزن پا از ناحيه شست به ديگر انگشتان، التهاب و برجسته شدن استخوان شست پا و تراكم انگشتان درون كفش به خصوص در داخل كفش هاي نوك تيز. اما يكي از علل مراجعه اين ا فراد به پزشك، تغيير شست و ديگر انگشتان است كه البته اين عامل به تنهايي شرط كافي براي جراحي محسوب نمي شود و مي توان با استفاده از كفش هاي طبي و ورزش آن را درمان كرد.
به گفته متخصصان، افراد مبتلا به اين عارضه براي پيشگيري بايد از راه رفتن و ايستادن زياد خودداري كنندو از كفش‌هاي پنجه پهن و پاشنه كوتاه استفاده كنند.
براي تسكين درد، پد و نوارهايي را مي‌توان به صورت لايه كنار انگشت شست قرار داد تا از فشاري كه كفش به آن وارد مي‌كند، كاسته شود. كفش هاي سفارشي يا عمل جراحي هم مي تواند به بهبودي كمك كند به خاطر داشته باشيد كه كفش تنگ و پاشنه بلند نپوشيد.

3-ميخچه و قسمت سخت شده پوست
اصطكاك و سايش شديد، سبب سخت و ضخيم شدن قسمت هاي مرده پوست ميخچه‌ها و پوته هاي سفت شده مي شود. سفت شدن پوست،‌واكنش بدن براي حفاظت از قسمت هاي حساس پوت است. ميخچه ها معمولادر قسمت هايي از پوست كه وزن كمتري را تحمل مي كنند، به وجود مي‌آيند. در حالي كه پوست هاي سفت شده، هر جا كه اصطكاك و سايش بيشتر است، شكل مي گيرند و گسترش بيشتري دارند. هر دو اين عارضه مي توانند ناشي از كفش هاي نامناسب باشند. پدهاي مخصوصي از نوع پارچه پنبهاي براي درمان ميخچه موثر است اما پوسته هاي سفت شده مي توانند با تراشيدن يا به كمك جراحي درمان شوند.

4- نقرس
نوعي آرتروز است كه با يك درد ناگهاني،‌قرمزي، تورم و خشكي و اغلب در مفاصل انگشت پا،‌مشخص مي‌شود. نقرس همچنين مي تواند در پا، مچ پا و يا زانو ايجاد شود. مقدار اسيد اوريك بالا در خون، مي تواند نوعي از كريستال‌هاي سخت را در مفاصل ايجاد كند. حملات نقرس مي تواند روزها و يا هفته ها طول بكشد و ممكن است با داروهاي ضدالتهاب يا داروهاي كاهش دهنده ميزان اسيد اوريك درمان شود. با پزشك تان براي تغيير رژيمي كه به كاهش اسيد اوريك كمك كند، مشورت كنيد.

5-زگيل كف پا
زگيل‌هاي كف پا، سفت و شيپوري شكل هستند كه روي پاشنه پا، توسعه پيدا مي‌كنند. مسري هستند و توسط ورود يك ويروس از پوست بيمار و گاهي از طريق استخرهاي عمومي و حمام انتقال مي‌يابد. آنهايي ضرر هستند و مي توانند درمان شوند. اما در بسياري از موارد درد شديد آنها مانع ناديده گرفتن‌شان مي‌شود. پمادهاي موضعي اسيد ساليسيليك به درمان آنها كمك مي كند در حالي كه، سوزاندن، انجماد،‌فيزيوتراپي با عمل جراحي در موارد شديدتر انجام مي‌شود.

6-عفونت قارچي انگشتان
عفونت قارچي مي تواند باعث پوست انداختن،‌قرمزي، خارش، سوزش و اغلب تاول و زخم شود. اين بيماري مسري است و از طريق تماس مستقيم يا پا برهنه راه رفتن در مكان‌هايي مانند اطراف اظتخر‌ها منتقل مي‌شود. قارچ در كفش، مخصوصا كفش هاي تنگ يا كفش هايي كه گردش هوا در آن نيست، رشد مي كند. اين عفونت اغلب با لوسيون هاي موضعي يا داروهاي خوراكي ضد قارچ در موارد شديد درمان مي‌شود.

7-عفونت قارچي ناخن
زماني اتفاق مي افتد كه قارچ از طريق يك شكستگي وارد ناخن مي شود. عفونت قارچي مي تواند ناخن شما را ضخيم و شكننده و دچار تغيير رنگ كند. اگر درمان نشود از بين نمي‌رود و بعدا به راحتي نيز درمان نمي شود. اين عفونت در گرما و محيط هاي مرطوب از شخصي به شخص ديگر منتقل مي شود. در موارد خفيف از پمادهاي موضعي براي درمان استفاده مي شود. اما در موارد پيشرفته تر از قرص‌هاي ضد قارچ.

8-انگشت چكشي
زماني كه ماهيچه‌هاي انگشت، نامتعادل شوند، باعث مشكلات دردناكي مي شوند. كساني كه مستعد اين بيماري باشند، پوشيدن كفش تنگ برايشان دردسرساز خواهد شد. اين عارضه عموما باعث خم شدن انگشتان از بند وسطي به سمت پايين مي‌شود. پوشيدن كفش هايي با اندازه مناسب به خصوص در قسمت پنجه پا به كساني كه به اين مشكل دچار شده اند توصيه مي شود و گاهي عمل جراحي!

9-ناخن‌هاي فرورفته در پوست
ناخن‌هايي كه داخل پوست رشد مي‌كنند باعث درد، قرمزي، تورم و حتي عفونت مي شوند. كوتاه كردن بيش از حد ناخن يا صاف كوتاه نكردن آن و پوشيدن كف تنگ، باعث آسيب به ناخن مي‌شود. در موارد خفيف خيس كردن پا در آب گرم، تميز نگه داشتن و گذاشتن يك تكه پنبه زير گوشه ناخن، آن را از داخل پوست بلند مي‌كند. يك عمل جراحي كوچك هم مي تواند كل و يا بخشي از ناخن را از بين ببرد.

10-كف پاي صاف
كف پا با كمي فاصله يا به طور كامل با زمين در تماس است كه ممكن است ارثي يا ناشي از صدمه و يا بيماري آرتروزرماتيسمي باشد. علائم بيماري‌ پاي صاف بسيار كم است. به هر حال افزايش وزن، كفش هاي نامناسب يا ايستادن بيش از حد ممكن است باعث درد شود. درمان شامل ورزش‌ها و تمرينات براي تقويت پا و كفش‌هايي با قوس مناسب هستند.

در پا نشانه چيست؟
چيزهاي ناشناخته در پزشكي بسيار است. اما درد پا در ميان آنها نيست. در بسياري موارد، فقط به علت نامناسب بودن كفش است.
در بررسي‌اي كه روي 356 زن انجام شد، 313 نفر انان كفش تنگ مي‌پوشيدند. پس عجيب نيست كه 285 نفر آنان دچار درد پا باشند.
كفش‌هاي نوك تيز انگشتان و تمام پا را مي‌فشارند. اگر كفش تنگ مي پوشيد و سابقه خانوادگي گرفتاري پا داريد، قطعا دچار ناراحتي پا خواهيد شد.
اين ناراحتي خود را به صورت هاي مختلف نشان مي‌دهد، از جمله پينه شست پا، ميخچه، برآمدگي، برآمدگي پاشنه، در گوشت رفتگي ناخن و نوروم مورتون (درد شديد بين اگشتان سوم و چهارم پا در اثر عصب تحت فشار) نوروم مورتون ممكن است با التهاب كيسه زلالي مفصل يا درد استخوان كف پا اشتباه شود.
اگر اضافه وزن داريد، زياد سر پا هستيد، يا قوس كف پايتان زياد است ممكن است دچار التهاب نيام كف پايي شويد كه درد زير پاشنه و قوس پا است.
اين عارضه در اثر استفاده بيش از حد از نيامي كه از پاشنه تا جلو پا كشيده شده است به وجود مي‌آيد. نيروي راه رفتن و دويدن فشار زيادي بر اين ناحيه وارد مي‌كند.
گاهي نيز به رسول كلسيم و التهاب پيوندگاه استخوان پاشنه منجر مي‌شود.
يك علت ديگر ناراحتي پا زگيل‌ كف پايي است كه از يك عفونت ويروسي ناشي مي‌شود. زگيل كف پايي اغلب با پينه اشتباه مي شود اما اين زگيل‌ها نوك ريز سياه دارند و اگر آنها را فشار دهيد كمي درد مي‌گيرند. شكستگي‌ها نيز از علل شايع درد پا هستند.
اگر تورمي در جلوي پا و درست پشت انگشتان ديدي، به فكر شكستگي باشيد.
از علل ديگر درد پا واكنش آلرژيايي به رنگ يا جنس كفش و جوراب، محدوديت گردش خون و حالت شديد پاي ورزشكار (رشد قارچ تريكوفيتوم رو به روم در كف پا) ا ست.

درمان درد پا
وقتي گرفتار درد پا شويد،‌تمام مدت بي قراريد. در اينجا راه‌هايي براي تسكين آن گفته مي‌شود:
كفش‌هايتان را درآوريد. هر وقت فرصت مي‌كنيد كفش‌هايتان را درآوريد يا اصلا دمپايي بپوشيد. (اگر بيماري قند داريد، كفش را در نياوريد.)
پاها را بلند كنيد. در آخر روز، دراز بكشيد و پاهايتان را بالاتر از سطح بدن قرار دهيد. اين كار باعث برگشت مايعات جمع شده در پا شده و درد و گاهي نيز تورم و فشار را كاهش مي‌دهد.
كفش‌ها را عوض كنيد. عوض كردن نوع كفش در طول روز فشار روي پا را كاهش مي‌دهد. هر وقت مي توانيد،‌كفش راحت بپوشيد و كفش هاي شيك ناراحت را كنار بگذاريد.
بعضي رنگ‌هاي صنعتي مصرف شده در كفش و جوراب باعث التهاب تماسي پوست مي شود كه خارش،‌قرمزي و سوزش را به دنبال دارد. اگر فكر مي كنيد ناراحتي شما ناشي از نوع كفش يا جوراب است،‌چند روز آن را عوض كنيد تا مطمئن شويد.
پا را خيس كنيد. خيساندن پاها به مدت 20 دقيقه در روز خوب است ( به شرطي كه بيماري قند نداشته باشد. چون اين كار ممكن است پا را خشك تر كرده و اگر آب داغ باشد، ممكن است احساس نكنيد و پوست را بسوزانيد). بعد از آن، پا را حتما با كرم مرطوب كنيد.
پا را ماساژ دهيد. ماساژ دادن روزانه پا با كرم مرطوب كننده در تسكين پاي كساني كه تمام مدت سر پا هستند موثر است. كفش مناسب بخريد. وقتي كفش مي خريد. حتما نوع خوب آن را انتخاب كنيد. دقت كنيد: جلوي كفش بايد 12 ميلي متر فضاي خالي داشته باشد، پشت پاشنه محكم باشد و پاشنه كوتاه باشد. كفش بندي هم بهتر از كفش بدون بند است. هر دو لنگه كفش را با جورابي كه هميشه آن را مي پوشيد با دقت امتحان كنيد. پهن‌ترين جاي پا بايد در پهن‌ترين جاي كفش قرار گيرد. هميشه در بعدازظهر كفش بخريد چون در طول روز پايتان ورم مي‌كند.
كفش بزرگ بپوشيد. اگر دچار نوروم مورتون هستيد، كفش بزرگ با كفي مخصوص بپوشيد. براي درد شديد و مداوم با پزشك ممكن است درمان دارويي يا جراحي براي آزاد كردن عصر با به عنوان آخرين راه حل پيشنهاد كند. /ع